နမာဇ္ ႏွစ္ခုအား တစ္ခ်ိန္တည္း၌ ေပါင္းဖတ္ျခင္း အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

အဲဟ္ေလ့ဘိုက္(သ) (အလိုင္ေဟမြစ္စလာမ္) သတင္းဌာန၊အဗ္နာ

ဥပေဒသ

နမာဇ္သည္အဖန္ဆင္းခံႏွင့္ဖန္ဆင္းရွင္အၾကားအေရးအႀကီးဆံုးဆက္သြယ္မႈတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ပဲ့ထိန္းဖို႔အေကာင္းဆံုးဝစီလာ၊ မိမိကိုယ္စမ္းစစ္ျပဳျပင္ဖို႔၊မိမိကိုယ္တည္ေဆာက္ဖို႔အေကာင္းဆံုးအကူအညီ၊မေကာင္းမႈမ်ားမွတားျမစ္ေပးေသာအရာ၊အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္

အနီးကပ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးေသာအရာျဖစ္ေပသည္။

နမာဇ္ေဇဂ်မာအတ္သည္မြတ္စလင္မ်ားအားအင္အား၊စုစည္း၊စည္းလံုုးမႈႏွင့္၊ဘဝအတြက္ႏိုးႂကြတက္ႂကြမႈကိုျဖစ္ေစပါသည္။

နမာဇ္သည္တစ္ေန႔တာဝတ္ျပဳရာ၌(၅)ႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး၊မႏုႆလူသား၏ႏွလံုးသားႏွင့္ဝိညဥ္အားသန္႔စင္ေအာင္ျပဳေပးေသာအရာသည္လည္း“မကုန္မခမ္း ႏိုင္ေသာ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေက်းဇူးေတာ္သည္ပင္မ” နမာဇ္ျဖစ္ေပသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္အားမိမိ၏မ်က္လံုုးေတာ္အလင္းေရာင္အျဖစ္မိန္႔ေတာ္မူထားေပသည္။

[1]قُرَّةُ عَيْنِى فِى الصَّلاَةِ

ထိ႔ုအျပင္မိုအ္မင္အတြက္ေမရာဂ်္အျဖစ္မိန္႔ေတာ္မူထားသည္။

الصَّلَوةُ مِعْرَاجُ الْمُؤْمِن[2]

နမာဇ္သည္သီလ၊သမာဓိရွိသူမ်ားအားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံေတာ္ဝယ္နီးကပ္မႈကိုျပဳေဆာင္ေပးေတာ္မူသည္။

[3]الصَّلاَةُ قُرْبَانُ كُلُّ تَقِىٍّ

ဤေနရာ၌ကၽြန္ေတာ္တင္ျပသည္မွာေန႔စဥ္နမာဇ္ဝတ္ျပဳရေသာ(၅) ႀကိမ္နမာဇ္ျဖစ္ပါသည္။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သည္ဤနမာဇ္မ်ားကိုသတ္မွတ္ထားေသာအခ်ိန္အတြင္းဝတ္ျပဳရန္ဝါဂ်စ္(ပ)အျဖစ္အမိန္႔ေပးထားပါသည္။

နမာဇ္ကို(၎အခ်ိန္ထက္)ေစာ၍ဖတ္ခဲ့လွ်င္နမာဇ္မပိုင္ေခ်။သို႔မဟုတ္ပါက၎နမာဇ္ကိုအခ်ိန္(၃)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ရြတ္မည္ဆိုလွ်င္လည္းဇဟိုရ္၊အစဲရ္တြဲၿပီး

၎မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာတြဲၿပီးဖတ္ႏိုင္ပါသည္။

အိုလမာေယရွီအာ(အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ))ေနာက္လိုက္မ်ားအားလံုးအေနျဖင့္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္အား(၃)ႀကိမ္အျဖင့္ဖတ္ခြင့္ရွိေၾကာင္းဆိုထား၏။သို႔ေသာနမာဇ္တိုင္းကို

သတ္မွတ္ထားခ်ိန္အတိုင္းဖတ္လွ်င္ပိုမို၍ျမင့္ျမတ္ေပသည္။

သို႔ေသာ္စြန္နီပညာရွင္အမ်ားစုသည္အာရဖာကြင္းျပင္၌ေန႔လည္နမာဇ္ေဇဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္တြဲဖတ္ျခင္း၊အီးဒ္ေဒကုရ္ဘာန္ည၌မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာတြဲဖတ္မွျခင္းမွ

အပက်န္အခိ်န္မ်ား၌(၅)ႀကိမ္ဝတ္ျပဳရန္ဝါဂ်စ္(ပ)ဟုဆိုထားေပသည္။

ထို႔အျပင္ေျမာက္မ်ားစြာေသာစြန္နီေဖကာပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္လမ္းခရီး၊မိုးရြာေနခ်ိန္၊ဂ်မာအတ္မျဖစ္ခ်ိန္၌နမာဇ္မ်ားကိုေပါင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းျပဆိုထားပါသည္။

ရွီအာဓမၼသတ္ပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္နမာဇ္ကို(၃)ႀကိမ္အတြင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း၊(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခ်ိန္ဖတ္လွ်င္ပိုမို၍ျမင့္ျမတ္ေၾကာင္းဆိုထားပါသည္။ေပါင္းဖတ္ျခင္း

သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္လက္မွလူထုအတြက္ခ်ီးျမႇင့္ထားေသာလြယ္ကူမႈ၊တစ္ခုျဖစ္ေစၿပီး၊အစၥလာမ္၏ဝိညဥ္ဟုလည္းေခၚဆိုထားပါသည္။

အေတြ႔အႀကံဳအရနမာဇ္ငါးႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္ဖို႔အေရးေပးထားျခင္းသည္နမာဇ္ကိုေမ့ေလ်ာ့ျခင္း၊အေလးမထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး၊ဤကဲ့သုိ႔(၅)ႀကိမ္ဖတ္ရမည္ကို

အေလးေပးျခင္းျဖစ္ေပသည္။လူအေတာ္မ်ားမ်ားသည္အလုပ္မအား၍ဟုနမာဇ္ႏွင့္ေဝးေနၾကေပသည္။

= = =

အစၥလာမ္အသိုင္းအဝိုင္း၌နမာဇ္ကို(၅)ႀကိမ္အျဖစ္သာဖတ္ရမည္ဟုတိုက္တြန္းျခင္း၏ရလဒ္

အစၥလာမ္သာသနာအေနျဖင့္အာရဖာေန႔၊အီးဒ္ေဒကုရ္ဘာန္ညတြင္နမာဇ္ေပါင္းဖတ္ခြင့္ျပဳထားပါသနည္း?

စြန္နီဓမၼသတ္ပညာရွင္အမ်ားစုသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ေတာ္ အကူအညီျဖင့္လမ္းခရီး၌၊မိုးရြာသြန္းေနခ်ိန္၌အဘယ္ေၾကာင့္ေပါင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊အတိတ္ျဖစ္ျဖစ္၊လက္ရွိကာလအတြက္ျဖစ္ျဖစ္ေပါင္း

ဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းဆိုေသာအခ်က္ကိုေတြ႔ရွိရေပသည္။

ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလတြင္လူထု၏ဘဝသည္လံုးဝေျပာင္းလဲေနၿပီးျဖစ္ပါသည္။စက္႐ံုမ်ား၊႐ံုးမ်ား၌အလုပ္လုပ္ေနၾကၿပီး၊ေက်ာင္းသား/သူမ်ား

အတြက္စာသင္ေနရသည့္အခ်ိန္မ်ားေနသျဖင့္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္အား(၅)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ဖို႔အရမ္းခက္ခဲေနေပသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္ရွီအာေအမာမ္(အ.စ)မ်ား၏ရီဝါယတ္အကူအညီျဖင့္နမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ျခင္းလူထုအတြက္၎တုိ႔ကိစၥ

လည္းေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၿပီး၊နမာဇ္ကိုအခ်ိန္အတြင္း၌လည္းဖတ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး၊နမာဇ္ဖတ္သူအေရအတြက္မွာလည္းပိုမိုမ်ားလာေပမည္။

နမာဇ္ကို(၅)ခိ်န္ဖတ္ရမည္ဆိုပါကနမာဇ္ႏွင့္ေဝးမည္အေရအတြက္မ်ားလာၿပီးနမာဇ္မဖတ္ပဲေနၾကေတာ့မည္။

ဤအတြက္ေၾကာင့္အဟ္ေလစြႏၷတ္၏(တကမာၻလံုးရွိ)လူငယ္အမ်ားစုနမာဇ္မဖတ္ၾကေတာ့ေခ်။သို႔ေသာ(တကမာၻလံုးရွိ)ရွီအာလူငယ္အမ်ားစုသည္ဤကဲ့သို႔မဟုတ္ေခ်။

ပို၍ေကာင္းသည္ကား- بُعِثْتُ إلَى الشَّرِيعَةِ السَّمْحَةِ السَّهْلَةِ အတိုင္းႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခိ်န္ဖတ္လွ်င္ပို၍ျမင့္ျမတ္သည္ဟုဆိုထားသည္ကို

အေရးေပးၿပီးဟဒီးစ္ကိုလည္းလိုက္နာရာျဖစ္ေအာင္၊လူထုအား(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၃)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ေပးျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ဤကဲ့သုိ႔ခြင့္ျပဳေပးျခင္းျဖင့္လူထုအေနျဖင့္အလုပ္တစ္အားမ်ား၍နမာဇ္(၅) ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္အတြင္းမဖတ္ႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိေတာ့ေခ်။

ကၽြႏု္ပ္တို႔အေနျဖင့္ယခုအခ်ိန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၊တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္၁၂ပါးေသာေအမာမ္မ်ား၏ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုေလ့လာဖတ္႐ႈၿပီး၊

ဤကိစၥကိုအမုန္းမပြား၊တစ္ယူမသန္ဘဲေျဖရွင္းၾကပါမည္။

= = =

နမာဇ္ႏွစ္ခုအားေပါင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား

အဟ္ေလစႏၷတ္၏ေက်ာ္ၾကားေသာက်မ္းကိုး၊က်မ္းကားမ်ားျဖစ္သည့္ဘုခါရီ၊စဟီးမြတ္စလင္၊စိုနန္ေနေသရ္ေမဇီး၊ေမာင္းသာေအမာလစ္(ခ)၊မြစ္နက္ေဒအဟ္မဒ္၊

စူနန္ေနစာအီး၊မြစ္စႏွစ္ဖ္အဗ္ဒြလ္ရာဇက္(က)စသည္ျဖင့္အနည္းဆံုးရီဝါယတ္ေတာ္(၃၀)နမာဇ္ႏွစ္ခုအားခရီး၌မဟုတ္၊မိုးမရြာ၊အႏၱရာယ္မရွိခ်ိန္၌ပင္ဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း

လာရွိေပသည္။

ဤရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားသည္ေက်ာ္ၾကားေသာသာဝကေတာ္ႀကီး(၅)ပါးထံမွတစ္ဆင့္ျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။

၁။အဗ္ေနအဘာစ္(ရ.သြ)

၂။ဂ်ေဗရ္အဗ္ေနအဗ္ဒြလႅာဟ္အန္ဆာရီ(ရ.သြ)

၃။အဗ္ဒြလႅာဟ္အိုမာရ္(ရ.သြ)

၄။အဗူဟိုရိန္းယာ(ရ.သြ)

၅။အဗူအိုင္းယူးပ္အန္ဆာရီ(ရ.သြ)

အခ့်ိဳရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုစာ႐ႈသူမ်ားအတြက္တင္ျပပါမည္။

၁။အဗူဇိုဗိုင္းရ္စအီးဒ္ဗင္ဂ်ဘီးရ္သည္အဗ္ေနအဘာစ္ထံမွတစ္ဆင့္တင္ျပသည္မွာ-

عليه وآله) الظهر والعصر جميعاً بالمدينة فى غير خوفصلّى رسول الله(صلى الله

و لا سفر

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အႏၱရာယ္မရွိခ်ိန္၊ခရီးမဟုတ္ခ်ိန္၌ပင္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္နမာဇ္ႏွစ္ခုအားေပါင္းၿပီးဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”

အဗူလ္ကဘီးရ္အေနျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဤကဲ့သို႔အဘယ္ေၾကာင့္လုပ္ရပါသနည္းဟုစအီးဒ္ဗင္ဂ်ဘီးထံေမးျမန္းေလ၏။

စအီးဒ္ေျပာၾကားသည္မွာ-

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္လည္းအထက္ကေမးခြန္းကိုအဗ္ေနအဘာစ္ထံေမးျမန္းခဲ့ေလရာအေျဖေပးသည္မွာ-

يَحْرَجَ أحداً من أمّتهأراد أن لا

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ကား၎၏အြန္မသ္ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားမည္သူတစ္ေယာက္မွ်မပင္ပန္းရန္ျဖစ္ေပသည္။” [4]

၂။အဗ္ေနအဘာစ္ကဆင့္ျပန္သည့္အျခားဟဒီးစ္ေတာ္သည္ကား-

الظهر و العصر و المغرب و العشاء فى المدينةجمع رسول الله(صلى الله عليه وآله)بين

فى غير خوف و لا مطر

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မဒီနာေရႊၿမိဳ့ေတာ္၌အႏၱရာယ္မရွိ၊မိုးမရြာဘဲနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ခဲ့ပါသည္။”

အဗ္ေနအဘာစ္ကတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားရည္ရြယ္ခ်က္သည္အဘယ္အရာျဖစ္ပါသနည္းဟုေမးျမန္းရာ-

أراد أن لا يحرج

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိအြန္မသ္ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမြတ္စလင္မည္သူတစ္ေယာက္မွ်မပင္ပန္းရန္ျဖစ္ေပသည္။” [5]

၃။အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ရွာဖီးက္ဆင့္ျပန္သည္ကား-

بدت النجوم و جعل الناس يقولونخطبنا ابن عبّاس يوماً بعد العصر حتّى غربت الشمس و

: لا يتنى : الصلوة، الصلوة فقالالصلاة الصلاة! قال فجائه رجل من بنى تميم لا يفتر ورأيت رسول الله(صلى الله عليه وآله)جمع بين الظهر:عبّاس أتعلمنى بالسنّة، لا أمّ لك ثمّ قال

عبدالله بن شقيق: فحاك فى صدرى من ذلك شىء فأتيتوالعصر والمغرب والعشاء قال

اباهريرة فسألته، فصدّق مقالته

တစ္ေန႔၌အဗ္ေနအဘာစ္သည္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အားေနဝင္ၿပီး၊ၾကယ္မ်ားထြက္လာခ်ိန္အထိခြသ္ဘာေပးေလသည္။

လူထုအေနျဖင့္နမာဇ္၊နမာဇ္ဟုအသံေပးၿပီးေနာက္၊ဗနီသမင္(မ)မ်ိဳးႏြယ္မွလူတစ္ေယာက္သည္လာၿပီးအဗ္ေနအဘာစ္အားနမာဇ္၊နမာဇ္ဟုဆိုေလ၏။

အဗ္ေနအဘာစ္အေနျဖင့္“မင္းကငါကိုစြႏၷတ္ေသရစူရ္အသိေပးေနတာလား?ဟုေမးေလ၏။

“အိုအေျခအျမစ္မရွိသူ၊တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းၿပီးဖတ္ခဲ့ေတာ္မူ၏။”

အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ရွာဖီးက္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-

“ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္သံသယရွိ၍အဗူဟိုရိန္းယာကိုေမးျမန္းၾကည့္ရာ၌အဗ္ေနအဘာစ္စကားမွန္ေၾကာင္းသိရေလသည္။”

၄။ဂ်ေဗရ္ဗင္ဇိုင္(ဒ)ဆင့္ျပန္သည္မွာ-

အဗ္ေနအဘာစ္တင္ျပသည္မွာ-

جميعاً و ثمانياً جميعاًصلّى النبى(صلى الله عليه وآله) سبعاً

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္(၇)ရကအတ္ႏွင့္(၈)ရကအတ္ကိုေပါင္း၍ဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”

ဆိုလိုသည္မွာ-မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာ(၇)ရကအတ္၊ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္ (၈) ရကအတ္ကိုဆိုလိုခ်က္ျဖစ္ေပသည္။)[6]

၅။စအီးဒ္ဗင္ဂ်ဘီးရ္အေနျဖင့္အဗ္ေနအဘာစ္ဆီမွဆင့္ျပန္သည္မွာ-

الظهر والعصر و بين المغرب و العشاء بالمدينةجمع رسول الله(صلى الله عليه وآله)بين

عبّاس: ما أراد بذلك؟ قال: أراد أن لا يحرج أمّتهمن غير خوف و لا مطر قال : فقيل لابن

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မဒီနာေရႊၿမိဳ့ေတာ္၌အႏၱရာယ္မရွိ၊မိုးမရြာဘဲနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ခဲ့ေပသည္။”

အဗ္ေနအဘာစ္အားေမးျမန္းရာ“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိအြန္မသ္အားမပင္ပန္းေစလိုေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟုေျဖၾကားခဲ့ေပသည္။ ”[7]

၆။အဟ္မဒ္ဗင္ဟန္ဗဲရ္သည္အထက္ပါဟဒီးစ္ႏွင့္တူေသာဟဒီးစ္ကိုမိမိက်မ္းမိုစ္နက္၌အဗ္ေဒအဘာစ္မွတစ္ဆင့္ေရးသားထားေပသည္။[8]

၇။ေအမာမ္မာလစ္ေက်ာ္ၾကားေသာ(စြန္နီေအမာမ္)သည္မိမိ၏က်မ္း (ေမာင္းသာ)၌မဒီနာၿမိဳ့အေၾကာင္းေရးသား၍အဗ္ေနအဘာစ္၏ရီဝါယတ္ကို

ေရးသားထားသည္။

جميعاً و المغرب و العشاء جميعاًصلّى رسول الله(صلى الله عليه وآله)الظهر والعصر

فى غير خوف و لا سفر

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အႏၱရာယ္မရွိ၊မိုးမရြာေသာ္လည္းနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။ ”[9]

၈။မြစ္နဖာ္အဗ္ဒြလ္ဟဇတ္(က)က်မ္း၌အဗ္ဒြလႅာဟ္အဗင္ေနအိုမာရ္ကတင္ျပသည္မွာ-

الله(صلى الله عليه وآله) مقيماً غير مسافر بين الظهر والعصر و المغربجمع لنا رسول

فقال رجل لابن عمر : لم ترى النبى(صلى الله عليه وآله)فعل ذلك؟ قال: لأن لا يحرج

جمع رجلأمّته ان

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ခရီး၌မဟုတ္ဘဲနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္ကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”

တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကအဗ္ေနအိုမာရ္ထံေမးျမန္းရာ-အေျဖေပးသည္ကား-

အြန္မသ္ေနာက္လိုက္ထဲမွမည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်အပင္ပန္းခံဖို႔မလိုေအာင္ျဖစ္ပါသည္။(ဒုကၡမျဖစ္ေအာင္ျဖစ္ေပသည္။)[10]

၉။ဂ်ေဗရ္ဗင္အဗ္ဒြလႅာဟ္ဆင့္ျပန္သည္မွာ-

والمغرب والعشاء فى المدينةجمع رسول الله(صلى الله عليه وآله) بين الظهر والعصر

للرخص من غير خوف و لا علّة

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အျခားအခက္အခဲမ်ားမရွိခ်ိန္၌ပင္အြန္မသ္အေနျဖင့္နမာဇ္ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရရန္၊

နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္း၍ဖတ္ေတာ္မူ၏။ ”[11]

၁၀။အဗူဟို႐ုိင္ယာမွထပ္၍ေျပာၾကားသည္မွာ-

المدينة من غير خوفجمع رسول الله(صلى الله عليه وآله) بين الصلوتين فى

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အႏၱရာယ္မရွိဘဲနမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”[12]

၁၁။အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္မစ္အူးဒ္မွဆင့္ျပန္သည္မွာ-

الأولى و العصر و المغرب و العشاء فقيل لهجمع رسول الله(صلى الله عليه وآله)، بين

صنعته لئلاّ تكون أمّتى فى حرج : فقال

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မဒီနာၿမိဳ့၌နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ) ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ေမးျမန္းရာအြန္မသ္မပင္ပန္းေစဖို႔အတြက္ျဖစ္သည္ဟုေျဖေလသည္။”[13]

အျခားဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားလည္းရွိပါေသးသည္။

= = =

ဤေနရာ၌ေမခြန္းႏွစ္ခုေမးျမန္းႏိုင္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တင္ျပခဲ့ေသာဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားအားလံုးသည္အဟ္ေလစြႏၷတ္၏ေက်ာ္ၾကားေသာက်မ္းႀကီးမ်ား၌ပါဝင္ၿပီး

ဆန္႔က်င္သူတိုင္းသည္ေက်ာ္ၾကားေသာသာဝကေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။

အခ်က္ႏွစ္ခ်က္သို႔ဦးစားေပးေနပါသည္။

ပထမဦးဆံုးအခ်က္သည္-“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အထူးအခက္အခဲမ်ားျဖစ္ေသာဥပမာ-လမ္းခရီး၌မိုးရြာသြန္းခ်ိန္၊ရန္သူ၏

အႏၱရာယ္မရွိဘဲနမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။”

ဒုတိယအခ်က္သည္-“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ကားမိမိအြန္မသ္ေနာက္လိုက္မ်ားလြယ္ကူမႈႏွင့္မပင္ပန္းဖို႔အတြက္ျဖစ္ေပသည္။”

ဤကဲ့သို႔ဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားရွိေနသည္ကိုအျခားအခ့်ိဳလူမ်ားအေနျဖင့္နမာဇ္ကိုအခက္အခဲဒုကၡျဖစ္ခိ်န္မွသာေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္

ဟုေစာဒကတက္ေနျခင္းသည္မွန္ကန္ပါသလား?

အမွန္တရားႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္ကိုမ်က္ကြယ္ျပဳၿပီးမိမိထင္ေၾကးကိုဦးစားေပးေနရပါသနည္း?

အလႅာဟ္ႏွင့္ရစူလ္(ဆြ)သည္ခ်ီးျမႇင့္ခြင့္ျပဳထားၿပီး၊တယူသန္၊တစြတ္ထိုး၊အယူသည္းသူမ်ား(ရွီအာ)မုန္းတီးသူမ်ားအဘယ္ေၾကာင့္

မြတ္စလင္အြန္မသ္ႀကီးကိုခြင့္မေပးရပါသနည္း?

၎သူတို႔သည္မြတ္စလင္လူငယ္တစ္ေယာက္ေနရာတိုင္း၊အေျခအေနတိုင္းမြတ္စလင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ၊မျဖစ္ေစ၊တကၠသိုလ္၊႐ံုး၊စက္႐ံုမ်ား

၌အစၥလာမ္သာသနာ၏အေရးအႀကီးဆံုးတာဝန္(နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကိုလြယ္လြယ္ကူကူျဖတ္ဖို႔သေဘာမတူပါသေလာ?

ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္အစၥလာမ္ဘာသာသည္အခ်ိန္တိုင္း၊ေနရာတိုင္းေကယာမသ္တိုင္းအထိျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္ထားပါသည္။

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မ်ိဳးဆက္သစ္မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ေခတ္တိုင္းကိုသိရွိေနၿပီး၊အကယ္၍(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခ်ိန္ဖတ္ဖို႔

အတင္းသတ္မွတ္လိုကလွ်င္မဖတ္သူအေရအတြက္မ်ားျပားလာမည္ကိုႀကိဳသိေနသျဖင့္မိမိအြန္မသ္ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားမ်ား၊အေပ

ၚေစတနာထားၿပီးနမာဇ္ကိုလြယ္ကူမႈရွိရန္ေနရာတိုင္း၊သတ္မွတ္ထားေသာအခ်ိန္အတြင္းေပါင္းဖတ္ခြင့္ေပးထားေပသည္။[14]

وَ مَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِى الدِّينِ مِنْ حَرَج

(မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌အတင္း(၅)ႀကိမ္နမာဇ္အား(၅)ခ်ိန္ဖတ္ရမည္ဟုဆိုသျဖင့္နမာဇ္ဖတ္သူလူဦးေရမွာနည္းသြားေခ်သည္။လက္ေတြ႔ပင္တည္း။)

ကုရ္အာန္ကမိန္႔ထားသည္မွာဒီး(န္)သာသနာ၌အသင္တို႔အတြက္မည္သည့္အက်ပ္အတည္းမွခဲယဥ္းမႈမွ်မရွိေခ်။

၂။သံုးခ်ိန္အတြင္း(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ႏွင့္ကုရ္အာန္

ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္အားနမာဇ္အခ်ိန္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ေလ့လာသည့္အခါသံုးႀကိမ္သာရွိေၾကာင္းအာယတ္ေတာ္(၂)ပါးကိုေလ့လာႏိုင္မည္ျဖစ္ပါ သည္။သို႔ေသာ္အခ့်ိဳသူမ်ားသည္အာယတ္ေတာ္ရွိေနပါလ်က္(၅) ႀကိမ္နမာဇ္ ကို(၅)ခ်ိန္သာဖတ္ရမည္ဝါဂ်စ္(ပ)ဟုခဏခဏေျပာေနျခင္းသည္အံ့ဩစရာပင္။

နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္လွ်င္ျမင့္ျမတ္ေၾကာင္း၊ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္လက္ခံပါသည္။ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္လည္းပဲအခ်ိန္ရသည့္အခါ၊အစဥ္ေျပသည့္

အခါ၌၊နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္ဖို႔ႀကိဳးစားပါသည္။ဤေနရာတြင္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ရန္ဝါဂ်စ္(ပ)ဟုဆိုေနျခင္းကိုေမးျမန္းလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ပထမအာယတ္စူရဟ္ဟူးဒ္အာယတ္ေတာ္(၁၁၄)ျဖစ္ပါသည္။

مِنَ اللَّيْلِوَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَىِ النَّهَارِ وَزُلَفاً

“အိုတမန္ေတာ္အသင္သည္ေန႔၏အစိတ္အပုိင္းႏွစ္ခုႏွင့္ည၏အစိတ္အပုိင္းအတြက္နမာဇ္ကိုဖတ္ရြတ္ပါေလ။”

طرفى النهارဟုသံုးထားျခင္းမွာနမာဇ္ဖဂ်္ကိုဆိုလိုပါသည္။မနက္ေဝလီေဝလင္းဖတ္ရြတ္ရပါသည္။ထို႔အျပင္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၏အခ်ိန္သည္

ေနဝင္ခ်ိန္ထိရွိေၾကာင္းအာယတ္ေတာ္အရရွင္းလင္းစြာသိႏိုင္ေပသည္။

သို႔ေသာ္زلفاً من الليلကိုဂ႐ုျပဳလွ်င္زلفစကားလံုးသည္مختار الصحاحႏွင့္ كتاب مفرداتအဘိဓာန္မ်ားေလ့လာၾကည့္လွ်င္ زلفة၏အမ်ားကိန္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ည၏ပထမဦးဆံုးအစိတ္အပိုင္းဟုအဓိပၸါယ္ရပါသည္။ဆိုလိုသည္မွာမဂဲရစ္(ဂ) ႏွင့္ေအရွာျဖစ္ပါသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဝတ္ျပဳခဲ့ျခင္းသည္လံုးဝ၊ျမင့္ျမတ္မႈအတြက္ျဖစ္ေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္လည္းလက္ခံပါသည္။သို႔ေသာ္အာယတ္၏ဆိုလိုခ်က္ကိုမ်က္ကြယ္ျပဳၿပီး၊အျခားအဓိပၸါယ္မ်ားေကာက္ေနၾကပါသနည္း?

ဒုတိယအာယတ္

စူရဟ္အစ္ရအ္( اسراء)အာယတ္ေတာ္အမွတ္၇၈ျဖစ္ပါသည္။

اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُوداًأَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ

“နမာဇ္ကိုေနမြန္းတည့္ခ်ိန္ဇဟိုရ္မွစ၍ည၏အေမွာင္လႊမ္းသည့္အခ်ိန္အထိ ဖတ္ရြတ္ပါေလ။ထိုနည္းတူစြာကုရ္အာန္ေနဖဂ်္(နမာဇ္ဖဂ်္)ကိုလည္းဖတ္ရြတ္ပါေလ။ ”[15]

دلوك၏အဓိပၸါယ္မွာဆြဲေဆာင္ျခင္းဟုျဖစ္ၿပီး၊ဤေနရာ၌ေနမင္းကေနမြန္းတည့္ခ်ိန္အထိဆြဲေဆာင္လာသည္။ေနမြန္းတည့္ခိ်န္ကိုဇဟိုရ္အခ်ိန္ဟုဆိုလိုပါသည္။

غسق الليلအဓိပၸါယ္သည္ည၏အေမွာင္ဟုအဓိပၸါယ္ရၿပီးအခ့်ိဳအေနျဖင့္ည၏ပထမဆံုးအစိတ္အပိုင္းဟုအက်ယ္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။

အခ့်ိဳအေနျဖင့္ညသန္းေခါင္ကိုထၿပီး၊مفردات အဘိဓာန္၌ညဥ့္နက္ခ်ိန္၊သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္ကိုဆိုလိုထားေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍دلوك شمس ဆိုသည့္ဇဟိုနမာဇ္ဖတ္ခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး၊غسق الليلဆိုသည္မွာေနာက္ဆံုးမဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာျဖစ္ၿပီး၊ကုရ္အာန္ေနဖဂ်္ဆိုသည္မွာနမာဇ္ဖဂ်္ျဖစ္ပါသည္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစအာယတ္ေတာ္အရ(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၃)ခ်ိန္သာျပဆိုထားၿပီး၊(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၃)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းအေထာက္အထားျဖစ္သြားေပသည္။

ဖခ္ရဇီးသည္အထက္ပါအာယတ္ေတာ္အားသဖ္စီးျပဳလုပ္ထားသည္မွာစိတ္ဝင္စားစရာပင္။

တင္ျပရမည္ဆိုလွ်င္-

الغسق بظهور أوّل الظلمة ـ و حكاه عن ابن عبّاس و عطا و النضر بن شميل إن فسرنا

عبارة عن أول المغرب و على هذا التقدير يكون المذكور فى الايةـ كان الغسق

الزوال و وقت أول المغرب و وقت الفجر، و هذا يقتضى أن يكونثلاث اوقات وقت

العصر فيكون هذا الوقت مشتركاً بين الصلوتين و أن يكونالزوال وقتاً للظهر و

والعشاء فيكون هذا الوقت مشتركاً أيضاً بين هاتين الصلوتين فهذأول المغرب وقتاً للمغرب

بين الظهر والعصر و المغرب و العشاء مطلقاًيقتضى جواز الجمع

غسق၏အဓိပၸါယ္မွာည၏ပထမဆံုးဦးအစိတ္အပိုင္းျဖစ္ပါသည္။အဗ္ေနအဘာစ္၊အသာဗင္ရွာမီးလ္တို႔၏

အဓိပၸါယ္ဖိုဆုိသည္လည္းဤအတိုင္းျဖစ္ေလ၏။غسق မဂဲရစ္(ဂ)၏ပထမဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍

အာယတ္ေတာ္ပါရွိသည္မွာအခ်ိန္(၃)ခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။

ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္၊မဂဲရစ္(ဂ)၏ပထမဆံုးအခ်ိန္(ညအခ်ိန္)၊ဖဂ်္ရ္မိုးေသာက္ခ်ိန္၊သို႔ျဖစ္ပါ၍ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္သည္

နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊ခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး(တစ္ခ်ိန္ႏွင့္တစ္ခ်ိန္ဆက္ေနပါသည္။)၊မဂဲရစ္(ဂ)၏ပထမဆံုးအခ်ိန္သည္

နမာဇ္မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာျဖစ္ပါသည္။(တစ္ခ်ိန္ႏွင့္တစ္ခ်ိန္ဆက္ေနပါသည္။)

အားလံုး၏ရလဒ္သည္ကား-နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။[16]

ဖခ္ရဇီးသည္ဒီအထိအာယတ္ေတာ္၏ဆိုလိုခ်က္ကိုေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ျပေနၿပီး၊ေ႔ရွ၌ဆက္၍နမာဇ္ႏွစ္ခုအားအခက္အခဲမရွိဘဲ၊

လမ္းခရီး၌မဟုတ္ဘဲ၊ဖတ္ပိုင္ခြင့္မရွိေၾကာင္းသက္ေသအေထာက္အထားကၽြန္ေတာ္မွာရွိသည့္ အတြက္၊ဤအာယတ္ေတာ္၏ဆိုလိုခ်က္မွာ-အခက္အခဲမ်ားရွိေနခ်ိန္၌နမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ရမည္ဟူ၍ျဖစ္ေပသည္။[17]

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္(မကာရမ္းရွာရာဇီး)ဖစ္ရဇီးအားေျပာၾကားျခင္းမွာ-နမာဇ္ႏွစ္ခုကိုအခက္အခဲမ်ားရွိေနခ်ိနမွသာေပါင္းဖတ္လိုရ

သည္ဟူေသာ္အေထာက္အထားတစ္ခုကိုမွ်မေတြ႔ရဘဲ၊ဆန္႔က်င္

ဘက္အခက္အခဲမရွိလဲေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိသည္ဆိုေသာရီဝါယတ္ေတာအေျမာက္အမ်ားပါရွိေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္

အခက္အခဲမ်ားမရွိဘဲ၊နမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊အြန္မသ္အတြက္လြယ္ကူမႈႏွင့္မပင္ပန္းေစရန္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုေ႔ရွ၌ေဖၚျပထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။

အထက္ပါအာယတ္အားအခက္အခဲရွိခ်ိန္၌ေပါင္းဖတ္ျခင္းကိုဆိုလိုသည္ဟုဘယ္လိုေကာက္ႏႈတ္လိုက္ပါသလဲ?

علم اصولအရဤလုပ္ရပ္သည္မမွန္ကန္ေခ်။

ဘယ္သို႔ဆိုေစအထက္ပါအာယတ္၏ရွင္းရွင္းေလးဆိုလိုထားေသာ(၃)ခ်ိန္ကိုေျပာင္းလဲလို႔မရေပ။

= = =

အထက္ေဖၚျပပါအားလံုးကိုၿခံဳငံု၊သံုးသပ္၍ရလဒ္အေျဖထုတ္ရမည္ဆိုလွ်င္

၁။က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကိုအခ်ိန္(၃)ခ်ိန္ကိုသာမိန္႔ဆိုထားေပသည္။

၂။စြန္နီ၊ရွီအာရီဝါယတ္က်မ္းမ်ားအရတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္ကိုအခက္အခဲမရွိဘဲေပါင္းဖတ္ကာ၊အြန္မသ္ေနာက္လိုက္မ်ား

ကိုမပင္ပန္းရန္အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္းပါရွိေပသည္။

(ဘာသာျပန္။အာယာသြလႅာဟ္သည္ဤစာအုပ္၌ရွီအာက်မ္းမ်ားကိုမတင္ျပထားေပ။ရွီအာအားလံုးသည္ေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္၊ရွိသည္ဟု

လက္ခံထားသျဖင့္၎တို႔၏က်မ္းမ်ားကိုမေဖၚျပထားျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။)

၃။နမာဇ္ကို(၅)ႀကိမ္ဝတ္ျပဳလွ်င္ပိုျမင့္ျမတ္ေပသည္။သို႔ေသာ္အတင္းခဏ၊ခဏ(၅)ႀကိမ္တိုင္းကို(၅)ခ်ိန္သာဖတ္ရမည္ဟုေျပာျခင္း၊ေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိလ်က္ လက္မခံျခင္းျဖင့္လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၊အထူးသျဖင့္မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္မ်ား နမာဇ္ႏွင့္ေဝးသြားေပလိမ့္မည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ေပါင္းဖတ္ျခင္းကိုမျငင္းပယ္ဖို႔တာဝန္ရွိေပသည္။

အနည္းဆံုးစြန္နီအိုလမာမ်ားအေနျဖင့္နမာဇ္ေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ကိစၥအတြက္မိမိ၏လူငယ္၊လူရြယ္မ်ားကိုအဟ္ေလဘိုက္ဓမၼသတ္အေပၚက်င့္သံုးခြင့္ေပးသင့္ေပသည္။

သာဓကအားျဖင့္ဂ်ာေမအဇ္ဟရ္(အီဂ်စ္)ေက်ာင္းအုပ္၊

ပညာရွင္ႀကီး႐ိႈက္ခ္မဲဟ္မူးဒ္ရွာလ္သူးစ္သည္“ေဖကာဂ်ာဖရီ”အေပၚက်င့္သံုးခြင့္ႏိုင္ေၾကာင္း“ဖသ္ဝါ”ေပးထားသကဲ့သို႔ျဖစ္၏။

= = =

ကၽြန္ေတာအေနျဖင့္ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိေၾကာင္းကိုလက္ခံဖို႔ထပ္ၿပီးေမတၱာ ရပ္ခံ အပ္ပါသည္။ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌ေျမာက္မ်ားစြာေသာအလုပ္သမားမ်ား၊ဝန္ထမ္းမ်ား၊ေက်ာင္းသား/သူမ်ား၊တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား/သူမ်ား(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္ဖို႔အရမ္းခက္ခဲက်ပ္တည္းခဲယဥ္းေပသည္။

ဒီလိုအေျခအေန၌လူထုအေနျဖင့္အေၾကာင္းျပၿပီးနမာဇ္ကိုမစြန္႔လြတ္ရန္အတြက္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိသည္ဟုဆိုေသာခြင့္ျပဳခ်က္ကိုလက္မခံသင့္ပါသေလာ?

စြႏၷတ္ကိုအတင္းလုပ္ခိုင္းသျဖင့္ဝါဂ်စ္(ပ)ကိုစြန႔္လိုက္ျခင္းသည္မွန္ကန္ပါသလား?