အဟ္ေလ့ဘိုက္(အ.စ)သတင္းဌာန ၊အဗ္နာ
ေနျပည္ေတာ္တြင္ ယေန႕စတင္က်င္းပေသာ ကမာၻ႕စီးပြားေရးဖိုရမ္၏ စကားဝိုင္းတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတရာထူးအတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္မည္ဟု အတည္ျပဳေျပာၾကားလိုက္သည္။
“က်မ သမၼတ မျဖစ္ခ်င္ဘူးလို႕ ဟန္ေဆာင္လိုက္ရင္ က်မ မ႐ိုးသားရာ က်မွာေပါ့။ အဲဒီအစား က်မ ျပည္သူေတြ အေပၚ ႐ိုး႐ိုးသားသား ေျပာပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယခင္ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းကို ထပ္မံ အတည္ျပဳ ေျပာဆိုသည္။
သို႕ရာတြင္ လတ္တေလာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သား ၂ ဦးမွာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အကယ္၍ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပရန္ရွိေနေသာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ မဲအမ်ားစုျဖင့္ အႏိုင္ရျပီး လႊတ္ေတာ္မွ နာမည္စာရင္း တင္သြင္းလွ်င္ေသာ္ သမၼတရာထူး ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေခ်။
လတ္တေလာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လုံးပမ္းေနၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးမွာ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေထာက္ခံမႈ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း လိုအပ္သည့္အျပင္ ျပည္လုံးကြၽတ္ လူထုဆႏၵခံယူရမည္ျဖစ္ျပီး ေထာက္ခံမႈ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရရွိရမည္လည္း ျဖစ္သည္။
“ဒီ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဟာ ကမာၻေပၚမွာ ေျပာင္းဖို႕ အခက္ဆုံးလို႕ ကြၽမ္းက်င္သူေတြက ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေရး နည္းလမ္းေတြကို ျပင္ဆင္ဖို႕ က်မတို႕ စလုပ္ရမယ္” ဟု ျမန္မာ့ႏိုဘဲလ္ဆုရွင္က ဆိုသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သမၼတရာထူး ရယူ႐ုံ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ေျပာင္းလဲလိုသည္မဟုတ္ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်ေသာ ဥပေဒမ်ားကို ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္မည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ဘီဘီစီဌာနမွ ၾကီးမႉးက်င္းပျပီး သတင္းတင္ျပသူ နစ္ဂိုးယင္း ကမကထျပဳလုပ္သည့္ ” Myanmar: What Future?” အမည္ရွိ စကားဝိုင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အတူ သမၼတ႐ုံး ဝန္ၾကီး ဦးစိုးသိမ္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း မဇင္မာေအာင္တို႕က အဓိက ပါဝင္ တင္ျပ ေဆြးေႏြးၾကျပီး တက္ေရာက္လာေသာ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားကလည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ပါဝင္ ေဆြးေႏြးၾက႐ံုမက ကမာၻတလႊားမွ အီးေမးလ္၊ ေဖ့ဘြတ္မ်ားမွ တဆင့္ ဝင္ေရာက္ေမးျမန္းၾကသျဖင့္ စိတ္ဝင္တစား ျဖစ္ရေသာ ေဆြးေႏြးဝိုင္းျဖစ္သည္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ႏိုင္ မႏိုင္ ေဆြးေႏြးၾကရာ တိုင္းျပည္ပြင့္လင္းလာမႈကို မ်က္ႏွာခ်င္း ဆိုင္ရမည္ျဖစ္ျပီး ေၾကာက္ရြံ႕ေနစရာ မလိုဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုသည္။ တပ္မေတာ္ကို စည္းကမ္းစနစ္တက်ျဖင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေစလိုေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မည့္ လက္နက္ကိုင္တပ္အျဖစ္ ျမင္လိုေၾကာင္းႏွင့္ “ျပည္သူတို႕၏ ႏွလုံးသားတြင္ အထူး ေနရာ တေနရာ” ရေစခ်င္ေၾကာင္းလည္း ေျပာသည္။
အမွန္တရားႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ အတိတ္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္မ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဆိုေသာ္လည္း “လက္စားေခ်ရန္” “တရားစြဲ ခံု႐ုံးတင္ရန္” လုံးဝ အစီအစဥ္ မရွိဟု ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခဲ့ျပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဒီပဲရင္းတြင္ အသက္အႏၲရာယ္ ၾကဳံသည္အထိ ရန္ျပဳခံရေသာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္က ေျပာဆိုေသးသည္။
တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို ခြဲေဝျပီး လက္ဝါးၾကီးအုပ္ခဲ့ၾကေသာ ခ႐ိုနီစီးပြားေရးသမားၾကီးမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အရင္တေခတ္မွာ ေငြအမ်ားၾကီးရခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဒီေခတ္မွာ လူမႈ အက်ိဳးျပဴကိစၥေတြမွာ ပါဝင္ထည့္ဝင္ လႉဒါန္းလာၾကေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား လႉဒါန္းမႈ လက္ခံယူျခင္းကလည္း “လိပ္ျပာမသန္႕စရာ မရွိ”ဟု ေျပာဆိုျပီး “ကိုယ္ပိုင္ဂ်က္ေလယာဥ္ ဝယ္စီးလိုက္တာထက္ ပိုေကာင္းတယ္ မဟုတ္လား”ဟုလည္း ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ လမ်ားအတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡမ်ား၊ ကန္႕သတ္ခြဲျခားမႈမ်ား အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ႏိုင္ငံမဲ့ မြတ္စလင္မ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “က်မ တိတ္ဆိတ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ က်မ အေျဖေတြက လူတိုင္းကိုမေက်နပ္ေစႏိုင္တာပါ” ဟု တုန္႕ျပန္ေျပာဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္ရွိ ပဋိပကၡတြင္ ႏွစ္ဘက္ အသိုင္းအဝိုင္းမွ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး အေျဖရွာ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေစေရးတို႕ကို မီးေမာင္းထိုး ေျပာဆိုသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာေခၚ ဘဂၤါလီႏြယ္ဖြား မြတ္စလင္မ်ားသည္ လြန္ခဲ့ေသာဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ အေျမာက္အမ်ား၀င္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆူပူမၿငိမ္သက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူတသိန္းေက်ာ္ ေနအိမ္ကို စြန္႔ခြာထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။
ထို မြတ္စလင္တို႔၏ အခြင့္ အေရးကို ပိတ္ပင္ထားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားရတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “က်မတို႔ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ျပန္လည္ ေရးဆြဲ ရပါမယ္” ဟု ေျပာခဲ့သည္။
အဆိုပါ အခန္းအနားတြင္ BBC ႐ုပ္သံက ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္သို႔ တက္ေရာက္ရန္ျငင္းပယ္ျခင္းခံခဲ့ရသည့္ ျပည္ေထာင္စု အမ်ိဳးသားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီမွ အဘူတေဟ ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးမွတ္တမ္းကို ျပန္ဖြင့္ျပခဲ့ရာတြင္ ၎က ခြဲျခားဖိႏွိပ္ျခင္း ခံေန ရသည့္ သူတို႔လူမ်ိဳးမ်ား ကိုယ္စားေျပာဆိုေပးပါရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေတာင္းပန္သည္ကို ျမင္ၾကရသည္။
အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားၾကားတြင္ ရွိေနေသာ တင္းမာမႈမ်ားကိုေျပေလ်ာ့ေစရန္အတြက္ “အာဏာႏွင့္ သဘာဝ အရင္းအျမစ္မ်ား ေဝျခမ္းေရး” ဖက္ဒရယ္ စနစ္ကိုက်င့္သံုးရန္ စဥ္းစားသံုးသပ္ေနေၾကာင္း သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းကလည္း ေျပာသည္။
တိုင္းရင