အိုဘားမား၏ မၿပီးျပတ္ေသးေသာ အာရွလုပ္ငန္းစဥ္

အဲဟ္ေလ့ဘိုက္(သ) (အလိုင္ေဟမြစ္စလာမ္) သတင္းဌာန ၊ အဗ္နာ


သမၼတအိုဘားမား၏ အာရွ သို႔ (၁၁)ႀကိမ္ေျမာက္ခရီးစဥ္အ တြက္ လာအိုႏုိင္ငံက အခြင့္အခါေကာင္း ဖန္တီး ေပးခဲ့ပါသည္။ အေမရိကန္သမၼတတစ္ဦး၏ လာအိုသို႔ ပထမဆံုး ခရီးစဥ္တြင္ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ အတြင္း အေမရိကန္
ႏုိင္ငံ၏ ဗံုးႀကဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ ေပၚခဲ့ေသာ ႀကီးမားသည့္ အပ်က္ အစီးမ်ားႏွင့္ မေပါက္ကြဲေသးေသာ ဗံုးဆန္သန္းေပါင္းမ်ားစြာ လာအို ႏုိင္ငံ၌ က်န္ရွိေနခဲ့ျခင္းအတြက္ အေမရိကန္က အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ ပါသည္။ လာအိုသို႔ လည္ပတ္မႈႏွင့္ အာရွခရီးစဥ္မွာ အာရွေဒသမွ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈခုိင္မာ ေရး အိုဘားမား၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား၏ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ သည္။


မစၥတာအိုဘားမား၏ အာရွ မူဝါဒတြင္ မၿပီးျပတ္ေသးေသာ လုပ္ငန္းအမ်ားအျပား က်န္ရွိပါ သည္။ ယင္းတြင္ ဝါရွင္တန္၌ လိပ္ ခဲတည္းလည္း ျဖစ္ေနပံုရေသာ ႏုိင္ငံ ၁၂ ႏုိင္ငံပါ ပစိဖိတ္ရပ္ဝန္း ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ ကိစၥရပ္ပါဝင္ၿပီး သူႏွင့္ အျခား ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား ရပ္တန္႔ ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာ ပိုမိုက်ယ္ ျပန္႔လာသည့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴကလီးယားအေရးလည္း ပါဝင္ ပါသည္။

သို႔ေသာ္ အိုဘားမားသည္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားအား ယံုၾကည္ခ်က္ ေပးရာတြင္မူ ထဲထဲဝင္ဝင္ လမ္း ေဖာက္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းတြင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အေမရိကန္က လုပ္ေဆာင္ခဲ့သလုိ အာရွတြင္ တည္ၿငိမ္မႈေပးေသာ အင္အားစုအျဖစ္ ရပ္တည္ေရး အေမရိကန္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ႀကီးထြားလာေသာ အင္အားႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္း တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ ေျပာဆုိလာမႈမ်ား ကို တန္ျပန္ေရးအင္အားစုအျဖစ္ ထပ္ေဆာင္းေရးကိစၥရပ္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။

လာအိုႏုိင္ငံႏွင့္ က႑သစ္ ဖြင့္လွစ္ျခင္းအျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားက ဒီမို ကေရစီစနစ္ဆီသို႔ ေလွ်ာက္လွမ္း ရန္ သေဘာတူညီခဲ့စဥ္က ယင္း ႏုိင္ငံႏွင့္လည္း ဆက္ဆံေရးထူ ေထာင္္ခဲ့ပါသည္။ ဆက္ဆံေရးမ်ား တိုးခ်ဲ႕ခဲ့ၿပီး ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံအေပၚ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ ပိတ္ပင္ျခင္း ကိုလည္း ဖယ္ရွားခဲ့သည္။ အေမ ရိကန္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအတြက္ စစ္အ ေျခစိုက္စခန္းမ်ားကိစၥ သေဘာတူ ညီခ်က္အသစ္မ်ားအား ဖိလစ္ပိုင္၊ ဩစေၾတးလ်ႏုိင္ငံတုိ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြး ညႇိႏိႈင္းခဲ့သည္။

ကလင္တန္ႏွင့္ ဘုရွ္အစိုးရ မ်ား ႀကိဳးပမ္းခဲ့သမွ်ကို ဆက္လက္ တည္ေဆာက္ရင္း မစၥတာအိုဘား မားလက္ထက္တြင္ အိႏၵိယ-အေမရိကန္ဆက္ဆံေရးကို ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ အဆင္သစ္တစ္ရပ္ ဆီဆြဲတင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ လက ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား သေဘာတူညီခဲ့ ေသာ ကာကြယ္ေရးသေဘာတူညီ ခ်က္မွာ သက္ေသျဖစ္သည္။ ႏွစ္ ႏုိင္ငံၾကား ယင္းသေဘာတူညီခ်က္ ရရန္ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းေနခဲ့သည္ မွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုရွိၿပီျဖစ္သည္။

အေမရိကန္က အဆုိပါအာရွ ႏုိင္ငံအမ်ားစုႏွင့္ စစ္ေရးေလ့က်င့္ မႈမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔တိုး ခ်ဲ႕သလို လက္နက္ေရာင္းခ်မႈမ်ား ကိုလည္း တုိးျမႇင့္ခဲ့သည္။ ယင္း တြင္ ဒံုးက်ည္ကာကြယ္ေရးစနစ္ တစ္ခုအား ေတာင္ကိုရီးယားသို႔
ေရာင္းခ်ျခင္းႏွင့္ အေမရိကန္လက္ နက္မ်ားကို အိႏၵိယက အေျမာက္ အျမားဝယ္ယူလာျခင္းလည္း ပါဝင္သည္။

ထုိလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအားလံုး တြင္ ခက္ခဲေသာ သံတမန္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား ပါဝင္ပါသည္။ သို႔ ေသာ္ ယင္းႏုိင္ငံမ်ားအားလံုးကို အေမရိကန္ႏွင့္ ပိုမိုနီးကပ္ေသာ ဆက္ဆံေရးဆီသို႔ တြန္းပို႔ေသာ ေမာင္းႏွင္အားမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ စစ္ေရးစြမ္းရည္ႀကီးထြားလာမႈႏွင့္ ေက်ာက္ေဆာင္၊ ေက်ာက္တန္း မ်ားကို လူလုပ္ကြၽန္းမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲကာ ေလယာဥ္ေျပးလမ္း မ်ား စစ္ေရးအေဆာက္အအံုမ်ား ထားရွိ၍ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ျပင္ေဒသအမ်ားစုကို မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အျဖစ္ ေျပာဆုိေသာ တ႐ုတ္တို႔၏ ေျပာင္ေျပာင္တင္း တင္း ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။

အိုဘားမား သမၼတတာဝန္ စတင္တာဝန္ယူခဲ့ခ်ိန္က ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၁ အေရာက္တြင္မူ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ပို၍တြန္း တြန္းတိုက္တိုက္ဆန္လာေသာ ပံုစံႏွင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး အနာဂတ္မွာ အာရွေဒသတြင္ တည္ရွိေနသည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္မွေန၍ အျခားအာရွႏုိင္ငံမ်ား ႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမ်ားကို ပိုမို တိုးျမႇင့္ေရး အစီအစဥ္မ်ားကို အိုဘားမားအစိုးရက
ေၾကညာခဲ့ သည္။

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ တင္းမာမႈမ်ား ျမင့္တက္လာခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ေရ လမ္းေၾကာင္းသို႔ စစ္သေဘၤာမ်ား ေစလႊတ္၍ လြတ္လပ္စြာ ေရ ေၾကာင္းသြားလာခြင့္အေပၚ အေမ ရိကန္၏ သႏၷိ႒ာန္ကို ကာကြယ္ ေရး အိုဘားမားအစိုးရက ထိန္း ထိန္းသိမ္းသိမ္း အခန္းက႑မွ ပါဝင္ခဲ့သည္။

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္ ပိုင္ဆုိင္မႈအေၾကာင္း ေျပာဆုိေန သည့္ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္အပါ အဝင္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံတို႔ကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာ ေဖြလုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အေမရိကန္ က တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ လႈံ႔ေဆာ္ရန္စမႈမ်ား မွာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနဆဲျဖစ္ သည္။

အက်ိဳးစီးပြားမ်ား ေပါင္းစံု လာေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္မူ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတုိ႔က အေရးပါေသာ ျဖည့္ဆည္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ၂၀၁၅ က အီရန္ႏ်ဴကလီးယားသေဘာ တူညီခ်က္အတြက္ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကၿပီး ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ပါရီသေဘာ တူညီခ်က္ကို တရားဝင္ကတိက ဝတ္ျပဳျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။

သမၼတရာထူးမွ ထြက္ခြာရန္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္တြင္ ေျမာက္ကိုရီး ယားထံမွ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို အဆံုး သတ္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိ သေလာက္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ဆုိလွ်င္ ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ၂၁ ခု အထိ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ ႏ်ဴ ပစၥည္းမ်ားကို ပိုင္ဆုိင္ထားၿပီဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။ ယမန္ေန႔ကပင္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံက ၎တုိ႔ ၏ ပၪၥမေျမာက္ႏွင့္ အႀကီးမားဆံုး ႏ်ဴကလီးယားစမ္းသပ္မႈကို ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။

 ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံအ တြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေလာင္စာ အဓိကေထာက္ပံ့ေပးေနသူ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကမူ ထူးျခားမႈျဖစ္ေစမည့္ ဖိအားမ်ိဳးေပးရန္ ျငင္းဆိုေနပါ သည္။ မစၥတာအိုဘားမား၏ မူဝါဒအေပၚ အျခားစိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား လည္း ရွိပါသည္။ ယင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ လာအိုတြင္ လူ႔ အခြင့္အေရးကိစၥ ေပၚေပၚထင္ ထင္ မေျပာျခင္းႏွင့္ အာရွသို႔ လက္နက္မ်ား ပိုမိုေရာင္းခ်ရန္ ၎၏ စိတ္အားထက္သန္မႈျဖစ္သည္။ ယင္းမွေန၍ လက္နက္အၿပိဳင္အ ဆိုင္တပ္ဆင္မႈျဖစ္ႏုိင္ေသာ အႏၲ ရာယ္ရွိပါသည္။

အိုဘားမားႏွင့္ အာရွေခါင္း ေဆာင္အမ်ားစုက ပစိဖိတ္ရပ္ဝန္း ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ (TPP)မွာ အျခားအဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ား ႏွင့္ နက္႐ိႈင္းေသာ စီးပြားေရးဆက္ ဆံမႈမ်ား ထူေထာင္ႏုိင္ၿပီး အိုဘားမား အာရွမူဝါဒ၏ အဓိက
အစိတ္အပိုင္းဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။

သမၼတေဟာင္းႏွစ္ဦးစလံုး ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္အမ်ားအ ျပား၏ ဆန္႔က်င္မႈမ်ားရွိေနေသာ္ လည္း အိုဘားမား၏ TPP သေဘာတူညီခ်က္အား အတည္ျပဳရန္ ေသြးေဆာင္ စည္း႐ံုးႏုိင္မည္ဟု အစိုးရအရာရွိမ်ားက ယံုၾကည္ၾက ပါသည္။

TPP သေဘာတူညီခ်က္ အ တည္ျဖစ္လာသည္ျဖစ္ေစ၊ မျဖစ္ ေစ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ေဒသ ၌ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ တြန္းတြန္းတိုက္ တိုက္ လုပ္ရပ္မ်ားမွာ ယင္းေဒသ ၏ အနာဂတ္ကို တိုးတက္လႊမ္းမိုး လာပါလိမ့္မည္။ ယင္းႏွင့္
အတူ မစၥတာ အိုဘားမားကို ဆက္ခံသူက စီမံခန္႔ခြဲေရး အတြက္လည္း ႐ႈပ္ေထြးေသာ စိန္ေခၚမႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
===================
251 / End