အာရေဗျကျွန်းဆွယ်တွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာခြင်း ဆနအာအ် နှင့် ရီယာ့ဒ်အကြား တင်းမာမှု အသစ်များ အတွက် အကြောင်းရင်းများ

အဲဟ်လေ့ဘိုက်(သ) (အလိုင်ဟေမွစ်စလာမ်) သတင်းဌာန ၊ အဗ်နာ

Mehr သတင်းဌာန ၏ အစီရင်ခံစာ အရ ဆော်ဒီအာရေဗျ နှင့် ယီမင်အကြား ဆက်ဆံရေးသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာ တင်းမာပြီး ရှုပ်ထွေးနေခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဆော်ဒီဦးဆောင်သော မဟာမိတ်အဖွဲ့၏ ယီမင်နိုင်ငံတွင် စစ်ရေး ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုသည် အန်ဆွာရိုလ္လာဟ် အပေါ် ရှည်လျားပြီး သွေးထွက်သံယိုစစ်ပွဲတစ်ခု ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့သည်။

လက်ရှိတင်းမာမှုများသည် သမိုင်းကြောင်းအရ ကွဲပြားမှုများ၊ နယ်စပ်ဒေသများတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ၊ စွမ်းအင်လမ်းကြောင်းများကို ထိန်းချုပ်လိုသောဆန္ဒနှင့် ပြည်နယ်မဟုတ်သော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ လှုပ်ရှားမှုများကြောင့် ကြီးထွားလာနေပါတယ်။

ပြည်နယ်အသီးသီးတွင် မကြာသေးမီက တင်းမာမှုများသည် ရီယာ့ဒ်၏ အကျိုးစီးပွားများကို ပေါင်းစည်းရန်နှင့် ဆနအာအ် ၏ ကြီးထွားလာသော သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ကန့်သတ်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများ၏ ရလဒ်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် ဒေသတစ်ခုလုံးတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှုအတွက် ပြင်းထန်သော ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

ယီမင် နှင့် ဆော်ဒီအာရေဗျအကြား လက်ရှိတင်းမာမှုများသည် ရှည်လျားသော အမြစ်တွယ်နေပါတယ်။ ယီမင် နိုင်ငံရှိ နိုင်ငံတော် ၏ အားနည်းချက်နှင့် မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်များတွင် အစိုးရမဟုတ်သော လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များ ၏ လွှမ်းမိုးမှု တိုးပွားလာခြင်းကြောင့် ဆော်ဒီအာရေဗျတွင် ရေရှည်လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများ ရှိလာပါတယ်။

မြောက်ယီမင်စစ်ပွဲအပြီးတွင် ပဋိပက္ခသည် စစ်မြေပြင်တွင်သာ ကန့်သတ်မထားခဲ့ဘဲ စွမ်းအင်လမ်းကြောင်းများ၊ သဲကန္တာရဒေသများနှင့် အရေးကြီးသော ကာကွယ်ရေးနေရာများကို ထိန်းချုပ်ရန် ရုန်းကန်မှုတစ်ခုအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါတယ်။

အယ်လ်ဂျောင်ဖ်၊ အယ်လ်ဝါဒီယဟ် နှင့် အယ်လ်မရာဟ် တို့တွင် လက်ရှိအခြေအနေသည် ဆော်ဒီတပ်ဖွဲ့များ လှုပ်ရှား နေပြီး ဆလာဖီအဖွဲ့များ တက်ကြွစွာလှုပ်ရှားနေပြီး နယ်စပ်အခြေအနေများကို ပေါင်းစည်းရန် ကြိုးပမ်း မှုများ ပြုလုပ်နေသည့် ပဋိပက္ခဟောင်း၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဤလုပ်ဆောင်ချက်အားလုံးသည် လျှို့ဝှက်ညှိနှိုင်းမှုများ၊ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများ၏ နောက်ခံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေပါတယ်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိတင်းမာမှုများသည် ယာယီအကြမ်းဖက် မှုသာမက ယီမင်နှင့် ဆော်ဒီအာရေဗျအကြား ဆက်ဆံရေးတွင် ရေရှည်ပြဿနာများနှင့် မဖြေရှင်းရသေးသော ကွဲပြားမှုများကို ထင်ဟပ်စေပါတယ်။

လွန်ခဲ့သောလအနည်းငယ်အတွင်း မူစကတ်နှင့် ဒိုဟာတွင် လက်ရှိပြုလုပ်နေသော လျှို့ဝှက်ဆွေးနွေးပွဲများသည် ယီမင်အရှေ့ပိုင်းရှိ မတည်ငြိမ်သောအခြေအနေကိုလည်း မီးမောင်းထိုးပြခဲ့ပါတယ်။

ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံသည် အယ်လ်ဂျောင်ဖ် နယ်စပ်မျဉ်းနှင့် အယ်လ်မရာဟ် အထိ ကျယ်ပြန့်သော သဲကန္တာရဒေသကို အာရုံစိုက်မှုတိုးမြှင့်ခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေးဖွဲ့စည်းပုံအသစ်တစ်ခု တည်ထောင်ရန် ကြိုးပမ်း ခဲ့ပါတယ်။ ဤဗျူဟာသည် အယ်လ်ဂျော့ဖ်၏ အစိတ်အပိုင်းများစွာ ဆုံးရှုံးခဲ့သည့် ၂၀၂၀ ခုနှစ် အတွေ့အကြုံမှ တိုက်ရိုက်လှုံ့ဆော်မှုရရှိခဲ့ပါတယ်။

မြေပြင်ရှိ စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့များ၏ အဆိုအရ ဆော်ဒီအာရေဗျ ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော တပ်ဖွဲ့များ သည် မကြာသေးမီရက်သတ္တပတ်များအတွင်း စွမ်းအင်စင်တာများအနီးတွင် ပြန်လည်နေရာချထားရန် ရွှေ့ပြောင်း ခဲ့သော်လည်း အမျိုးသားကယ်တင်ရေးတပ်မတော်၏ စစ်ဘက်တပ်ဖွဲ့များသည် ဤတိုးတက်မှုများကို နေရာ အတော်များများတွင် ပိတ်ဆို့ထားခဲ့ပါတယ်။

အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ အယ်လ်ဝါဒီယဟ် တွင် ဖွဲ့စည်းထားသော ဆလာဖီတပ်ဖွဲ့များ၏ သတင်းများအရ ဤတပ်ဖွဲ့များ   သည် သဲကန္တာရစင်္ကြံများကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် ဆော်ဒီအာရေဗျ၏ မဟာဗျူဟာသစ်တွင် အဓိက  အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

သုံးနှစ်ကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး မခိုင်မာသေးချိန်တွင် ယင်းကဲ့သို့သော လှုပ်ရှားမှုများ ပေါ်ပေါက် လာခြင်းဖြစ်ပြီး ရီယာ့ဒ်သည် လက်တွေ့တွင် လက်တွေ့အခြေအနေအသစ်များကို ထူထောင်ရန် ကြိုးစားနေ သလားဟု ဆာနာတွင် သံသယများ တိုးပွားလာစေပါတယ်။ ထို့ကြောင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်း ယီမင်တွင် တင်းမာ မှုပုံစံ ဟောင်းများ ပြန်လည်ပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး မကြာသေးမီက ရက်များအတွင်း နယ်စပ်ပဋိပက္ခများ တိုးလာ သည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

END / 251