ဝဟာဘီ အေမး (၂၅) ရွီအာ အေျဖ (၂၅)

၁၈ မတ် ၂၀၁၆ - ၂၀:၂၀

News ID: 741949

ဝဟာဘီ အေမး (၂၅) ရွီအာ အေျဖ (၂၅) ကို ေဆာ္ဒီ ဝဟာဘီမ်ား ေမးသည့္ ေမးခါန္း ေပါင္း ၃၆ ခု မွ ၂၅ခု ကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အင္န္ရွာအလႅာဟ္ က်န္ေမးခြန္းမ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပေသြားပါမည္။

ေမးခြန္း၁။

ဝေအသ္ရသီ မွန္ပါသလား (သို႔မဟုတ္) စြႏၷတ္သီ ?

အင္မတန္ေက်ာ္ၾကားေသာဟဒီးစ္ေတာ္တစ္ပါးျဖစ္သည့္ဟဒီးစ္ေစစ ကာလိုင္းအားဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ားအေနျဖင့္မိမိတို႔၏က်မ္းဂန္မ်ား၌ပံုစံႏွစ္မ်ိဳးျဖင့္ တင္ျပထားပါသည္။မလြဲမေသြ၎ပံုစံႏွစ္ခုအနက္မွတစ္ခုသာလွ်င္မွန္ကန္ေပမည္။ပံုစံႏွစ္မ်ိဳးသည္ကား။

الف:''کتاب اللّہ و عترتی أهل بیتی''

ب:''کتاب اللّہ وسنتی''

အေျဖ။ ။ ၁

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီးမိုဟမၼဒ္(ဆြ)ထံမွဆင့္ျပန္ထားေသာဟဒီးစ္အမွန္၊ စိတ္အခ်ရဆံုးပံုစံသည္ကား (اهل بیتی )ျဖစ္ပါသည္။((اهل بیتی ဆိုသည့္စကားစု ကိုမသံုးထားဘဲ၊(سنتی) ကိုသံုးစဲြထားေသာ ရီဝါယတ္သည္မွန္ကန္ေၾကာင္းခိုင္ လံုေသာစနဒ္အေထာက္အထားမရွိ ၍မမွန္ကန္ေခ်။

اهل بیتی ဆိုသည့္စကားစုအတြက္သာမွန္ကန္ေသာအေထာက္အထားအျပည့္

အဝရွိပါသည္။

اهل بیتی အတြက္စနဒ္အေထာက္အထား

ဤစကားစုအားႀကီးမားေသာဟဒီးစ္ပါရဂူႏွစ္ပါးမွတင္ျပထားပါသည္။

၁။ဂ်နာေဗမြတ္စလင္သည္မိမိ၏က်မ္းစဟီးမြတ္စလင္၌ဂ်နာေဗဇိုက္ဗင္အရ္ ကမ္းထံမွဆင့္ဆိုသည္မွာ-

တစ္ေန႔၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မကၠာဟ္ႏွင့္မဒီနာေရႊၿမိဳ႕ေတာ္အၾကားရွိဂဒီးရ္ဟုအမည္တြင္ေသာေရအိုင္ေဘး၌ခြသ္ဗာမိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေလ၏။ ခြသ္ဗာ၌အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားခ်ီးမြမ္းေထာမနာမႈျပဳၿပီးေနာက္လူထုအားဆံုးမဩဝါဒဆိုေလ၏။ၿပီးေနာက္ဤသို႔မိန္႔ေလ၏။

''ألاٰ أیّہاالناس ، فاِنما أنا بشر یوشک أن یأتی رسول ربی فأجیب وأنا تارک فیکم الثقلین. أولھما کتاب اللّہ فیه الھدی والنور ، فخذوا کتاب اللہ واستمسکوا به ، فحث علی کتاب اللّہ ورغب فیه ثم قال: وأھل بیتی اُذکرکم اللّہ فی أھل بیتی . اُذکرکم اللّہ فی أھل بیتی . اُذکرکم اللّہ فی أھل بیتی .''

အဓိပၸာယ္။။အိုလူထုအေပါင္းတို႔-ဧကန္မုခ်ကၽြႏ္ုပ္သည္လူသားတစ္ဦးပင္ျဖစ္ ေပသည္။မ်ားမၾကာမွီအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏အေစတမန္ကၽြႏ္ုပ္ထံေရာက္လာေပမည္။ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္၎၏ဖိတ္ေခၚမႈ (သတင္းကို)ပို႔ခ်ရေပမည္။

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္အသင္တို႔အားတန္ဖိုးႀကီးမားေသာအရာႏွစ္ခုကို ထားခဲ့ေပမည္။တစ္ခုသည္ကားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ျဖစ္ပါသည္။၎က်မ္းဂန္အတြင္းလမ္းညႊန္ျပသမႈႏွင့္ႏူးရ္ပါရွိသည္။ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏က်မ္းဂန္ကိုဆုပ္ကိုင္ထားပါေလ။ၿမဲၿမံစြာဆုပ္ကိုင္ ထားပါေလ။ထို႔ေနာက္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏က်မ္းဂန္အေပၚ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖၚရန္တိုက္တြန္းခဲ့ၿပီးေနာက္၊ ဆက္လက္၍မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

ဒုတိယသည္ကားကၽြႏ္ုပ္၏အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)ျဖစ္ေပသည္။ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားအဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးတမ္းတသိရေပမည္။ဤဝါက်အားသံုး ႀကိမ္၊သံုးခါထပ္၍မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။

ဤစာသားကိုဂ်နာေဗဒါရ္မီအေနျဖင့္လည္းမိမိ၏က်မ္း(سنن ) ၌တင္ျပထားပါ သည္။

အထက္ပါသာဓကႏွစ္ခု၏စနဒ္အေထာက္အထားမ်ားသည္ေနမင္း၏အလင္းေရာင္ပမာထင္ရွားေနၿပီး၊အျပစ္အနာအဆာေသးေသးေလးမွ်ပင္မရွိဟုမလြဲမေသြ၊ေျပာႏိုင္ေပ သည္။(ဟဒီးစ္ပညာကၽြမ္းက်င္သူတုိင္းသိေပသည္။)

၂။ဂ်နာေဗေသရ္မီဇီအေနျဖင့္ဤစာသား و عترتی اهل بیتی အားတင္ျပ ထားပါသည္။ဟဒီးစ္၏စာသားမွာဤကဲ့သို႔ျဖစ္ေပသည္။

''اِنّ تارک فیکم ما اِن تمسکتم به لن تضلوا

بعدی ، أحدھما أعظم من الاخر : کتاب اللّہ

حبل ممدود من السماء اِلی الأرض و عترتی

أھل بیتی ، لن یفترقا حتی یردا علّیَ الحوض

فانظروا کیف تخلفونی فیها''

ကၽြႏု္ပ္အေနျဖင့္အသင္တို႔အားအရာႏွစ္ခုအားအမာနသ္အျဖစ္ထားေပမည္။၎အရာႏွစ္ခုအားၿမဲၿမံစြာဆုပ္ကိုင္ထားသမွ်ကာလပတ္လံုး၊လံုးဝဥႆုန္လမ္းလဲြ၊လမ္းမွားမည္မဟုတ္ေခ်။တစ္ခုသည္အျခားတစ္ခုထက္ပို၍ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္ေပသည္။မိုးေကာင္းကင္မွေျမျပင္ဘက္သို႔တြဲထားေသာရဟ္မသ္၏ ႀကိဳးေတာ္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ျဖစ္ေပသည္။ ေနာက္တစ္ခုသည္ကားကၽြႏ္ုပ္၏အိမ္ေတာ္သူ၊အိမ္ေတာ္သားမ်ားျဖစ္ပါသည္။ဤအရာႏွစ္ခုသည္တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုမည္သည့္အခါမွ်ကြဲကြာၾကမည္မဟုတ္ သည့္အျပင္ကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္လာေရာက္၍ေကာင္စဲရ္ေရကန္ေတာ္၌လာဆံုၾကေပ မည္။အသင္တို႔သည္(အြန္မသ္သားမ်ားသည္ကၽြႏ္ုပ္မရွိသည့္ေနာက္ပိုင္း၎အရာႏွစ္ခုႏွင့္မည္ကဲ့သို႔ျပဳမူဆက္ခံခဲ့ေၾကာင္းကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ၾကည့္႐ႈရမည္ျဖစ္ပါသည္။

စဟီးက်မ္းျပဳစုသူမြတ္စလင္ႏွင့္စိုနန္က်မ္းျပဳစုသူေသရ္ေမဇီးတို႔ျဖစ္ပါ သည္။၎တို႔ ႏွစ္ဦးအေနျဖင့္ اهل بیتဆိုသည့္စကားစုကိုသာအေလးေပး ထားၾကေပသည္။ဤသို႔ျဖင့္ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ဆိုလိုခ်က္အတြက္အေထာက္အထားအျဖစ္ျပရန္လံုေလာက္ေပသည္။

ႏွစ္ဦးစလံုး(မြတ္စလင္၊ေသရ္ေမဇီး)၏စနဒ္မ်ားသည္အင္မတန္ျပည့္စံု ခိုင္လံုစိတ္ခ်ရေသာ၊အေထာက္အထား(စနဒ္)မ်ားျဖစ္ၿပီး၊အထူးသီးသန္႔စိတ္ခ်ထားေသာအေထာက္အထားျဖင့္သတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ေပရာ၊ဆက္လက္၍ ေဆြးေႏြးတင္ျပေျပာဆိုရန္ပင္မလိုအပ္ေတာ့ေခ်။

(سننتی )စကားစုအတြက္အေထာက္အထားစနဒ္

اهل بیتی စကားစုေနရာ၌ سنتی ဟုလာရွိေသာရီဝါယတ္သည္ مجهول ဟဒီးစ္ေတာ္ျဖစ္ၿပီး၊အားနည္းေသာ(စိတ္မခ်ရေသာ)အေထာက္အထားကိုသုံးစြဲထားၿပီး၊အမဝီ(ဗနီအိုမိုင္ယာမင္းဆိုး၊မင္းညစ္မ်ား)လက္ထက္၌လုပ္ႀကံထား ေသာဟဒီးစ္ျဖစ္ေပသည္။

မွတ္ခ်က္။။ مجهول ဆိုသည္မွာ- ရီဝါယတ္ကိုဆင့္ျပန္ထားေသာသူမ်ားကိုအ တိအက်မသိရ ျခင္းကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။(ျမန္မာဘာသာျပန္)

၁။ဟာကင္မ္ေမနီရွာဘူရီးအေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္း(မြတ္စသေရခ်္)၌ေအာက္ပါအ ေထာက္အထား (စနဒ္)မ်ားျဖင့္ေရးသားသီကံုးထားပါသည္။

''عباس بن أبی أویس'' عن ''أبی أویس'' عن ''ثور بن زیدالدیلمی''عن ''عکرمه'' عن ''ابن عباس'' قال رسول اللّہ :''یا أیّھا الناس اِنّی قد ترکت فیکم ، اِن اعتصمتم به فلن تضلوا أبداً کتاب اللّہ و سنة نبیه.''

အိုလူထုအေပါင္းတို႔အသင္တို႔အၾကားအရာႏွစ္ခုအားထားေပးခဲ့ပါ သည္။ထိုအရာႏွစ္ခုကိုစြဲၿမဲစြာဆုပ္ကိုင္ထားသမွ်ကာလပတ္လံုး၊လံုးဝဥႆုန္လမ္းလြဲ၊လမ္းမွားမည္မဟုတ္ေခ်။တစ္ခုသည္ကားက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ ျဖစ္ၿပီး၊ က်န္တစ္ခုသည္ကားတမန္ေတာ္ ျမတ္၏စြႏၷတ္ေတာ္ျဖစ္ေပသည္။

ဤစကားစု၏ရီဝါယတ္တင္ျပသူႏွစ္ဦးမွသားႏွင့္အေဖျဖစ္ၿပီးစနဒ္အ ေထာက္အထားေလာကအတြက္( آفت )ျပႆနာျဖစ္ေသာဒုကၡတစ္ခုျဖစ္ေပ သည္။ထိုႏွစ္ဦးမွအစၥမာအီးဗင္အဗီးအိုဝိုက္စ္တို႔ျဖစ္ေပသည္။သားအဖႏွစ္ဦးစလံုးသည္စိတ္ခ်ရသူမ်ားမဟုတ္သည့္အျပင္၊လိမ္လည္မုသားဆိုသူမ်ား၊ဟဒီးစ္အတုျပဳလုပ္သူမ်ားအျဖစ္တင္ျပျခင္းခံထားရသူမ်ား ျဖစ္ေပသည္။

၎တို႔ႏွစ္ဦးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍အိုလမာေယေရဂ်ာ၏အျမင္

ေအလ္ေမေရဂ်ာ(ဟဒီးစ္ဆင့္ဆိုသူမ်ားကိုမွန္မမွန္စစ္ေဆးရေသာပညာရပ္)၏သုေတသီတစ္ခုျဖစ္ေသာဟာေဖြစ္မဇီးအေနျဖင့္မိမိက်မ္း( ( تهذیب الکمال ၌အစၥမာအီးႏွင့္၎၏အေဖႏွင့္ပက္သက္ၿပီးတင္ျပထားသည္မွာ-

ယာဟ္သားဗင္မိုအီး(န)(ႀကီးမားေသာထိပ္တန္းအိုလမာေယေရဂ်ာမွတစ္ပါး) ေျပာၾကား သည္ကား-အဘူအိုဝိုက္စ္ႏွင့္၎၏သားတို႔သည္အားနည္းသူ မ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။ဆက္လက္၍ယာဟ္သားဗင္မိုအီး(န)မွတင္ျပသည္မွာ-ဤသူႏွစ္ေယာက္စလံုးသည္ဟဒီးစ္သူခိုးမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။အဗ္ေနမိုအီး(န)ဆက္လက္၍အဘူအိုဝိုက္စ္၏သားႏွင့္ပက္သက္ၿပီးဤကဲ့သို႔တင္ျပထားသည္မွာ-၎အား ယံုၾကည္ရန္ဆိုသည္မွာမျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ေနစာအီးအေနျဖင့္လည္းအဘူအိုဗုိက္၏သားႏွင့္ပက္သက္ၿပီးေျပာၾကားသည္မွာ-၎သည္အားနည္းသူႏွင့္မယံုၾကည္၊စိတ္မခ်ရသူျဖစ္ေပသည္။အဘူ ကာစင္မ္လာေလကာအီးအေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-

ေနစာအီအေနျဖင့္၎(အဘူအိုဝိုက္စ္၏သား)ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးဆန္႔က်င္ေရးသားထားရာ၊၎၏ဟဒီးစ္ကိုစြန္႔ပစ္ရန္အထိေရးသားထားေပသည္။အဗ္ ေနအဒီး(အိုလမာေယ ေရဂ်ာမွအာလင္တစ္ပါး)ဆိုထားသည္မွာ-အဗ္ေနအဘီး အိုဝိုက္စ္အေနျဖင့္မိမိ၏အေမဘက္မွဦးေလးမာလစ္က္ထံမွမည္သူမွ်နားလည္လို႔မရႏိုင္ေသာ၊လက္မခံႏိုင္ေသာေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ဟဒီးစ္မ်ားကိုတင္ျပထားေပသည္။

အဗ္ေနဟဂ်ရ္အေနျဖင့္ فتح الباری ၏စကားဦး၌ေရးသားထားသည္ မွာ-အဗ္ေနအဘီးအိုဝိုက္စ္၏ဟဒီးစ္ကိုစံမွတ္ေက်ာက္အျဖစ္သတ္မွတ္လို႔မ ရေပ။အေၾကာင္းသည္ကားေနစာအီအေနျဖင့္၎ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးကန္႔ကြက္ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

ဟာေဖြစ္ဆရက္(သ)အဟ္မဒ္ဗင္စဒီးက္အေနျဖင့္ မိမိ၏က်မ္း (فتح الملک العلی ( ၌စလ္မာဗင္ရွာေဖဗ္မွတဆင့္ေရးသားထားသည္ကား-ကၽြန္ေတာ္(စလ္မာဗင္ရွာေယဗ္)အေနျဖင့္အစၥမာအီးဗင္အဘီးအိုဝိုက္စ္ ထံမွသူကိုယ္တိုင္ေျပာဆိုသည္ကိုနားေသာတဆင္ခဲ့ရသည္မွာ-မဒီနာၿမိဳ႕သူ၊ ၿမိဳ႕သားမ်ားအၾကားအေၾကာင္းအရာတစ္ခုႏွင့္ပက္သက္ၿပီးအကြဲ၊အလြဲျဖစ္ တိုင္းကၽြႏ္ုပ္(အစၥမာအီးဗင္အဘီးအိုဝိုက္စ္)အေနျဖင့္ဟဒီးစ္အတုကိုလုပ္ႀကံ ေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍သား(အစၥမာအီးဗင္အဘီးအိုဝိုက္စ္)သည္ဟဒီးစ္အတုလုပ္ႀကံသူျဖစ္ၿပီး၊အဗ္ေနမိုအီးအေနျဖင့္၎အားလူလိမ္၊လူညာျဖစ္ေၾကာင္းဆိုထားေပသည္။ဤဟဒီးစ္အားစဟီးမြတ္စလင္က်မ္း၊ေသရ္ေမဇီးက်မ္းႏွင့္အျခားစဟီး က်မ္းမ်ား၏က်မ္းတစ္က်မ္းအတြင္း၌ပင္မတင္ျပထားၾကေခ်။

အဘူအိုဝိုက္စ္ႏွင့္ပက္သက္ၿပီး၎၏ဟဒီးစ္ကိုေရးသားတင္ျပ၍ရေသာ္လည္းဟြဂ်္ဂ်သ္(စံမွတ္ေက်ာက္အျဖစ္အသံုးျပဳ၍မရေၾကာင္း၊၎ဟဒီးစ္သည္အေထာက္အထားခိုင္လံုၿပီးစိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသည့္အဆင့္အထိမရွိ္ေၾကာင္းအဘူဟေသမ္အေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္းجرح و تعدیل ၌ေရးသားထားေပသည္။

ထို႔အျပင္အဘူဟာေသမ္အေနျဖင့္အဗ္ေနမိုဘီး(န)ထံမွတဆင့္တင္ျပ သည္မွာ-အဘူအိုဝိုက္စ္သည္စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူမဟုတ္ေခ်။ရီဝါယတ္ေတာ္ အေနျဖင့္၎သားထံမွစနဒ္အေထာက္အထားအျဖစ္တင္ျပမႈသည္လံုးဝ ဥႆုန္မမွန္ကန္ေၾကာင္းဆိုထားပါသည္။တင္ျပၿပီးျဖစ္ေသာဤဟဒီးစ္ေတာ္ သည္စစ္မွန္ေသာ၊စိတ္ခ်ရေသာရီဝါယတ္အရစစ္ၾကည့္လွ်င္ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနေၾကာင္းေတြ႔ရေပမည္။

စိတ္ဝင္စားဖြယ္အခ်က္သည္ကား-ဟဒီးစ္ကိုတင္ျပသူဆိုလိုသည္မွာ-ဟာေကမ္ေမေနရွာပူရီးကိုယ္တိုင္ဤဟဒီးစ္အားမမွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္အျဖစ္အတည္ျပဳထားပါသည္။ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ဤဟဒီးစ္၏စနဒ္အေထာက္အ ထားမ်ားကိုမွန္ကန္ေၾကာင္းမတင္ျပထားေပ။သို႔ေသာ္ဤဟဒီးစ္ေတာ္၏မွန္ ကန္မႈအတြက္အုပ္စုတစ္စုကိုေဖၚျပထားေပသည္။စနဒ္အေထာက္အထား သည္ကိုမမွန္ကန္ေၾကာင္း၊စိတ္ခ်ယံုၾကည္လိုမရေသာအခ်က္ကို(၎အုပ္စုအတြင္း)ေတြ႔ရေပသည္။ဤအတြက္ေၾကာင့္ဟဒီးစ္ေတာ္အား၊(မွန္ကန္ေၾကာင္း၊ ေထာက္ခံေၾကာင္း)လုပ္ရာမျဖစ္ဘဲ၊မမွန္ကန္ေၾကာင္းျပဆိုရာေရာက္ေနေပ သည္။ဤအရာသည္၎(ဟာေကမ္ေမေနရွာပူရီး)၏အေျခအျမစ္မခိုင္လံုေသာအေထာက္အထားျဖစ္ေပသည္။

ရီဝါယတ္سنتیအတြက္ဒုတိယအေထာက္အထား

ဟာေကမ္ေမေနရွာပူရီအေနျဖင့္( مرفوع )နည္းလမ္းျဖင့္အဘူဟိုရိန္ရာ ထံမွတဆင့္ တင္ျပသည္မွာ-

اِنی قد ترکت فیکم شیئین لن تضلوا بعدھما : کتاب اللّہ و سنتی و لن یفترقا حتی یردا علّی َالحوض

ဤဟဒီးစ္ေတာ္၏စကားစုမ်ားကိုေအာက္ပါအတိုင္းအေထာက္အထား ျဖင့္ေဖၚျပထားပါသည္။

''الضبی'' عن ''صالح بن موسیٰ الطلح'' عن ''عبدالعزیز بن رفیع'' عن ''أبی صالح'' عن ''أبی هریرہ''

ဤဟဒီးစ္သည္လည္းပထမအရင္ဟဒီးစ္ကဲ့သို႔ပင္(مجهول )ျဖစ္ေပသည္။ ဤဟဒီးစ္ေတာ္၌လာရွိေသာရဝီတစ္ေယာက္ျဖစ္သည့္(ဆာေလဗင္မူစာအလ္သြာလ္ဟီ)ႏွင့္ပက္သက္၍ႀကီးမားေသာထိပ္တန္းအိုလမာေရဂ်ာပညာရွင္မ်ား၏အျမင္ကိုေဖၚျပပါမည္။ယာအ္ယားဗင္မိုအီး(န)ေျပာၾကားသည္မွာ-ဆာေလ ဗင္မူစာအလ္သြာလ္ဟီသည္စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူမဟုတ္ေခ်။အဘူဟာေသမ္ ရာကီး ေျပာၾကားသည္မွာ-၎ဟဒီးစ္သည္မမွန္ေသာဟ ဒီးစ္ႏွင့္စိတ္မခ်ရ ေသာဟဒီးစ္ျဖစ္ေပသည္။ထိုသူ(ဆာေလဗင္မူစာအလ္သြာလ္ဟီ)အေန ျဖင့္ေျမာက္မ်ားစြာေသာ၊စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရေသာရီဝါယတ္တင္ျပသူမ်ားတင္ျပသည္ဟုဆိုကာလက္ခံလို႔မရေသာ၊မမွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္မ်ားကိုတင္ျပထားေပသည္။

ေနစာအီအေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-၎၏ဟဒီးစ္ကိုေရးဖို႔မလိုအပ္ ေပ။အျခားတစ္ေနရာ၌၎ဟဒီးစ္ကိုေဘးခ်ိတ္ထားရမည္ဟုဆိုထားေလ သည္။

အဗ္ေနဟဂ်္အေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္းتهذیب التهذیب ၌ေရးသားထားသည္မွာ-အဗ္ေနေဟဘန္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-ဆာေလအဗ္ေနမူဆာအား စိတ္ခ်ယံုၾကည္သူမ်ားအေနျဖင့္၊၎တို႔၏သိကၡာသမာဓိႏွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ စကားမ်ားေျပာဆိုခဲ့သည္ဟုဆိုထား၏။အဆံုး၌ေျပာၾကားသည္မွာ-၎၏ဟဒီးစ္သည္စံမွတ္ေက်ာက္မဟုတ္ေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။

အဘူနအီးမ္ေျပာၾကားသည္မွာ- ၎၏ဟဒီးစ္ကိုေဘးခ်ိတ္ထားရန္၊ ၎အေနျဖင့္မမွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္ကိုတင္ျပသူျဖစ္ေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။

ဆက္လက္၍အဗ္ေနဟဂ်္အေနျဖင့္မိမိက်မ္း( کاشف) ၌ေျပာၾကားသည္ မွာ-၎၏ဟဒီးစ္ကိုေဘးခ်ိတ္ထားဖို႔ျဖစ္ေပသည္။

ဇဲဟ္ဘီးအေနျဖင့္မိမိက်မ္း( تهذیب التهذیب) ၌ေျပာၾကားသည္မွာ-၎၏ ဟဒီးစ္သည္ မမွန္ကန္ေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။

မည္မွ်အထိပင္ဆိုရလွ်င္ဇဲဟ္ဘီးအေနျဖင့္မိမိက်မ္း(میزان الاعتدال) ၌ဤ ဟဒီးစ္ေတာ္ကိုတင္ျပသည္မွာ၎တင္ျပလာေသာဤဟဒီးစ္ေတာ္သည္မမွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားမွတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။

وسنتی အတြက္တတိယအေထာက္အထား

အဗ္ေနအဗ္ဒြလ္ဘတ္ေရအေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္း(تمهید ) ၌ဤဟဒီးစ္ ၏စကားစုအားေအာက္ေဖၚျပပါအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ေဖၚျပထားပါသည္။

''عبدالرحمان بن یحییٰ '' عن ''احمد بن سعید '' عن ''محمد بن ابراھیم الدبیلی'' عن ''علی بن زید الفرائضی'' عن ''الحنینی'' عن ''کثیر بن عبداللہ بن عمرو بن عوف'' عن ''أبیه'' عن ''جدہ''

ေအမာမ္ရွာေဖအီအေနျဖင့္ကဝီးဗင္အဗ္ဒြလႅာဟ္ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးေျပာသည္မွာ-၎ သည္မုသားေျပာသူမ်ားအုပ္စုမွတစ္ေယာက္ျဖစ္ေပသည္။

အဘူသာဝတ္ဒ္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-၎သည္လိမ္ညာ၊မုသား ဆိုသူမ်ားထဲမွ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေပသည္။

အဗ္ေနေဟဘန္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ကစီးရ္ အေနျဖင့္မိမိ၏ဖခင္ႏွင့္အဖိုးထံမွဟဒီးစ္ကိုဆင့္ျပန္တင္ျပေပသည္။၎ဟဒီးစ္မ်ားသည္လုပ္ႀကံမႈအေပၚအေျခခံထားေသာဟဒီးစ္မ်ားသာျဖစ္ေပသည္။၎၏က်မ္းထဲမွရီဝါယတ္ႏွင့္အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ကစီးရ္ဆီမွရီဝါယတ္ကိုတင္ျပျခင္း သည္လံုးဝဥႆုန္ဟရမ္ျဖစ္ေပသည္။သို႔ေသာ္ေစာတကတက္သည့္အေနျဖင့္၊ ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ျဖစ္ေၾကာင္းျပသသည့္အေနျဖင့္တင္ျပႏိုင္ေပသည္။

ေနစာအီႏွင့္ဒါရြတ္ကက္(သြ)နီတို႔ေျပာၾကားသည္မွာ-၎ဟဒီးစ္ကိုေဘး ခ်ိတ္ထား ပါေလ။လက္မခံပါ ႏွင့္။ေအမာမ္အဟ္မဒ္ဖြင့္ဆိုထားသည္ကား-၎၏ဟဒီးစ္သည္မမွန္ကန္ေပ။ထို႔အျပင္စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူလည္းမဟုတ္ ေပ။အလ္ေနအိုအီးအေနျဖင့္လည္းဤအတိုင္းဆိုထားပါသည္။

အံ့ဩစရာသည္ကား-အဗ္ေနဟဂ်္အေနျဖင့္التقریبက်မ္း၌ဘာသာျပန္ ရာဆြာေလဗင္မူစာကိုမမွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္တင္ျပသူအျဖစ္ဆိုထားၿပီး၎အားလူလိမ္၊လူညာ၊မုသားဆိုသူကိုဆိုထားသူမ်ားကိုအစြန္းေရာက္သူမ်ားဟုေရး သားထားေပသည္။

အမွန္တကယ္ၾကေတာ့-ႀကီးမားေသာထိပ္တန္းအိုလမာေရဂ်ာအေန ျဖင့္၎အားလူလိမ္၊လူညာ၊မုသားေျပာဆိုသူ၊ဟဒီးစ္အတုမ်ားလုပ္သူဟုဆို ထားသည္။

ဇဟ္ဘီးဆိုလွ်င္၎၏စကားမ်ားကိုအေျခအျမစ္မရွိ၊မမွန္ကန္ဟုဆိုထားေပ သည္။

အေထာက္အထားမရွိေသာတင္ျပမႈ၊ဆင့္ဆိုမႈ

မာလစ္က္အေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္း(الموطا )၌ဤဟဒီးစ္ေတာ္အားအ ေထာက္အထား မရွိဘဲဆင့္ဆိုထားေၾကာင္း၊မိုရ္စာလ္مرسلနည္းျဖင့္ဆင့္ ဆိုထားေၾကာင္း၊ဤကဲ့သို႔တင္ျပလာေသာဟဒီးစ္သည္တန္ဖိုးမရွိေၾကာင္း၊လူတိုင္းအသိပင္ဟုဆိုထားေလသည္။

ဤကဲ့သို႔ေလ့လာစူးစမ္းသံုးသပ္၍ဟဒီးစ္(و سنتی)သည္ဟဒီးစ္အတုျဖစ္ ေၾကာင္းဟဒီးစ္အားတင္ျပထားသူမ်ားသည္လူလိမ္၊လူညာ၊မုသားဆိုသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး၊အိုမိုင္ယာမင္းဆိုး၊မင္းညစ္၏အခစားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းထင္ထင္ရွားရွားသိျမင္ႏိုင္ေပသည္။မွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္وعترتی ေနရာ၌အစားထိုးၿပီးဟဒီးစ္အတု ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ဤေနရာ၌မက္စ္ဂ်စ္မ်ားရွိတရားေဟာဓမၼကထိကမ်ား၊ဘာသာေရး ေဟာၾကားသူမ်ား၊နမာဇ္ေရွ႕ေဆာင္ဆရာမ်ားအေနျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး (ဆြ)ဆီမွဆင့္ဆိုထားျခင္းမရွိေသာ၊ဤဟဒီးစ္ကိုစြန္႔လြတ္ဖို႔အေရးႀကီးလိုအပ္ ေပသည္။

ဤဟဒီးစ္ေနရာ၌ဟဒီးစ္အစစ္အမွန္ကိုလူထုကိုတင္ျပရေပမည္။မြတ္စလင္စဟီး က်မ္း၌ပါဝင္ေသာ (اھل بیتی) ႏွင့္ေသရ္မီးဇီး၌ပါဝင္ေသာ (وعترتی اهل بیتی )ပါေသာဟဒီးစ္ ေတာ္ကိုသာလွ်င္တင္ျပရေပမည္။

ထိုအျပင္ပညာရွာေဖြသူမ်ားအေနျဖင့္စစ္မွန္ေသာဟဒီးစ္အစစ္ႏွင့္အတုကိုခြဲျခားႏိုင္ ရန္အလို႔ငွာဟဒီးစ္ပညာရပ္ဆည္းပူးသင္ယူရန္လိုအပ္ေပသည္။

အဆံုး၌ကၽြန္ေတာ္တင္ျပလိုသည္မွာဟဒီးစ္ေတာ္၌တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)၏ဆိုလိုခ်က္မွာ(اھل بیتی)သည္ကိုယ္ေတာ္၏အမ်ိဳးအႏြယ္အိမ္ ေတာ္သူ၊အိမ္ေတာ္သားပင္ျဖစ္ေပသည္။သာဓကအားျဖင့္ေအမာမ္အလီ (အ.စ)၊ဟဇရတ္(သ)ဖြာေသမာအ.စ)၊ေအမာမ္ဟစန္(အ.စ)၊ေအမာမ္ဟို စိုင္း(န)(အ.စ)၊တို႔ ျဖစ္ေပသည္။

အေၾကာင္းသည္ကားမြတ္စလင္အေနျဖင့္မိမိ၏စဟီးက်မ္း ႏွင့္ေသရ္ ေမဇီးအေနျဖင့္မိမိ၏စိုနန္က်မ္း တို႔၌ဟဇရတ္(သ)အာေအရွာသခင္မထံမွအထက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းကိုဆင့္ဆိုထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

نزلت ھذہ الآیة علیٰ النبی-صلی الله علیه(وآ له)وسلم ۖ .( اِنّما یریدُ اللّہُ لیذھبَ عَنْکم الرِجْسَ أھْلَ البیتِ و یُطِّھرکم تطھیراً)فی بیت أم سلمة فدعا النبی –صلی الله علیه(وآ له)وسلم ۖ فاطمة و حسناً و حسیناً فجللھم بکسائٍ و عَلیّ خلف ظهره فجلله بکساء ثم قال:اللهم هولاء اهل بیتی فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا.قالت ام سلمته:و انا معهم یا نبی الله؟قال:انت علی مکانک وانت الی الخیر

အာယတ္ေတာ္(အ)သခင္မႀကီးအြန္ေမစလ္မာအိမ္၌က်ေရာက္လာေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္၊ဟဇရတ္(သ)ဖြာေသမာအ.စ)၊ေအ မာမ္ဟစန္(အ.စ)၊ေအမာမ္ဟစိုင္း(န)(အ.စ)၊တို႔ကိုမိမိ၏ၿခံဳေစာင္ေအာက္၌ ထားေတာ္မူ၏။ထိုအခ်ိန္၌အလီ(အ.စ)သည္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏ေနာက္၌ရွိ၏။အလီ(အ.စ)ကိုပင္မိမိ၏ၿခံဳေစာင္ေအာက္သို႔ေခၚယူကာဤကဲ့သို႔ဆိုေလ၏။

အိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဤသူမ်ားသည္ကၽြန္ေတာ္၏အႏြယ္ေတာ္မြန္အိမ္သူ၊အိမ္သားမ်ားျဖစ္ပါသည္။မေကာင္းေသာအညစ္အေၾကးမ်ားကို၎တို႔ဆီမွကင္းေဝးေစၿပီး၊၎တို႔ကိုသန္႔ျပန္႔စင္ၾကယ္စြာထားေတာ္မူပါ။

အြန္ေမစလ္မာေလ်ာက္ထားသည္မွာ-အိုအလႅာဟ္၏တမန္ေတာ္ကၽြန္မ လည္းဤ အုပ္စု၌ပါဝင္ပါသလား?(ဆိုလိုသည္အာယတ္ေတာ္ရွိ(اھل بیت)ဆို သည့္စကားစု၌ကၽြန္မေရာပါဝင္ပါသနည္း?)ျဖစ္ေပသည္။

အေျဖေပးေတာ္မူသည္မွာသခင္မသည္မိမိ၏ေနရာ၌ပင္ေနပါေလ။(ၿခံဳေစာင္ ေအာက္မလာပါႏွင့္)ထို႔အျပင္အသင္မသည္ေကာင္းျမတ္ေသာလမ္းစဥ္အေပၚ၌ရွိေနေသာသူမျဖစ္ေပသည္။

ဟဒီးစ္ေစစကာလိုင္း၏ဆိုလိုခ်က္အဓိပၸါယ္

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္(عترت)အႏြယ္ေတာ္မြန္အားက်မ္း ေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္အတူထားေတာ္မူခဲ့ၿပီးႏွစ္ခုစလံုးကိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္ဘက္မွစံမွတ္ေက်ာက္ျဖစ္ေၾကာင္းလူထုအၾကားတင္ျပရွင္းျပခဲ့ရာအႏွစ္ ခ်ဳပ္ကိုေျပာဆိုလိုရေပသည္။

(အႏွစ္ခ်ဳပ္သည္ကား)-

၁။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကဲ့သို႔ပင္သာသနာ့အလုပ္ကိစၥမ်ား၌အဟ္ေလ ဘိုက္(အ.စ)၏ေျပာဆိုသြန္သင္မႈမ်ားသည္စံမွတ္ေက်ာက္ျဖစ္ေပသည္။အကီသာအပိုင္းမွစ၍ေဖက္ဟီအပို္င္းအထိအဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)၏ေျပာဆိုသြန္ သင္မႈမ်ားကိုစြဲၿမဲစြာဆုပ္ကိုင္ထားဖို႔မလြဲ၊မေသြလိုအပ္ေပသည္။

အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)ဘက္သို႔ဦးတည္ဖို႔အေထာက္အထားသက္ေသရ ၿပီးေနာက္အျခားဘက္သို႔ဦးတည္ဖို႔လံုးဝမလုပ္သင့္ေခ်။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဝဖာသ္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ေခလာဖသ္ကိစၥ၊အြန္မသ္ကိုပဲ့ျပင္ရမည္ျဖစ္ ေသာအစိုးရကိစၥမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍မြတ္စလင္လူထုအၾကားအုပ္စုႏွစ္စုျဖစ္သြားရေလသည္။

အုပ္စုတိုင္းသည္မိမိတို႔မွန္ကန္ေၾကာင္းျပရန္logicအေထာက္အထား သက္ေသရွိေပသည္။ဤကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ကြဲလြဲမႈသေဘာထားမတူညီမႈရွိ ေသာျငားလည္းအဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)၏ပညာအရည္အခ်င္း၊အဆင့္အတန္း ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍အကြဲအလြဲမရွိရန္လံုးဝလိုအပ္ ေပသည္။

အေၾကာင္းသည္ကား-ဟဒီးစ္ေစစကာလိုင္း၏မွန္ကန္မႈႏွင့္ပက္သက္၍ ကြဲလြဲမႈမရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ဤဟဒီးစ္ေတာ္သည္အကီသာမ်ားႏွင့္ အဟ္ကမ္၌ကုရ္အာန္ႏွင့္အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)ဘက္သို႔ဦးတည္ျပဆိုထားေပသည္။

အကယ္၍မြတ္စလင္လူထုႀကီးအေနျဖင့္ဤဟဒီးစ္ေတာ္အေပၚလက္ ေတြ႔အသံုးခ်မည္ဆိုလွ်င္ကြဲလြဲမႈမ်ားသည္နည္းပါးလာၿပီး၊စည္းလံုးမႈအေျခအ ေနမ်ားျပားလာေပမည္။

၂။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏کلامျဖစ္သည္အ တြက္အမွားအယြင္းမ်ိဳးစံုမွကင္းရွင္းေလ၏။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အတြင္းအမွားအယြင္းရွိသည္ယူဆရန္မည္သူမွ်မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ကိုယ္တိုင္ဤကဲ့သို႔မိန္႔ေတာ္မူထားေလ၏။

لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ

အမွားအယြင္းသည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ေရွ႕မွ၎၊ေနာက္မွ၎ ဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္ႏိုင္ေခ်။ဤက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္ဆင္ျခင္တံု တရားႏွင့္ၿပီးျပည့္စံုေတာ္မူေသာခ်ီးမြမ္းေထာပနာမႈကိုခံယူထိုက္ေတာ္မူေသာ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွက်ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အကယ္၍က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအမွား၊အယြင္း၊အျပစ္မ်ား၌ကင္းစင္ေတာ္မူပါက၎ႏွင့္အတူရွိေနေသာ(လံုးဝလက္စြဲထားဖို႔ဆိုထားျခင္းခံထားရေသာ)အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)သည္လည္းပဲအမိ်ဳးမ်ိဳးအမွား၊အယြင္း၊အျပစ္မ်ားမွကင္းစင္ေလ၏။

အေၾကာင္းသည္ကား-လမ္းမွား၊လမ္းလြဲသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေစ(သို႔)အမ်ားကို က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္အတူတကြတြဲသံုးထားဖို႔ဆိုသည္မွာမျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ဤဟဒီးစ္ေတာ္သည္အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)၏သန္႔စင္၊သန္႔ျပန္႔မႈအမ်ိဳး မ်ိဳးေသာအျပစ္၊အနာ၊အဆာမ်ားမွကင္းလြတ္ေၾကာင္းသက္ေသခံေနေပသည္။အၾကင္သူတစ္ဦး၊တစ္ေယာက္သည္မာစူမ္(ျဖစ္ခဲ့)ျဖစ္ေသာ္လည္းနဘီ၊ရစူလ္မဟုတ္ေၾကာင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။

ဟဇရတ္(သ)မရ္ယမ္သခင္မ(အ.စ)အားဤအာယတ္ေတာ္ျဖင့္မိန္႔ထားေလ၏။

وَإِذْ قَالَتِ الْمَلائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ

ဤအာယတ္ေတာ္အရဟဇရတ္(သ)မရ္ယမ္သခင္မ(အ.စ)သည္အျပစ္မ်ားမွကင္း စင္ေၾကာင္းသိရေသာ္လည္းနဘီမဟုတ္ေၾကာင္းပါသိရေလ၏။

ေမးခြန္း ။။ ၂

ရွီအာဆိုသည္မ်ာအဘယ္နည္း?

အေျဖ။။ ၂

ရွီအာဆိုသည္ေဝါဟာရသည္အာရဘီအဘိဓာန္အရေနာက္လိုက္ျဖစ္ပါသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لإبْرَاهِيمَ

အဓိပၸါယ္။။(ထိုအျပင္ဧကန္မုခ်ဟဇရတ္(သ)အီဗရာဟီးမ္(အ.စ)သည္(ဟဇ ရတ္(သ)ႏူးရ္(အ.စ)၏ေနာက္လိုက္မ်ားမွ၊ေနာက္လိုက္(ရွီအာ)တစ္ဦးျဖစ္ေပ သည္။)

သို႔ေသာ္မြတ္စလင္လူထုအၾကား၌အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသည္မွာ-အုပ္စုတစ္စု၊အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ကိုဆိုလိုထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။ဤအဖြဲ႔၏ယံုၾကည္မႈ သည္ကား-တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(မိုဟမၼဒ္(ဆြ))ဝဖာသ္မျဖစ္မည္အလွ်င္ကပင္မိ မိ၏ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ပက္သက္၍၎ခလီဖြာေယမြတ္စလင္မီႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍၎ေနရာအေျမာက္အျမား၌ေၾကျငာေပးခဲ့သည္ဟုျဖစ္ေပသည္။

၎ေနရာအေျမာက္အျမားအနက္မွေဇဟ္ဟဂ်္လ၁၈ရက္ေန႔ဟစ္ဂ်ရီ၁၀ခုႏွစ္ဂဒီးရ္ ေန႔သည္ေက်ာ္ၾကားေပသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္ႀကီးမားေသာမြတ္စလင္လူထုႀကီး၌ ႏိုင္ငံေရး၊ပညာေရးသာသနာေရးႏွင့္ပက္သက္၍ဦးတည္ရမည့္သူအလီ(အ.စ)ကိုေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့သည္။ရွင္းျပရမည္ဆိုလွ်င္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဝဖာသ္ျဖစ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္မိုဟာေဂ်ႏွင့္အန္စာအၾကားအုပ္စုႏွစ္စုကြဲသြားေလသည္။

၁။အုပ္စုတစ္ခုသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ေခလာဖသ္ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးလ်စ္လ်ဴမျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊မိမိ၏ကိုယ္စားလွယ္ကိုေၾကျငာေပးခဲ့ေၾကာင္းထိုကိုယ္စားလွယ္အလီအဗ္ေနအဘီသြာလစ္ပ္(အ.စ)ျဖစ္ၿပီးပထမဦးဆံုးတမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေပၚအီမာန္သက္ဝင္ယံုၾကည္သူျဖစ္ေပသည္ဟုခံယူထားေပ သည္။

ဤအုပ္စုအတြင္းမိုဟာေဂ်ႏွင့္အန္စာမွ(အခ်ိဳ႕ျဖစ္ၿပီး)၎တို႔၏ေခါင္း ေဆာင္သည္အေရးပါအရာေရာက္ေသာဗနီဟာရွင္အားလံုးျဖစ္ၿပီးႀကီးမား ေသာသာဝကေတာ္ႀကီးမ်ားမွာအုပ္စုတစ္စု၊သာဓကအားျဖင့္စလ္မန္၊အဘူဇဲရ္၊မစ္က္သာ၊ခါဗာဗင္အရ္စ္ႏွင့္၎ကဲ့သို႔ေသာ္အျခားသာဝကေတာ္ႀကီးမ်ားဆြာဟာဗႀကီးမ်ားျဖစ္ေပသည္။ဤအုပ္စုသည္မိမိတို႔၏ယံုၾကည္မႈႏွင့္ရပ္တည္ခဲ့ေပသည္။ဤအုပ္စုအားရွီအာေယအလီ(အ.စ)ဟုေခၚဆိုအမည္တြင္ေလသည္။

သို႔ေသာ္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကိုယ္တိုင္မိမိသက္ရွိထင္ရွားေနစဥ္၌ပင္ဤဘြဲ႔ေတာ္အမည္ျဖင့္ဟဇရတ္(သ)ေမာင္လာအလီ(အ.စ)၏ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမ်ားကိုခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ေမာင္လာအလီ(အ.စ)ႏွင့္ပက္သက္၍မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

والذی نفسی بیدہ اِنّ ھذا و شیعته لھم الفائزون یوم القیامة

ကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ဇီဝိန္ကိုစိုးပိုင္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ကစမ္ဆိုပါ၏။ဧကန္မုခ်ဤသူ(အလီ(အ.စ))ႏွင့္၎ေနာက္လိုက္ေနာက္သား မ်ားသာလွ်င္၊ေကယာမသ္ေန႔၌ေအာင္ျမင္မည္သူမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ရွီအာအုပ္စုဆိုသည္မွာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္ကပင္ရွိၿပီး၊ေ၀လာယသ္ေအမာမ္သည္အလႅာဟ္ကိုယ္ေတာ္္တိုင္သတ္မွတ္ ေပးသည္ဟုခံယူထားေသာမြတ္စလင္မ်ားမွအုပ္စုတစ္စုျဖစ္ေပသည္။ဤအ တြက္ေၾကာင့္ဤအမည္ျဖစ္ပင္နာမည္ေက်ာ္ၾကားေပသည္။

ထို႔အျပင္ဤအုပ္စုသည္ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌လည္းပဲ၊မိမိတို႔ခံယူမႈအကီသာအေပၚ၌သာရွိေနၿပီးတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အႏြယ္ေတာ္မြန္ အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)မ်ား၏ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားမ်ားအျဖစ္၊ရပ္တည္ေနပါသည္။

ဤရွင္းလင္းခ်က္ျဖင့္ရွီအာမ်ား၏အေျခအေန၊အဆင့္အတန္းသိသည္လည္းပဲ၊ရွင္းလင္းျပတ္သားသြားေပသည္။ထို႔အျပင္ပညာမဲ့သူမ်ား၊(သို႔)အျမတ္ထုတ္လိုသူမ်ား၊အေခ်ာင္သမားမ်ား၊(ေျပာေန၊ဆုိေန၊ေရးေနေသာသူမ်ား၏စကား)ရွီအာသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ေနာက္မွျဖစ္လာသည္။(ႏိုင္ငံေရးအရေပၚေပါက္လာေသာအုပ္စုဆိုျခင္းသည္)ပ်က္ျပယ္ သြားေလသည္။

ရွီအာသမိုင္းကိုပိုမို၍ေလ့လာလိုလွ်င္(اصل الشیعه واصولها)က်မ္း၊ (المراجعات)က်မ္းႏွင့္၊(اعیان الشیعه)က်မ္းမ်ားကိုေလ့ လာလိုက္စားသင့္ေပသည္။

၂။ဒုတိယအုပ္စုယံုၾကည္ခ်က္သည္ကားေခလာဖသ္သည္ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္၍ေရြးခ်ယ္ရသည္ဟုခံယူထားေပသည္။ထိုအတြက္ေၾကာင့္၎တို႔အေန ျဖင့္ဟဇရတ္(သ)အဘူဘရ္ကဲရ္၏ဗုိင္အတ္လုပ္ခဲ့ၾကေပသည္။ၿပီးေနာက္ဤ အုပ္စုသည္(اهل سنت)သို႔(تسنن)အမည္ တြင္လာေလ၏။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ရွီအာ၊စြန္နီႏွစ္ခုစလံုးသည္အစၥလာမ္မီအုပ္စုမ်ား ျဖစ္ၿပီး၊(اصول)၌အမ်ားအျပားသေဘာတူညီမႈရွိၿပီး၊ေခလာဖသ္ကိစၥႏွင့္၊တမန္ ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ကိစၥႏွင့္လာ၍သေဘာထားကြဲလြဲ သြားခဲ့ၾကသည္။ပထမဦးဆံုးအေနျဖင့္(ေခလာဖသ္၊ကိုယ္စားလွယ္ကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး)ဤအုပ္စုႏွစ္စုအျဖစ္မိုဟာေဂ်ႏွင့္အန္စာမွထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေပ သည္။

ေမးခြန္း။ ။၃

အလီအဗ္ေနအဘီသြာလစ္ပ္(အ.စ)အဘယ္ေၾကာင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)၏ (وصی)ဝစီႏွင့္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၃

ေခလာဖသ္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွသတ္မွတ္ျခင္းကိုသာ၊ရွီအာမ်ားလက္ခံယံုၾကည္ေၾကာင္းကၽြန္ေတာ္တင္ျပၿပီးျဖစ္ပါသည္။တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ၿပီးေနာက္ပိုင္းစေသာေအမာမသ္သည္လည္းပဲ၊နဗူဝသ္ကဲ့သို႔ပင္အခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္မ်ား၌တူညီမႈရွိေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကိုမလြဲ၊မေသြအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ကိုယ္ တုိင္ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခဲ့ၿပီး၊မိတ္ဆက္ေၾကျငာေပးခဲ့သလို၊ကိုယ္ေတာ္၏ဝစီ (وصی)ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ကိုလည္းပဲအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ကိုယ္တုိင္ေရြး ခ်ယ္ေျမႇာက္စားသတ္မွတ္ေပးရေပမည္။

ဤျဖစ္ရပ္မွန္အတြက္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဘဝသမိုင္းကိုယ္တိုင္အသိသက္ ေသအျဖစ္တည္ရွိေနပါသည္။အေၾကာင္းသည္ကား-ကိုယ္ေတာ္ (ဆြ)ကိုယ္တိုင္ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)အားအႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာမိမိခလီဖြာကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ေၾကာင္းသတ္မွတ္ေၾကျငာေပးခဲ့သည္။

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ဤေနရာ၌(၃)ေနရာကိုသာတင္ျပပါမည္။

၁။နဘီတာဝန္ကိုစတင္၍အမ်ားသိေအာင္ေၾကျငာခ်ိန္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွမိမိ၏ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားကိုဤအာယတ္ေတာ္အတိုင္း( وَانذِرْ عَشِیرَتَکَ الْاقْرَبِینَ)အတိုင္း တစ္ဆူတည္းတစ္ပါးတည္းအရွင္၏ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းဘက္သို႔ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါ သည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္ႂကြေရာက္လာေသာ(ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း)လူစု၊လူေဝးအားမိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

မည္သူမဆုိဤလမ္းစဥ္(အစၥလာမ္)၌ကၽြႏ္ုပ္အားေဖးမကူညီမည္ဆိုလွ်င္ထိုသူသာလွ်င္ကၽြႏ္ုပ္၏ဝစီ(وصی)၊ဝဇီးရ္(وزیر)ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ျဖစ္ေပမည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အဓိပၸါယ္ဆိုလိုခ်က္သည္ဤအတိုင္းျဖစ္ေပသည္။

فأیکم یؤازرنی فی ھذاالأمر علی أن یکون أخی و وزیری و خلیفتی و وصیی فیکم

အသင္တို႔အၾကားမွမည္သူသည္ဤအမိန္႔အတြက္ကၽြႏ္ုပ္အားေဖးမကူညီမည္နည္း?ထိုေဖးမကူညီမည္သူအားအသင္တို႔အၾကား၌ပင္မိမိ၏ေနာင္ရင္း၊ဝစီ(وصی)၊ဝဇီးရ္(وزیر) ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးရန္ျဖစ္ပါသည္။

ဤေကာင္းကင္တမန္မ်ားယူေဆာင္လာေသာသတင္း၊ တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဖိတ္ေခၚမႈအသံအေပၚအလီအဗ္ေနအဘူသြာလစ္တစ္ပါး တည္းသာလွ်င္ကူညီဖို႔အသင့္ရွိ ေၾကာင္းအေျဖေပးခဲ့ေလသည္။

ထိုအခ်ိန္၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိ၏ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ား ဘက္သို႔မ်က္ႏွာမူၿပီးမိန္႔ေတာ္မူေလ၏။

اِن ھذا أخیی و وصیی و خلیفتی فیکم فاسمعوا له و أطیعوہ

အဓိပၸါယ္။ ။

အသင္တို႔အၾကားရွိဤပုဂၢိဳလ္အလီ(အ.စ)သာလွ်င္ကၽြႏ္ုပ္၏ေနာင္ေတာ္ ဝစီ(وصی) ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ျဖစ္ေပသည္။၎၏စကားကိုနားေထာင္ၾကပါ ေလ။၎၏ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမ်ားျဖစ္ၾကပါေစ။

၂။သာဗူးက္စစ္ပြဲ၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ) အားမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

أما ترضی أن تکون منیی بمنزلة ہارون من موسیٰ اِلا أنّه لا نبی بعدی

ကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အသင္(အလီ(အ.စ))၏ေတာ္စပ္မႈသည္ဟဇရတ္(သ)ဟာရြမ္ (အ.စ)ႏွင့္ဟဇရတ္(သ)မူစာ(အ.စ)ကဲ့သို႔ျဖစ္ေပရာအသင္ဝမ္းသာပီတိမျဖစ္ပါသေလာ?သို႔ေသာ္(ကြာျခားမႈတစ္ခုသည္ကား)ကၽြႏ္ုပ္ၿပီးေနာက္မည္သည့္နဘီမွ်ဖူးပြင့္ေတာ့မည္မဟုတ္ေခ်။

ဆိုလိုသည္ကား-ဟဇရတ္(သ)ဟာရြမ္(အ.စ)သည္ဟဇရတ္(သ)မူစာ (အ.စ)၏ဝစီ (وصی)ႏွင့္ကိုယ္စားလွယ္ေဗလာဖြစ္ျဖစ္သကဲ့သို႔၊အသင္အလီ (အ.စ) သည္လည္းပဲကၽြႏ္ုပ္၏ခလီဖြာႏွင့္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ေပသည္။

ေဗလာဖြစ္(بلا فصل)ဆိုသည္ဟဇရတ္(သ)မူစာ(အ.စ)ဝဖာသ္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ခ်က္ခ်င္းဟဇရတ္(သ)ဟာရြမ္(အ.စ)ခလီဖြာျဖစ္သကဲ့သို႔၊တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ဝဖာသ္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ခ်က္ခ်င္းဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)သည္ခလီဖြာျဖစ္ေပသည္။(ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုသူ)

၃။ဟစ္ဂ်ရီ၁၀ခုႏွစ္၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ေနာက္ဆံုးဟဂ်္ျပဳလုပ္ ေတာ္မူၿပီးျပန္လည္ႂကြျမန္းခ်ိန္ဂဒီးရ္ေရခြမ္းေနရာသို႔ေရာက္ေသာအခါႀကီးမားေသာမြတ္စလင္လူထုႀကီးအၾကားဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)အားမြတ္စလင္ မ်ားႏွင့္မိုမင္မ်ား၏ဝလီအျဖစ္သတ္မွတ္ မိတ္ဆက္ေပးၿပီးမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

مَن کنت مولاہ فھذا علّی مولاہ

အဓိပၸါယ္။။အၾကင္သူအားလံုး၏ေမာင္လာ၊ႀကီးၾကပ္အုပ္ထိန္းသူကၽြႏ္ုပ္ျဖစ္သလို၊ကၽြႏ္ုပ္ၿပီးေနာက္ဤအလီ(အ.စ)သည္လည္းပဲ၎အားလံုး၏ေမာင္လာ၊ႀကီးၾကပ္အုပ္ထိန္းသူျဖစ္ေပသည္။

ဤေနရာ၌အေရးႀကီးၿပီးသတိျပဳရမည့္အခ်က္သည္ကားတမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဩဝါဒမမိန္႔ၾကားမည္အလွ်င္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

ألستُ أولیٰ بکم مِن أنفسکم؟

အဓိပၸါယ္။ ။ကၽြႏ္ုပ္(မိုဟမၼဒ္)သည္အသင္တို႔အေပၚအသင္တို႔ထက္ပို၍အ သံုးျပဳခြင့္မရွိပါသေလာ?

ဆိုလိုသည္မွာ-မိုမင္သည္မိမိကိုယ္တိုင္မပိုင္ေခ်။သို႔ေသာ္တမန္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ)ပိုင္ေပသည္။အဓိပၸါယ္က-ကိုယ္ထင္ရာမဆိုင္းဘဲ၊ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ၏အမိန္႔အတိုင္းလုပ္ရန္ ျဖစ္ေပသည္။(ျမန္မာဘာသာျပန္)

မြတ္စလင္မ်ားအားလံုးသည္တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းမတ္တပ္ရပ္ၿပီးေထာက္ခံခဲ့ၾကေလသည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ေမာင္လာဟုဟဒီးစ္၌သံုးစြဲထားေသာအဓိပၸါယ္သည္ကားမိုေမနီအားလံုးအေပၚတမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)မည္ကဲ့သို႔အခြင့္အသံုးျပဳပိုင္ခြင့္ရွိေသာႀကီးၾကပ္အုပ္ထိန္းသူျဖစ္သကဲ့သို႔ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)သည္လည္းျဖစ္ေပသည္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာေၾကာင့္အခြင့္သံုးပိုင္ခြင့္ရွိသကဲ့သို႔ပင္ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)သည္ လည္းျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျဖစ္သြားေပသည္။

အဲဒီေန႔၌ပင္ကဗ်ာစာဆိုဟာစန္ဗင္စာဗစ္အေနျဖင့္သမိုင္းဝင္ဂဒီးရ္အ ေၾကာင္းကိုကဗ်ာစပ္ဆိုခဲ့ရာေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ေပသည္။

ینادیھم یوم الغدیر نبیُّھم بخم واسمع بالرسول منادیا

فقال فمن مولاکم و نبیُّکم ؟ فقالوا ولم یبدوا ھناک التعامیا

الھک مولانا و أنت نبیُّنا و لم تلق منا فیِ الولایة عاصیا

فقال له قم یا علی فاننی رضیتک من بعدی اِماما وھادیا

فمن کنت مولاہ فھذا ولیه فکونوا لہ أتباع صدق موالیا

وکن للذی عادیٰ علیاً معادیا ھناک دعا: اللّھم وال ولیه

ဟဒီးစ္ဂဒီးရ္သည္ဟဒီးစ္ေစမိုသာဝါေသ(متواتر)ထဲမွဟဒီးစ္ေတာ္တစ္ ပုဒ္ျဖစ္သည့္အျပင္ရွီအာသာသနာပညာရွင္အိုလမာအျပင္(၃၆၀)ခန္႔စြန္နီသာသနာပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္တင္ျပထားပါသည္။

အေထာက္အထားႏွင့္တစ္ကြဆင့္ျပန္ထားေသာသာဝကေတာ္မ်ား၊ဆြာဟဗာမ်ား၏အရည္အတြက္မွအပါ(၁၁၀)ျဖစ္ၿပီး၊အင္မတန္ႀကီးမားေသာထိပ္ တန္းအစၥလာမ္အိုလမာပညာရွင္ႀကီး(၂၆)ပါးအေနျဖင့္လည္းဂဒီးရ္အေၾကာင္းကိုစာအုပ္အျဖစ္အသီးသီးျပဳစုသီကံုးခဲ့ၾကပါသည္။

အဘူဂ်ဖရ္ေက်ာ္ၾကားေသာအစၥလာမ္သမိုင္းသုေတသီအေနျဖင့္ဤဟဒီးစ္(ဂဒီးရ္)အတြက္အေထာက္အထားကိုစာအုပ္ႀကီးႏွစ္တြဲအျဖစ္ေရးသားစု စည္းခဲ့ပါသည္။ပိုမို၍သိရွိ ရန္အတြက္(الغدیر)က်မ္းကိုေလ့လာသင့္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၄

ေအမာမ္မ်ားသည္မည္သူမ်ားျဖစ္ပါသနည္း?

အေျဖ။ ။ ၄

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိသက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္အခ်ိန္ကပင္(၁၂)ပါးေသာခလီဖြာရွိမည္ျဖစ္ၿပီး၊အားလံုးသည္ကို႐ိုက္ရွ္မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္၏ဂုဏ္သိကၡာသည္ဤခလီဖြာမ်ား၏အရိပ္အာဝါသေအာက္၌ရွိလိမ့္မည္ဟုရွင္းလင္းမိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

ဂ်ေဗရ္ဗင္စမာေရေျပာၾကားသည္ကား-

سمعت رسول اللہ ۖ یقول: لایزال السلام عزیزأ اِلی اثنی عشر خلیفةً ثم قال کلمة لا أسمعھا فقلت لأبی: ماقال ؟ فقال:کلھم من قریش.

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူသည္ကိုနားေသာတဆင္ရသည္မွာ-

အစၥလာမ္သာသနာသည္(၁၂)ပါးေသာခလီဖြာ၊ေခါင္းေဆာင္၊ဦးေသွ်ာင္ ျဖင့္ဂုဏ္သိကၡာထြန္းေျပာင္ေပမည္။ထို႔ေနာက္တစ္စံုတစ္ရာေသာစကားကိုဆိုေတာ္မူရာကၽြန္ေတာ္မၾကားရေပ။ကၽြန္ေတာ္ဖခင္အားကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ဘာမိန္႔ေတာ္မူပါသနည္း?ဟုေမးျမန္းၾကည့္ရာ၊အေျဖေပးသည္မွာ-ဤ(ခလီဖြာ၊ဦးေသွ်ာင္မ်ား)အားလံုးသည္ကို႐ိုက္ရွ္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေပမည္ဟုျဖစ္ေပ၏။

အစၥလာမ္သမိုင္း၌အစၥလာမ္သာသနာ၏ဂုဏ္သိကၡာထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္ေသာခလီဖြာ(၁၂)ပါးမွရွီအာ(ေအမာမ္မီယာ)လက္ခံေသာေအမာမ္(၁၂)ပါးမွအပအျခားသူမ်ားမျဖစ္ႏိုင္ေခ်။အေၾကာင္းသည္ကား-

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကိုယ္တိုင္ခလီဖြာ(၁၂)ပါးကိုမိတ္ဆက္ေပး ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ထိုခလီဖြာ(၁၂)ပါးသာလွ်င္ခလီဖြာေယေဗလာဖြစ္လ္အျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ၿပီးေနာက္ကိုယ္ေတာ္၏ကိုယ္စားလွယ္ ေတာ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

ယခု(၁၂)ပါးေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္မည္သူမ်ားျဖစ္ပါသနည္း?ဆိုေသာအခ်က္ကိုေလ့လာရန္ျဖစ္ေပသည္။

အကယ္၍အဟ္ေလစြႏၷတ္အေခၚခိုလဖါေယေရွဒီး(န)(ခလီဖြာ၊သမၼာ ႀကီး)ေလးပါးကိုသတ္မွတ္မည္ဆိုလွ်င္လည္းက်န္ေနာက္ပိုင္းခလီဖြာမ်ားသည္ အစၥလာမ္အတြက္ဂုဏ္သိကၡာမဟုတ္ခဲ့ၾကေပ။ဤအတြက္အမဝီခလီဖြာမ်ား(ဗနီအိုမိုင္ယာသမၼတမ်ား၊အဘာစ္စီသမၼတမ်ား၏ဘဝသမိုင္းအစစ္အမွန္သည္သက္ေသထူလ်က္ရွိပါသည္။သို႔ေသာ္လည္းပဲရွီအာ(၁၂)ပါးေအမာမ္(အ.စ) မ်ားသည္မိမိတို႔ေခတ္တြင္သီလ၊သမာဓိတို႔၌ၿပိဳင္ဘက္ကင္းသူမ်ားျဖစ္ေပ သည္။(သီလ၊သမာဓိတို႔၌ၿပီးျပည့္စံုၾကေပသည္။)

(၁၂)ပါးေအမာမ္(အ.စ)သခင္မ်ားအားလံုးသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္မ်ားကိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္က်င့္သံုးလာသူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး၊ သာဝကေတာ္မ်ား၊သာေဗအီမ်ား၊မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားေ့ရွ႐ႈဂ႐ုျပဳသည့္ဗဟုိဌာန လည္းျဖစ္ေပသည္။

သမိုင္းပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္လည္း၎တို႔ပညာအရည္အခ်င္း(လက္႐ုံးရည္၊ႏွလံုးရည္)ရင့္က်က္ျပည့္စံုမႈႏွင့္ပက္သက္ၿပီးအပီအျပင္ေထာက္ခံသက္ ေသ၊ေရးသားသီကံုးထားၾကေပသည္။

ထို(၁၂)ပါးေအမာမ္(အ.စ)သခင္မ်ားမွာေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါသည္။

၁။အလီဗင္အဘီသြာလစ္ပ္(အ.စ)

၂။ဟစန္ဗင္အလီ(အ.စ)မိုဂ်္သာဗာ(အ.စ)

၃။ဟိုစိုင္း(န)ဗင္အလီ(အ.စ)

၄။အလီဗင္ႏိုလ္ဟိုစိုင္း(န)(အ.စ)၊ဇုိင္ႏြလ္အာေဗဒီး(န)(အ.စ)

၅။မိုဟမၼဒ္ဗင္အလီ(အ.စ)၊ဘာေကရ္(အ.စ)

၆။ဂ်အ္ဖရ္ဗင္မိုဟမၼဒ္(အ.စ)၊ဆြာဒစ္(အ.စ)

၇။မိုစာဗင္ဂ်အ္ဖရ္(အ.စ)၊ကာစင္မ္(အ.စ)

၈။အလီဗင္မူစာ(အ.စ)၊ရဇာ(အ.စ)

၉။မိုဟမၼဒ္ဗင္အလီ(အ.စ)၊သကီ(အ.စ)

၁၀။အလီဗင္မိုဟမၼဒ္(အ.စ)၊နကီ(အ.စ)

၁၁။ ဟစန္ဗင္အလီ(အ.စ)၊အစၥကရ္ရီ(အ.စ)

၁၂။ေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.စ)ကာအင္းမ္(အ.စ)

ဤေအမာမ္(အ.စ)ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံမွမိုသာဝါေသရ္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုတင္ျပထားပါသည္။သခင္ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးမဟ္ဒီ ေမာင္အူးဒ္ (مهدی موعود)အမည္ျဖင့္ အစၥလာမ္ဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ားထံမွကၽြႏ္ုပ္တို႔ ထံေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ေပသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကိုယ္တုိင္၎တို႔၏အမည္မ်ားကိုတပ္၍မိန္႔ ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။၎တို႔၏ဘဝအတၳဳပၸတၱိသမိုင္းကိုေလ့လာလိုလွ်င္ေအာက္ ေဖၚျပပါက်မ္းဂန္မ်ားဘက္သို႔ဂ႐ုျပဳေစလိုပါသည္။

تذکرة الخواص (تذکرة خواص الامّه)၁။

کفایة الاثر၂။

وفیات الاعیان၃။

၄။اعیان الشیعه (سید محسن امین عاملی)

ဤက်မ္းသည္အထက္ပါက်မ္းဂန္မ်ားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ပိုမို၍ျပည့္စံုပါသည္။

ေမးခြန္း။ ။၅

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီးမိုဟမၼဒ္(ဆြ)အေပၚသ႐ူးဒ္ပို႔သခ်ိန္၌၎၏အိမ္ ေတာ္သူ၊အိမ္ေတာ္သားမ်ားကိုပါထည့္သြင္းၿပီးအလႅာဟ္ဟြမ္မာဆြေလ အလႅာဟ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)ဝအာေလမိုဟမၼဒ္(အ.စ)( اللّھم صل علی محمد و آل محمد)ဟု ပို႔သၾကပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၅

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကိုယ္ေတာ္တိုင္မည္ကဲ့သို႔သ႐ူးဒ္ပို႔သရမည္ကိုမြတ္စလင္မ်ားအားလမ္းျပသင္ၾကားေပးခဲ့သည္ဟူေသာအခ်က္သည္လံုးဝ ျငင္းမရေသာအခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္

إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا

က်ေရာက္လာခ်ိန္၌မြတ္စလင္မ်ားအေနျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားကၽြႏ္ုပ္တို႔မည္ကဲ့သို႔မည္ကဲ့သို႔သ႐ူးဒ္ပို႔သရမည္နည္းဟုေလွ်ာက္ထားေလ၏။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

لاتُصلُّوا علَّ الصلاة البتراء

ကၽြႏ္ုပ္အေပၚမၿပီးျပည့္စံုေသာသ႐ူးဒ္မပို႔သၾကပါႏွင့္။

ထပ္၍ေမးျမန္းၾကသည္မွာ-မည္ကဲ့သို႔သ႐ူးဒ္အားပို႔သရမည္နည္း?

ထပ္၍မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

اللّھم صل علی محمد (ص) و آل محمد (ع)

ဟုပို႔သၾကပါေလ။

အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)၏ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေတာ္မူေသာေနရာ၌ရွိပါ သည္။ေအမာမ္ရွာဖီအေနျဖင့္မိမိ၏ေက်ာ္ၾကားေသာကဗ်ာ၌ေျပာၾကားစပ္ဆိုထားသည္မွာ-

یاأھل بیت رسول اللہ حبُّکم فرض من اللہ ف القرآن انزله

مَن لم یصلِّ علیکم لاصلاة له کفاکم من عظیم القدر أنکم

အဓိပၸါယ္-အိုရစူလ္(ဆြ)၏အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္ အာန္၌အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္အသင္တို႔၏အခ်စ္ေမတၱာထားရန္မ ျပဳမေနရအျဖစ္ျပ႒ာန္းထားပါသည္။

အသင္တို႔၏ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္မႈအတြက္မည္သူမဆိုနမာဇ္အတြင္း၌အသင္တို႔အေပၚသ႐ူးဒ္မပို႔သပါက၎၏နမာဇ္သည္မပိုင္ျဖစ္သည္မွာလံုေလာက္ေပၿပီ။

မွတ္ခ်က္။။အလ္စဝါေအကိုလ္မိုဟ္ေရကာက်မ္း(အဗ္ေနဟဂ်ရ္)သဖ္စီးေရဒူရြလ္မန္စူအတြဲ(၅)၊စဟီးဘုခါရီမြတ္စလင္မ္၊စဟီးေသရ္ေမဇီးစသည့္က်မ္း၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေပၚသ႐ူးဒ္ပို႔သခ်ိန္၌(အလႅာဟ္ဟြမ္မာဆြေလ အလ္လာမိုဟမၼဒ္(ဆြ)ဝါအာေလမိုဟမၼဒ္(အ.စ))ဟုပို႔သရန္မိန္႔ဆိုထားပါလ်က္ယေန႔စြန္နီအာလင္အမ်ားစု၊ေနာက္လိုက္အမ်ားစုသည္ကိုယ္ေတာ္(ဆြ)၏အ မည္အားေရးသား၊ေဟာၾကားရာ၌صلی الله علیه وسلم ဟုဆိုၿပီး آلهကိုျဖဳတ္ထား ျခင္းသည္မရုိးသားေသာလကၡဏာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ကိုယ္ေတာ္၏အမိန္႔အားအတိအလင္းဆန္က်င့္ရာျဖစ္ေပသည္။(ျမန္မာဘာသာျပန္)

ေမးခြန္း။ ။၆

မိမိတို႔၏ေအမာမ္မ်ားကိုအဘယ္ေၾကာင့္မာအ္စူမ္ဟုေခၚဆိုရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၆

ရွီအာမ်ား၏ေအမာမ္မ်ားသည္ေအစ္မသ္(ျပစ္မဲ့)ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ပက္သက္၍၎တို႔အားလံုးသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ) ျဖစ္ေတာ္မူၿပီး၊သက္ေသအေထာက္အထား၊အခိုင္အလံု၊ေျမာက္မ်ားစြာရွိပါသည္။သို႔ေသာ္လည္းပဲကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္၎သက္ေသအေထာက္အ ထားမ်ားအနက္မွတစ္ခုကိုသာလွ်င္တင္ျပပါမည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ရွီအာ၊စြန္နီပညာရွင္သုခမိန္မ်ားအေနျဖင့္တင္ျပဆင့္ဆို ထားသည္မွာ- တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္မိမိဘဝ၏ေနာက္ဆံုးရက္မ်ားအ တြင္းမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

اِن تارک فیکم الثقلین کتاب اللّہ و أھل بیت و انھما لن یفترقا حتی یردا علَّ الحوض

အဓိပၸါယ္။ ။

ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္အသင္တို႔အၾကားေလးလံေသာအဖိုးတန္အရာႏွစ္ခုကိုထားခဲ့ေပမည္။တစ္ခုသည္ကားအလႅာဟ္၏က်မ္းဂန္(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္ အာန္)ျဖစ္ၿပီး၊က်န္တစ္ခုသည္ကား-

ကၽြႏ္ုပ္၏အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)ျဖစ္ေပသည္။ဤအရာႏွစ္ခုသည္လံုးဝ မည္သည့္အခါမွကြဲကြာရမည္မဟုတ္ေခ်။႐ုတ္စြအဆံုးေကယာမသ္ေန႔၌ ေကာင္စဲရ္ကန္ေတာ္၏ေဘး၌ကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္လာ၍ေတြ႔ဆံုၾကေပမည္။

ဤေနရာ၌စိတ္ဝင္စားၿပီးမွတ္သားစရာတစ္ခုသည္ကား-ဒြိဟသံသယမ ရွိက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာလမ္းလြဲ၊လမ္းမွားမႈ၊အမွားအယြင္းမ်ားမွကင္းစင္ေတာ္မူ၏။

ဝဟီေယေအလႅာဟ္ဟီ(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္)အားပို႔ခ်သူသည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ျဖစ္ေတာ္မူၿပီး၊ယူေဆာင္လာသူသည္ဖေရရွ္ေသဝဟီ (ေကာင္းကင္တမန္ဂ်စ္ဗရာအီး(အ.စ)ျဖစ္ၿပီး၊ပို႔ခ်ျခင္းခံရသူသည္ကိုယ္ေတာ္ ျမတ္(ဆြ)ျဖစ္ေပရာ၊မွားယြင္းေၾကာင္းမည္ကဲ့သို႔ေျပာဆိုႏိုင္ပါသနည္း?အ ေၾကာင္းသည္ကားသံုးဦးစလံုး(အလႅာဟ္၊ရစူလ္(ဆြ))ႏွင့္ဂ်စ္ဗရာအီး(အ.စ)တို႔မာအ္စူမ္(ျပစ္မရွိေၾကာင္း)သည္ေနမင္းကဲ့သို႔ထင္ရွားေနပါသည္။

ကမာၻ႔မြတ္စလင္မ်ားအေနျဖင့္လည္းတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္ဝဟီဗ်ာဒိတ္ေတာ္(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္)အားရယူမႈ၊ထိန္းသိမ္းမႈ၊ပို႔ခ်မႈ၊တို႔၌မည္ကဲ့သို႔ေသာ္အမွား၊အယြင္း၊အလြဲအေခ်ာ္မျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္းခံယူ၊ယံုၾကည္ ထားပါသည္။

ရွင္းလင္းသြားေပသည္။အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏က်မ္းေတာ္အားဤကဲ့သို႔ေသာ္ခိုင္လံု၊ခိုင္မာသသည့္အျပစ္ကင္းစင္မႈ၊ေဘာင္၌ခတ္ထားပါကအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ရဲ့အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)သည္လည္းပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ္လြဲေခ်ာ္မႈ၊မွားယြင္းမႈမွသန္႔စင္၊ကင္းရွင္းေပသည္။

အေၾကာင္းသည္ကား-တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဟဒီးစ္ေစစကာ လိုင္းေတာ္၌မိမိ၏အႏြယ္ေတာ္မြန္အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)အားအြန္မသ္ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားအတြက္ဦးေဆာင္၊ဦးေသွ်ာင္အျဖစ္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္ အာန္ကဲ့သို႔ဦးေဆာင္၊ဦးေသွ်ာင္ျဖစ္ေၾကာင္းတစ္ေနရာထဲ၌ကုရ္အာန္ႏွင့္အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)အဆင့္အတူတူရွိေနေၾကာင္းမိန္႔ၾကားေတာ္မူေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။အတူတူျဖစ္ေၾကာင္းမိန္႔ၾကားခ်က္ျဖင့္ႏွစ္ခုစလံုး(ကုရ္အာန္ႏွင့္ အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ))သည္ျပစ္မဲ့ျဖစ္ၿပီး၊မာအ္စူမ္ျဖစ္သြားေပသည္။

တစ္နည္းေျပာရလွ်င္မာအ္စူမ္မဟုတ္ေသာသူ(သို႔)သူမ်ားကိုက်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္အတူတူျဖစ္ေၾကာင္းမိန္႔ၾကားေတာ္မူမည္မဟုတ္ေခ်။

ထိုနည္းတူစြာ(ရွီအာ)ေအမာမ္မ်ား(အ.စ)၏ျပစ္မဲ့၊သူေတာ္စင္မ်ားျဖစ္ ေၾကာင္းဤတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ေတာ္၌အရမ္းကိုရွင္းလင္းထင္ ရွားလွေပသည္။

لن یفترقا حتی یردا علّ الحوض

အဓိပၸါယ္။ ။

ဤအရာႏွစ္ခု(လမ္းညြန္မႈႏွင့္ဦးေသွ်ာင္မႈ၌)လံုးဝဥႆုန္တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုေဟာင္ေစေကာင္စဲရ္အထိလာေရာက္ကာကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္ေတြ႔ဆံုသည္အထိကြဲကြာ ၾကမည္မဟုတ္ေခ်။အကယ္၍တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)သည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာလြဲေခ်ာ္မႈမ်ား၊အမွားအယြင္းမ်ားျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိပါက၊ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္လမ္းလဲြသြားၿပီး၊လမ္းမွားကိုသြားရေပလိမ့္မည္။အေၾကာင္းသည္ကားက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌လမ္းလြဲ၊လမ္းမွားအမွားအယြင္း၊မရွိေခ်။သို႔ေသာ္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္ဤအေျခအေန(ကြဲလြဲမႈ)မရွိေၾကာင္းအျပင္းအထန္မိန္႔ထားေတာ္မူ၏။

ဤေနရာ၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဆိုလိုေသာ္အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)သည္ေသြးေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊အေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊(သားမက္၊ေခၽြးမ၊မိန္းမစသည္ျဖင့္)ေတာ္စပ္ေနသူမ်ားအားလံုးကိုမဆိုလိုထားေၾကာင္း(သတိျပဳသင့္)ေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကား၎တို႔အားလံုးသည္ျပစ္မဲ့မာအ္စူမ္မ်ားမဟုတ္ၾကေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

ဤအတြက္ေၾကာင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အဟ္ေလဘိုက္၊အိမ္ ေတာ္သူ၊သားမ်ားထဲတစ္ခုတည္းေသာသီးသန္႔အုပ္စုကိုသာဆိုလိုၿပီး၊ဤကဲ့သို႔ေသာဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ထိုက္တန္သူမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။

ဤျမင့္ျမတ္ေသာေနရာ၊ရာထူး(အလႅာဟ္ေပး)အတြက္သီးသန္႔အနည္းငယ္ေသာအရည္အတြက္သာရွိပါသည္။၎တို႔သည္အာေအမဟ္အဟ္ေလ ဘိုက္(အ.စ)ေအမာမ္(၁၂) ပါးမ်ားသာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။

၎တို႔သာလွ်င္ရွည္လ်ားလွေသာသမိုင္းအေထာက္အထားအရ၊အြန္ မသ္အားလမ္းျပ၊လမ္းညြန္ခဲ့သူမ်ား၊စြႏၷတ္ေသရစူလ္(ဆြ)ကိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္က်င့္သံုးခဲ့သူမ်ား၊ရွရီအတ္ကိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္က်င့္သံုးခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၇

အဘယ္အတြက္ေၾကာင့္အဇန္၌အရွ္အဒိုအန္နာအလီယန္ဝလီယြလႅာဟ္ဟုဆိုရပါသနည္း?အဘယ္ေၾကာင့္ေဝလာယသ္အလီ(အ.စ)ကိုသက္ေသေပးရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၇

ဤေမးခြန္းအေျဖအတြက္ေအာက္ေဖၚျပပါအခ်က္အလက္ကိုသတိျပဳ လွ်င္ပို၍သင့္ျမတ္ေပသည္။

၁။မည္သည္ရွီအာေဖကာပညာမွမိမိတို႔၏(استدلالی)အစ္ေသသာလီက်မ္းမ်ား၌အစ္ေသသာလီမဟုတ္ေသာက်မ္းမ်ား၌ျဖစ္ေစ၊အရွ္အဒိုအန္နာအလီ ယန္ဝလီယြလႅာဟ္သည္အဇန္ႏွင့္အကာမသ္၏အစိတ္အပိုင္းမဟုတ္ေၾကာင္းအထင္အရွားေရးသားေဖၚျပထားပါသည္။ထို႔အျပင္မည္သူမွ်အာဇန္ႏွင့္အကာ မသ္၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီးႏႈတ္ျဖင့္ရြတ္ဆိုခြင့္မရွိေပ။

(ယေန႔ရွီအာ၊အားလံုးသည္မိမိတို႔၏အဇန္ႏွင့္အကာမသ္၏အစိတ္အ ပိုင္းအျဖစ္မသတ္မွတ္ဘဲမြတ္စသဟပ္အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီးက်င့္သံုးပါသည္။ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုသူ)

၂။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အျမင္၌ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေအာင္လီယာအခ်စ္ေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ေၾကာင္းေဖၚျပထားပါသည္။ဤအာယတ္ေတာ္၌ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)၏ေဝလာယသ္ သည္မိုေမနီအေပါင္းတုိ႔အေပၚရွိေၾကာင္းကိုထင္ရွားစြာျပဆိုထားပါသည္။ဤ အာယတ္ေတာ္သည္ကား-

انَّمَا وَلِیُّکُمْ اﷲُ وَرَسُولُه وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَہُمْ رَاکِعُون

အဓိပၸါယ္။ ။

အသင္(အီမာန္သက္ဝင္ယံုၾကည္သူ)တို႔အတြက္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သာလွ်င္ဝလီ(အုပ္ထိန္းသူ)၊ထို႔ေနာက္၎၏ရစူလ္(ဆြ)ျဖစ္ေပသည္။ထို႔အျပင္ထိုအီမာန္သက္ဝင္ယံုၾကည္သူ၊နမာဇ္ဖတ္ရြတ္၏။ထို႔ေနာက္ရကူရ္ျပဳခ်ိန္၌စ ကာသ္ေပးေလ၏။

ရီဝါယတ္ေသေစသာဟ္(မွန္ကန္ေသာစြန္နီက်မ္းႀကီး(၆)က်မ္း)စစ္မွန္ ေသာစြန္နီ က်မ္းဂန္မ်ား၌လည္းပဲထင္ထင္ရွားရွားေဖၚျပထားသည္မွာ-ဤအာယတ္ေတာ္သည္ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)ရကူအ္ျပဳေနခ်ိန္၌မိမိ၏ လက္စြပ္အားမရွိဆင္းရဲသားကိုလွဴဒါန္းခဲ့ခ်ိန္၌က်ေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ဤအာယတ္ေတာ္သည္ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)အေပၚက်ေရာက္ သည့္အခ်ိန္၌ဟစန္ဗင္ဆာဗစ္အေနျဖင့္ထိုအျဖစ္အပ်က္အားဤကဲသို႔စပ္ဆိုထားေလ၏။

အာရဘီကဗ်ာစာမ်က္ႏွာ(၃၃)

အဓိပၸါယ္။ ။

အသင္အလီ(အ.စ)သာလွ်င္ရကူအ္ျပဳေနခ်ိန္၌လွဴဒါန္းခဲ့သူျဖစ္ပါသည္။

အသက္ဇီဝိန္မ်ားကိုအသင္အတြက္စေတးပါ၏။အိုအေကာင္းတကာ့အေကာင္းဆံုးရကူအ္ျပဳေသာပုဂၢိဳလ္၊

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္အသင္အတြက္အေကာင္းတကာ့အေကာင္းဆံုးေဝလာယသ္ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္မူ၏။ထို႔အျပင္အျပစ္အနာအဆာမရွိေသာ၊ရွရီအတ္ေတာ္အတြင္း၌ေျပာျပထားေပသည္။

၃။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူသည္ကား-

اِنّما الأعمال بالنیّات

အဓိပၸါယ္။ ။

လုပ္ရပ္တိုင္း၏အမွန္တရား၊အေလးခ်ိန္တန္ဖိုးသည္လူသား၏နီယသ္ မ်ား(အဓိ႒ာန္မ်ား)အေပၚမူတည္၏။

ဤအတြက္ေၾကာင့္ေနရာတိုင္း၌(ေဝလာယသ္ေသအလီ(အ.စ))သည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္မွအတိအလင္း၊အထင္အရွား၊ေဖၚျပထားေသာအူ စူလ္(အုတ္ျမစ္)မ်ားအနက္မွတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။အျခားတစ္ဖက္၌လည္း (اشھد ان علیاً ول اللّہ )ဆိုသည့္ဝါက်အားအဇန္၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္မသတ္မွတ္ ထားရာ၊တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ေရစာလာသ္(နဘီ၊ျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသခံျခင္း)အားသက္ေသခံၿပီးေနာက္တြဲ၍ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)ေဝလာယသ္ (အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကေပးေသာအုပ္ထိန္းမႈတာဝန္)ကိုသက္ေသခံျခင္းျဖစ္ျပႆနာရွိပါသေလာ?

ဤေနရာ၌ဆိုလိုခ်က္တစ္ခုအားတင္ျပရန္အေရးႀကီးေပသည္။ထိုဆိုလိုခ်က္သည္ မွာ-

အကယ္၍အဇန္၌ဝါက်အပိုအားထည့္သြင္းမႈသည္မသင့္ေလ်ာ္ဟုဆို မည္၊ၿပီးေနာက္ဝါက်အပိုထည့္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ရွီအာမဇ္ဟပ္အေပၚေစာဒကတက္မည္ဆိုပါက၊ေအာက္ေဖၚျပပါအခ်က္ႏွစ္ခ်က္အတြက္မည္ကဲ့သို႔ေျဖ ရွင္းခ်က္ေပးမည္နည္း?

၁။စစ္မွန္၊မွန္ကန္ေသာသမိုင္းအေထာက္အထားအရသက္ေသျပေန သည္မွာ- (علیٰ خیر العمل حی)ဟိုင္ရာအလာခိုင္ရီအမလ္ဝါက်သည္အဇန္၏ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ေပ သည္။

ခလီဖြာသမၼတအိုမရ္အေနျဖင့္လူထုသည္ဤဝါက်အားအဇန္၌နားေသာတဆင္ပါကနမာဇ္သာလွ်င္အေကာင္းတကာ့အေကာင္းဆံုးအလုပ္ျဖစ္သျဖင့္ ေဂ်ဟဒ္အတြက္လာၾကမည္မဟုတ္ဟုထင္ေၾကးျဖင့္ဤဝါက်အားအဇန္အ တြင္းမွပယ္ဖ်က္ျပစ္လိုက္ေလ၏။အအတြက္ေၾကာင့္ဤဝါက်မပါဘဲက်န္ရွိေန ေပသည္။

၂။ဝါက်(الصلاة خیر من النوم)အဆ္ဆြာလာသိုခိုင္႐ိုေမနန္ေနာင္သည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏လက္ထက္တြင္အဇန္၏အစိတ္အပိုင္းမဟုတ္ေခ်။ေနာက္မွအပိုထည့္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ထိုအတြက္ေၾကာင့္ေအမာမ္ရွာဖီအေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္း(الامّ)၌ေရးသားသီကံုးထားသည္မွာ-

أکرہ ف الأذان الصلاة خیر من النوم لأن أبا مخدورہ لم یذکرہ

အဓိပၸာယ္-

အဇန္၌အဆ္ဆြာလာသိုခိုင္႐ိုေမနန္ေနာင္ထည့္ဆိုျခင္းကိုကၽြႏု္ပ္မႏွစ္ သက္ေပ။အေၾကာင္းသည္ကား-အဗာမအ္ဇူရဟ္(أبا مخدورہ)(ရဝီႏွင့္ဟဒီးစ္ ပါရဂူထဲမွတစ္ေယာက္)အေနျဖင့္(မိမိ၏ဟဒီးစ္ေတာ္အတြင္း)ဤဝါက်ကိုမ ထည့္ သြင္းထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၈

မဟ္ဒီေယအာေလမိုဟမၼဒ္(အ.စ)ဘယ္သူျဖစ္ပါသနည္း?အဘယ္ ေၾကာင့္၎၏ဖူးပြင့္ခ်ိန္ကိုေစာင့္စားေနရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၈

ေကာင္းကင္က်ရွရီအတ္ေတာ္မ်ားအတြင္းတူညီေနေသာကိစၥတစ္ခုရွိပါသည္။၎ ကိစၥသည္ကား-မိုစာေလေဟဂ်ဟနီ(ကမာၻၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပဳလုပ္ေပး မည့္ပုဂၢိဳလ္)ပင္ျဖစ္ေပသည္။ေနာက္ဆံုးေခတ္ကာလ၌ေပၚေပါက္လာမည္ျဖစ္ ေပသည္။၎ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္ကမာၻေျမႀကီးကိုတရားမွ်တမႈျဖင့္အုပ္ ခ်ဳပ္မည္ျဖစ္ရာ၎ပုဂၢိဳလ္ျမတ္အားအစၥလာမ္အသိုင္းအဝိုင္းသာမက- ရဟူဒီ၊ခရစ္ယာန္မ်ားပါေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကေပသည္။

အအဒ္ေသအသီးက္(عہد عتیق)ႏွင့္အအဒ္ေသဂ်ဒီး(عہد جدید)က်မ္းမ်ား ကိုေလ့လာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ဤအမွန္တရားအားမီးေမာင္းထိုးျပေပးေနမည္ျဖစ္ပါသည္။

ဤကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ေတာ္သည္ လည္းလာရွိေပသည္။မြတ္စလင္ဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ားအေနျဖင့္ဆင့္ျပန္ထားၾကပါသည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

لولم یبق من الدھر اِلا یوم لبعث اللّہ رجلاًمن

အဓိပၸာယ္-

အကယ္၍ေခတ္ကာလ၏တစ္ရက္တည္းသာအခ်ိန္ရွိေတာ့မည္ဆိုပါကလည္းအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္ကၽြႏ္ုပ္၏ေဆြမ်ိဳးမ်ားထဲမွတစ္ ေယာက္ကိုေစလြတ္ေတာ္မူေပးမည္ျဖစ္ပါသည္။ထိုပုဂၢိဳလ္ျမတ္သည္ဤေလာကႀကီးဟာမတရားမႈ၊ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈတို႔ျဖင့္ျပည့္ႏွက္ေနသကဲ့သို႔တရားမွ်တမႈျဖင့္ျဖည့္စြက္ေပးမည္သူျဖစ္ပါသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုျပဳေပးမည့္သူ၊ၿငိမ္းခ်မ္းမႈျဖင့္အုပ္ခ်ဳပ္မည္သူတစ္ေယာက္ေပၚေပါက္လာမည္ဟုဆိုသည္ယံုၾကည္မႈသည္ေကာင္းကင္က်ရွရီအတ္ေတာ္မ်ား၌ဆိုထားေပသည္။

ထိုနည္းတူစြာအဟ္ေလစြႏၷတ္၏စဟီးက်မ္းဂန္မ်ား၊မိုစ္နက္ဒ္က်မ္းဂန္ မ်ား၌လည္းေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.ဂ်)ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းေသာရီဝါယတ္ေတာ္အေျမာက္အမ်ားလာရွိေပသည္။(စြန္နီ၊ရွီအာ)သုေတသီမ်ား၊ဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ားအေနျဖင့္ ေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.ဂ်)ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးစာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာေရးသားသီကံုးထားပါသည္။

ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားအားလံုး၏အႏွစ္ခ်ဳပ္ျဖင့္၎(ေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.ဂ်))၏ဝိေသသနလကၡဏာရပ္မ်ားအမွတ္အသားမ်ားကိုသတ္မွတ္ထားပါသည္။၎သည္ရွီအာတို႔၏(၁၁)ပါးေျမာက္ေအမာမ္ဟစန္အစၥကရီ(အ.စ)၏ေဗလာ ဖြစ္သားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။

ဤရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားအရေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.ဂ်)၏နာမည္ေတာ္သည္ကိုယ္ေတာ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)ႏွင့္နာမည္ေတာ္ႏွင့္အတူတူပင္ျဖစ္ေပသည္။

ထို႔အျပင္(၁၂)ပါးေျမာက္ေအမာမ္ျဖစ္ၿပီး၊ေအမာမ္ဟိုစိုင္း(န)(အ.စ)ဗင္အလီ(အ.စ)ဗင္အဘီသြာလစ္ပ္(အ.စ)၏ေျမးေတာ္မ်ားမွတစ္ပါးျဖစ္ေပ သည္။

ေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.ဂ်)သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမိန္႔ေတာ္ျဖင့္ဟီဂ်ရီသကၠရာဇ္(၂၅၅)ခုႏွစ္၌မီး႐ွဴး၊သန္႔စင္ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့ၿပီး၊ယခုအခ်ိန္၌အ ျခားလူပုဂၢိဳလ္မ်ားပါမွမိမိဘဝကိုတည္ေဆာက္ေနပါသည္။သို႔ေသာမည္သူမွ်မသိေပ။

ဤေနရာ၌တင္ျပစရာအေရးႀကီးေသာအခ်က္တစ္ခုသည္မွာ-ဤကဲ့သို႔(ေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.ဂ်)၏)သက္ေတာ္၊ရာေက်ာ္ရွည္ျခင္းကိစၥသည္အသိပညာႏွင့္လည္းမဆန္႔က်င္၊ထို႔အျပင္ဝဟီ၏logicႏွင့္လည္းမဆန္႔က်င္ေပ။

ပညာေလာက၌ယေန႔မႏုႆလူသားတို႔၏သဘာဝအသက္အားတိုး ေအာင္၊ရွည္ေအာင္လုပ္ေနၾကပါသည္။ထို႔အျပင္လူသား၏(သဘာဝအတြင္း)အသက္ရွည္စြာေနထိုင္ႏိုင္သည့္စြမ္းအင္ရွိေၾကာင္းယံုၾကည္ရေပမည္။အကယ္၍အခ့်ိဳေသာေသာက၊ဒုကၡမ်ား၊ေရာဂါဘယမ်ားကိုဖယ္ရွားေပးမည္ဆိုပါက-အသက္ရွည္ရန္အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

သမိုင္းအေနျဖင့္မိမိ၏စာမ်က္ႏွာ၌အသက္ရွည္ေသာသူမ်ား၏အမည္ အားမွတ္တမ္းတင္ထားပါသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္တမန္ေတာ္ဟဇရတ္(သ)ႏူးရ္(အ.စ)အေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلا خَمْسِينَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُون

အဓိပၸာယ္-

ဟဇရတ္(သ)ႏူးရ္(အ.စ)အေနျဖင့္မိမိ၏လူမ်ဳိးမ်ားအၾကားသက္ေတာ္ (၉၅၀)ၾကာဘဝတည္ေဆာက္ခဲ့ေပသည္။

ထိုေနာက္တမန္ေတာ္ဟဇရတ္(သ)ယူႏြစ္(အ.စ)အေၾကာင္းမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

فَلَوْلا أنّہُ کَانَ مِنْ الْمُسَبِّحِینَ لَلَبِثَ فِ بَطْنِہِ ِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ

အဓိပၸာယ္-အကယ္၍သူ(တမန္ေတာ္ယူႏြစ္(အ.စ))သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္အားတမ္းတျခင္းလုပ္သူမ်ားမွ မဟုတ္ပါက၊ေကယာမသ္ေန႔အထိဤ(ငါး သတၱဝါ)၏ဝမ္းဗိုက္၌ေနရေပမည္။

ထို႔ျပင္ဤနည္းတူစြာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အျမင္ႏွင့္မြတ္စလင္အားလံုး၏ခံယူခ်က္အရဟဇရတ္(သ)ေခးေစရ္(အ.စ)ႏွင့္တမန္ေတာ္ဟဇရတ္(သ)အီဆာ(အ.စ)တို႔သည္အခုအခ်ိန္ထိအသက္ရွင္လ်က္ရွိၿပီး၊မိမိတို႔၏ဘဝကိုဆက္လက္ေလွ်ာက္ေနၾကပါသည္။

ေမးခြန္း။ ။၉

အကယ္၍ရွီအာဟက္မွန္ကန္ပါကအဘယ္ေၾကာင့္လက္ခံသူ နည္းရပါသနည္း?အဘယ္ေၾကာင့္ကမာၻမြတ္စလင္အမ်ားစုအေနျဖင့္ လက္မခံရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၉

အမွန္အမွားခြဲျခားႏိုင္ရန္အလို႔ငွာေနာက္လိုက္အေရအတြက္အနည္း ႏွင့္အမ်ားျဖင့္သတ္မွတ္၍မရေခ်။ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌မြတ္စလင္မ်ား၏အရည္အတြက္သည္အစၥလာမ္ဘာသာကိုလက္မခံေသာသူမ်ားအရည္အတြက္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ငါးပံုတစ္ပံု(သို႔)ေျခာက္ပံုတစ္ပံုသာရွိပါသည္။အာရွအေ့ရွအ လယ္ပိုင္းေဒသရွိလူဦးေရအမ်ားစုသည္႐ုပ္ထု၊ဆင္းတုကိုးကြယ္သူမ်ား၊ႏြား ကိုးကြယ္သူမ်ား(သို႔)မာဝါေအသပီးအသ္(သဘာဝထက္ေက်ာ္လြန္ေသာအရာမ်ား)ကိုလက္မခံသူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၌လူဦးေရသိန္း(၁၀၀၀)ေက်ာ္ရွိၿပီးကြန္ျမဴနစ္တို႔၏ဗဟိုဌာန ျဖစ္ေပသည္။အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏လူဦးေရသိန္း(၁၀၀၀)နီးပါးရွိေသာလည္းအမ်ားစု သည္ႏြားကိုးကြယ္သူမ်ား၊႐ုပ္ထုု၊ဆင္းတုကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။

လူဦးေရအမ်ားစုဘက္သည္အမွန္တရား၏လကၡဏာဟူ၍သတ္မွတ္ ကာမွတ္ခ်က္လုပ္မရေခ်။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္ေယဘုယ်အား ျဖင့္အမ်ားကိုႏွိမ့္ခ်ထားၿပီး၊အခ့်ိဳအနည္းစုကိုခ်ီမြမ္းေထာမနာမႈျပဳထားေပသည္။

ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အာယတ္ေတာ္အခ့်ိဳကိုညႊန္ျပပါမည္။

၁။

وَلا تَجِدُ َکْثَرَہُمْ شَاکِرِین

အဓိပၸာယ္။ ။အသင္အေနျဖင့္အမ်ားစုကိုေက်းဇူးသိတတ္သူအျဖစ္ျမင္ ေတြ႔ရမည္မဟုတ္ေခ်။

၂။

اِ نْ َوْلِیَاؤُہُ ِلاَّ الْمُتَّقُونَ وَلَکِنَّ َکْثَرَہُمْ لایَعْلَمُون َ

အဓိပၸာယ္။ ။၎၏ဝလီသည္မြတ္သကီသာလွ်င္ျဖစ္ပါသည္။ထို႔အျပင္ သီလ၊သမာဓိရွိသူမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။၎တို႔၏အမ်ားစုသည္မသိရွိၾကေပ။

၃။

وَقَلِیل مِنْ عِبَادِ الشَّکُورُ

အဓိပၸာယ္။ ။ထို႔အျပင္ငါ၏ဗဒ္ဒြဟ္ေေက်းကၽြန္မ်ားအနက္ေက်းဇူးသိ တတ္သူအရမ္းနည္းပါးေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍အမွန္တရားကိုလိုလားေသာလူသားအေနျဖင့္မိမိႆပေဒ၏ေနာက္လိုက္သူဦးေရနည္းပါးမႈကိုၾကည့္ၿပီးမစိုးရိမ္သင့္ေပ။ထိုနည္းတူစြာအမ်ားစုေနာက္လိုက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ဟူ၍ဂုဏ္မယူသင့္ေပ။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္အေကာင္းဆံုး၊အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးသည္ကားလူသားတိုင္းမိမိတို႔၏အသိဥာဏ္ဆီမီးကိုထြန္းညႇိၿပီး၎၏အလင္းေရာင္ျဖင့္အက်ိဳးအျမတ္ယူသင့္ေပသည္။

လူသားတစ္ဦး၊တစ္ေယာက္သည္ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)ထံလာ ေရာက္၍ေလ်ာက္ထား၏။ဂ်မလ္စစ္ပြဲ၌အသင္ကိုဆန္႔က်င္သူသည္အမ်ားစု ျဖစ္ေနေပရာ၎တို႔လမ္းမွားေၾကာင္းမည္ကဲ့သို႔ျဖစ္ႏိုင္ပါသနည္း?

ေအမာမ္(အ.စ)အေျဖေပးေတာ္မူသည္မွာ-

اِنّ الحق والباطل لایعرفان بأقدارالرجال

. اعرف الحق تعرف أھله . اعرف الباطل تعرف أھله۔

အဓိပၸာယ္-အမွားႏွင့္အမွန္တရားကိုလူဦးေရကိုတြက္ၿပီးသတ္မွတ္ခြဲျခား မရေပ။အသင္အေနျဖင့္အမွန္တရား(ဟက္)ကိုသိရွိနားလည္ပါကမွန္ကန္သူ မ်ားကိုသိရွိနားလည္လာေပမည္။အမွားကိုသိရွိနားလည္ပါက(အလိုအ ေလ်ာက္)မမွန္ကန္သူမ်ားကိုသိရွိနားလည္လာေပမည္။

မြတ္စလင္တစ္ဦးအဖို႔ဤကိစၥအတြက္ပညာျဖင့္ဒႆနက်က်နည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔အေရးႀကီးေပသည္။ထို႔ျပင္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္

وَلاتَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْم

အားဆီမီးခြက္အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီးမိမိ၏လမ္းအတြက္အသံုးခ်ရေပလိမ့္မည္။

ဤ(အေၾကာင္းအရာမ်ား)ကုိျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးေနာက္၊ရွီအာလူဦးေရသည္ စြန္နီလူဦးေရေလာက္မရွိေခ်။သို႔ေသာ္အကယ္၍ေသေသခ်ာခ်ာလူဦးေရစာ ရင္းေကာက္ပါကရွီအာမဇ္ဟပ္၏လူဦးေရသည္ကမာၻမြတ္စလင္လူဦးေရ၏၄ပံု၁ပံုရွိေပသည္။၎တို႔သည္(ကမာၻမြတ္စလင္မ်ားေနထိုင္ရာေနရာအႏွံ႔၌ဘဝ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိေပသည္။

ေခတ္အားလံုး၊အခ်ိန္အားလံုး၏သမိုင္းအရ၊ရွီအာသုခမိန္ႀကီးမ်ား၊နာ မည္ေက်ာ္ကေလာင္ရွငစာေရးဆရာမ်ား၊က်မ္းဂန္ေရးသားသူမ်ားျဖင့္ဂုဏ္ ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ဤေနရာ၌အစၥလာမ္မီနည္းပညာအမ်ားစုအားတီထြင္သူ၊ တည္ေထာင္သူအမ်ားစုပါေယဘုယ်အားျဖင့္ရွီအာမ်ားျဖစ္သည္ဟုမီးေမာင္းထုိးျပပါကသင့္ေလ်ာ္ေပသည္။၎တို႔အနက္မွအခ့်ိဳမွာ-

အဘူအစ္ဝါဒ္ဒအ္ေအလီ(ေအလ္ေမနဟ္ေဝ(نحو علم )ဗိသုကာ) ခါလီဗင္အဟ္ မဒ္(ေအလ္ေမအို႐ိုစ္(علم عروض)၏ဗိသုကာ)မအာဇ္ဗင္မြတ္စလင္ဗင္အဘီစာ ေရဟ္ကူဖီး (ေအလ္ေမဆဖ္(علم صرف))ဗိသုကာ)ထို႔ေနာက္အဘူအဗ္ ဒြလ္လႅာဟ္မိုဟမၼဒ္ဗင္ေအမ္ရန္ကာေသဗ္ေဗခိုရာ စာနီ(ေမရ္ဇဝါနီ)(ေအလ္ေမ ဖလာကသ္(علم بلاغت)၏ဆရာမ်ား အနက္မွပညာရွင္တစ္ပါး) ျဖစ္ပါသည္။

ပိုမိုသိရွိေစရန္အလို႔ငွာေျမာက္မ်ားစြာေသာရွီအာအိုလမာမ်ား၊သုခမိန္ ပညာရွင္မ်ား၏ေရးသားထားေသာက်မ္းဂန္အားလံုးသည္မ်ားျပားေနသျဖင့္ အားလံုးကိုစာရင္းျပဳတင္ျပရန္မွာခက္ခဲလွေပသည္။

တန္ဖိုးရွိေသာက်မ္း(الذریعه الی تصانیف الشیعه)အားေလ့လာဂ႐ုျပဳသင့္ပါ သည္။ထို႔အျပင္ရွီအာအေရးပါေသာပုဂၢိဳလ္ထူး၊ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ႀကီးမ်ားကိုသိရွိလိုပါက(اعیان الشیعه)က်မ္း၊ရွီအာသမိုင္းအတြက္၊(تارِیخ الشیعه)က်မ္းကိုေလ့လာမွတ္ သားသင့္ပါသည္။

ေမးခြန္း။ ။၁၀

ရဂ်္အသ္ဆိုသည္မွာအဘယ္အရာနည္း?ဘာေၾကာင့္ရဂ်္အ ေပၚယံုၾကည္မႈထားရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၁၀

ရဂ်္အသ္(رجعت)အာရဘီအဘိဓာန္အရျပန္လွည့္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ပညာရပ္ဆိုင္ရာေဝါဟာရအရေသၿပီးေနာက္လူသားမ်ားအထဲမွအုပ္စုတစ္စုသည္ ေကယာမသ္မျဖစ္ခင္ျပန္လည္ၿပီး၊ရွင္ျပန္ထေျမာက္ျခင္း)ကိုဆိုလိုပါသည္။ ရဂ်္အသ္(رجعت)သည္ေအမာမ္ေမဇမန္(အ.ဂ်)ဖူးပြင့္ခ်ိန္၌ျဖစ္ေပၚမည္ျဖစ္ပါ သည္။ဤအမွန္တရားသည္အသိဥာဏ္ႏွင့္ဝဟီ၏ဒႆနတို႔၏ဆန္႔က်င္ဘက္မဟုတ္ေခ်။

အစၥလာမ္သာသနာႏွင့္အလႅာဟ္တစ္ပါးတည္းကိုသာလက္ခံေသာသာသနာတို႔၏အျမင္၌လူသားအတြင္းတည္္ရွိေနေသာအရာအစစ္အမွန္သည္

႐ူးဟ္ေခၚဝိညာဥ္ျဖစ္ေပသည္။၎ကိုနဖ္စ္ဟု၍လည္းတစ္မ်ိဳးေခၚဆိုလို႔ရေပ သည္။ဤအရာ႐ူးဟ္(သို႔)နဖ္စ္သည္ခႏၶာကိုယ္ပ်က္စီးသြားၿပီးေနာက္လည္း က်န္ရွိေနမည့္အရာျဖစ္ေပသည္။ထို႔အျပင္မိမိ၏အဆံုးမသတ္ေသာရွင္ျခင္းျဖင့္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနမည္ျဖစ္ပါသည္။

အျခားတစ္ဖက္၌လည္းႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အဆိုအရကာေဒေရမိုသလက္(က) (قادر مطلق)ျဖစ္ေတာ္မူ၏။မည္သည့္စြမ္းအင္၊အင္အားမွအတိုင္းအဆမရွိေသာ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏စြမ္းအင္၊အင္အားကိုမတားဆီး၊မပိတ္ပင္ႏိုင္ေခ်။

ဤအက်ဥ္းခ်ဳပ္နိဒါန္းႏွစ္ခုျဖင့္မီးေမာင္းထိုးျပႏိုင္ပါသည္။ရဂ်္အသ္(رجعت)ကိစၥသည္အသိဥာဏ္၏အျမင္၌ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာအလုပ္တစ္ခုျဖစ္ေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကားအနည္းငယ္စဥ္းစားၿပီးလွ်င္အေျဖထြက္လာေပမည္။လူသားတစ္ခ့်ိဳကိုျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ေစေသာလုပ္ရပ္သည္၎လူသားအားစတင္ဖန္ဆင္းခဲ့သည္ထက္ပိုမိုလြယ္ကူေစပါသည္။

ထိုအတြက္ေၾကာင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္၎တို႔အားပထမအဆင့္တြင္ဖန္ဆင္းျပဳေထာင္ေတာ္မူခဲ့ေပရာမုခ်မလြဲဧကန္အမွန္၎တို႔အားဤေလာကျပန္လည္ရွင္သန္ေစေတာ္မူႏိုင္ေသာစြမ္းအားရွိေတာ္မူသည္။

ဝဟီ၏ဒႆနကိုအေျခခံၿပီးစံနမူနာ၊သာဓကအားျဖင့္ရဂ်္အသ္အားအတိတ္ကအြန္မသ္(တမန္ေတာ္မ်ား၏ေနာက္လိုက္မ်ား)၌ေတြ႔ႏိုင္ေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္ဤကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍မိန္႔ေတာ္မူ သည္မွာ-

وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ . ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ .

အဓိပၸာယ္-ထိုအခ်ိန္အခါကိုတမ္းတသတိရၾကပါေလ။အသင္သည္ဟဇ ရတ္(သ)မူစာ(အ.စ)အားေျပာေလ၏။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္အားထင္ထင္ရွားရွားမေတြ႔ရမျခင္းကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္လံုးဝဥႆုန္အီမာန္ယူလာမည္မဟုတ္ေခ်။ထို႔ေနာက္လွ်ပ္စီးသည္အသင္အေပၚလွ်ပ္ၿပီးအသင္သည္ၾကည့္ေန ေပ၏။ထို႔ေနာက္အသင္အားေသရာမွတစ္ဖန္ျပန္လည္အသက္သြင္းေပးခဲ့ သည္။ဤလုပ္ရပ္သည္ေက်းဇူးတရားကိုသိတတ္သူျဖစ္လာေစရန္ျဖစ္ေပ သည္။

အျခားတစ္ေနရာ၌ဟဇရတ္(သ)အီစာေယ႐ူ(အ.စ)၏ႏႈတ္ေတာ္မွထြက္ေသာစကားကိုေဖၚျပထားသည္မွာ-

وَاُحْی الْمَوْتَی بِاذْنِ ﷲِ

အဓိပၸာယ္-

ေသသူမ်ားကိုႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္၏အခြင့္အမိန္႔ေတာ္ျဖင့္ရွင္သန္ေအာင္လုပ္ခဲ့ပါသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္ရဂ်္အသ္ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းကိုသာ လွ်င္မေဖၚျပထားဘဲလူသားတစ္ခ့်ိဳသည္ဤေလာကမွေသသြားၾကၿပီးေနာက္တစ္ဖန္ျပန္လည္ရွင္သန္ခဲ့ၾကေၾကာင္းကိုေထာက္ခံထားေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌အာယတ္ေတာ္ႏွစ္ပါးလာရွိသည္မွာ-အုပ္စုႏွစ္စုသည္ေသဆံုးသြားၾကၿပီးေနာက္ေကယာမတ္(သ)မျဖစ္မွီအလွ်င္ျပန္လည္ရွင္ျပန္ထေျမာက္ခဲ့ေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။

ညႊန္ျပရမည္ဆိုပါက-

وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الأرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ . وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِمَّنْ يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ .

အဓိပၸာယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏(ကတိေတာ္)အား၎တို႔ႀကံဳႀကိဳက္ရေပ မည္။သတၱဝါတစ္ေကာင္အား၎တို႔အနက္မွငါ(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သည္)ထြက္ေစေတာ္မူမည္။ငါ၏လကၡဏာေတာ္မ်ားကိုမယံုၾကည္၊လက္မခံၾကသူ မ်ားအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍၎တို႔အားထိုသတၱဝါသည္စကားေျပာဆိုမည္ ျဖစ္ပါသည္။ထိုေန႔၌ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္)အေနျဖင့္အြန္မသ္တိုင္းမွငါ၏လကၡဏာရပ္မ်ားကိုျငင္းဆိုခဲ့ၾကေသာသူမ်ား၏အုပ္စုကိုစု႐ံုးေစေတာ္မူမည္။ၿပီးေနာက္၎တို႔အားရပ္တန္႔ထားေပမည္။

ဤအာယတ္ေတာ္ႏွစ္ပါး၏မီးေမာင္းထိုးျပမႈျဖင့္ေကယာမသ္မတိုင္မွီအလ်င္ျဖစ္ေပၚလာမည္။ရဂ်္အသ္ႏွင့္ပက္သက္၍သက္ေသထူႏိုင္ပါသည္။ဤအတြက္ေအာက္တြင္ေဖၚျပထားသည့္အခ့်ိဳအခ်က္အလက္မ်ားကိုဂ႐ုျပဳရန္ သင့္ေလ်ာ္ေပမည္။

၁။မိုဖာေစရန္ေနအစၥလာမ္(အစၥလာမ္သဖ္စီးပညာရွင္မ်ား)အေနျဖင့္ဤအာယတ္ေတာ္၂ပါးသည္ေကယာမသ္(ကမာၻတရားစီရင္မည့္ေန႔)အေၾကာင္း ျဖစ္သည္ဟုဆိုထားပါသည္။ပထမအာယတ္ေတာ္သည္ေကယာမသ္၏လကၡဏာရပ္မ်ားအနက္မွလကၡဏာတစ္ခုကိုေဖၚက်ဴးေနပါသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ဂ်လာလြတ္ဒီးန္စူယူသီးအေနျဖင့္မိမိ၏သဖ္စီးက်မ္း (الدرالمنثور)၌အဗ္ေနအဘီရွိင္းေဗဟ္ထံမွ၎၊အဗ္ေနအဘီရွိင္းေဗဟ္မွဟိုဇိုင္ဖာထံမွဆင့္ဆုိသည္မွာ-(သတၱဝါကထြက္ျခင္း)သည္ေကယာမသ္ေန႔မတိုင္မီွျဖစ္ ေပၚမည္။ အေၾကာင္းအရာအျဖစ္အပ်က္တစ္ခုအေၾကာင္းေရးသားထားပါ သည္။

၂။ေကယာမသ္ေန႔၌လူသားအားလံုးျပန္လည္ရွင္သန္ထၾကမည္ဆိုသည့္အ ခ်က္၌လံုးဝသံသယမရွိေခ်။အုပ္စုအားလံုးထဲမွအုပ္စုတစ္ခုတည္းကိုသာေရြး ခ်ယ္ၿပီးရွင္သန္ထေျမာက္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။လူသားအားလံုးရွင္ျပန္ထေျမာက္ရမည္ႏွင့္ပက္သက္၍ဤကဲ့သို႔မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

ذٰلِکَ یَوْم مَجْمُوع لهُ النَّاسُ

အဓိပၸာယ္-ထိုေန႔၌အားလံုးေသာလူသားမ်ားကိုစုေပါင္းျခင္းခံရေပမည္။ အျခားတစ္ေနရာ၌မိန္႔ၾကားထားေတာ္မူသည္မွာ-

وَیَوْمَ نُسَیِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَی الَْرْضَ بَارِزَةً وَ حَشَرْنَاہُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْہُمْ َحَدًا

ထိုေန႔၌ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္)အေနျဖင့္ေတာင္မ်ားကိုလႈပ္ရွားေစေတာ္မူမည္အသင္အေနျဖင့္ေျမျပင္အားလြင္ထီးေခါင္ျပင္ေတြ႔ရေပလိမ့္ မည္။ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္တစ္စံုတစ္ေယာက္ကိုမွ်မလြတ္ဘဲစု႐ံုးေစေတာ္မူမည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ေကယာမသ္ေန႔၌လူသားအားလံုးရွင္ျပန္ထေျမာက္ျခင္းခံရ ေပမည္။ဤမိန္႔ရပ္သည္အထူးသီးသန္႔အုပ္စုတစ္ခုအတြက္မဟုတ္ေခ်။

၃။အထက္ပါေဖၚျပပါအာယတ္ေတာ္ႏွစ္ပါး၏ဒုတိယေျမာက္အာယတ္ ေတာ္သည္အြန္မသ္ေတာ္မ်ားအနက္မွသီးသန္႔အုပ္စုကိုသာျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ေစေတာ္မူမည္ျဖစ္ေၾကာင္းအတိအလင္းေဖၚျပထားပါသည္။အ ေၾကာင္းသည္ကားအာယတ္အေနျဖင့္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

ویوم نحشرمن کل أمة فوجاً ممن یُّکذِّب بآیاتنا

ထိုေန႔၌ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္)သည္အြန္မသ္တိုင္းမွကၽြႏ္ုပ္၏အာယတ္ေတာ္မ်ား(လကၡဏာေတာ္မ်ား)ကိုျငင္းပယ္ေသာအုပ္စုကိုစု႐ုံးေတာ္မူ

ေပမည္။ဤဝါက်ေတာ္သည္လူသားအားလံုးအားျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ ေစမည္မဟုတ္ေၾကာင္းမီးေမာင္းထိုးျပေနပါသည္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္

ဤအက်ဥ္းခ်ဳပ္နိဒါန္းေလး၃ခုအေနျဖင့္ေကာင္းမြန္စြာမီးေမာင္းထိုးျပ ထားသည္မွာ-ဒုတိယေျမာက္အာယတ္ေတာ္ကိုသံုးသပ္ေလ့လာျခင္းျဖင့္လူ သားမ်ားအထဲမွာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အာယတ္ေတာ္မ်ား(လကၡဏာ ေတာ္မ်ား)ကိုေသြဖီျငင္းပယ္ေသာအုပ္စုအားရွင္ျပန္ထေျမာက္ေစမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊၎တို႔၏ရွင္ျပန္ထေျမာက္မႈသည္ေကယာမသ္ေန႔မတိုင္မွီျဖစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းျဖစ္၏။

အေၾကာင္းသည္ကား-ေကယာမသ္ေန႔၌လူသားအားလံုးရွင္ျပန္ထ ေျမာက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။အထူးသီးသန္႔အုပ္စုအတြက္မသတ္မွတ္ထားေခ်။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ကၽြန္ေတာ္၏ေျပာဆုိမႈမွမီးေမာင္းထိုးျပေနသည္မွာ-လူသား မ်ားအထဲမွအုပ္စုတစ္စုအားေသၿပီးေနာက္ေကယာမသ္မျဖစ္မည္အလွ်င္ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ရမည္ဆိုသည္အခ်က္သည္သက္ေသထူၿပီးသားျဖစ္သြားေပ၏။

ဤသည္ကိုရဂ်္အသ္ဟုေခၚဆိုပါသည္။

ထိုနည္းတူစြာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္အတူတကြရွိေသာ၊စစ္မွန္ ေသာအမွန္တကာသဖ္စီပညာရွင္သုခမိန္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာအဟ္ေလဘိုက္ (အ.စ)ေသရစူလ္(ဆြ)အေနျဖင့္ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍မိန္႔ၾကားရွင္းလင္းျပထားပါသည္။ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ဤေနရာ၌အတိုခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အဟ္ေလ ဘိုက္(အ.စ)၏ေဟာေျပာမႈ(ဟဒီးစ္ေတာ္)ႏွစ္ခုအားညႊန္ျပပါမည္။

ေအမာမ္ဂ်ဖရ္ဆြာဒစ္(အ.စ)မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

أیام اللّہ ثلاثة یوم القائم ـ ویوم الکَرّة، و یوم القیامة

အဓိပၸာယ္-

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေန႔၃ေန႔ျဖစ္ေပသည္။ေအမာမ္မဟ္ဒီ(အ.စ)ဖူးပြင့္ေတာ္မူမည့္ေန႔၊ရဂ်္အသ္ေန႔၊ႏွင့္ေကယာမသ္ေန႔တို႔ျဖစ္ပါသည္။အျခားတစ္ေနရာ၌မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

لیس منا مَن لم یؤمن بکرّتنا۔

အဓိပၸာယ္-

အၾကင္သူသည္အကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ရဂ်္အသ္အားလက္မခံပါကကၽြႏ္ုပ္တို႔မွမဟုတ္ေခ်။ဤေနရာ၌အေရးႀကီးေသာအခ်က္ႏွစ္ခုတင္ျပလွ်င္သင့္ေတာ္မည္ ျဖစ္ေပသည္။

ပထမအခ်က္။ ။ရဂ်္အသ္၏ဒႆန

ရဂ်္အသ္ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးစဥ္းစားေတြးေခၚၾကည့္လွ်င္ျမင့္မားေသာရည္ ရြယ္ခ်က္ႏွစ္ခုကိုနားလည္သေဘာေပါက္ေစပါသည္။ပထမရည္ရြယ္ခ်က္ သည္ကားစစ္မွန္ေသာအစၥလာမ္၏ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္မႈ၊ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈ၊ႏွင့္အရွက္သိကၡာမဲ့မႈျဖစ္ၿပီး၊ဒုတိယရည္ရြယ္ခ်က္သည္-ေကာင္းမြန္ေသာအီမာန္ရွင္ လူသားမ်ားကိုဆုလာဒ္ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းႏွင့္ကာေဖရ္မ်ားႏွင့္ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းသူမ်ားကိုအျပစ္ဒဏ္ေပးရန္ျဖစ္ေပသည္။

ဒုတိယအခ်က္။ ။ရဂ်္အသ္ႏွင့္သနာစိုခ္ အၾကားခြဲျခားမႈ

ရဂ်္အသ္ႏွင့္ပက္သက္၍ရွီအာတို႔၏အျမင္ကိုတင္ျပရန္အေရးႀကီးေပ သည္။ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ရဂ်္အသ္အားလံုးဝဥႆုန္သနာစိုခ္ဟူ၍မယံုၾကည္ ၾကေခ်။အေၾကာင္းသည္ကားသနာစိုခ္သည္ေကယာမသ္ေန႔အားလက္မခံမႈအေပၚအေျခခံထားေပသည္။ထို႔အျပင္ဤေလာကႀကီးကိုအၿမဲလည္ပတ္မႈကိုျဖစ္ ေစေသာအရာအျဖစ္၎၊လည္ပတ္မႈရွိတိုင္းသည္အရင္လည္ပတ္မႈအားေက်ာ့ ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုထား၏။

ဤသနာစိုခ္အျမင္ကိုအေျခခံ၍လူသားသည္ေသၿပီးေနာက္၎၏႐ူးဟ္ဝိညာဥ္သည္တဖန္ဤေလာကႀကီးကိုျပန္လာ၏။ၿပီးေနာက္အျခားကိုယ္ခႏၶာ တစ္ကိုယ္သို႔ဝင္ေရာက္သြားေလ၏။အကယ္၍႐ူးဟ္ဝိညာဥ္သည္အတိတ္ဘဝ၌လူေကာင္း၊လူမြန္၏ကိုယ္ခႏၶာအတြင္းရွိခဲ့ပါကလက္ရွိဘဝအတြက္တြင္ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့စြာဘဝတည္ေဆာက္ေနေသာသူ၏ခႏၶာကိုယ္အတြင္းသို႔ဝင္ေရာက္ေပမည္။

အကယ္၍မေကာင္းေသာလူဆိုး၊လူေပ၏ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိခဲ့ပါက လက္ရွိဘဝ၌အခက္အခဲ၊ေသာက၊ဒုကၡမ်ားျဖင့္ဘဝတည္ေဆာက္ေနသူ၏ခႏၶာကိုယ္အတြင္းသို႔ဝင္ေရာက္ေပမည္။ဤကဲ့သို႔႐ူးဟ္ဝိညာဥ္၏ျပန္ဝင္ျခင္းသည္၎သူအဖို႔ေကယာမသ္ျဖစ္ေပသည္။

အမွန္တကယ္ရဂ်္အသ္အေပၚအယံုအၾကည္ထားသူမ်ားသည္အစၥလာမ္မီရွရီအတ္အေပၚလိုက္နာက်င့္သံုးသူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ေကယာမသ္(ကမာၻ႔တရားစီရင္မည့္ေန႔)အေပၚသက္ဝင္ယံုၾကည္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။အျခားတစ္ဘက္၌ လည္း႐ူးဟ္အေနျဖင့္ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုမွထြက္ၿပီးေနာက္အျခားခႏၶာကိုယ္တစ္ခုအတြင္းဝင္ေရာက္မႈကိုမျဖစ္ႏိုင္ေသာကိစၥဟုခံယူထားေပသည္။

လူသားတို႔အတြင္းအုပ္စုတစ္စုတည္းသာလွ်င္ေကယာမသ္မတိုင္မွီဤ ေလာကသို႔ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္လာမည္ျဖစ္ေပသည္။ၿပီးေနာက္အခ့်ိဳ ေဟက္မသ္(حکومت)မ်ား၊မဆ္လာဟသ္မ်ား(مصلحت)ကိုျဖည့္ဆီးၿပီးအၿမဲရွင္သန္ရမည့္ဘဝသို႔ကူးေျပာင္းၿပီးေကယာမသ္ေန႔အထိအျခားလူသားမ်ားႏွင့္အတူ ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ျခင္းခံရေပမည္။

႐ူးဟ္သည္ခႏၶာတစ္ခုအတြင္းသို႔ကူးေျပာင္းဝင္ေရာက္မည္ဆိုသည္မွာလံုးဝဥႆုန္မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ေမးခြန္း။ ။၁၁

အသင္တုိ႔အယံုအၾကည္ထားေသာရွဖာအတ္သည္မည္သို႔ျဖစ္ပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၁၁

ရွဖာအတ္သည္အစၥလာမ္သာသနာ၏ခိုင္လံုေသာအေထာက္အထားအေျခခံေရေသာက္ျမစ္မ်ားမွတစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္အာယတ္ေတာ္မ်ား၊ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုလက္ခံေသာအစၥလာမ္မီေဖရ္ကာတုိင္းလက္ခံေသာအရာျဖစ္ေပသည္။၎တို႔အၾကား၌ရွဖာအတ္၏ရလာဒ္အက်ိဳးသက္ ေရာက္မႈႏွင့္သာစပ္လ်ဥ္းၿပီးအကြဲအလြဲရွိေပသည္။

စစ္မွန္ေသာရွဖာအတ္ဆိုသည္မွာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အနီး၌ကပ္ခြင့္ရသူျဖစ္ၿပီးဂုဏ္က်က္သေရမဂၤလာ၊သိကၡာရွိသူ၊လူႀကီးအေနျဖင့္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏အျပစ္ဒုစ႐ိုက္မ်ားကိုခြင့္လြတ္ပလပ္ေတာ္မူရန္(သို႔)၎၏အဆင့္အတန္းျမင့္မားေစရန္(အလႅာဟ္ထံ)ေလ်ာက္ထားေပးျခင္းကိုေခၚဆိုပါသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

أعطیت خمسًا...و أعطیت الشفاعة فادخرتھا لأمت

အဓိပၸာယ္-(၅)ခုေသာအရာအား(အလႅာဟ္ျမတ္မွ)ေပးသနားေတာ္မူ

ထားေပသည္။…..ၿပီးေနာက္ရွဖာအတ္ျဖစ္ၿပီး၎ကိုကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္မိမိ၏

အြန္မသ္ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားမ်ားအဖို႔သိမ္းၿပီး၊သိုေလွာင္ထားေပသည္။

ရွာဖာအတ္အက်ယ္အဝန္း၊အတိုင္းအတာ

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အျမင္အရစည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းသတ္မွတ္ ခ်က္မပါေသာရွဖာအတ္အားမဆိုလိုေခ်။ရွာဖာအတ္သည္ေအာက္ေဖၚျပပါအ

ေျခအေန၌အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိေပမည္။

ပထမ။ ။ရွဖာအတ္ျပဳေပးမည့္သူသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွ ရွဖာအတ္ျပဳခြင့္ရထားသူျဖစ္ရေပမည္။အုပ္စုတစ္စုတည္းသာလွ်င္ရွဖာအတ္ ျပဳေပးပုိင္ခြင့္ရွိေပသည္။၎တို႔သည္အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၌နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရလည္းနီးကပ္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီးအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ဘက္ေတာ္မွလည္းခြင့္ရထားသူမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။

ဤအခ်က္အားက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္မွလည္းမိန္႔ဆိုထားသည္မွာ-

لا يَمْلِكُونَ الشَّفَاعَةَ إِلا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمَنِ عَهْدًا

အဓိပၸာယ္-မည္သူမွ်ျပဳလုပ္ပိုင္ခြင့္မရွိေခ်။သို႔ေသာ္ရဟ္မန္(အလႅာဟ္) ထံေတာ္မွရွဖာအတ္ျပဳခြင့္ရထားသူျဖစ္ပါကျပဳႏိုင္ေပသည္။အျခားတစ္ေနရာ၌မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

            

အဓိပၸာယ္-ေကယာမသ္ေန႔၌မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်၊အျခားသူအ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တြက္ရွဖာအတ္ျပဳေပးႏိုင္မည္မဟုတ္ေခ်။သို႔ေသာ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္အားအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကခြင့္ျပဳထားမည္။ထို႔အျပင္၎၏စကားမ်ားကိုလက္ခံမည္ဆိုပါက(ရွဖာအတ္)ျပဳခြင့္ရွိေပသည္။

ဒုတိယ။ ။ ရွဖာအတ္လိုခ်င္သူသည္ရွဖာအတ္ျပဳေပးမည့္သူ၏အမွီ သဟဲျဖင့္အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ေပးမည့္(အက်ိဳးအျမတ္)ကိုယူတတ္သည္အ ရည္အေသြးရွိသူျဖစ္ရေပမည္။

ဆိုလိုသည့္အဓိပၸာယ္မွာ-၎သည္အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ႏွင့္အီမာန္ပိုင္း ဆိုင္ရာႏွင့္ဆက္သြယ္မႈရွိရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ရွဖာအတ္ျပဳေပးမည့္သူႏွင့္နာမ္ပိုင္း ဆိုင္ရာအဆက္အသြယ္မျပတ္သူျဖစ္ရေပမည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ကာေဖရ္မ်ားသည္အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သခင္ႏွင့္အီမာန္ပိုင္း ဆိုင္ရာႏွင့္အဆက္အသြယ္မရွိေခ်။ထို႔အျပင္အခ့်ိဳဂိုနာဂါမြတ္စလင္အုပ္စုမ်ား၊ ဥပမာ-နမာဇ္မၿမဲသူ၊မဖတ္သူမ်ား၊လူသတ္သူမ်ား၊သည္ရွဖာအတ္ျပဳေပးမည့္ သူမ်ားႏွင့္နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရအဆက္အသြယ္ျဖတ္ေနၾကေပသည္။ထိုအ တြက္ေၾကာင့္ရွဖာအတ္ျပဳခံရမည္မဟုတ္ေခ်။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္နမာဇ္မၿမဲသူ၊မဖတ္သူႏွင့္ေကယာ မသ္အားလက္မခံေသာသူမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ

အဓိပၸာယ္-သို႔ျဖစ္ပါ၍၎တို႔အတြက္(နမာဇ္မၿမဲသူမ်ား၊မဖတ္သူမ်ား) ရွဖာအတ္ျပဳေပးသူ၏ရွဖာအတ္သည္လည္းပဲအက်ိဳးအာနိသင္ရွိမည္မဟုတ္ ေခ်။ထို႔အျပင္ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းသူႏွင့္ပက္သက္ၿပီးမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلاَشَفِیعٍ یُطَاعُ

အဓိပၸာယ္-ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းသူမ်ားအတြက္မည္သို႔ေသာ္မိတ္ေဆြႏွင့္ရွ ဖာအတ္ျပဳေပးမည္သူရွိမည္မဟုတ္ေခ်။ထို႔အျပင္(၎တို႔အတြက္)ရွဖာအတ္ကိုလည္းလက္ခံမည္မဟုတ္ေခ်။

ရွဖာအတ္၏ဒႆန

ရွဖာအတ္သည္လည္းပဲ၊ေသာင္ဗာဟ္(ဝန္ခ်ေတာင္းပန္ျခင္း)ကဲ့သို႔ပင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေပသည္။ဂိုနာျပစ္မႈဒုစ႐ိုက္၊မေကာင္းမႈမ်ားကိုစြန္႔ပစ္္၊ စြန္႔လြတ္ၿပီးက်န္ရွိေနေသာမိမိဘဝကိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမိန႔္၊ကိုလိုက္နာက်င့္သံုး၊နာခံမႈအတြက္ျပဳလုပ္သူမ်ားအတြက္သာျဖစ္ေပသည္။

အေၾကာင္းသည္ကားဂိုနာဂါလူသားအေနျဖင့္ရွဖာအတ္ျပဳေပးသူ၏ရွဖာအတ္သည္အခ့်ိဳစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေနရာမ်ားႏွင့္ညီမွသာရမည္ျဖစ္ၿပီး(စည္းကမ္း၊စည္းမ်ဥ္းေနရာတိုင္းအတြက္မဟုတ္ေခ်။)ကိုသတိျပဳမိပါကစည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းခ်က္ေနရာမ်ားႏွင့္ညီေသာေနရာမ်ားအတြက္ႀကိဳးစားအားထုတ္ေပမည္။ထိုျပင္စဥ္္းစားၿပီးသတိျဖင့္ေရွ႕သို႔ဆက္တက္ေပမည္။

ရွဖာအတ္၏အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္

သဖ္စီိပညာရွင္သုခမိန္မ်ားအၾကားရွာဖာအတ္၏အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ရွဖာအတ္သည္အျပစ္ရွိသူမ်ားအတြက္ခြင့္လြတ္ပလပ္ေပးမႈ(သို႔)အဆင့္အတန္းျမင့္မားေပးမႈဆိုၿပီးအျမင္ကြဲလြဲမႈရွိပါသည္။သို႔ေသာ္လည္းပဲ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီးမိုဟမၼဒ္(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ေတာ္တြင္မီးေမာင္းထိုးျပမႈ(ကၽြႏ္ုပ္၏ရွဖာအတ္၊ဂိုနာေယကဘီးရဟ္က်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ားအတြက္ျဖစ္ေခ်၏။)ကိုေလ့ လာသံုးသပ္ျခင္းျဖင့္ပထမအဆိုသည္ပိုမို၍မွန္ကန္ထင္ရွားေပသည္။

اِنّ شفاعت یوم القیامة لأھل الکبائر مِن أمت

အဓိပၸာယ္-မုခ်ဧကန္အကၽြႏ္ုပ္(မိုဟမၼဒ္(ဆြ))၏ရွဖာအတ္သည္ေကယာ မသ္ေန႔၌ကၽြႏ္ုပ္၏အြန္မသ္ေနာက္လိုက္သားမ်ားမွဂိုနာေယကဘီးရဟ္(ႀကီး မားေသာအျပစ္)က်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ားအတြက္ျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၁၂

ရွဖာအတ္ျပဳပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ားထံမွရွဖာအတ္အတြက္ေတာင္းခံ ျခင္းသည္ေရွးရ္က္ျဖစ္ပါသေလာ?

ဤေမးခြန္းအတြက္ပိုၿပီးရွင္းျပရလွ်င္ရွဖာအတ္ျပဳပိုင္ခြင့္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္တစ္ပါးတည္းသာျပဳပိုင္ခြင့္ရွိေပသည္။ထိုအတြက္ေၾကာင့္က်မ္း ေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္ဤအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးမိန္႔ၾကားေတာ္မူ သည္မွာ-

قُلْ لِلّہِ الشَّفَاعَةُ جَمِیعًا

အဓိပၸာယ္-အသင္ေျပာၾကားပါေလ။ဧကန္မုခ်ရွဖာအတ္ေတာင္းခံျခင္း သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ဟက္ေကမိုသလသ္(အခြင့္အျပည့္အဝ)ကို၎၏ဗန္ဒၵာဟ္ထံမွေတာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ဤကဲ့သို႔ေသာ္ေတာင္းခံမႈသည္အမွန္တကယ္အလႅာဟ္မဟုတ္သူမ်ားကိုကိုးကြယ္ျခင္းသာျဖစ္ေပသည္။ထို႔အ ျပင္(ေသာင္ဟီးေဒေအဗာသီ-توحید عبادی)၏ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေပသည္။

အေျဖ။ ။၁၂

ဤေနရာ၌ေရွးရ္က္(شیرک)၏အဓိပၸာယ္ဆိုလိုခ်က္မွာအလႅာဟ္၏ဇာတိေတာ္၌(သို႔)ဖန္ဆင္းေမြးျမဴပိုင္း၌(သို႔)သသ္ဗီးရ္(تدبیر)အပိုင္း၌မဟုတ္ေခ်။ဆိုလိုသည္မွာေရွးရ္က္ေအဗာဒသ္ႏွင့္၎(အလႅာဟ္)အားကိုးကြယ္မႈအပိုင္း၌ျဖစ္ေပသည္။

ဤကိစၥအတြက္ေအဗာဒသ္ႏွင့္ကိုးကြယ္မႈ၏စစ္မွန္ေသာအဓိပၸာယ္ဆိုလိုခ်က္အားရွင္းျပမႈႏွင့္ပက္သက္ေနသည္မွာထင္ရွားလွေပသည္။သဖ္စီးေရ ေအဗာဒသ္အားရွင္းျပပိုင္ခြင့္မွာကၽြႏ္ုပ္တို႔လက္ထဲ၌မရွိေပ။အေၾကာင္းသည္ ကားလဲ-ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္အဖန္ဆင္းခံမ်ားေ့ရွ၌(خضوع)ျဖဴစင္သန္႔ျပန္႔ေသာ စိတ္)တိုင္းထားမိပါက(သို႔)အဖန္ဆင္းခံတစ္ဦး၊တစ္ေယာက္ဆီမွေတာင္းခံမႈ မွန္သမွ်ေအဗာဒသ္အျဖစ္မသတ္မွတ္ေပးဖို႔ရန္အတြက္ျဖစ္ေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အတြင္းေကာင္းကင္တမန္မ်ားအ ေနျဖင့္တမန္ေတာ္ဟဇရတ္(သ)အာဒမ္(အ.စ)အားဆဂ်္ဒဟ္ျပဳခဲ့ျခင္းကိုအတိအက်ေဖၚျပထားပါသည္။

فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ فَسَجَدَ الْمَلائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ

အဓိပၸာယ္-ထို႔ေနာက္၎(တမန္ေတာ္အာဒမ္(အ.စ)အားၿပီးျပည့္စံုသည့္ ဖန္ဆင္းမႈျပဳၿပီးေနာက္မိမိ၏႐ူးဟ္ကိုမႈတ္သြင္းသည့္အခ်ိန္၌၎(အာဒမ္(အ.စ)အားဆဂ်္ဒဟ္ျပဳၾကပါေလ။အားလံုးသည္ဆဂ်္ဒဟ္ျပဳၾကေလသည္။

ဤဆဂ်္ဒဟ္သည္အမွန္တကယ္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမိန္႔ေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္ဟဇရတ္(သ)အာဒမ္(အ.စ)အားကိုးကြယ္ျခင္းမဟုတ္ေပ။ဤကဲ့သို႔ျဖစ္ပါကအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သည္ဤအမိန္႔ကိုအေကာင္အထည္ ေဖၚရန္အတြက္အမိန္႔ေပးမည္မဟုတ္ေခ်။

ထိုနည္းတူစြာဟဇရတ္(သ)ယာအ္ကူးပ္(အ.စ)၏သားေတာ္မ်ား႐ုတ္စြအဆံုးဟဇရတ္(သ)ယာအ္ကူးပ္(အ.စ)သည္မိမိကိုယ္တိုင္ဟဇရတ္(သ)ယူစြဖ္ (အ.စ)အားဆဂ်္ဒဟ္ျပဳခဲ့ေလသည္။

وَرَفَعَ أَبَوَيْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَخَرُّوا لَهُ سُجَّدًا

အဓိပၸာယ္-မိမိ၏မိခင္ႏွင့္ဖခင္ႏွစ္ပါးအားခံု၌ထိုင္ရန္ေနရာေပးေတာ္မူ ေလ၏။ထို႔ေနာက္အားလံုးအေနျဖင့္ဟဇရတ္(သ)ယူစြဖ္(အ.စ)အားဆဂ်္ဒဟ္ျပဳၾကေလ၏။အကယ္၍ဤကဲ့သို႔ေသာအ႐ိုအေသ၊အေလးအျမတ္ေပးက်ိဳးႏြံမႈ သည္ခဝပ္ကိုးကြယ္မႈျဖစ္မည္ဆိုပါကဂ်နာေဗယာအ္ကူးပ္(အ.စ)ကဲ့သို႔ေသာ မအ္စူမ္နဘီအေနျဖင့္မိမိကိုယ္တိုင္မျပဳလုပ္မည္အျပင္၊မိမိ၏သားမ်ား၏လုပ္ ရပ္ကိုသေဘာမတူျဖစ္ခဲ့ေပမည္။အမွန္တကယ္က်ိဳးႏြံမႈ၌ဆဂ်္ဒဟ္ေလာက္အ ႀကီးမားဆံုးမရွိေခ်။

ဤအတြက္ေၾကာင့္ခူစူးအ္ေခၚက်ိဳးႏြံမႈႏွင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပတစ္ပါးသူထံအကူအညီေတာင္းဆိုျခင္းသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားခဝပ္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းႏွင့္အဓိပၸာယ္မတူေတာ့ေခ်။

စစ္မွန္ေသာေရွးရ္က္ေခၚယွဥ္တြဲကိုးကြယ္ဆည္းကပ္မႈဆိုသည္မွာ-လူ သားအေနျဖင့္တည္ရွိေနေသာ(အဖန္ဆင္းခံ)အရာတစ္ခုခုအားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အျဖစ္သတ္မွတ္ခံယူျခင္း၊ထို႔ေနာက္၎ကိုခဝပ္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ မည္(သို႔)အရာတစ္ခုခုအားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အဖန္ဆင္းခံအျဖစ္သိ ေသာ္လည္းအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အလုပ္ေတာ္မ်ား(တာဝန္မ်ား)သာဓကအားျဖင့္ေလာကႀကီးအားစီစဥ္ဖန္တီးမႈ၌၎၊အျပစ္ဒုစ႐ိုက္မ်ားကိုခြင့္လြတ္ပလပ္ေပးမႈ၌၎တို႔ကိုထည့္သြင္းျခင္းျဖစ္ေပသည္။

သို႔ေသာ္ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ခူစူးအ္ေခၚက်ိဳးႏြံမႈသည္တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္အားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အျဖစ္မသတ္မွတ္ေခ်။ထို႔အျပင္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏တာဝန္မ်ား၊အလုပ္ေတာ္မ်ား၌ထည့္သြင္းျခင္းမရွိေပ။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏က်ိဳးႏြံမႈ၊အ႐ိုအေသေပးမႈသည္ေကာင္းကင္တမန္မ်ားအေနျဖင့္ဟဇရတ္(သ)အာဒမ္(အ.စ)အားအ႐ိုအေသ၊က်ိဳးႏြံမႈျပဳျခင္းႏွင့္ဂ်နာေဗယာအ္ကူးပ္(အ.စ)ႏွင့္၎၏သားမ်ားအေနျဖင့္ဂ်နာေဗယူစြဖ္(အ.စ)အားအ႐ိုအေသ၊က်ိဳးႏြံမႈျပဳခဲ့သကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ေမးထားေသာေမးခြန္းအတြက္မျဖစ္မေနတစ္ခုေျပာလိုရသည္မွာ-ရွဖာ အတ္ျပဳလုပ္ခြင့္အားရွဖာအတ္ျပဳေပးႏို္င္သူမ်ားအတြက္မည္ကဲ့သို႔ေသာ္စည္း မ်ဥ္း၊စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားမရွိဘဲ၊ဂိုနာအျပစ္ရွိသူမ်ားအတြက္ရွဖာအတ္ျပဳပိုင္ခြင့္အားလံုးေပးထားသည္ဟုခံယူထားပါကေရွးရ္က္ျဖစ္ပါသည္။

အေၾကာင္းသည္ကားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အလုပ္တာဝန္ကို အလႅာဟ္မဟုတ္သူမ်ားထံမွေတာင္းခံခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ေသာ္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏သန္႔ရွင္း၊သန္႔ျပန္႔ ေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ဗဒၵာဟ္ေက်းကၽြန္အုပ္စုတစ္စုအားရွဖာအတ္၏ပိုင္ရွင္အျဖစ္မသတ္မွတ္ဘဲ၊ဂိုနာဂါမ်ားကိုရွဖာအတ္ျပဳႏိုင္ေသာစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအခြင့္ကိုရထားသူမ်ားဟုယံုၾကည္ထားပါသည္။အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ စည္းမ်ဥ္းသည္ကားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ခြင့္ျပဳခ်က္ႏွင့္သေဘာတူႏွစ္ၿမိဳ့မႈ၊ျဖစ္ေပသည္။

ဤကဲ့သို႔ေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေကာင္းျမတ္ေသာဗဒၵာဟ္တစ္ေယာက္ထံရွဖာအတ္ျပဳရန္ေတာင္းခံျခင္းသည္၎အားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အျဖစ္မသတ္မွတ္ေၾကာင္းျပဆိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းထင္ရွားသြားေခ်ၿပီ။ထိုနည္းတူစြာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အလုပ္မ်ား၌ထည့္သြင္းျခင္းလည္းမမည္ေတာ့ ေခ်။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ထိုအလုပ္ကိုလုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူ၊အရည္အခ်င္းရွိသူထံမွ ေတာင္းခံျခင္းသာျဖစ္ေပသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္ေလ့လာသိရွိႏိုင္သည့္အခ်က္မွာ-တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)သက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္ကာလ၌ဂိုနာဂါမ်ားအေနျဖင့္ကိုယ္ေတာ္ထံလာ ေရာက္ၿပီးခြင့္လြတ္ပလပ္ခြင့္အတြက္ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကေပသည္။သို႔ေသာ္ ကိုယ္ေတာ္အေနျဖင့္လည္း၎တို႔အားေရွးရ္က္လုပ္ေနသည္ဟုမိန္႔ၾကားေတာ္မမူခဲ့ေခ်။

(سنن ابن ماجه)က်မ္းမွတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ရီဝါယတ္ေတာ္ကိုတင္ ျပပါမည္။မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

أتدرون ما خیّرن رب اللیلة؟ قلنا: اللّہ ورسولہ أعلم . قال: فنہ خیّرن بین أن یدخل نصف أمت الجنة و بین الشفاعة فاخترت الشفاعة . قلنا یارسول اللّہ: ادع اللّہ أن یجعلنا من أہلھا قال ھ لکل مسلم

အဓိပၸာယ္-အသင္တို႔အေနျဖင့္ကၽြႏ္ုပ္၏ခိုဒါ(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္) သည္ဤည၌ကၽြႏ္ုပ္အားမည္သည့္၊မည္သည့္အရာမ်ား၌ေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးခဲ့ သည္ကိုသိပါသေလာ?ကၽြန္ေတာ္တို႔အေျဖေပးသည္မွာ-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္ႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သာလွ်င္ပို၍သိပါသည္။ဆက္လက္၍မိန္႔ ေတာ္မူသည္မွာကား-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အေနျဖင့္အကၽြႏ္ုပ္အားေရြး ခ်ယ္ခြင့္ေပးခဲ့သည္မွာ-ကၽြႏ္ုပ္၏အြန္မသ္တစ္ဝက္အားဂ်ႏၷသ္သုခဘံု၊သို႔ဝင္ ေရာက္ေစလိုပါသေလာ?(သို႔)ရွဖာအတ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ယူမည္ေလာဟုျဖစ္ေပ သည္။အကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ရွဖာအတ္ျပဳပိုင္ခြင့္ကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ေပသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ေျပာၾကားေလ်ာက္ထားသည္မွာ-အိုအလႅာဟ္ဟို အရွင္ျမတ္၏တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္လည္းရွဖာအတ္ထိုက္တန္သူမ်ားျဖစ္ေအာင္ဒိုအာျပဳေပးေတာ္မူပါ။(တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ျပန္လည္အေျဖေပး)မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-ရွဖာအတ္သည္မြတ္စလင္တို႔အတြက္ျဖစ္ေပ မည္။

ဤဟဒီးစ္ေတာ္ျဖင့္ထင္ရွားျပတ္သားေသာအခ်က္မွာ-တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)၏အဆြာဟပ္ေတာ္မ်ားကိုယ္တိုင္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။(ဤအတြက္ေၾကာင့္)၎တို႔ေျပာၾကား ေလွ်ာက္ထားသည္မွာ-(… ادع اللّہ)ဟုျဖစ္ေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္လည္းမိန္႔ၾကားထားေတာ္မူသည္မွာ

وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا

အဓိပၸာယ္-ထို႔အျပင္၎တို႔သည္မိမိတို႔ကိုယ္ကိုညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ၾက သည့္အခါအသင္(မိုဟမၼဒ္(ဆြ))ထံလာေရာက္ၾကေပသည္။ၿပီးေနာက္၎တို႔ သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံဝန္ခ်ေတာင္းပန္အသနားခံၾကေလသည္။ထို႔အျပင္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)မွလည္း၎တို႔အတြက္အသနားခံေလွ်ာက္ထား ေပးေလ၏။ဧကန္မုခ်အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္ေသာင္ဗာ(ဝန္ခ် ေတာင္းပန္မႈ၊အသနားခံမႈ)ကိုလက္ခံေတာ္မူေသာအရွင္၊သနားၾကင္နာေတာ္မူေသာအရွင္ျဖစ္ေတာ္မူ၏။

အျခားတစ္ေနရာ၌တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီးဟဇရတ္(သ)ယာအ္ကူးပ္(အ.စ)သားမ်ား၏ဝါက်အားတင္ျပထားသည္မွာ-

قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ

အဓိပၸာယ္-၎တို႔မွေျပာၾကားသည္မွာအိုခမည္းေတာ္ကၽြန္ေတာ္တို႔အ တြက္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံေတာ္ဝယ္ဝန္ခ်ေတာင္းပန္၊အသနားခံ ေလွ်ာက္ထားေပးပါ။ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္အျပစ္သမားမ်ားျဖစ္ၾကပါ၏။ထို႔အျပင္ဟဇရတ္(သ)ယာအ္ကူးပ္(အ.စ)အေနျဖင့္လည္း၎တို႔အားဝန္ခ်ေတာင္းပန္၊အသနားခံေလွ်ာက္ထားေပးရန္ကတိေပးခဲ့ေပသည္။ၿပီးေနာက္လံုးဝဥႆုန္၎တို႔အားေရွးရ္က္လုပ္ေနသည္ဟုမစြပ္စြဲခဲ့ေခ်။

قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

အဓိပၸာယ္-ဟဇရတ္(သ)ယာအ္ကူးပ္(အ.စ)ေျပာၾကားသည္မွာ-မ်ားမ ၾကာမွီအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံေတာ္ဝယ္အသင္တို႔အတြက္ဝန္ခ်ေတာင္းပန္၊အသနားခံေပးပါမည္။ဧကန္မုခ်အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္ခြင့္လြတ္ပလပ္ေတာ္မူေသာ၊သနားၾကင္နာေတာ္မူေသာအရွင္ျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၁၃

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပအကူအညီေတာင္းခံျခင္းသည္ ေရွးရ္က္ျဖစ္ပါသလား?

အေျဖ။ ။၁၃

အသိဥာဏ္ႏွင့္ဝဟီ၏ဒႆနအျမင္၌လူသားအားလံုးတစ္နည္းဆိုရလွ်င္အားလံုးေသာတည္ရွိေနေသာအရာမ်ားအားလံုးသည္၊တည္ရွိမႈအဆင့္အထိ ေရာက္ရန္အထိအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္လိုအပ္ပါသည္။မိမိတို႔၏အာနိသင္အားအျခားအရာမ်ားသက္ေရာက္ရန္အတြက္လည္းအရွင္ျမတ္အားလိုလားေတာင့္တရေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္ဤအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍မိန္႔ ေတာ္မူထားသည္မွာ-

يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ

အဓိပၸာယ္-အိုလူထုအေပါင္းတို႔အသင္တို႔သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ သခင္အားလိုလားေတာင့္တရေပမည္။ထိုအရွင္ျမတ္သည္လိုလားေတာင့္တ ျခင္းကင္းမဲ့ေတာ္မူေသာ၊ခ်ီးမြမ္းေထာပနာထိုက္ေသာအရွင္ျဖစ္ေတာ္မူ၏။

အျခားတစ္ေနရာ၌လည္းေအာင္ျမင္မႈအားလံုးသည္စၾကာဝ႒ာ၏အရွင္သခင္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏လက္ေတာ္၌ပင္ရွိေပသည္။ထို႔အျပင္မိန္႔ေတာ္မူသည္ကား-

وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلا بُشْرَى لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُمْ بِهِ وَمَا النَّصْرُ إِلا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

အဓိပၸာယ္-ကူညီေဖးမမႈသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အဇီးဇ္ႏွင့္ဟကီးမ္ ဘက္မွသာလွ်င္ျဖစ္ေခ်၏။

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ဤခိုင္လံုေသာအေျခခံဝါဒကိုအေျချပဳၿပီးကၽြႏ္ုပ္တို႔ မြတ္စလင္မ်ားအေနျဖင့္မိမိတို႔၏နမာဇ္တိုင္း၌ဤျမင့္ျမတ္ေသာအာယတ္ေတာ္ကိုဖတ္ရြတ္သရဇၨာယ္ၾကပါသည္။

إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ

အဓိပၸာယ္-အသင္(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္)ကိုသာလွ်င္ခဝပ္ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ပါ၏။အသင္ထံမွသာလွ်င္အကူအညီေဖးမမႈေတာင္းခံအပ္ပါ၏။

ဤသို႔ျဖင့္အထက္ပါေမးခြန္းအတြက္အေျဖေပးရန္ရွင္းလင္းသြားေပၿပီ။အလႅာဟ္မွအပအကူအညီ၊အေဖးအမယူရန္အေျခအေနႏွစ္ရပ္အတြက္စဥ္း စားလို႔ရေပသည္။

ပထမအေျခအေန-မႏုႆလူသား(သို႔)တည္ရွိေနေသာအရာတစ္ခုခုထံ မွ၎သာလွ်င္အဓိက(သို႔)မိမိ၏အလုပ္မ်ားအတြက္တိုက္႐ိုက္ဟုသတ္မွတ္ၿပီး၊အကူအညီအေဖးအမေတာင္းခံျခင္းျဖစ္ေပသည္။၎၏အကူအညီအေဖးအမ၌အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မပါဟုေတြးေခၚမည္။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္အကူအညီအေဖးအမသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပေတာင္းခံမႈ၌သံသယမရွိဘဲေရွးရ္က္ျဖစ္ေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္လည္းေအာက္ေဖၚျပပါအာယတ္ ေတာ္ျဖင့္ဤကဲ့သို႔အျပဳအမူအားအေျခအျမစ္မရွိေၾကာင္းမိန္႔ဆိုထားေပသည္။

قُلْ مَنْ ذَا الَّذِي يَعْصِمُكُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِكُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ رَحْمَةً وَلا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلا نَصِيرًا

အဓိပၸာယ္-အသင္ေျပာၾကားပါေလ။အကယ္၍အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ အေနျဖင့္အသင္ႏွင့္ပက္သက္၍အျပစ္ဒဏ္၊အဇာဘ္ေပးရန္ဆႏၵျပဳမည္ဆိုပါကအသင္အားမည္သူကကယ္တင္ေပးမည္နည္း?အကယ္၍ရဟ္မသ္ျပဳရန္ဆႏၵ ျပဳပါက(မည္သူသည္ကန္႔ကြက္ပိတ္ပင္ႏိုင္မည္နည္း?)၎တို႔သည္ထို အလႅာဟ္အရွင္မွအပအုပ္ထိန္းသူ၊ကူညီေဖးမသူအျဖစ္ရႏိုင္မည္မဟုတ္ေခ်။

ဒုတိယအေျခအေန-သည္ကားလူသားအေနျဖင့္တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္ထံ အကူအညီ၊အေဖးအမေတာင္းခံခ်ိန္၌၎အား အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အဖန္ ဆင္းခံ၊(အကူအညီ)လိုလားေတာင့္တမႈမကင္းမဲ့သူျဖစ္မည္။ထို႔အျပင္မည္သူမွ်မိမိကိုယ္၊မိမိလိုလားေတာင့္တမႈကင္းမဲ့သူမ်ားမဟုတ္ေပ။ထို႔အျပင္အခ့်ိဳအာနိသင္သက္ေရာက္မႈသည္ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္ဘက္ေတာ္မွျဖစ္သည္။အခ့်ိဳအလႅာဟ္ေက်းကၽြန္မ်ား၏အခက္အခဲအ ၾကပ္အတည္းမ်ားကိုကူညီေျဖရွင္းႏိုင္သည့္စြမ္းရည္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္၏ခ်ီးျမႇင့္ေပးသနားမႈျဖစ္သည္ဟုခံယူထားေပသည္။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္အေတြးအေခၚ၏မီးေမာင္းထိုးျပမႈျဖင့္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္ထံမွအကူအညီ၊အေဖးအမေတာင္းခံျခင္းသည္၎အားအမွီသဟဲအျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကားႀကီးက်ယ္ျမင့္ ျမတ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္၎အားအခ့်ိဳလိုအင္ဆႏၵေတာင္းတမႈမ်ားကိုျဖည့္ဆီးေပးႏိုင္ရန္အလို႔ငွာ၊ဝစီလာအျဖင့္သတ္မွတ္ေပး ထားေတာ္မူေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။အမွန္တကယ္ဤကဲ့သို႔ေသာေတာင္းဆိုမႈအကူအညီ၊အေဖးအမေတာင္းခံမႈသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံမွပင္ ေတာင္းခံျခင္းမည္ေပ၏။အေၾကာင္းသည္ကား-ထိုအရွင္ျမတ္သာလွ်င္ဤကဲ့ သို႔ေသာ္အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားကိုေပးသနားေတာ္မူေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။အဆံုး၌၎တို႔အားအျခားသူမ်ား၏လိုအင္ဆႏၵမ်ား၊လို လားေတာင္းတမႈမ်ားကိုျဖည့္ဆီးေပးႏိုင္ရန္၊အာနိသင္ျဖစ္ထြန္းေစရန္ခ်ီးျမႇင့္ ထားေတာ္မူေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

အေျခခံဥပေဒအားျဖင့္လူသား၏ဘဝ၌အကိ်ဳးအေၾကာင္းတရားမ်ားမွ၊ကူညီေဖးမမႈမ်ားလိုလားေပသည္။အက်ိဳးအေၾကာင္းတရားမ်ားမွအကူအညီ၊အေဖးအမ၊မရယူပါကလူသား၏ဘဝသည္ဒုကၡ၊ေသာကႏွင့္မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ႏွင့္ရင္ဆိုင္ရေပမည္။

အကယ္၍ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္၎တို႔အားအကူအညီ၊အေဖးအမအတြက္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွအမွီသဟဲအေၾကာင္းခံမ်ားျဖစ္၏။ထို႔အျပင္၎တို႔၏တည္ရွိေနမႈအစစ္အမွန္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွျဖစ္ၿပီးအ က်ိဳးအာနိသင္သက္ေရာက္မႈသည္လည္းအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွျဖစ္ သည္ဟုခံယူထားေပသည္။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္အကူအညီေတာင္းခံမႈသည္ေသာင္ဟီးဒ္၊တစ္ဆူတည္း၊တစ္ပါးတည္းေသာဝါဒႏွင့္မည္ကဲ့သို႔မွ်မဆန္႔က်င္ေပ။

အကယ္၍အလႅာဟ္တစ္ပါးတည္းကိုလက္ခံသူအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားသိနားလည္သူလယ္သမားတစ္ဦးသည္ေျမႀကီး၊ေရ၊ေလ၊ေနတို႔၏အကူအညီအေဖးအမျဖင့္မ်ိဳးေစ့တစ္ေစ့ကိုသီးႏွံရွိေသာအပင္တစ္ပင္ဘဝေရာက္ ေအာင္ျပဳလုပ္ေလ၏။ဤသို႔ဆိုလွ်င္အမွန္တကယ္၎သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္ထံမွအကူအညီယူျခင္းမည္၏။အေၾကာင္းသည္ကား-ဤအမွီသဟဲမ်ား၊အ ေၾကာင္းခံအရာမ်ား၊အင္အားစြမ္းအားမ်ားကို(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္တည္း သာလွ်င္)ခ်ီးျမႇင့္ေပးသနားထားေတာ္မူေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

ဤအကူအညီေတာင္းခံမႈသည္ေသာင္ဟီးဒ္၊တစ္ဆူတည္းေသာဝါဒႏွင့္အျပည့္အဝကိုက္ညီေၾကာင္းရွင္းလင္းျပတ္သားသြားေခ်ၿပီ။

တစ္နည္းဆိုရလွ်င္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကိုယ္တိုင္ဤကဲ့သို႔ေသာ္အရာမ်ား(သာဓက-သည္းခံမႈႏွင့္နမာဇ္)မွအကူအညီယူရန္အမိန္႔ေပးထားပါ သည္။

ထို႔အျပင္မိန္႔ေတာ္မူထားသည္မွာ-

وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلا عَلَى الْخَاشِعِينَ

အဓိပၸာယ္-သည္းခံမႈႏွင့္နမာဇ္ျဖင့္အကူအညီ၊ေဖးမမႈကိုေတာင္းခံပါ ေလ။

သည္းခံမႈ၊ခႏီၱးတရားဆိုသည္မွာ-လူသား၏အလုပ္ျဖစ္ေၾကာင္းထင္ရွား ပါသည္။ထို႔အျပင္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အားအမိန္႔ေပးထားေပ၏။၎တို႔ထံမွအကူအညီရယူရန္ျဖစ္ေပသည္။အေျခအေနအမွန္၌ဤကဲ့သို႔ေသာ္အကူအညီ၊အေဖးအမ ေတာင္းခံမႈသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္၏အာယတ္ေတာ္ႏွင့္

إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ

ဆန္႔က်င္ဘက္မျဖစ္ေခ်။

ေမးခြန္း။ ။၁၄

အျခားသူမ်ားကိုတမ္းတ၊အသံေပးျခင္းသည္၎အားဆည္း ကပ္ကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ေရွးရ္က္ျဖစ္ပါသလား?

ဤကဲ့သို႔ေသာ္ေမးခြန္းထုတ္ရျခင္းသည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အ ျမင္၌အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပအျခားသူမ်ားကိုတမ္းတ၊အသံေပးျခင္းျဖစ္ ေသာအာယတ္ေတာ္မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا

အဓိပၸာယ္-ထို႔အျပင္ဧကန္မုခ်မက္စ္ဂ်စ္ေတာ္မ်ားသည္အလႅာဟ္ဟိုအ ရွင္ျမတ္အတြက္ျဖစ္ေခ်သည္။သို႔ျဖစ္ေပရာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္တြဲ၍ မည္သူကိုမွ်ခဝပ္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းမျပဳပါေလႏွင့္။

وَلا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لا يَنْفَعُكَ وَلا يَضُرُّكَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذًا مِنَ الظَّالِمِينَ

အဓိပၸာယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပအက်ိဳးမျပဳႏိုင္ေသာ၊အက်ိဳးမ ယုတ္ေစႏိုင္ေသာမည္သူကိုမွ်ဟစ္ေအာ္တမ္းတျခင္းမျပဳပါေလႏွင့္။

အခ့်ိဳေသာသူမ်ားသည္ဤကဲ့သို႔ေသာ္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ားကိုအေထာက္အထားျပဳၿပီး၊အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ ေတာ္ေအာင္လီယာမ်ား၊ေကာင္းျမတ္ေကာင္းမြန္ေသာသူမ်ား(အလႅာဟ္အခ်စ္ေတာ္မ်ား)ကို၎တို႔ကြန္လြန္ၾကၿပီးေနာက္တမ္းတသတိရျခင္း၊အသံေပးျခင္းကိုေရွးရ္က္ဟုေခၚဆိုေလသည္။ထို႔အျပင္၎တို႔အားခဝပ္ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္ ျခင္းဟုဆိုေလသည္။

အေျဖ။ ။၁၄

ဤေမးခြန္းအတြက္အေျဖထင္ရွားျပတ္သားသြားေစရန္အတြက္ခက္ ဆစ္ႏွစ္ခု“ဒိုအာႏွင့္ေအဗာဒသ္”ကိုရွင္းျပလွ်င္ပိုမို၍သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေပ မည္။

အာရဘီအဘိဓာန္အရ“ဒိုအာ”ဆိုသည္မွာတမ္းတ၊အသံေပးျခင္းကိုဆိုလိုသည္ျဖစ္ေၾကာင္းသံသယမရွိေခ်။ထို႔အျပင္“ေအဗာဒသ္”ဆိုသည္မွာခဝပ္ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းကိုဆိုလိုေပသည္။

မည္သည့္အခါမွ်လံုးဝဥႆုန္ဤခက္ဆစ္ႏွစ္ခုအားအဓိပၸာယ္အတူတူဟုဆိုရန္မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ဆိုလိုသည့္အဓိပၸာယ္သည္-တမ္းတအသံေပးမႈတိုင္းကို ခဝပ္ကိုးကြယ္မႈျပဳျခင္း၊ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ျခင္းဟုမေျပာႏိုင္ေခ်။အေၾကာင္း သည္ကား-

ပထမအခ်က္။။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ဒါအ္ဝသ္(دعوت)ဆိုသည့္ စကားလံုးခက္ဆစ္အားတမ္းတ၊သတိရ၊အသံျပဳျခင္း၊ဆိုသည့္ေနရာမ်ားအ တြက္အသံုးျပဳထားေပသည္။ဤစကားစု၏ဆိုလိုမႈသည္ေအဗာဒသ္ဟုလံုးဝ ဥႆုန္ေျပာ၍မရေပ။သာဓကအားျဖင့္-

قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلا وَنَهَارًا

အဓိပၸာယ္-ဟဇရတ္(သ)ႏူးဟ္(အ.စ)ေျပာၾကားသည္မွာ-အလႅာဟ္ဟိုအ ရွင္ျမတ္သခင္၊ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္မိမိ၏လူမ်ိဳးမ်ားအားေန႔၊ည(အသင္ဘက္သို႔)ဖိတ္ေခၚတမ္းတ၊အသံေပးခဲ့ေပသည္။

ဟဇရတ္(သ)ႏူးဟ္(အ.စ)သည္မိမိလူမ်ိဳးမ်ား၏ေန႔၊ညခဝပ္ကိုးကြယ္၊ ဆည္းကပ္မႈျပဳသည္ဟူ၍ေျပာဆိုႏိုင္ပါသေလာ?

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ဒါအ္ဝသ္ႏွင့္ေအဗာဒသ္၊တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုအျပန္အ လွန္အဓိပၸာယ္အတူတူဟုပင္မဆိုႏိုင္ေခ်။ထို႔အျပင္အကယ္၍တစ္ဦးတစ္ ေယာက္ကတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)(သို႔)(အလႅာဟ္အခ်စ္ေတာ္သူေတာ္စင္တစ္ပါးပါးထံအကူအညီ၊အေဖးအမေတာင္းခံျခင္းကို၎တို႔အားခဝပ္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သည္ဟူ၍မဆိုႏိုင္ေခ်။အေၾကာင္းသည္ကားဒါအ္ဝသ္ႏွင့္ေနဒါသည္ခဝပ္ကိုးကြယ္မႈထက္စာလွ်င္အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

ဒုတိယအခ်က္။ ။ဤအာယတ္ေတာ္မ်ားအားလံုးလာရွိေသာဒိုအာဆို သည့္စကားစု၏ခက္ဆစ္သည္တမ္းတ၊သတိရ၊အသံေပးမႈတိုင္းအတြက္မဆိုလိုေခ်။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္သီးသန္႔၊တမ္းတမႈကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ေပသည္။ဤအတြက္ေၾကာင့္ခဝပ္ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္ျခင္းအဓိပၸာယ္ပါဝင္လာသည္ဟုဆိုရဖို႔လိုအပ္လာေပသည္။

အေၾကာင္းသည္ကား-ဤအာယတ္ေတာ္မ်ားအားလံုးသည္႐ုပ္ထု၊ဆင္း တု၊ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းႏွင့္ဆက္ႏြယ္၍က်ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ေပသည္။၎တို႔အေနျဖင့္မိမိတို႔၏အလႅာဟ္ငယ္မ်ားအျဖစ္ထင္ျမင္ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

႐ုပ္ထု၊ဆင္းတု၊ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူမ်ား၏ခူစူးအ္(က်ိဳးႏြံမႈ)ႏွင့္ဒိုအာတို႔အျပင္တမ္းတ၊အသံေပးျခင္းသည္၎တို႔၏အျမင္အရရွဖာအတ္ျပဳပိုင္ခြင့္ရွိေသာ၊အသနားခံဝန္ခ်ေတာင္းပန္ေပးခြင့္စသည္ျဖင့္ရွိေသာ႐ုပ္ထု၊ဆင္းတုမ်ားအတြက္ျဖစ္ေပသည္။(၎တို႔အေနျဖင့္)ဤ႐ုပ္ထု၊ဆင္းတုမ်ားကိုေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာကိစၥမ်ားႏွင့္တိုက္႐ိုက္အသံုးျပဳခြင့္ရွိသူမ်ားဟုသိထားျမင္ထား ၾကေလသည္။ထို႔အျပင္ေျပာရန္ပင္မလိုအပ္ေတာ့ေခ်။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္စည္းမ်ဥ္းမ်ားျဖင့္တည္ရွိေနေသာအရာမ်ားကိုတမ္းတ၊အသံေပးမႈတိုင္း၊ေတာင္းခံမႈသည္ေအဗာဒသ္၊ခဝပ္၊ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္မႈျဖစ္ေပမည္။အထင္ရွားတကာအထင္ရွားဆံုးသက္ေသအေထာက္အထားသည္ကား-၎တုိ႔ကိုတမ္းတ၊သတိရ၊အသံေပးျခင္း၌၎တို႔အားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဟုသတ္မွတ္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ေအာက္ေဖၚျပပါအာယတ္ေတာ္ကို႐ႈစားႏိုင္ေပသည္။

فَمَا أَغْنَتْ عَنْهُمْ آلِهَتُهُمُ الَّتِي يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ

အဓိပၸာယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ကိုစြန္႔လြတ္၍အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ ဟုသတ္မွတ္တမ္းတ၊ခဝပ္၊ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္ခဲ့ေသာအလႅာဟ္အတုပင္(အဇာပ္(အျပစ္ဒဏ္၊က်ေရာက္လာၿပီးေနာက္)၎တုိ႔အားမကယ္တင္ႏိုင္ေပ။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ဤအာယတ္ေတာ္မ်ားသည္ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ေဆြးေႏြး၊ႏွီးေႏွာဖ လွယ္မႈႏွင့္မဆက္သြယ္ေပ။ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေဆြးေႏြး၊ႏွီးေႏွာဖလွယ္လိုသည့္ေခါင္း စဥ္သည္အလႅာဟ္ေက်းကၽြန္တစ္ေယာက္မွ၊အျခားေက်းကၽြန္ထံေတာင္းခံျခင္း(တမ္းတျခင္း)ျဖစ္ေပသည္။ထို႔အျပင္၎အားမိမိ၏အလႅာဟ္၊ဖန္ဆင္းေမြးျမဴ ေတာ္မူေသာအရွင္ျမတ္အျဖစ္မသတ္မွတ္ေပ။၎အျပင္မိမိတို႔၏ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာကိစၥမ်ားအတြက္အရွင္သခင္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ေရြးခ်ယ္မႈ အားလံုးကိုျပဳႏိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ားအျဖစ္လည္းေကာင္းမခံယူထားေခ်။

သို႔ေသာ္၎တို႔အားဂုဏ္သကၡာရွိေသာ၊ေလးစားျမတ္ႏိုးရမည့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ဗန္ဒၵဟ္(ေက်းကၽြန္အျဖစ္ခံယူထားၿပီးအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အေနျဖင့္၎တို႔အားနဘီတာဝန္ႏွင့္ေအမာမ္တာဝန္ေပးခဲ့ျခင္း၊ေရြးခ်ယ္ထား ျခင္းခံရသူမ်ားအျဖစ္ခံယူထားေပသည္။ထို႔အျပင္၎တို႔အေနျဖင့္မိမိ (အလႅာဟ္)၏ေက်းကၽြန္မ်ားအတြက္ဒိုအာလုပ္မည္ဆိုပါကလက္ခံေတာ္မူမည္ဟုကတိေပးခ့ဲေပသည္။

အဓိပၸာယ္-အကယ္၍၎တို႔အေနျဖင့္္မိမိတို႔ကိုယ္ကိုညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ၾကသည့္အခါအသင္(မိုဟမၼဒ္(ဆြ))ထံလာေရာက္ၾကေပသည္။ၿပီးေနာက္၎တို႔သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံဝန္ခ်ေတာင္းပန္အသနားခံၾကေလသည္။ထို႔အျပင္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)မွလည္း၎တို႔အတြက္အသနားခံေလွ်ာက္ထား ေပးေလ၏။ဧကန္မုခ်အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္ေသာင္ဗာ(ဝန္ခ် ေတာင္းပန္မႈ၊အသနားခံမႈ)ကိုလက္ခံေတာ္မူေသာအရွင္၊သနားၾကင္နာေတာ္မူေသာအရွင္ျဖစ္ေတာ္မူ၏။

တတိယအခ်က္။ ။အထက္ပါအာယတ္ေတာ္မ်ားကသက္ေသထူေန သည့္အခ်က္မွာ-ဒါအ္ဝသ္၏ဆိုလိုခ်က္သည္တမ္းတ၊သတိရ၊အသံေပးမႈတိုင္း၊ ေတာင္းခံမႈတိုင္းမဟုတ္ေၾကာင္းဟူေသာအခ်က္ပင္ျဖစ္ေပသည္။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ဒါအ္ဝသ္၏ဆိုလိုခ်က္သည္ခဝပ္၊ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္မႈျဖစ္ေပသည္။ဤအတြက္ေၾကာင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္တစ္ပါး၌ဒါအ္ဝသ္စကားစုကိုသံုးၿပီးခ်က္ျခင္းခဝပ္၊ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္မႈအဓိပၸာယ္ကိုေဆာင္ ေသာေအဗာဒသ္ဆုိသည့္စကားစုအားသံုးထားပါသည္။

وَقَالَ رَبُّکُمْ ادْعُونی اسْتَجِبْ لَکُمْ ِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتی سَیَدْخُلُونَ جَہَنَّمَ دَاخِرِینَ

အဓိပၸာယ္-ၿပီးေနာက္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-ကၽြႏ္ုပ္အားဒါအ္ဝသ္(တမ္းတ၊သတိရျခင္း)လုပ္ပါေလ။ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္လက္ခံသေဘာတူေတာ္မူမည္။ဧကန္မုခ်ကၽြႏ္ုပ္အားခဝပ္ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္ျခင္းမရွိေသာသူမ်ား၊ျငင္းပယ္သူမ်ားသည္မ်ားမၾကာမွီအရွက္သိကၡာမဲ့စြာျဖင့္ဂ်ဟႏၷမ္၊ ဒုကၡငရဲဘံုသို႔က်ေရာက္ၾကေပလိမ့္မည္။

အထက္ပါအတိုင္းအာယတ္ေတာ္၏အစ၌(ادْعُونی)ဟုသံုးထားၿပီးေနာက္ေအာက္၌(عِبَادَتی)ကိုသံုးထားေၾကာင္း႐ႈစားႏိုင္ေပသည္။

ဒါအ္ဝသ္ဆိုသည္မွာေတာင္းခံျခင္း(သို႔)အထူးသီးသန္႔၊တမ္းတသတိရ၊ ေတာင္းခံျခင္းသည္တည္ရွိေနေသာအရာမ်ားမွ၊အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ဂုဏ္ဝိေသသန၊ဂုဏ္ေဆာင္မ်ားထံမွျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသျပထားေပသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ဘာသာရပ္တိုင္း၏စကာလုံးေဝါဟာရအမ်ားစုသည္စကား လုံးတစ္လုံးတည္းျဖစ္ေသာ္လည္း၊အဓိပၸာယ္တစ္ခုထက္မကရွိေၾကာင္းသတိ ျပဳသင့္ေပသည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍ဒါအ္ဝသ္ဆိုသည္ေဝါဟာရကိုလည္းဤေနရာ၌အထူးဂရုျပဳေစလိုပါသည္။ဒါအ္ဝသ္ဆိုသည္ေဝါဟာရ၏အဓိပၸာယ္ကိုဖိတ္ေခၚျခင္းဆိုသည္အဓိ ပၸာယ္တစ္ခုတည္းသာရွိသည္၊ျဖစ္သည္ဟုဆိုၿပီးမမွတ္သင့္ေခ်။

(ျမန္မာဘာသာျပန္)

အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္

အထက္ေဖၚျပပါအခ်က္သံုးခ်က္(နိဒါန္း)ကိုသံုးသပ္ေလ့လာျခင္းျဖင့္ဤကဲ့သို႔အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္ထုတ္ယူႏိုင္ေပသည္။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ား၏အဓိကအေျခခံအုတ္ျမစ္အခ်က္သည္ကား႐ုပ္ထု၊ဆင္းတု၊

ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူမ်ားအား္႐ုပ္ထု၊ဆင္းတု၊မ်ားကိုတမ္းတ၊အသံေပး ေတာင္းခံျခင္းမျပဳရန္တားျမစ္ထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ထို႐ုပ္ထု၊ဆင္းတု၊မ်ားကိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္အတူတြဲ၍၎၊(ကာေဖရ္မ်ား၏စီမံခန္႔ခြဲသူ(ေလာကီ၊ေလာကုတၱရာ)၊ရွဖာအတ္၏ပိုင္ရွင္မ်ားအျဖစ္၎ခံယူထားေပသည္။အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာက်ိဳးႏြံမႈတိုင္း၊အ႐ိုအေသ၊အေလးအျမတ္၊ငိုေႂကြးတမ္းတမႈ၊ေတာင္းခံမႈ၊၎တို႔ထံရွဖာအတ္အတြက္ေတာင္းဆိုမႈ၊တို႔အ

ျပင္၎တို႔ထံမိမိတို႔၏ဆႏၵမ်ားကိုေတာင္းခံမႈကိုအလႅာဟ္အငယ္အျဖစ္သတ္

မွတ္ၿပီး၊အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏တာဝန္မ်ားကိုထမ္းေဆာင္သူမ်ားဟုခံယူကာျပဳလုပ္ၾကေပသည္။

႐ုပ္ထု၊ဆင္းတု၊ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူမ်ားအေနျဖင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္

ျမတ္သည္ေလာကီ၊ေလာကုတၱရာကိစၥမ်ားအတြက္၎႐ုပ္ထု၊ဆင္းတု၊မ်ားကိုပံုအပ္ထားသည္ဟုယံုၾကည္ၾကေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ဤအာယတ္ေတာ္မ်ားသည္တမ္းတ၊အသံေပးသူ၏အျမင္၌အနည္းငယ္မွ်ပင္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေက်းကၽြန္ဗန္ဒၵာဟ္ထက္မပိုေပ။ထို႔အျပင္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္ဗန္ဒၵာဟ္မ်ား၊ကို႐ိုေသေလးစား ထိုက္ေသာသူ၊သန္႔ျပန္႔သည့္႐ူးဟ္ပိုင္ရွင္(နဘီ၊ေအမာမ္(အ.စ)မ်ားစသည္)တို႔အားတမ္းတ၊အသံေပးျခင္းႏွင့္သက္ဆိုင္ပါသေလာ?

အကယ္၍က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္

وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا

အဓိပၸာယ္-ထို႔အျပင္ဧကန္မုခ်မက္စ္ဂ်စ္ဒ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားသည္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အတြက္သာျဖစ္ေပသည္။သို႔ျဖစ္ေပရာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္တြဲ၍မည္သူကိုမွ်ခဝပ္ကိုးကြယ္၊ဆည္းကပ္ျခင္းမပါေလႏွင့္။

ဒါအ္ဝသ္မ်ား၏ဆိုလိုသည့္အဓိပၸာယ္မွာခဝပ္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။အေၾကာင္းသည္အာရပ္လူမ်ိဳးတို႔၏ဂ်ေဟလီယသ္(အေမွာင္ဖံုး လြမ္းေနသည့္ေခတ္)၌႐ုပ္ထု၊ဆင္းတုမ်ား၊ၾကယ္နတ္ကၡတာရာမ်ား၊ေကာင္း ကင္တမန္ေတာ္မ်ား၊ဂ်င္နတ္မ်ားကိုကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

ဤအာယတ္ေတာ္ႏွင့္ထိုကဲ့သို႔ေသာ္အာယတ္ေတာ္မ်ားသည္တစ္ဦး၊ တစ္ေယာက္(သို႔)အရာတစ္ခုခုကိုမအ္ပူဒ္(ဖန္ဆင္းရွင္၊အလႅာဟ္)အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီးတမ္းတ၊အသံေပးျခင္းအတြက္ျဖစ္ေပသည္။ဤတည္ရွိေနေသာအရာ မ်ားမွေတာင္းခံျခင္းအားအထက္ပါကဲ့သို႔အကီသာ(ယံုၾကည္မႈ)ထားျခင္းသည္၎တို႔အားခဝပ္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရေပလိမ့္မည္။

သို႔ေသာ္ဤအာယတ္ေတာ္မ်ားသည္တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္အားဒိုအာ ေတာင္းေပးရန္ေမတၱာရပ္ခံေသာ္လည္းဒိုအာျပဳေပးေသာသူအားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ေနရာ၌၎ဖန္ဆင္းေမြးျမဴေသာအရွင္အျဖစ္၊၎(စၾကာဝ႒ာအား)စီမံခန္႔ခြဲသူအျဖစ္မသတ္မွတ္ေပ။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္၎အားဒိုအာေတာင္းခံေပးသူအား) အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အေကာင္းဆံုး၊အသင့္ေတာ္ဆံုးႏွင့္အခ်စ္ ေတာ္အျဖစ္သတ္မွတ္ခံယူထားရ၊ျဖစ္ရႏွင့္မသက္ဆိုင္ေတာ့ေခ်။

မည္သူမဆိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားအား၎တို႔သက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္တမ္းတ၊သတိရ၊ေတာင္းဆိုျခင္းကိုဂ်ေအဇ္(ျပဳပိုင္ခြင့္)ရွိသည္။သို႔ေသာ္၎တို႔ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္တမ္းတ၊သတိရ၊ေတာင္းဆိုျခင္းသည္ ေရွးရ္က္ျဖစ္သည္ဟုယူဆထားသူမ်ားရွိႏိုင္ေပသည္။ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါသည္။

ဤေမးခြန္းအတြက္အေျဖကိုေျဖရမည္ဆိုပါက

ပထမ။ ။ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္သန္႔ျပန္႔၊သန္႔ရွင္းေသာ၊သူေတာ္စင္၊သူေတာ္ ေကာင္းတို႔၏႐ူးဟ္မ်ား၊၎တို႔၏႐ူးဟ္ဝိညာဥ္မ်ားသည္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ႏွင့္ေအမာမ္မ်ား(အ.စ)ျဖစ္ၿပီး၊က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ျပတ္သားထင္ရွားေသာအာယတ္ေတာ္မ်ားအရသက္ရွိထင္ရွားရွိေနၿပီး၊ရွဟီးဒ္ေတာ္မ်ားထက္ပို၍အဆင့္အတန္းေနရာ၌ရွိၿပီး၊အာလမ္ေမဘရ္ဇတ္ခ္( عالم برزخ)၌အသက္ရွင္ ေနၾကေပသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္ေျမႀကီးထဲပျမဳပ္ႏွံထားေသာကိုယ္ခႏၶာမ်ားထံမွတမ္းတေတာင္းခံျခင္းမဟုတ္ေခ်။

အကယ္၍ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္၎တို႔၏ဂူဗိမာန္မ်ား၊ကဗရ္စတန္မ်ားသို႔လာေရာက္ၿပီးတမ္းတ၊သတိရေတာင္းခံပါကလည္း၎တို႔၏သန္႔ျပန္႔ေသာ ႐ူးဟ္မ်ားဘက္သို႔ပိုမို၍ဂ႐ုျပဳအာ႐ံုစိုက္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ရီဝါ ယတ္ေတာ္မ်ားအရဤျမင့္ျမတ္သန္႔စင္ေသာေနရာမ်ား၌ဒိုအာကဗူရ္(သေဘာတူႏွစ္ၿမိဳ့မႈ)ျဖစ္သည္ဟုဆုိေသာေၾကာင့္ပိုမို၍အဆက္အသြယ္လုပ္ၾကေပ၏။

ဒုတိယ။ ။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားအသက္ထင္ရွားရွိ သည္ျဖစ္ေစ၊မရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ေရွးရ္က္ႏွင့္ေသာင္ဟီးဒ္အတြက္စံမွတ္ေက်ာက္မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ကၽြႏ္ုပ္၏ေဆြးေႏြးမႈသည္ေသာင္ဟီးဒ္ႏွင့္ေရွးရ္က္၏ေမအ္ရာ(မွတ္ေက်ာက္)မ်ားႏွင့္ပက္သက္၊သက္ဆိုင္ေနပါသည္။

၎တို႔အားတမ္းတ၊သတိရေတာင္းခံျခင္းသည္အက်ိဳးရွိ၊မရွိႏွင့္သာပက္သက္ေနပါသည္။သို႔ေသာ္ဤကဲ့သို႔ေသာ္ကိစၥ(ဤကဲ့သို႔ေသာ္ေတာင္းတ၊သတိရ၊အေတာင္းခံမႈသည္အက်ိဳးအျမတ္ရွိ၊မရွိ)ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍သင့္ေတာ္ေသာေန ရာ၌ေဖၚျပထားၿပီးျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၁၅

(بدائ)ေဘဒါအ္ဆိုသည္မွာအဘယ္နည္း?အဘယ္ေၾကာင့္ဤအတြက္ယံုၾကည္မႈထားရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။၁၅

ေဘဒါအ္၏အဓိပၸာယ္မွာအာရဘီအဘိဓာန္အရေပၚထြက္ျခင္းႏွင့္အထင္အရွားျဖစ္ေပၚျခင္းျဖစ္ေပသည္။ရွီအာသုခမိန္ပညာရွင္အျမင္၏ပညာရပ္ဆိုင္ရာအရလူသားတစ္ေယာက္၏ေကာင္းမႈကုသိုလ္ႏွင့္ေကာင္းျမတ္၊ေကာင္းမြန္ ေသာအလုပ္မ်ားေၾကာင့္၎၏ကုသိုလ္ႏွင့္ကံၾကမၼာေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေပၚလာ ျခင္းကိုေခၚဆိုပါသည္။

ေဘဒါအ္ကိစၥသည္ႀကီးက်ယ္ျမင့္မားေသာရွီအာမဇ္ဟပ္၏ယံုၾကည္မႈ မ်ားထဲမွတစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ဝဟီ၏ဒႆနႏွင့္အသိဥာဏ္အေပၚအေျခတည္ထားျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အျမင္၌မႏုႆလူသားသည္မိမိ၏ကံၾကမၼာအေ့ရွ၌အၿမဲတမ္းလက္ပိုက္ေနရမည္ဟုမရွိေခ်။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ့ရမည့္လမ္းလည္း၎အတြက္ဖြင့္ထားေပသည္။ထို႔အျပင္လူသားအေနျဖင့္အမွန္တရားဘက္ျပန္လည္၍ေကာင္းျမတ္၊ေကာင္းမြန္သင့္တင့္ေလ်ာက္ ပတ္ေသာအလုပ္မ်ားျဖင့္မိမိဘဝ၏ရလာဒ္ကိုေျပာင္းလဲႏိုင္ေပသည္။

ဤအမွန္တရားကို(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္)အမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာကိစၥတစ္ခုႏွင့္ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ဤကဲ့သို႔ေဖၚျပထားပါသည္။

إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ

အဓိပၸာယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္မည္သည့္(ေကာင္းမ္) အုပ္စုအား၎တို႔ကိုယ္တိုင္မေျပာင္းလဲသမွ်ကာလပတ္လံုးမည္သည့္အခါမွ် ေျပာင္းလဲေပးမည္မဟုတ္ေခ်။အျခားတစ္ေနရာ၌မိန္႔ထားေတာ္မူသည္ကား-

وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالأرْضِ وَلَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ

အဓိပၸာယ္-ထိုအျပင္ထိုေဒသမ်ား၌ေနထိုင္ၾကသူမ်ားသည္အီမာန္သက္ ဝင္ယံုၾကည္လာမည္။ၿပီးေနာက္သက္(က)ဝါတရားကိုလက္ကိုင္ထားမည့္အ ခ်ိန္အခါ၌မိုးေကာင္းကင္ႏွင့္ေျမႀကီးပထဝီမွ(ဗရ္ကက္သ္)ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာအ ျဖာျဖာကိုျဖစ္ေစေသာတံခါးမ်ားကိုဖြင့္ေပးေတာ္မူေပမည္။

ထို႔ေနာက္ဟဇရတ္(သ)ယူႏူးစ္(အ.စ)သခင္၏ကံၾကမၼာေျပာင္းလဲမႈအ ေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍မိန္႔ေတာ္မူထားသည္မွာ-

فَلَوْلا أَنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ لَلَبِثَ فِي بَطْنِهِ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ

အဓိပၸာယ္-အကယ္၍သူ(ဟဇရတ္(သ)ယူႏူးစ္(အ.စ))သည္သက္စ္ပီးျပဳ လုပ္သူမ်ားမွမဟုတ္ပါကေကယာမသ္ေန႔တိုင္ေအာင္ထိုငါး(ေဝလငါး)၏ဝမ္း ဗိုက္အတြင္း၌ေနရေပမည္။

ဤအာယတ္၏ေနာက္ဆံုးကိုေလ့လာျခင္းျဖင့္ဤကဲ့သို႔အထင္အရွား မွတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္သည္မွာ- ဟဇရတ္(သ)ယူႏူးစ္(အ.စ)နဘီသည္ေကယာမသ္ေန႔ တိုင္ေအာင္အထူးေထာင္(ငါးဝမ္းဗိုက္)အတြင္း၌ရွိေနရမည္မွာေသခ်ာေပ သည္။သို႔ေသာ္၎ ဟဇရတ္(သ)ယူႏူးစ္(အ.စ)သည္ေကာင္းျမတ္ေသာလုပ္ ရပ္(ဆိုလိုသည့္အဓိပၸာယ္မွာ-သက္စ္ပီးဖတ္ျခင္း)အေနျဖင့္၎၏ကံၾကမၼာအား ေျပာင္းလဲပစ္လိုက္သည္။ၿပီးေနာက္၎အားလြတ္ေျမာက္မႈေပးခဲ့ေလသည္။

ဤျဖစ္ရပ္မွန္အမွန္တရားကိုအစၥလာမ္မီရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား၌တင္ျပ ထားပါသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္စပ္

လ်ဥ္း၍မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

اِن الرجل لیُحرم الرزق بالذنب یصیبہ ولا یرد القدر اِلا الدعاء ولا یزید ف العمر اِلا البرّ

အဓိပၸာယ္-ဧကန္မုခ်မႏုႆလူသားတစ္ဦး၊တစ္ေယာက္ဂိုနာအျပစ္ ေၾကာင့္႐ိုစီ၊စားနပ္၊ရိကၡာႏွင့္ပက္သက္၍ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ရၿပီး၊ဤကဲ့သို႔ ေသာ္အေျခအေန၌ဒိုအာမွအပ၎၏ဖူးစာကံကိုမည္သည့္အရာမွ်ေျပာင္းလဲမေပးႏိုင္ေခ်။ထို႔အျပင္ေကာင္းမႈ၊ကုသိုလ္မွအပမည္သည့္အရာမွ်အသက္ကို ရွည္ေစမည္မဟုတ္ေခ်။

ဤရီဝါယတ္ေတာ္ႏွင့္ဤကဲ့သို႔ေသာ္အျခားရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားျဖင့္ ေကာင္းမြန္စြာအသံုးျပဳႏိုင္ေသာ္အခ်က္သည္ကား-

မႏုႆလူသားသည္ဂိုနာျပစ္မႈ၊ဒုစ႐ိုက္မ်ားေၾကာင့္႐ိုစီ၊စားနပ္၊ရိကၡာႏွင့္ပက္သက္ၿပီးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ရေလသည္။သို႔ေသာ္ေကာင္းျမတ္သင့္ ေလ်ာ္ေသာအလုပ္သာဓကအားျဖင့္ဒိုအာျပဳျခင္းျဖင့္မိမိ၏ကံၾကမၼာကိုေျပာင္းလဲႏိုင္ၿပီးေကာင္းမႈ၊ကုသိုလ္ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္မိမိ၏အသက္ကိုရွည္ေစႏိုင္ပါ သည္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ား၊စြႏၷတ္ေတာ္ျဖင့္မီး ေမာင္းထိုးလိုသည့္အခ်က္မွာ-မႏုႆလူသားသည္ေျမာက္မ်ားစြာေသာအခ်ိန္ မ်ား၌မိမိ၏အျပဳအမူလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျဖင့္၊သဘာဝ၏အက်ိဳးအေၾကာင္းတရားကိုပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ၿပီး၊အထူးသျဖင့္ကံၾကမၼာကိုပင္ေျပာင္းလဲႏုိင္ေပသည္။သို႔မဟုတ္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားသာဓကအားျဖင့္နဘီႏွင့္

ေအမာမ္ကိုသတင္းေပးေတာ္မူေလ၏။ အဓိပၸာယ္ဆိုလိုသည္ကား-(မႏုႆလူ သားသည္)ဤကဲ့သို႔ေသာ္လုပ္ရပ္မ်ား(မေကာင္းမႈမ်ား)ကိုဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္သြားမည္ဆိုပါကလုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္ညီမွ်ေသာကံၾကမၼာကိုပိုင္ဆိုင္ရေပလိမ့္မည္။အကယ္၍တစ္ထိုင္တည္း႐ုတ္တစ္ရက္မိမိ၏အေနအထိုင္မ်ားကိုျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲမည္ဆိုပါကမိမိ၏ေလာကုတၱရာကိုပါေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ေပသည္။

ဤအမွန္တရားကိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ဝဟီဗ်ာဒိတ္ေတာ္ႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္တို႔အျပင္(ေဖာက္ျပန္မႈကင္းေသာ)ပံုမွန္အသိဥာဏ္ျဖင့္မွတ္ထားႏိုင္ေပသည္။ရွီအာသုခမိန္မ်ား၏ပညာရပ္ဆိုင္ရာေဝါဟာရအရဤအမွန္တရားကို“ေဘဒါ”ဟုအမည္ေပးထားေလ၏။

ေဘဒါသည္ရွီအာမ်ားအတြက္အထူးသီးသန္႔သတ္မွတ္ထားေသာအရာမဟုတ္ေၾကာင္းရွင္းလင္းတင္ျပလွ်င္သင့္ေတာ္ေလွ်ာက္ပတ္ေပမည္။တစ္နည္းအားျဖင့္အဟ္ေလစြႏၷတ္၏သီကံုးထားမႈမ်ား၊ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ ေတာ္မ်ား၌လည္း႐ႈစားႏိုင္ေပသည္။နမူနာအားျဖင့္ေအာက္ေဖၚျပပါတမန္ေတာ္ ျမတ္(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ေတာ္တြင္ေဘဒါဆိုသည့္စကားလံုးကိုသံုးထားေၾကာင္းကို ေလ့လာေတြ႔ရွိႏိုင္ေပသည္။

وبداللّہ عزّ وجلّ أن یبتلیھم

အေရးႀကီးေသာအခ်က္သည္ကားေဘဒါ၏အဓိပၸါယ္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အဆံုးမသတ္ႏိုင္ေသာေအလ္(မ္)ပညာေတာ္၌ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေစသည့္အဓိပၸါယ္ကိုမေဆာင္ေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကား အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္မႏုႆလူသားလုပ္ရပ္၏သဘာဝရလာဒ္(ပံုမွန္ရလာဒ္)ႏွင့္ေဘဒါကိုျဖစ္ေစေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကိုသိရွိေတာ္မူ ေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ဤအရာႏွင့္ပက္သက္၍က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ကိုယ္တိုင္မိန္႔ေတာ္မူထားသည္မွာ-

يَمْحُوا اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ

အဓိပၸါယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္(မိမိ)အလိုမရွိေတာ္မူ ေသာအရာကိုဖ်က္ေတာ္မူၿပီး၊အလိုရွိေသာအရာကိုတည္ေတာ္မူေစသည္။

စစ္မွန္ေသာစာအုပ္(ေလာင္ေဟမဲဟ္ဖူးစ္)သည္၎အရွင္(အလႅာဟ္)ထံေတာ္၌သာရွိေပသည္။

ထိုအတြက္ေၾကာင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္ေဘဒါကိုပံုေဖၚသ႐ုပ္ျပခ်ိန္၌မိမိ၏ဥာဏ္ေတာ္၌အစပထမသည္ကားရွိေနေတာ္မူေသာအမွန္တ ရားကိုကၽြႏု္ပ္တို႔အတြက္ထင္ရွားစြာျပသေပးေလသည္။ဤအတြက္ေၾကာင့္ ေအမာမ္ဆြာဒစ္(အ.စ)သခင္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

مابدا اللہ فی شیء اِلا کان فی علمه قبل أن یبدوله

အဓိပၸါယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္(မိမိ)၏ဥာဏ္ေတာ္အစ ပထမတည္းကရွိေတာ္မူေသာအရာမွအပမည္သည့္အရာကိုမွ်ေဘဒါမလုပ္ ေခ်။

ေဘဒါ၏ဒႆန

မႏုႆလူသားသည္မိမိလက္ျဖင့္ကိုယ္တိုင္မိမိ၏ကံၾကမၼာကို၊ကိုယ္တိုင္ေရးဆြဲေသာေၾကာင့္သံသယမရွိေခ်။အနာဂတ္ကိုေကာင္းမြန္စြာတည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္ႏွင့္သတၱိအရွိဆံုး၊ႀကိဳးစားမႈမ်ားျဖင့္မိမ၏ဘဝကိုစိမ္းလန္းစိုေျပေအာင္ဖန္တီးႀကိဳးစားရေပမည္။

အျခားနည္းျဖင့္တင္ျပရမည္ဆိုလွ်င္-ေသာင္ဗာႏွင့္ရွဖာအတ္သည္ မႏုႆလူသား၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့မႈမွကယ္ဆယ္တင္ေျမာက္ေပးသကဲ့သို႔ေဘဒါအစစ္အမွန္သည္လည္းပဲမႏုႆလူသားအားေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့မႈ၊လန္း

ဆန္းမႈကိုဖန္တီးေပးပါသည္။မႏုႆလူသား၏အနာဂတ္အတြက္ေမွ်ာ္လင့္

ခ်က္မ်ားကိုဖန္တီးေပးပါသည္။ အေၾကာင္းသည္ကားမႏုႆလူသားသည္

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမိန္႔ေတာ္ျဖင့္မိမိကံၾကမၼာကိုေျပာင္းလဲလိုက္ ေၾကာင္းသိရွိရေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ထုိ႔အျပင္ေကာင္းျမတ္ေသာအနာ ဂတ္ကိုရယူႏိုင္ရန္သည္ကားေလာကုတၱရာအတြက္ျပဳျပင္(ေအာင္ျမင္)လိုက္ရေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း။ ။၁၆

ရွီအာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌အေျပာင္းအလဲရွိသည္ဟုယံု ၾကည္သည္ဆိုသည္မွာဟုတ္ပါသလား?

အေျဖ။ ။၁၆

ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေသာထိပ္တန္းရွီအာသုခမိန္မ်ား၏အကီသာယံု ၾကည္မႈသည္ျမင့္ျမတ္ေသာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အတြင္းမည္ကဲ့သို႔မွ် ေျပာင္းလဲမႈမရွိေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။ၿပီးေနာက္ထိုေျပာင္းလဲမႈမရွိေသာက်မ္း ေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္ယေန႔ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏လက္ဝယ္တြင္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အေပၚဝယ္က်ျမန္းခဲ့ေသာေကာင္းကင္က်က်မ္းအတိုင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ဤက်မ္းေတာ္ျမတ္အတြင္းပိုထားျခင္း၊ေလ်ာ့ထားျခင္းအလ်ဥ္းမရွိေခ်။ဤအ ေၾကာင္းကိုမီးေမာင္းထိုးျပရန္အလို႔ငွာအခ့်ိဳထင္ရွားျပတ္သားေသာအေထာက္အထား၊သက္ေသအခ့်ိဳကိုတင္ျပပါမည္။

၁။ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အေနျဖင့္မြတ္စလင္လူထု၏ေကာင္းကင္က် က်မ္းေတာ္ျမတ္အားထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ခိုင္ခန္႔၊ၿမဲၿမံမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍အာမခံၿပီးမိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ

အဓိပၸါယ္-ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္)သာလွ်င္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အားပို႔ခ် ေတာ္မူခဲ့ၿပီး၊ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္)သာလွ်င္ဧကန္မုခ်ဤက်မ္းကိုေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းေတာ္မူပါသည္။ရွင္းလင္းလွေပသည္။တကမၻာလံုးရွိရွီအာမ်ားအေန ျဖင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အားမိမိတို႔၏စဥ္းစား၊ေတြးေခၚမႈ၊က်င့္သံုးမႈအ တြက္အေျခခံအုတ္ျမစ္အျဖင့္လက္ခံထားပါသည္။ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ဤျမင့္ ျမတ္ေသာအာယတ္ေတာ္၏ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္မႈကိုလက္ခံၿပီး၊ဤအာယတ္ ေတာ္၏သတင္းေကာင္းအလႅာဟ္က်မ္းေတာ္ျမတ္အားထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ပက္သက္၍အီမာန္ရွိေပသည္။

၂။ရွီအာမ်ား၏ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာေအမာမ္ႀကီးဟဇရတ္(သ)အလီ (အ.စ)သည္အၿမဲတန္းတမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ႏွင့္အတူရွိေနသူ၊ဝဟီဗ်ာဒိတ္ ေတာ္ကိုေရးသားသီကံုးသူမ်ားအနက္မွတစ္ဦးျဖစ္ေပသည္။ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာအခါတိုင္းဤက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ဘက္သို႔လူထုအားဖိတ္ေခၚခဲ့ေပသည္။ေဟာၾကားထားေသာတရားဓမၼမ်ားအနက္အခ့်ိဳကိုေဖၚျပပါမည္။

واعلموا أن ھذا القرآن ھو الناصح الذ لایغش والھادی الذی لایضلّ

အဓိပၸါယ္-သိထားၾကပါေလ။ဤက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ဤကဲ့သို႔ ဆံုးမဩဝါဒေပးသူျဖစ္၏။မည္သည့္အခါမွ်ေခယာနတ္(သ)(အလြဲသံုးစား)မ လုပ္ေခ်။ထို႔အျပင္ဤကဲ့သို႔တရားလမ္းမွန္ကိုညႊန္ၾကားေပးသူျဖစ္၏။မည္သည့္အခါမွ်လမ္းလြဲ၊လမ္းမွားသို႔ညႊန္ေပးမည္မဟုတ္ေခ်။

إِنَّ اللّہ سبحانه لم یعط أحداً بمثل ھذا القرآن فانه حبل اللّہ المتین و سببه المبین

အဓိပၸါယ္-မုခ်ဧကန္သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္သည္မည္သူကိုမွ်က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကဲ့သို႔ဆံုးမဩဝါဒကိုမခ်ီးျမႇင့္ထားေခ်။ဤက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သာလွ်င္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ခိုင္ခံ့ေသာႀကိဳးေတာ္ျဖစ္ၿပီး၊ခိုင္မာေသာ၊ခိုင္လံုေသာဝစီလာျဖစ္ေပသည္။

ثم أنزل علیه الکتاب نورًا لا تطفأ مصابیحه و سراجًا لا یخبو توقدہ.ومنھاجًا لا یضل نھجه . .. و فرقانا لا یخمد برھانه

အဓိပၸါယ္-ၿပီးေနာက္အသင္(တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ))အေပၚႏူးရ္ျဖစ္ေတာ္မူ ေသာစာအုပ္တစ္အုပ္(က်မ္းတစ္ဆူ)ကိုပို႔ခ်ေပး၏။ထိုႏူးရ္သည္လံုးဝဥႆုန္ ၿငိမ္းသက္မည္မဟုတ္ေခ်။ထို႔အျပင္ဤကဲ့သို႔ျဖစ္၏။မိမိအေပၚေလွ်ာက္လွမ္းသူမ်ားကိုမည္သည့္အခါမွ်လမ္းလြဲေစမည္၊ဖ်က္စီးေစမည္မဟုတ္ေခ်။ဤကဲ့သို႔ ေသာ္အမွန္ႏွင့္အမွားတရားကိုခြဲျခားေပးေသာအရာျဖစ္၏။မည္သည့္အခါမွ်အမွားႏွင့္အမွန္ကိုခြဲျခားျပေသာအာနိသင္သည္ပ်က္ျပယ္မည္မဟုတ္ေခ်။

အထက္ေဖၚျပပါရွီအာမ်ား၏ေအမာမ္ႀကီး(ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ))၏ဟဒီးစ္ေတာ္မွမီးေမာင္းထိုးျပခ်က္အရက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္မိမိ၏ ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမႏုႆလူသားမ်ားကိုအၿမဲတမ္း၊လမ္းမွန္ညႊန္ျပေန ေသာမီး႐ွဴးတိုင္ႀကီးျဖစ္ေပသည္။ထို႔အျပင္မိမိ၏ႏူးရ္အလင္းေရာင္ကိုၿငိမ္းသက္ေအာင္လူသားမ်ားအားလမ္းေခ်ာ္ေအာင္မည္သည့္အခါမွ်လုပ္ေဆာင္မည္မ ဟုတ္ဟူေသာအခ်က္ပင္ျဖစ္ေပသည္။

၃။ရွီအာအိုလမာအေနျဖင့္တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္းတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဟဒီးစ္ေတာ္အားလက္ခံထားသည္မွာ-မိန္႔ေတာ္မူသည္ကား

အဓိပၸါယ္-ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္အသင္တို႔အၾကားႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ၿပီးအဖိုး မျဖတ္ႏိုင္ေသာအရာႏွစ္ခုကိုထားေပးခဲ့မည္။တစ္ခုသည္ကား-အလႅာဟ္ဟိုအ ရွင္ျမတ္၏က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ျဖစ္ၿပီး၊အျခားတစ္ခုသည္မွာ-ကၽြႏ္ုပ္၏ အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)ျဖစ္ေပသည္။အသင္တို႔ထိုအရာႏွစ္ခုအားၿမဲၿမံစြာဆုပ္ ကိုင္ထားသမွ်ကာလပတ္လံုး၊လံုးဝလမ္းလြဲ၊လမ္းမွားသို႔ေရာက္မည္မဟုတ္ ေခ်။

ဤဟဒီးစ္ေတာ္သည္မိုသဝါေသရ္(متواتر)အစၥလာမ္မီဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားမွ၊ဟဒီးစ္ေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ၿပီး၊ႏွစ္ဂိုဏ္းစလံုးစြန္နီ၊ရွီအာမွတင္ျပထားပါသည္။ဤဟဒီးစ္ေတာ္ကိုသံုးသပ္ျခင္းျဖင့္သိရွိႏိုင္သည့္အခ်က္မွာရွီအာတို႔၏အျမင္၌

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏က်မ္းဂန္(ကုရ္အာန္)သည္မည္သည့္အခါမွ်လမ္းလြဲ၊လမ္းမွား၊လြဲေခ်ာ္မည္၊ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္မည္မဟုတ္ေခ်။အကယ္၍က်မ္းေတာ္ျမတ္ ကုရ္အာန္အတြင္းေျပာင္းလဲမႈရွိသည္ဆိုပါက-၎(ကုရ္အာန္)အားၿမဲၿမံစြာဆုပ္ ကိုင္၍လမ္းမွန္ေရာက္ေအာင္၊လမ္းမမွားေအာင္ဆိုသည္မွာမျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ဤရလာဒ္၏အႏွစ္ခ်ဳပ္သည္စစ္မွန္၊မွန္ကန္ေသာရီဝါယတ္ေတာ္(ရီဝါယတ္မိုသဝါ ေသရ္)ႏွင့္ဆန္႔က်င္ေပးေနလိမ့္မည္။

၄။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္အမွန္ႏွင့္အမွားကိုခြဲျခားျပေသာအမွန္တရားစံေက်ာက္ျဖစ္သည္ဟုရွီအာေအမာမ္မ်ား(အ.စ)၏ရီဝါယတ္ေတာ္၌လာရွိ ေၾကာင္း၊ရွီအာအိုလမာမ်ားႏွင့္ေဖကာပညာရွင္မ်ားအားလံုးမွတင္ျပထားပါ သည္။ထိုအတြက္ေၾကာင့္ဆိုလိုသည့္အဓိပၸါယ္ကားယုတ္စြအဆံုးကၽြႏ္ုပ္တို႔ထံ ေရာက္ရွိလာေသာရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုပင္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ခ်ိန္ကိုက္ၾကည့္ရေပမည္။အကယ္၍အာယတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ကိုက္ညီေနပါက (ဟက္)အမွန္တရားျဖစ္ၿပီးဤသို႔မဟုတ္ပါကလမ္းလြဲ၊လမ္းမွားသာျဖစ္ေနေပ မည္။

ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးေဖက္ဟီက်မ္းမ်ားႏွင့္ရီွအာရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားအေျမာက္အမ်ားလာရွိပါသည္။တစ္ခုတည္းဘက္သို႔လမ္းညြန္ျပပါ မည္။

ေအမာမ္ဆြာဒစ္(က)(အ.စ)မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

''مالم یوافق من الحدیث القرآن فھو زخرف''

အဓိပၸါယ္မွာ-မည္သည့္စကားမဆိုက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ မကိုက္ညီပါကအဓိပၸါယ္မဲ့စကားႏွင့္(ဗါသြလ္)လမ္းမွားပင္တည္း။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားျဖင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကို ေျပာင္းလဲမႈ(အမ်ိဳးမ်ိဳး)မွသန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေၾကာင္း၊ေကာင္းမြန္ထင္ရွားစြာသိ ႏိုင္ေပသည္။ဤအတြက္ေၾကာင့္သာလွ်င္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အားထာဝရအမွန္ႏွင့္အမွားကိုခြဲျခားျပသည့္စံမွတ္ေက်ာက္အျဖစ္တည္ရွိေနပါမည္။

၅။ရွီအာမဇ္ဟပ္၏အႀကီးအကဲပညာရွင္မ်ားသည္အၿမဲတေစ၊အစၥလာမ္မီယဥ္ ေက်းမႈႏွင့္ရွီအာမဇ္ဟပ္ကိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေပသည္။၎တို႔အားလံုးအေနျဖင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌မည္သည့္ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးမွ်မျဖစ္ခဲ့သည္ဟူသည့္အမွန္တရားကိုေထာက္ခံခဲ့ၾကေလသည္။အကယ္၍အႀကီးအကဲမ်ား၏အမည္မ်ားကိုတင္ျပရမည္ဆိုပါကအခက္အခဲပင္တည္း။သို႔ေသာ္နမူနာအ ေနျဖင့္တစ္ခ်ိဳ႔ကိုတင္ျပသြားပါမည္။

၁။အဗူဂ်ဖရ္မိုဟမၼဒ္ဗင္အလီဟိုစိုင္း(န)ပါမူေယကြမ္းမီး-ထင္ေပၚမႈ(ဆြာဒူစ္) (ကြယ္လြန္၃၈၁ဟီဂ်ရီ)မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

"က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးကၽြႏ္ုပ္ခံယူမႈသည္ကား- အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏မုတ္ကပတ္ေတာ္ျဖစ္ၿပီး၊ဝဟီမ်ားဗ်ာဒိတ္ေတာ္ျဖစ္ ေပသည္။မမွန္ကန္မႈႏွင့္အမွားအတြက္လမ္းမရွိသည့္က်မ္းတစ္ဆူပင္တည္း။ဟကီးမ္ႏွင့္အလီးမ္တည္းဟူသည့္ျမတ္အလႅာဟ္မွပို႔ခ်ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္ဤက်မ္းဂန္ကိုပို႔ခ်သူႏွင့္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္သူျဖစ္ေပသည္။"

၂။ဆရတ္မိုရ္သဇာအလီဗင္ဟိုစိုင္း(န)မူစဝီအလဝီ၊ထင္ေပၚမႈေအလ္မိုဟိုဒါ (ကြယ္လြန္၄၃၆ဟီဂ်ရီ)မိန္႔ေႁခြေတာ္မူသည္မွာ-

"တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အခ်ိဳ႔သာဝကေတာ္မ်ား၊ဥပမာ-အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္မစ္အူးဒ္၊အိုမိုင္ဗင္ကအ္ဗ္၊စသည္ျဖင့္ထိုသူတို႔သည္က်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္ကိုကိုယ္ေတာ္(ဆြ)ေရွ႔ဝယ္အစအဆံုးဖတ္ရြတ္ခဲ့ေပသည္။ဤအခ်က္သည္အစီအစဥ္တက်၊အတိုးအေလ်ာ့မရွိ၊ဖရိုဖရဲမရွိဘဲတမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္ကပင္စုစည္းထားၿပီးျဖစ္သည္။ထိုသည္အမွန္တရားကိုျပဆိုေနပါသည္။"

၃။အဗူဂ်ဖရ္မိုဟမၼဒ္ဟစန္သူစီ၊ထင္ေပၚမႈရွိက္ခ္မိုလ္သြာေအဖာ(ကြယ္လြန္၄၆၀ဟီဂ်ရီ)မိန္႔ဆိုသည္မွာ-

"တိုးျခင္း၊ေလ်ာ့ျခင္းဆိုသည့္အယူအဆအေတြးအေခၚသည္မည္သည့္ နည္းျဖင့္မွ်ဤက်မ္းဂန္အတြက္မသင့္ေလ်ာ္ေခ်။အေၾကာင္းသည္ကားမြတ္စ လင္မ်ားအားလံုးအေနျဖင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌မည္သည့္အပိုအတိုးမရွိ ေၾကာင္းခံယူထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ထိုနည္းတူစြာအစၥလာမ္ဘာသာ ဝင္မြတ္စလင္မဇ္ဟပ္မ်ားမွထင္ရွားစြာျဖင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ကိုမည္ သည့္အေလ်ာ့၊အနည္းမရွိေၾကာင္းတညီတညြတ္တည္းခံယူထားပါသည္။ဤအယူအဆ(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌အတိုး၊အေလ်ာ့မရွိျခင္း)သည္ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏မဇ္ဟပ္(ရွီအာအစၥနာအရွရီ)အတြက္အရမ္းကိုသင့္ေတာ္ေလ်ာက္ပတ္ေပသည္။

ဤအယူအဆကိုဆရတ္မိုရ္သဇာ(ရွီအာအစၥနာအရွရီထိပ္တန္းသုခမိန္)အေနျဖင့္လက္ခံ၊ေထာက္ခံထားပါသည္။ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား၏ထင္ရွားေသာဆိုလိုခ်က္သည္လည္းဤအမွန္တရား(အပိုအလိုမရွိျခင္း)ကိုသာသက္ေသျပ ေနေပသည္။အနည္းငယ္ေသာလူထုအတြင္းမွအခ်ိဳ႔သည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ား၌လိုသြား(ပိုသြား)သည္(သို႔မဟုတ္)အေျပာင္းအလဲြ ျဖစ္သြားသည္ဆိုသည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုညႊန္ျပထားေပသည္။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားသည္ရွီအာ၊စြႏၷီ၌ရွိေနေပသည္။သို႔ ေသာ္ဤရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားသည္ခဗဲရ္ေဝဝါဟစ္ဒ္(စိတ္မခ်ရသည့္ရီဝါယတ္ ေတာ္မ်ား)ျဖစ္ေပရာ၎ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုယံုၾကည္စိတ္ခ်ဖို႔မလိုသလို လိုက္နာက်င့္သံုးဖို႔လည္းမလိုေခ်။ထို႔အျပင္အေကာင္းဆံုးအသင့္ေလ်ာ္ဆံုး သည္ကားဤကဲ့သို႔ေသာ္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုဥပကၡာျပဳျခင္းပင္တည္း။"

၄။အဘူအလီသဗ္ေရစီ(သဖ္စီေရ-မဂ်္မအိုလ္ဗရန္မူပိုင္)အေနျဖင့္မိန္႔ၾကား ေတာ္မူသည္မွာ-

"က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္မည္ကဲ့သို႔ေသာ္အပို၊အေလ်ာ့၊ကင္းစင္၊သန္႔ရွင္းေၾကာင္းအစၥလာမ္သာသနာ့ဝင္မ်ားအားလံုးအေနျဖင့္တညီတညြတ္တည္းလက္ခံထားၾကေပသည္။သို႔ေသာ္အာယတ္ေတာ္မ်ား၌(အပို၊အေလ်ာ့)ရွိေၾကာင္းကၽြႏ္ုပ္တို႔ရွီအာထဲမွအနည္းငယ္ေသာသူမ်ားႏွင့္အဟ္ေလစြႏၷတ္ညီ ေနာင္မ်ားမွ"ဟူ႐ွဴေယحشویه"ေဖရ္ကာမွရီဝါယတ္ေတာ္တစ္ခ်ိဳ႕ကိုတင္

ျပၾကေပသည္။သို႔ေသာ္ကၽြႏ္ုပ္တို႔(ရွီအာမ်ား)အေနျဖင့္၎တို႔၏ဆန္႔က်င္ဖက္အယူအဆ(အပို၊အေလ်ာ့မရွိေၾကာင္း)ကိုလက္ခံယံုၾကည္ထားပါသည္။

ဤသည္သာ မွန္ကန္မႈျဖစ္ေပသည္။"

၅။အလီဗင္သြာအူစ္(ေက်ာ္ေဇာ္မႈ-ဆရတ္ဗင္သြာအူစ္ကြယ္လြန္၆၆၃ဟီဂ်ရီ)အ ေနျဖင့္မိန္႔သည္မွာ-

"ရီွအာအစၥနာအရွရီ၏ခံယူခ်က္မွာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္မည္ကဲ့သို႔ေသာ္အပို၊အလို၊အတိုး၊အေလ်ာ့မွကင္းစင္သန္႔ျပန္႔ေၾကာင္းျဖစ္ေပ သည္။"

၆။ရွိက္ခ္ဇိုင္ႏြလ္ဒီးန္အာေမလီ(ကြယ္လြန္-၈၇၇ဟီဂ်ရီ)အေနျဖင့္

ا ِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَانَّا لَهُ لَحَافِظُونَ

အာယတ္ေတာ္၏သဖ္စီး၌မိန္႔သည္ကား-

"အဓိပၸါယ္ဆိုလိုခ်က္မွာ-ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္)အေနျဖင့္က်မ္း ေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အတြင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာေျပာင္းလဲမႈ၊အပို၊အေလ်ာ့ရွိမႈမွ ကင္းစင္သန္႔ျပန္႔ေအာင္ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းေပမည္။"

၇။အဟ္ကာကိုဟက္က်မ္းေရးသားျပဳစုသူဂါဇီဆရတ္ႏူးရ္ဒီး(န)သဇ္သရီ(ကြယ္လြန္-၁၀၁၉ဟီဂ်ရီ)မိန႔္ေတာ္မူသည္မွာ-

"တစ္ခ်ိဳ႔(စြႏၷီမ်ား)အေနျဖင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အတြင္းေျပာင္းလဲမႈ(အပို၊အေလ်ာ့)ကိုရွီအာမ်ားလက္ခံယံုၾကည္ၾကသည္ဟုဆိုေလသည္။သို႔ ေသာ္ဤအယံုအၾကည္သည္ရွီအာမ်ားအားလံုး၏ယံုၾကည္မႈမဟုတ္ဘဲ(အရမ္း)အနည္းငယ္ေသာသူတစ္ခ်ိဳ႕၏ယံုၾကည္မႈျဖစ္ေခ်သည္။ဤကဲ့သို႔ေသာသူမ်ားကိုရွီအာမ်ားအေနျဖင့္လက္မခံေခ်။"

မွတ္ခ်က္။ ။ဤထိပ္တန္းရွီအာသုခမိန္ဂါဇီဆရတ္ႏူးရ္ဒီးရ္(န)သဇ္သရီ၏ဂူဘိ မာန္သည္အိႏၵိယႏိုင္ငံအာဂါရာၿမိဳ႔၌ရွဟီးဒ္ေဒဆာေလစ္အမည္ျဖင့္တည္ရွိေပသည္။၎ကိုအိႏၵိယသားမ်ားအေနျဖင့္ဂါဇီဆရတ္ႏူးရ္ရြလ္လႅာဟ္သဇ္သရီဟုလည္းေခၚဆိုေလသည္။ဘာသာျပန္ဆိုသူ

၈။မိုဟမၼဒ္ဗင္ဟိုစိုင္း(ေက်ာ္ၾကားသည့္အမည္ဗဟာအိုဒ္ဒီး(န)အာေမလီ(ကြယ္လြန္-၁၀၃၀ဟီဂ်ရီ)အေနျဖင့္မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

"အမွန္တရားသည္ကားက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအပိုအလိုေျပာင္းလဲမႈမွကင္းစင္သန္႔စင္ျခင္းပင္ျဖစ္ေပသည္။အမီးရ္ရြလ္မိုေမနီးေမာင္လာအလီ(အ.စ)၏နာမေတာ္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အတြင္းမွာျဖဳတ္ထားသည္ဟုေျပာဆိုသည့္အဆိုသည္အိုလမာသုခမိန္(ရွီအာ)အနီး၌အ ေထာက္အထားမခိုင္လံုေခ်။အေျခအျမစ္မရွိေခ်။သမိုင္းႏွင့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုေလ့လာသံုးသပ္လွ်င္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္သာဝါသိုလ္(စစ္မွန္တိက်သည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား၊ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာသာဝကေတာ္မ်ား၏ တင္ျပမႈေၾကာင့္ခိုင္လံု(တိက်ၿပီး၊မွန္ကန္တိက်)ခိုင္ခံ့သည္ဆိုသည့္အခ်က္ကို ေတြ႔ရေပမည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္ကတည္းကက်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္ကိုစုေဆာင္းတင္ျပၿပီးေခ်ၿပီ။"

၉။ဇိုက္စ္ကာရွာနီ(ဝါဖာက်မ္းမူပိုင္)ကြယ္လြန္၁၀၉ဟီဂ်ရီ)အေနျဖင့္

ا ِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ واَنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ

အာယတ္ႏွင့္ဤကဲ့သို႔ေသာ္အျခားအာယတ္ေတာ္မ်ားသည္က်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္၌အပိုအလိုအတိုးအေလ်ာ့မွကင္းစင္သန္႔ရွင္းေၾကာင္းျပဆိုဖို႔ သက္ေသအေထာက္အထားျဖစ္ေၾကာင္းေျပာဆိုၿပီးမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

"ဤအေျခအေန(အေထာက္အထားအာယတ္ေတာ္မ်ားရွိေနရာ)တြင္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌အပိုအလိုအတိုးအေလ်ာ့ရွိခဲ့သည္ဟုဆိုမည္ ေလာ?တစ္ဆက္တည္း၌က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ဆန္႔က်င္ဘက္ရီဝါ ယတ္ေတာ္မ်ားတည္ရွိေနမည္ဆိုပါက-ဤကဲ့သို႔ေသာ္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားသည္ အေျခအျမစ္မရွိေခ်။"

၁၀။ရိႈက္ခ္ဟူရြလ္အာေမလီ(ကြန္လြန္-၁၁၀၄ဟီဂ်ရီ)၊မွမိန္႔ဆိုသည္မွာ-

"သမိုင္းႏွင့္ဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားသုေတသနျပဳသူတိုင္းေကာင္းမြန္စြာသိရွိႏိုင္သည္မွာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္မုိသာဝါေသရ္(စစ္မွန္သည့္)ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား၊ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ၊သာဝကေတာ္မ်ား၏တင္ျပမႈျဖင့္ခိုင္ခိုင္မာမာ၊ၿမဲၿမဲၿမံၿမံတည္ရွိေနၿပီး၊ကိုယ္ေတာ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)၏လက္ထက္ကတည္းကပင္စုေဆာင္းခဲ့ၿပီး၊စနစ္တက်စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေပသည္။"

၁၁။သုေတသီႀကီးျဖစ္သည့္"ကာေရွဖ္ဖြလ္ေကသြာအ္"အေနျဖင့္ေက်ာ္ၾကား ထင္ေပၚသည့္မိမိက်မ္း"ကာေရွဖ္ဖြလ္ေကသြာအ္"၌ေရးသားထားသည္မွာ-

"က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္ႀကီး၏ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈ၏အရိပ္အာဝါသ၌အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအတိုး၊အေလ်ာ့မွကင္းစင္ေနသည္မွာသံသယမရွိေပ။ဤအတြက္ေၾကာင့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုိယ္တိုင္ဤအေၾကာင္းသက္ေသထြက္ဆိုထားၿပီးေခတ္တိုင္း၊ေခတ္တိုင္းရွိအိုလမာမွလည္းသက္ေသထြက္ဆိုထားေလသည္။အနည္းငယ္ေသာ္အုပ္စုတစ္စုမွ (က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ခဲ့သည္ဟု)အဆိုရွိျခင္းကိုအေလး ျပဳ၊ဂ႐ုျပဳဖို႔မလိုအပ္ေခ်။"

၁၂။အစၥလာမ္မစ္ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးဟဇရတ္အာယာသြလႅာဟ္ အလ္အြဇ္မာေအမာမ္ခိုေမနီ(ရ.ဟ)သည္ဤအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးမိန္႔ၾကားထားမႈရွိရာ၊ထင္ရွားျပတ္သားသည့္သက္ေသအေထာက္အထားအျဖစ္အသိ ေပးတင္ျပမည္ျဖစ္ပါသည္။

”မည္သူမဆိုက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အားစုစည္းမႈ၊၎ကုရ္အာန္အားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈ၊၎ကုရ္အာန္ကိုရြတ္ဖတ္မႈႏွင့္ေရးသားမႈ၊သိရွိနားလည္သေဘာေပါက္ထားပါကက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္ အာန္၌ေျပာင္းလဲမႈ(အတိုး၊အေလ်ာ့၊အပိုအလို)မရွိေၾကာင္းသက္ေသထြက္ဆိုေပမည္။ထို႔ေနာက္မည္သို႔ေျပာင္းလဲမႈရွိသည္ဟုလက္ခံမည္မဟုတ္ေခ်။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ေျပာင္းလဲမႈရွိေၾကာင္းလာရွိသည့္ရီဝါယတ္မ်ားသည္မ မွန္ကန္ေခ်။ဤအတြက္အေထာက္အထားသက္ေသအျဖင့္အသံုးျပဳ၍မရေခ်။ (သို႔မဟုတ္)၎ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားသည္အတိအက်မသိရသျဖင့္လုပ္ႀကံေရးသားထားသည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းျပဆိုေနသည့္အရိပ္ဆိုေနသ ျဖင္ျပႆနာရွိေပသည္။(သို႔မဟုတ္) က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏သာအ္စီးလ္ ႏွင့္သဖ္စီးလ္ပက္သက္ဆက္ႏြယ္ေနသည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား(သို႔)အျခားအမ်ိဳးအစားမ်ားကိုတင္ျပရမည္ဆိုလွ်င္ႀကီးမားျပည့္စံုသည့္က်မ္းတစ္ဆူျပဳစုေရး သားဖို႔အေရးႀကီးလိုအပ္ေပသည္။

အကယ္၍ေခါင္းစဥ္ႏွင့္မလြဲသြားရန္စိုးရိမ္မႈမရွိပါကက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သမိုင္း၊က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္ရာစုမ်ားအတြင္းမည္ကဲ့သို႔ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းကိုတင္ျပေပသည္။ထို႔အျပင္ယေန႔ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏လက္ဝယ္၌ရွိေနသည့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သာလွ်င္ေကာင္းကင္က်က်မ္းျဖစ္ ေၾကာင္းမီးေမာင္းထိုးျပေပသည္။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ေကရာအသ္ (ဖတ္ရြတ္မႈ)ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးအကြဲအလြဲသည္၊ကြဲလြဲမႈတစ္ခုသာျဖစ္ၿပီးဂ်ီဘရာအီးအမီး(န)(အ.စ)အေနျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွလံုးသားဝယ္ခ်ျမန္းခဲ့သည္။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္လံုးဝမပက္သက္မဆက္ႏြယ္ေခ်။

အႏွစ္ခ်ဳပ္-မြတ္စလင္အမ်ားစုရွီအာျဖစ္ေစ၊စြႏၷီျဖစ္ေစ၊ဤ(လက္ဝယ္ရွိ) က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္ေကာင္းကင္က်က်မ္းျဖစ္ၿပီးတမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)အေပၚက်ျမန္းခဲ့ၿပီးအမ်ိဳးမိ်ဳးေသာေျပာင္းလဲမႈမွအတိုးအေလ်ာ့၊အပိုအလိုမွကင္းစင္ၿပီး၊လံုၿခံဳေၾကာင္းယံုၾကည္သက္ဝင္ထားၾကေလသည္။

ဤတင္ျပမႈျဖင့္ရွီအာမ်ားကိုက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ေျပာင္းလဲမႈရွိ သည္၊ယံုၾကည္ပါသည္ဟုစြပ္စြဲခ်က္သည္ပ်က္ျပယ္သြားေခ်ၿပီ။အကယ္၍မမွန္ကန္သည့္ရီဝါယတ္ေတာ္အခ်ိဳ႕(ရွီအာမ်ား)၌တင္ျပဆင့္ဆိုထားမႈကိုအေျခခံၿပီးက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ေျပာင္းလဲမႈကိုလက္ခံသည္ဟုသက္ေသထူမည္ဆိုပါကဤမမွန္ကန္သည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားတင္ျပမႈသည္ရွီအာမ်ားအနည္း ငယ္ေသာ(မေျပာပေလာက္သည့္)အုပ္စုမွတင္ျပထားသည္တင္မကအဟ္ေလစြႏၷတ္၏ေျမာက္ျမားစြာေသာသဖ္စီးပညာရွင္မ်ားသည္လည္းဘဲဤကဲ့သို႔ေသာရီဝါယတ္မ်ားကိုဆင့္ျပန္ထားေပသည္။

နမူနာအေနျဖင့္၎တို႔အထဲမွအခ်ိဳ႕ကိုတင္ျပပါမည္။

၁။အဗူအဗ္ဒြလႅာဟ္မိုဟမၼဒ္အဟ္မဒ္အန္ဆြာရီကရ္သိုဘီအေနျဖင့္မိမိ၏သဖ္ စီးလ္၌အဗူဘကရ္အန္ဗာဇီမွတဆင့္၊ၿပီးေနာက္ထိုနည္းတူစြာအိုဘိုင္ဗင္ကအ္ဗ္မွတဆင့္ရီဝါယတ္ကိုတင္ျပသည္မွာ-စူရာဟ္အဟ္ဇါဗ္(စူရာအမွတ္(၃၃)) (လက္ရွိ၇၃အာယတ္ေတာ္)သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္၌စူ ရာဟ္ဘကာရာ(စူရာဟ္အမွတ္၂)ခန္႔(၂၈၃အာယတ္ေတာ္)အတူတူျဖစ္ၿပီး၊ထိုအခ်ိန္၌အာယတ္(رجم)လည္းရွိေပသည္။

(ယခုဤအာယတ္သည္စူရာဟ္အဟ္ဇါဗ္၌မရွိေခ်။)

ထို႔အျပင္ဤစာအုပ္၌ပင္ဂ်နာေဗအာေအရွာထံမွတဆင့္ ဆင့္ဆိုခ်က္ကို တင္ျပထားသည္မွာ-

ဂ်နာေဗအာေအရွာမွမိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

စူရာဟ္အဟ္ဇါပ္သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏လက္ထက္၌အာ ယတ္ေတာ္၂၀၀ရွိၿပီး၊ၿပီးေနာက္က်မ္းေတာ္ျမတ္စုစည္းေရးသားခ်ိန္၌လက္ရွိအေျခအေနရွိသည့္အာယတ္ေတာ္မ်ားသာက်န္ရစ္ေတာ့ေလသည္။

၂။အလ္အစ္သ္ကန္(الا تقان)က်မ္းရွင္အေနျဖင့္တင္ျပသည္မွာ-

“အိုဘိုင္းစုစည္းထားသည့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌စူရာဟ္ေပါင္း၁၁၆စူရာဟ္ရွိေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကား-စူရာဟ္(حفد)ႏွင့္(خلع)အမည္ျဖင့္စူ ရာဟ္၂ပိုဒ္လည္းရွိခဲ့ေခ်သည္။“

အမွန္တကယ္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အားလံုးသိရွိေပသည္။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္ အာန္၌စူရာဟ္ေပါင္း၁၁၄စူရာဟ္သာရွိၿပီး၊ စူရာဟ္(حفد)ႏွင့္(خلع)သည္အရိပ္အ ေရာင္ပင္မရွိေခ်။

၃။ဟဗ္သြလ္လႅာဟ္ဗင္စလာမဟ္အေနျဖင့္“အလ္နာေဗခ္ဝါအလ္မန္စူခ္“ (الناسخ و المنسوخ)က်မ္း၌အနစ္ဗင္မာလစ္ကမွတဆင့္တင္ျပထားေပသည္။ ၎အေနျဖင့္ေျပာၾကားထားသည္မွာ-

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္၌စူရာဟ္ေသာင္ဗာခန္႔ရွိသည့္စူ ရာဟ္တစ္ပုဒ္ကိုဖတ္ရြတ္ခဲ့ေပသည္။ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္၎စူရာဟ္မွအာယတ္ ေတာ္တစ္ပါးတည္းကိုအလြတ္ရပါေတာ့သည္။၎အာယတ္ေတာ္သည္ကားဤကဲ့သို႔ျဖစ္ေပသည္။

لَوْ اَنّ لاِبْنِ آدَمَ وادِيانِ مِنَ الذَّهَبِ لاَبْتَغي اِلَيْهِما ثالِثاً وَلَوْ اَنَّ لَهُ ثالِثاً لاَبْتَغي اِلَيْها رابِعاً وَلاَيَملأ جَوفَ اِبْنِ آدَمَ اِلاّ التُرابُ وَيَتُوبُ اللهُ عَلي مَنْ تابَ !

အမွန္တကယ္ဤကဲ့သို႔ေသာ္အာယတ္ေတာ္သည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏“ဗလာဂါသ္“(အာစလွ်ာစ)ႏွင့္လည္းမကိုက္ညီေခ်။

၄။ဂ်လာလြလ္ဒီး(န)စူယူသီအေနျဖင့္မိမိ၏သဖ္စီးလ္က်မ္း(در المنثور)ဒူရလ္မန္ စူရ္၌အိုမာရ္ဗင္ခါသာဗ္ထံမွတဆင့္တင္ျပထားသည္မွာ-

“စူရာဟ္အဟ္ဇါလ္(စူရာဟ္၃၃)သည္စူရာဟ္ဘာကာရာ(စူရာဟ္၂)ႏွင့္အာ ယတ္ေတာ္မ်ားအေရအတြက္အတူတူပင္တည္း။“အာယတ္(رجم)သည္လည္းပါဝင္ေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ရွီအာ၊စြႏၷီေဖရ္ကာႏွစ္ခုစလံုး၌အုပ္စုအနည္းငယ္မွက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌အတိုးအေလ်ာ့ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္သည္ဆိုသည့္ရီဝါယတ္အမွား မ်ားကိုတင္ျပခဲ့ၾကေလသည္။

ဤမမွန္ကန္သည့္ရီဝါယတ္မ်ားကိုမြတ္စလင္မ်ား၏အမ်ားစုရွီအာျဖစ္ ေစ၊စြႏၷီျဖစ္ေစ၊လက္မခံထားေခ်။

၎အျပင္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အာယတ္ေတာ္မ်ား၊အစၥလာမ္မီ ေလာက၏မွန္ကန္ေသာ၊မိုသာဝါေသရ္(متواتر)(ဟဒီးစ္(သို႔)ရီဝါယတ္တင္ျပသူမွစၿပီး၊တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အထိသို႔မအ္စူးမ္ေအမာမ္(အ.စ)တစ္ပါးပါးအထိကြင္းဆက္မျဖတ္တင္ျပမႈရွိသည့္ရီဝါယတ္(သို႔)ဟဒီးစ္) ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား၊ေအဂ်္ မာ၊ေထာင္ေပါင္းမ်ားေသာကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏သာဝကေတာ္မ်ားတစ္ညီ တစ္ညြတ္တည္းအျမင္၊ကမာၻမြတ္စလင္မ်ား၏တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္းအျမင္အရ၊က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌မည္သည့္ေျပာင္းလဲမႈ၊အတိုးအေလ်ာ့၊အပိုအလိုမရွိခဲ့ေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။(ေကယာမတ္အထိလည္းရွိမည္မဟုတ္ေခ်။)

ေမးခြန္း။ ။၁၇

သာဝကေတာ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္ၿပီးရွီအာ၏အျမင္

အေျဖ။ ။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကိုေတြ႔ျမင္ျခင္းႏွင့္စကားလက္ဆံုေျပာဆိုခဲ့ သည္ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုရွီအာတို႔အျမင္၌အုပ္စုမ်ားအျဖစ္ခြဲျခားထားပါသည္။ကၽြန္ ေတာ္အေနျဖင့္ဤအေၾကာင္းအရာကိုမရွင္းလင္းမတင္ျပမည္အလွ်င္ဆြာဟာဘာ(ခ)သာဝက၏အနက္အဓိပၸါယ္ကိုၿခံဳငံုဖြင့္ဆိုခ်က္ျဖင့္ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ပို၍သင့္ေလ်ာ္ေပမည္။

ဤေနရာ၌ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဆြာဟာဘာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးဖြင့္ ဆိုခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးလာရွိရာအခ်ိဳ႕ကိုမီးေမာင္းထိုးျပပါမည္။

၁။စအီးဒ္ဗင္မစီးဗ္အေနျဖင့္ဖြင့္ဆိုသည္မွာ-

“အၾကင္သူကိုဆြာဟာဘာဟုေခၚဆိုပါသည္။၎အေနျဖင့္တစ္ႏွစ္(သို႔)၂ ႏွစ္ကိုယ္ေတာ္ႏွင့္အတူတစ္ႀကိမ္(သို႔)ႏွစ္ႀကိမ္ိကုိယ္ေတာ္ႏွင့္စစ္တိုက္ဖူးသူ ျဖစ္ရေပမည္။“

၂။ဝါက္ဒီအေနျဖင့္ဖြင့္ဆိုသည္ကား-

“ပညာရွင္မ်ား(အိုလမာ)အျမင္၌အၾကင္မည္သူမဆိုတမန္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ)ကိုျမင္ေတြ႔မည္၊ၿပီးေနာက္အစၥလာမ္ကိုလက္ခံမည္။ထို႔ေနာက္သာသနာ့ ႏွင့္ပက္သက္သည့္အမိန္႔ေတာ္မ်ားကိုစဥ္းစားေတြးေခၚမည္။ၿပီးေနာက္သေဘာက်မည္၊တစ္ေနရာတည္း၌တစ္နာရီမွ်ပင္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ႏွင့္အတူရွိမည္ဆိုလွ်င္ဆြာဟာဘာျဖစ္ေခ်သည္။“

၃။မိုဟမၼဒ္ဗင္အစၥမာအီးဘုခါရီအေနျဖင့္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကား-

“မြတ္စလင္မ်ားမွမည္သူမဆို တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္လက္ဆံုစ ကားဆိုဖူးမည္၊(သို႔)ေတြ႔ဖူး၊ျမင္ဖူးမည္ဆိုပါကကိုယ္ေတာ္၏ဆြာဟာဘာျဖစ္ေပသည္။“

၄။အဟ္မဒ္ဗင္ဟန္ဗဲလ္အေနျဖင့္ဆိုထားသည္မွာ-

“အၾကင္မည္သူမဆိုကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္အတူတစ္လ(သို႔)တစ္ရက္(သို႔)တစ္နာရီစကားလက္ဆံုေျပာဖူးမည္(သို႔)ေတြ႔ဖူးမည္ဆိုလွ်င္ဆြာဟာဘာျဖစ္ ေပသည္။“

အဟ္ေလစြႏၷတ္အိုလမာအျမင္၌(عدالت صحابه)“သာဝကမ်ား၏တရားမွ် တမႈ“သည္တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္းလက္ခံထားသည့္အဆိုတစ္ခုျဖစ္ေခ်သည္။ဆိုလိုသည့္အဓိပၸါယ္မွာ-မည္သူမဆိုတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္အတူစကား လက္စံုေျပာခဲ့ဖူးပါက၎သည္(သာဝကျဖစ္ၿပီး)တရားမွ်တသူျဖစ္ေပသည္။

ဤေနရာ၌ထင္ရွားျပတ္သားလွသည့္္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အာ ယတ္ေတာ္မ်ား၊ျဖစ္မီးေမာင္းထိုးၾကည့္ေပမည္။ထို႔ေနာက္(မင္သစ္ေကဝဟီ) အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ဝဟီေတာ္)ျဖင့္၊အေျဖထုတ္ထားသည့္ရွီအာေအမာမ္မီယာ၏အျမင္ကိုလည္းတင္ျပပါမည္။

သမိုင္းစာမ်က္ႏွာအေနျဖင့္အမည္ႏွင့္တစ္ကြ(၁၂၀၀၀)ေက်ာ္တမန္ ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏သာဝကေတာ္မ်ား(ဆြာဟာဘာမ်ားကို)ေဖၚျပထားပါ သည္။၎တို႔အၾကား၌စာရိတၱအစံု၏ပိုင္ရွင္မ်ားအျဖစ္ေတြ႔ႏိုင္ေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္အတူေနထိုင္စကားေျပာဆိုရသည့္ဖူးစာသည္အလြန္ ႀကီးမားဂုဏ္ယူစရာဆိုသည့္အခ်က္မွာဧကန္အမွန္ပင္တည္း။တစ္ခ်ိဳ႕သာ၎ကဲ့သို႔ဖူးစာကိုပိုင္ခဲ့ရေလသည္။

အြန္မသ္ေသအစၥလာမ္(အစၥလာမ္သာသနာ့ေနာက္လိုက္မ်ား)အေန ျဖင့္ဤကဲ့သို႔ဖူးစာရွင္မ်ားကိုေလးစားဂုဏ္ေပးသည့္အၾကည့္ျဖင့္ၾကည့္ၾကေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကား-၎သာဝကေတာ္မ်ားသည္အစၥလာမ္ဥပေဒမ်ား ကိုလမ္းေဆာင္ၿပီးပထမဆံုးအစၥလာမ္၏သိကၡာရွိသည့္၊က်က္သေရမဂၤလာႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္အလံေတာ္ကိုလႊင့္ထူလာခဲ့ၾကေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္လည္းအစၥလာမ္အလံတံခြန္ဆြတ္ ခူးႏိုင္သူမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးမိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

لا يَسْتَوِيْ مِنْکُمْ مَنْ اَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الفَتْحِ وَقاتَلَ اُولئِکَ اَعْظَمُدَرَجَةً مِنَ الَّذِيْنَ اَنْفَقُوا مِنْ بَعْدُ وَقاتَلُوا

အဓိပၸါယ္-အသင္တို႔အတြင္း၌မကၠာဟ္ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ကိုမေအာင္ျမင္မည္အ လွ်င္၊ေဂ်ဟဒ္မျပဳမည္အလွ်င္၊ေပးကမ္းလွဴဒါန္းသူသည္မကၠာဟ္ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေအာင္ျမင္မည္ၿပီးမွ၊ေပးကမ္းလွဴဒါန္းသူ၊ေဂ်ဟဒ္္ျပဳလုပ္မည္သူမ်ားသည္အတူတူမဟုတ္ေခ်။၎အျပင္မကၠာဟ္ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေအာင္ျမင္မည္ၿပီးေနာက္ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းမႈသည္ပို၍ျမင့္ျမတ္သူျဖစ္ပါသည္။

လက္ရွိအေျခအေနအရမလြဲမေသြလက္ခံဖို႔လိုသည့္အခ်က္မွာ-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံ ျခင္းသည္လူသားဟာေနာက္ဆံုးထြက္သက္အထိအၿမဲတမ္းတရားမွ်တသူအ ျဖစ္တည္ရွိေနမည့္အာမခံခ်က္ကိုေပးၿပီးလူသား၏အစစ္အမွန္၊အေျခအေနကိုေျပာင္းလဲေပးႏိုင္သည့္ဓာတုေဆးမဟုတ္ေခ်ဆိုသည့္အခ်က္ပင္တည္း။

ဤကိစၥကိုရွင္းလင္းထင္ရွားသြားရန္အတြက္အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးအရာ သည္ကား-အရာရာတိုင္းထက္ပိုၿပီး၊တစ္ထပ္တည္း၊တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္း ကမာၻ႔မြတ္စလင္မ်ားလက္ခံထားၾကသည့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အားဖတ္ ရြတ္ေလ့လာရန္ျဖစ္ေပသည္။ဤကိစၥေျဖရွင္းေစဖို႔ေကာင္းကင္က်က်မ္း(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္)ထံမွအကူအညီယူၾကပါမည္။

“ဆြာဟာဘာ“က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အျမင္တြင္

မန္သစ္ေကဝဟီ(စ) က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အျမင္တြင္ျမင့္ျမတ္ ေတာ္မူသည့္ကိုယ္ေတာ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)ထံေတာ္ဝယ္ခစားၾကသည့္ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံၾကသူမ်ား(သာဝကေတာ္မ်ား)ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးႏွစ္မ်ိဳး၊ႏွစ္စားရွိေပ သည္။

ပထမအမ်ိဳးအစား

ထိုသူမ်ား(သာဝကေတာ္မ်ား)အားအၿမဲထာဝရရွင္သန္ေနမည့္က်မ္း ေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္မွခ်ီးမြမ္းေထာမနာမႈျပဳထားသည့္အာယတ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ ေဖၚျပထားပါသည္။၎တို႔အစၥလာမ္သာသနာ့၏က်က္သေရေဆာင္သည့္ပိုင္ ရွင္မ်ားအျဖစ္တမ္းတေဖၚျပထားပါသည္။ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ဤေနရာ၌သာဝကေတာ္မ်ားမွ(အထက္ပါအတိုင္းအရည္အေသြးရွိသည့္)သာဝကေတာ္မ်ားတို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္အာယတ္ေတာ္မ်ားတစ္ခ်ိဳ႕ကိုေဖၚျပေပးပါမည္။

၁။တစ္ဦးထက္တစ္ဦးအလ်င္ဦးသူမ်ား

وَالسّابِقُونَ الاَْوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِيْنَ وَالاَْنْصارِ وَالَّذِيْنَ اتَّبَعُوهُمْ بِاِحْسان رَضِيَ اللهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأعَدَّلَهُمْ جَنّات تَجْرييْ مِن تَحْتَهَا الاَْنْهارُ خالِدِيْنَ فِيها أبَداً ذلِکَ الْفَوْزُ العَظِيْمُ

အဓိပၸါယ္-ပထမဦးဆံုးျဖစ္ၾကကုန္ေသာမိုဟာေဂ်ရီးမ္ႏွင့္အန္ဆြာ၊ၿပီးေနာက္အ ၾကင္မည္သူမဆိုထိုသူမ်ားသည္ေကာင္းမႈျပဳရာ၌၎တို႔(မိုဟာဒဂ်ရီးမ္ႏွင့္အန္ဆြာ)ကဲ့သို႔ေျခရာနင္းခဲ့ၾကေပသည္။အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္၎တို႔အားလံုးႏွစ္သက္ေတာ္မူေပသည္။အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သခင္သည္၎တို႔အားဂ်ႏၷတ္အမတသုခဘံု၌ဥယ်ာဥ္ေတာ္မ်ားအသင့္ျပဳလုပ္ထားၿပီးထိုဥယ်ာဥ္ေတာ္မ်ား၏သစ္ပင္မ်ားေအာက္မွစမ္းေခ်ာင္းမ်ားစီးေထြလ်က္ရွိၿပီး၊ထာဝစဥ္ေနထိုင္ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ဤသည္ကားႀကီးက်ယ္ႀကီးမားေသာေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။

၂။သစ္ပင္ေအာက္၌ဘိုင္အတ္ျပဳၾကသူမ်ား

لَقَدْ رَضِيَ اللهُ عَنِ المُؤْمِنينَ إذْ يُبايِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فِي قُلُوبِهِمْ فَأنزلَ السَّکِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأثابَهُم فَتحاً قريباً

အဓိပၸါယ္-ဧကန္မုခ်အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္သည္အသင္(တမန္ေတာ္ (ဆြ))ႏွင့္ဘိုင္အတ္ျပဳေနၾကသည့္မိုမင္သက္ဝင္ယံုၾကည္သူမ်ားကိုေက်နပ္ႏွစ္ ၿမိဳ႕ေတာ္မူေလသည္။ထို႔အျပင္(ထိုအရွင္ျမတ္သည္)၎တို႔၏ႏွလံုးသားမ်ားရွိသည့္အရာမ်ားကိုသိရွိနားလည္ေတာ္မူေပသည္။ထို႔ျပင္စိတ္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို၎တို႔အေပၚခ်ေပးေတာ္မူၿပီး၊အနီးကပ္ေအာင္ျမင္မႈကို၎တို႔အားဆု လာဒ္အျဖစ္ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္မူမည္။

၃။မိုဟာေဂ်မ်ား

لِلفُقَراءِ المُهاجِرِيْنَ الَّذِيْنَ اُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَاَمْوالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللهِ وَرِضْواناً وَيَنْصُرُونَ اللهَ وَرَسُولَهُ اُولئِکَ هُمُ الصّادِقُونَ

အဓိပၸါယ္-ဤပစၥည္း၊ဥစၥာမ်ားသည္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္မိုဟာေဂ်မ်ားအတြက္ ျဖစ္ေပသည္။၎တို႔သည္မိမိတို႔ေနအိမ္မ်ားကေမာင္းထုတ္ျခင္းခံခဲ့ၾကရၿပီး၊၎တို႔၏ပစၥည္း၊ဥစၥာမ်ားမွထိုသူတို႔အားေဝးေအာင္ထားခဲ့ေပသည္။၎တို႔သည္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေက်းဇူးေတာ္ႏွင့္ႏွစ္ၿမိဳ႕ေက်နပ္မႈကိုသာရွာေဖြႀကိဳး စားေနၾကပါသည္။အလႅာဟ္ႏွင့္ရစူလ္(ဆြ)ေတာ္အားကူညီေဖးမၾကကုန္၏။ထိုသူမ်ားသည္မွန္ကန္ေျဖာင့္မတ္သည့္သစၥာ၊ဝါဒီမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။

၄။ေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္သာဝကေတာ္မ်ား

مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ وَالَّذِيْنَ مَعَهُ اَشِدّاءُ عَلَي الْکُفّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُمْ تَريهُمُ رُکَّعاً سُجَّداً يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللهِ وَرِضْواناً سِيْماهُمْ فِيْ وُجُوهِهِمْ مِنْ اَثَرِ السُّجُودِ

အဓိပၸါယ္-မိုဟမၼဒ္(ဆြ)သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏တမန္ေတာ္ျဖစ္ေပ သည္။၎(သာဝကေတာ္မ်ား)တို႔သည္ကာေဖရ္မ်ားအတြက္ျပင္းထန္မာေက်ာသူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊မိမိတို႔၏အခ်င္းခ်င္းအတြက္ေပ်ာ့ေျပာင္း၊ၾကင္နာသူမ်ား၊နား လည္ေပးသူမ်ား၊ျဖစ္ၾကေပ၏။၎တို႔အားစဂ်္ဒါ၊ရကူအ္၊၏အေျခအေန၌ေတြ႔ရေပမည္ျဖစ္ေပသည္။အၿမဲတမ္းအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ဖာစ္လ္လိုကရမ္း(ခ်ီး ျမႇင့္ေပးသနားမႈ)ႏွင့္ေက်နပ္ႏွစ္ၿမိဳ႕မႈရရွိရန္သာလိုလားေပသည္။စဂ်္ဒါ၊ျပဳထားေသာအရိပ္လကၡဏာမ်ားသည္၎တို႔၏မ်က္ႏွာ၌ထင္ရွားေနေပသည္။

ဒုတိယအမ်ိဳးအစား

ဒုတိယအုပ္စုသည္ကားျမတ္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ႏွင့္အတူေနထိုင္စ ကားေျပာခြင့္ရရွိထားသူမ်ားျဖစ္သာ္လည္းအေရၿခံဳ၊မ်က္ႏွာႏွစ္ဖက္(မိုနာေဖက္)မ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။၎တို႔၏ႏွလံုးသားမ်ားသည္ဖ်ားနာေနေပသည္။က်မ္း ေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေနျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားဤကဲ့သို႔ေသာ္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏အေျခအေနအစစ္အမွန္ကိုမီးေမာင္းထိုးျပထားပါသည္။တမန္ ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အား၎တို႔ႏွင့္သတိႏွင့္ေနရန္တိုက္တြန္းထားပါသည္။ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ဤေနရာ၌ထိုအုပ္စုႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး၊နမူနာအခ်ိဳ႕ကိုတင္ျပပါ မည္။

၁။ေက်ာ္ၾကားသည့္မိုနာေဖက္မ်ား

اِذا جاءَکَ الْمُنافِقُونَ قالُوا نَشْهَدُ اِنّکَ لَرَسُولُ اللهِ وَاللهُ يَعْلَمُ اِنَّکَلَرَسُولُهُ وَاللهُ يُشْهَدُ اِنّ المُنافِقِيْنَ لَکاذِبُونَ

အဓိပၸါယ္-အို(တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိုနာေဖက္မ်ားသည္အသင္ထံလာ ေရာက္သည့္အခါ အသင္သည္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ေစလြတ္ေတာ္မူျခင္း ခံရသည့္ရစူလ္ တမန္ေတာ္ဟုသက္ေသေမးၾကေပမည္။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္သခင္သည္လည္း အသင္သည္တမန္ေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိေပသည္။ထို႔ အျပင္မိုနာေဖက္မ်ား(အေရၿခံဳမ်ား)သည္မုသားဆိုၾကေၾကာင္းသက္ေသထူေပမည္။

၂။မေက်ာ္ၾကားသည့္မိုနာေဖက္မ်ား

وَمِمَّنْ حَوْلَکُمْ مِنَ الاَْعْرابِ مُنافِقُونَ وَمِنْ اَهلِ الْمَديْنَةِ مَرَدُو عَلي النِّفاقِ لاتَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ . . .

အဓိပၸါယ္-အခ်ိဳ႕အသင္တို႔အနီး၌ရွိၾကကုန္သည့္ရြာသားမ်ားသည္မိုနာေဖက္ (အေရၿခံဳမ်ား)ျဖစ္ၾကေပသည္။ထို႔အျပင္အခ်ိဳ႕မဒီနာၿမိဳ႕သားမ်ားသည္ ေနဖက္ (အေယာင္ေဆာင္မႈ)တြင္ကၽြမ္းက်င္ၾကေပသည္။အသင္တို႔သည္၎တို႔အားမသိၾကေခ်။သို႔ေသာ္ကၽြႏ္ုပ္(အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္)သည္သိေတာ္မူေပသည္။

၃။ႏွလံုးသားမျဖဴစင္သူမ်ား

وَاِذْ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَالَّذِيْنَ فِيْ قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ما وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ اِلاّ غُرُوْراً

အဓိပၸါယ္-ထိုအခ်ိန္အခါဝယ္မိုနာေဖက္မ်ားႏွင့္စိတ္ႏွလံုးမသန္႔ရွင္း၊မျဖဴစင္သူ မ်ား(စိတ္ႏွလံုး၌ေရာဂါရွိသူမ်ား)ေျပာဆိုၾကသည္မွာ-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ ႏွင့္တမန္ေတာ္သည္ လွည့္ျဖားသည့္ ကတိသာေပးခဲ့သည္ဟုဆိုေလသည္။

၄။ဂိုနာဂါမ်ား(ငရဲသားမ်ား)

و آخَرُونَ اعْتَرَفُوْا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلاً صالِحاً وَآخَرَ سَيِّئاًعَسَي اللهُ اَنْ يَتُوْبَ عَلَيْهِمْ اِن اللهَ غَفُورٌ رَحِيْمٌ

အဓိပၸါယ္-ထို႔ျပင္အျခားတစ္အုပ္စုသည္မိမိတို႔၏ျပစ္မႈ၊ဒုစရိုက္၊မေကာင္းမႈ မ်ားကိုဝန္ခံၾကေလသည္။ထိုသူတို႔သည္ေကာင္းမႈ၊ကုသိုလ္မ်ားကိုမေကာင္းမႈ၊အကုသိုလ္မ်ားျဖင့္ေရာေႏွာထားၾကေပသည္။မ်ားမၾကာမွီအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္သည္၎တို႔၏ေသာင္ဗါ(ဝန္ခ်ေတာင္းပန္မႈ)ကိုလက္ခံေတာ္မူေပမည္။ဧကန္မုခ်ျမတ္အလႅာဟ္သည္အလြန္တရာသနားၾကင္နာညႇာတာေတာ္မူသည့္အရွင္ျဖစ္ေပသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ားအျပင္ တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္လည္းအခ်ိဳ႕သာဝကေတာ္မ်ားကို စက္ဆုပ္သည့္အေၾကာင္း ျပဆိုေနသည့္ရီဝါယတ္ေတာ္အေျမာက္အမ်ားလာရွိေပသည္။သာဓကအားျဖင့္နမူနာ၂ခုကိုတင္ျပပါမည္။

၁။အဗူဟာေဇမ္အေနျဖင့္စဟ္ဗင္စအ္ထံမွရီဝါယတ္ေတာ္ကိုတင္ျပသည္မွာ-တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

أنا فرطکم علي الحوض من ورد شرب و من شرب لم يظمأ ابداً و ليردنّ عليّ أقوامٌ أعرفهم و يعرفونني ثمّ يُحال بيني و بينهم

ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္အသင္အားေဟာင္ဇ္(ေရကန္)ဖက္ပို႔ေပးမည္။အၾကင္ မည္သူမဆိုထိုေရကန္ဆီေရာက္ၿပီးထိုေရကန္မွေရကိုေသာက္မည္ဆိုပါက၊ ထာဝရေရငတ္ေတာ့မည္မဟုတ္ေခ်။ၿပီးေနာက္အုပ္စုတစ္စုကၽြႏ္ုပ္ထံေရာက္လာေပမည္။ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္၎တို႔အားမွတ္မိေပမည္။၎တို႔မွလည္းကၽြႏ္ုပ္ကိုမွတ္မိေခ်မည္။ၿပီးေနာက္၎သူမ်ား(အုပ္စု)အားကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္ခြဲျဖစ္ေပမည္။

အဗူဟာေဇမ္မွေျပာၾကားသည္မွာ-ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ဤ(အထက္ပါ)ဟ ဒီးစ္ေတာ္အားႏိုအ္မန္ဗင္အဘီအယာရွ္ေရွ႕၌ဖတ္ရြတ္သည့္အခါ၎သည္အသင္အေနျဖင့္စဟလ္ဆီကဤအတိုင္းၾကားခဲ့ပါသနည္း?ဟုေမးျမန္းေလ၏။ ကၽြန္ေတာ္မွလည္းဟုတ္ပါသည္ဟုအေျဖေပးခဲ့ရာထိုအခ်ိန္ႏိုအ္မန္ဗင္အဘီအယာရွ္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-အဗူစအီးဒ္ခူဒ္ရီအေနျဖင့္ဤဟဒီးစ္ေတာ္ အား(ဝါက်)ပိုတိုး၍ဆင့္ျပန္ေလသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူ သည္ကား-

اِنَّهُمْ مِنِّي فيقال انّک لاتدري ما أحدثوا بعدک فأقول سحقاً سحقاً لمن بدَّل بعدي

အဓိပၸါယ္-ဤပုဂၢိဳလ္မ်ား(သာဝကမ်ား)သည္ကၽြႏ္ုပ္(မိုဟမၼဒ္(ဆြ))မွျဖစ္ေခ် သည္။ထို႔ေနာက္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အေနျဖင့္မိန္႔ေတာ္မူေပမည္။အသင္မရွိသည့္ေနာက္ပိုင္း ဤပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ဘာေတြလုပ္သည္ဆိုတာအသင္မသိ ေခ်။(ထိုအခ်ိန္)ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ ဤကဲ့သို႔ေသာ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား(သာဝကအတုမ်ား) အေပၚအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ရဟ္မသ္ေတာ္ေဝးပါေစ။အေၾကာင္းသည္ကားကၽြႏ္ုပ္မရွိေတာ့သည့္ေနာက္ပိုင္း(အဟ္ကမ္ဒီးန္-ဓမၼဥပေဒမ်ား)ကိုေျပာင္းပစ္ ၾကသည့္အတြက္ေၾကာင့္ဟုဆိုေပမည္။

“ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္၎တို႔ကိုမွတ္မိၿပီး၊၎တို႔သည္လည္းကၽြႏ္ုပ္ကိုမွတ္မိ ေလ၏။“ဆိုသည့္ဝါက်ႏွင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)မိန္႔ေတာ္မူသည့္အျခားဝါ က်တစ္ခု“ကၽြန္ေတာ္မရွိေတာ့သည့္ေနာက္ပိုင္းေျပာင္းလဲပစ္ၾကသည္။“ဆို သည့္႐ႈျမင္သံုးသပ္ျခင္းျဖင့္၎သူမ်ားသည္ကိုယ္ေတာ္(ဆြ)၏သာဝကေတာ္ မ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္းဆိုသည့္အခ်က္ကိုနားလည္သေဘာေပါက္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။၎တို႔သည္အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာကိုယ္ေတာ္ႏွင့္ဘဝတည္ေဆာက္ခဲ့ ၾကေပသည္။(ဤဟဒီးစ္ေတာ္အား၊ဘုခါရီႏွင့္မြတ္စလင္က်မ္း၏လည္းရီဝါ ယတ္ေတာ္ျပဳထားေပသည္။)

၂။ဘုခါရီႏွင့္မြတ္စလင္တို႔မွ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ထံေတာ္မွရီဝါယတ္ေတာ္ ဆင့္ဆိုျပသည္မွာ-

يرد عليَّ يوم القيامة رهطٌ من اصحابي ـ أو قال من أمّتي ـ فيحلؤون عن الحوض فأقول يا ربّ أصحابي فيقول انّه لاعلم لک بما أحدثوا بعدک اِنّهم اِرتدّوا علي أدبارهم القهقري

အဓိပၸါယ္-ေကယာမတ္ေန႔၌ကၽြန္ေတာ္၏သာဝကေတာ္မ်ားအုပ္စုတစ္စု(သို႔) ကၽြန္ေတာ္၏အြန္မသ္(ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမ်ားမွ)အုပ္စုတစ္စုသည္ကၽြန္ေတာ္ထံေရာက္လာၾကေပမည္။ၿပီးေနာက္(ေကာင္စဲရ္)ေရကန္ေတာ္ဆီေရာက္ျခင္းအနီးေရာက္ျခင္းမွမရွိေအာင္တားျမစ္ျခင္းခံရေပမည္။ၿပီးေနာက္ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္“အိုအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ေတာ္ဤသူမ်ားသည္ကၽြန္ေတာ၏သာဝကေတာ္(ဆြာဟာဗာမ်ား)ျဖစ္ပါသည္။“ေလ်ာက္ထားေပမည္။အလႅာဟ္ဟိုအ ရွင္ျမတ္အေနျဖင့္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-၎တို႔သည္အသင္မရွိသည့္ ေနာက္ပိုင္းမည္သည့္လုပ္ရပ္မ်ားကိုေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္းအသင္မသိေခ်။ဤသူမ်ားသည္မိမိတို႔၏မူလအေျခအေန(ဂ်ေဟလီးယသ္ေခတ္)သို႔ျပန္လွည့္သြားၾကေခ်သည္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ရလာဒ္

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္စြႏၷတ္ေသရစူလ္ ေလခိုဒါ(ဆြ)မွ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္အတူဘဝတည္ေဆာက္ခဲ့ၾက သည့္သာဝကေတာ္မ်ားသည္အားလံုးတဆင့္တတန္းတည္းမဟုတ္ေၾကာင္းမီးေမာင္းထိုးျပေနပါသည္။၎တို႔အထဲမွတစ္ခ်ိဳ႕သည္အစၥလာမ္သာသနာ့ေတာ္ ႀကီး၏စည္ပင္သာယာေအာင္အက်ိဳးျပဳရာတြင္အာနိသင္အရွိဆံုးေနရာမွတာ ဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။အျခားအုပ္စုတစ္စုမွတာဝန္အစပိုင္း၌ပင္မိုနာေဖက္မ်ား(အေယာင္ေဆာင္မ်ား)ႏွလံုးသား၏ေရာဂါသည္မ်ား(သို႔) လမ္းလြဲ၊လမ္းမွားသူမ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကေပသည္။

ဤတင္ျပမႈမ်ားျဖင့္ရွီအာမ်ား၏တမန္ေတာ္ႀကီး(ဆြ)၏သာဝကေတာ္ မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္အျမင္သည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏စြႏၷတ္ေတာ္ႏွင့္အညီျဖစ္သည့္အခ်က္မွရွင္းလင္းျပတ္သားသြားေခ်ၿပီ။

ေမးခြန္း(၁၈)

မိုသာ၏ဆိုလိုခ်က္မွာအဘယ္နည္း?ရွီအာအေနျဖင့္၎ကိုအဘယ္ ေၾကာင့္ဟလႅာဟ္ျပဳပိုင္သည္ဟုလက္ခံၾကပါသနည္း?

အေျဖ။ ။ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္ဇနီးသည္အျခား(တရားဝင္ေပါင္းကူးတံတား)အျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးသည့္အရာမွ“ေနကာ“ျဖစ္ေပသည္။တစ္ခါတစ္ရံ(ဤေနကာ)သည္ထာဝရ၊ရာသက္ပန္အတြက္ျဖစ္ၿပီးအခ်ိန္အခါသတ္မွတ္ခ်က္မရွိဘဲဖတ္ရေပသည္။တစ္ခါတစ္ေလ ဤေနကာသည္အခ်ိန္အကန္႔အသတ္အတြက္ျဖစ္ ေပသည္။

ဤေနကာႏွစ္မ်ိဳးစလံုးသည္တရားဝင္“ရွရီအီေနကာ“မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး၊ရာသက္ပန္ႏွင့္ယာယီသာကြဲျခားေပသည္။အျခားအခ်က္အလက္အာနိသင္မ်ားမွအတူတူပင္တည္း။

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ေနကာမိုသာ(ယာယီေနကာ)သည္ေနကာဒါအမ္ (ရာသက္ပန္ေနကာ)ကဲ့သို႔တရားဝင္ျဖစ္သည့္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကိုတင္ျပပါ မည္။

၁။အမ်ိဳးသားႏွင့္အမ်ိဳးသမီးအျခားမဂၤလာေဆာင္မႈကိုဂန္ထားေစသည့္ရွရီအီအေၾကာင္းအရာမ်ားမဟ္ရမ္ျဖစ္ေစသည့္အရာမ်ား၊အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားမရွိေစရ။အကယ္၍ရွိေနပါက“ေနကာ“မပိုင္ေခ်။

၂။ႏွစ္ဦးသေဘာတူညီမႈျဖင့္သတ္မွတ္ထားသည့္မဟာေငြအား“ေနကာ“၌ေဖၚ ျပရန္လိုအပ္ျခင္း။

၃။“ေနကာ“သည္မည္မွ်အခ်ိန္အတြက္ျဖစ္ေၾကာင္းသတ္မွတ္ျခင္း။

၄။ရွရီအတ္အရ“ေနကာ“ဖတ္ျခင္း။

၅။၎တို႔ႏွစ္ဦးမွသား၊သမီးထြန္းကားခဲ့ပါက၊ထိုသား၊သမီးတို႔သည္တရားဝင္ သား၊သမီးျဖစ္ေခ်သည္။ရာသက္ပန္ေနကာျဖင့္ထြန္းကားလာသည့္သား၊သမီးမ်ားအတြက္မွတ္ပံုတင္၊အိမ္ေထာင္စုဇယားျပဳလုပ္ေပးရသည့္နည္းတ.ယာယီေနကာျဖင့္ထြန္းကားလာသည့္သား၊သမီးမ်ားအတြက္လည္းလုပ္ေပးရေပ မည္။ဤေနရာ၌“ေနကာ“ႏွစ္ခုစလံုးအတြက္အတူတူပင္တည္း။

၆။ဤ(ယာယီေနကာ)ျဖင့္ထြန္းကားလာသည့္သား၊သမီးမ်ားအတြက္ဘဝအသံုးစရိတ္သည္အေဖ၏တာဝန္၊ဝတၱရားျဖစ္ၿပီးမိဘႏွစ္ပါးစလံုးထံမွအေမြဆက္ခံခြင့္ရွိေပသည္။

၇။ယာယီေနကာ၏အခ်ိန္ကုန္ဆံုးခ်ိန္၌အကယ္၍အမ်ိဳးသမီးအေနျဖင့္“ယာ ေအစာ“မဟုတ္ပါက၊မလြဲမေသြ“အစ္ေသ“ထားရေပမည္။အကယ္၍“အစ္ေသ“ေစာင့္ေနသည့္ကာလအတြင္းကိုယ္ဝန္ရွိေၾကာင္းသိရပါက-ကိုယ္ဝန္ပံု သ႑ာန္မပီျပင္လာခင္ပင္မည္သည့္ေနကာမွ်ျပဳပိုင္ခြင့္မရွိေခ်။

ထိူနည္းတူစြာရာသက္ပန္ေနကာဥပေဒမ်ားကဲ့သို႔ပင္ယာယီေနကာ၌ လည္းပဲဤဥပေဒမ်ားျဖစ္ပါသည္။ကြာျခားမႈသည္ကားယာယီေနကာသည္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုတရားဝင္ျဖည့္စည္းရန္အတြက္ခြင့္ျပဳထားသည္ျဖစ္ရာခင္ပြန္းသည္အတြက္ဇနီးသည္၏စားစရိတ္အတြက္တာဝန္ဝတၱရားမရွိေခ်။

ထို႔ျပင္ယာယီေနကာဖတ္ခ်ိန္အေမြပါဆုိင္သည့္ဆိုသည့္စည္းကမ္းခ်က္ကိုမထည့္သြင္းထားပါကဇနီးသည္အေနျဖင့္အေမြယူပိုင္ခြင့္မရွိေခ်။ဤ“ေန ကာ“ႏွစ္ခုစလံုးတြင္စစ္မွန္သည့္ေနကာအာနိသင္ကိုမပ်က္ျပယ္ေစေခ်။

အစၥလာမ္သာသနာ့ေတာ္၏ဥပေဒသမ်ား၊အၿမဲထာဝရရွင္သန္ေနၿပီး၊ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေၾကာင္းအားလံုးယံုၾကည္ခံယူထားၾကေပသည္။ဤအတြက္ ေၾကာင့္လိုအပ္ခ်က္မွန္သမွ်အတြက္အေျဖေပးႏိုင္သည့္စြမ္းအားရွိေပသည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေလ့လာၾကမည္။လူငယ္တစ္ေယာက္သည္ပညာဆက္လက္ဆည္းပူူးရန္အလို႔ငွာႏွစ္မ်ားစြာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ(သို႔)မိမိၿမိဳ႕မဟုတ္သည့္အျခား ၿမိဳ႕တြင္ပညာဆည္းပူးမည္၊အေျခအေနအင္အားလည္းမျပည့္စံုသည့္အတြက္ ေၾကာင့္အၿမဲေနကာလလည္းမျပဳႏိုင္ေခ်။ထိုအခ်ိန္၌၎အတြက္မလဲြမေသြ နည္းလမ္း(၃)လမ္းသာရွိေပရာမျဖစ္မေနတစ္လမ္းကိုေရြးခ်ယ္ရေပမည္။

(က)လူပ်ိဳဘဝျဖင့္ေနျခင္း။

(ခ)ညစ္ညမ္းသည့္လုပ္ရပ္မ်ား၊ဂိုနာအျပစ္ငရဲမ်ားတြင္ႏွစ္ျမဳပ္ေနျခင္း။

(ဂ)ေဖၚျပထားသည့္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီရွရီအတ္မွခြင့္ျပဳထားသည့္ေနကာျဖင့္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးျဖင့္သတ္မွတ္ထားသည့္ကာလတြင္ယာယီမဂၤလာေဆာင္ျခင္း။

ပထမနည္းလမ္းအေျခအေနႏွင့္ပက္သက္ၿပီးေယဘုယ်အားျဖင့္အမ်ားစုသည္က်႐ႈံးသည္ဟုေျပာဆိုႏိုင္ေပသည္။မိမိ၏ကာမစိတ္ကိုထိန္းၿပီး၊သည္းခံႏိုင္သည့္သူအေရအတြက္သည္လက္ခ်ိဳးေရတြက္ႏိုင္ေပသည္။သို႔ေသာ္ဤကဲ့သို႔က်င့္ေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္မည္သည့္လူတိုင္းမွ်မတတ္ႏိုင္ေခ်။

ဒုတိယနည္းလမ္းကိုေရြးသူမ်ားအတြက္ပ်က္ဆီးမႈ၊သနားစရာေကာင္းမႈသာေတြ႔ရေပမည္။အစၥလာမ္၏အျမင္၌လည္းဟရမ္လုပ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္ေပ သည္။ဤလုပ္ရပ္ကိုသဘာဝ၏လိုအပ္သည့္ေတာင္းတမႈတစ္ခုအျဖစ္အမည္ ေပးျခင္းသည္လမ္းလြဲ၊လမ္းမွားမႈတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္အစၥလာမ္မွအႀကံေပးထားသည့္တတိယနည္းလမ္းကိုသာေရြးခ်ယ္ရေပမည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏လက္ထက္၌က်င့္သံုးမႈရွိခဲ့ေသာ္လည္းကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏ေနာက္ပိုင္းတြင္ကြဲလြဲမႈတစ္ခုျဖစ္သြားေခ် သည္။

ဤေနရာတြင္သတိေပးျပန္လည္းႏိုးေဆာ္သည့္အေနျဖင့္မွတ္တမ္းတစ္ခုကိုေဖၚျပပါမည္။အၾကင္မည္သူမဆိုယာယီေနကာ(မိုသာ)ကိုေၾကာက္ၿပီး၊မသန္႔သည့္ဆက္သြယ္ေပါင္းသင္းမႈတစ္ခုကိုသတ္မွတ္မည္။ဤသို႔ေသာ္သူမ်ားအေနျဖင့္မလြဲမေသြသိထားရမည့္အခ်က္မွာမိုသာအားဖိုကာဟာ(ဓမၼသတ္ပညာရွင္မ်ား)အားလံုးႏွင့္အစၥလာမ္မီသုေတသီမ်ားအေနျဖင့္ထာဝရေနကာႏွင့္အၿမဲေနကာအဓိပၸါယ္ျခင္းအတူတူျဖစ္ေၾကာင္းကိုလက္ခံထားသည္ဆိုသည့္အခ်က္ပင္တည္း။

လက္ခံရသည့္အေၾကာင္းမွာအၿမဲေနကာကိုဖတ္မည္(ျပဳမည္)။သို႔ေသာ္သတို႔သားႏွင့္သတို႔သမီးႏွစ္ေယာက္စလံုး၏နီယသ္သည္ကားတစ္ႏွစ္(သို႔) တစ္ႏွစ္ထက္မနည္းမည္၊မ်ားမည္၊ၿပီးေနာက္သြာလစ္က္(ကြာရွင္းျပတ္ဆဲမႈ) ျဖင့္ကြာမည္။(ဤေနကာသည္လည္းမိုသာကဲ့သို႔ပင္တည္း)

အထက္ေဖၚျပပါမဂၤလာေဆာင္ျခင္းေနကာဖတ္ျခင္းသည္၊အျပင္ပိုင္း တြင္အၿမဲအတြက္ေနကာ၊ရာသက္ပန္အတြက္ေနကာျဖစ္ၿပီး၊အမွန္တကယ္အတြင္းပိုင္း၌ယာယီေနကာျဖစ္ေပသည္။

ဤရာသက္ပန္ေနကာႏွင့္ယာယီေနကာႏွစ္ခု၏ကြာျခားခ်က္မွာ-ယာယီေနကာသည္အျပင္ပိုင္း၊အတြင္းပိုင္းႏွစ္ခုစလံုး၌သတ္မွတ္ထားသည့္အခ်ိန္ကာလရွိပါသည္။သို႔ေသာ္အထက္ေဖၚျပပါရာသက္ပန္ေနကာမွအျပင္ပိုင္းတြင္အၿမဲအတြက္ျဖစ္ၿပီး၊အတြင္းျပင္၌ယာယီေခတၱအတြက္သာျဖစ္ေပသည္။

အၾကင္မည္သူမဆိုအထက္ေဖၚျပပါရာသက္ပန္ေနကာအားလက္ခံမည္အစၥလာမ္မီဓမၼသတ္ပညာရွင္မ်ားအားလံုးသည္လက္ခံထားသည္ဆိုပါကယာယီေနကာအားဟလႅာဟ္ျပဳပိုင္သည္ဟုလက္ခံရန္အတြက္အဘယ္ေၾကာင့္ ေၾကာက္ေနရပါသနည္း?

ဤေနရာအထိကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ယာယီေနကာ၏အမွန္တရားႏွင့္ပက္သက္ၿပီးသိရွိနားလည္ခဲ့ပါၿပီ။ယခု၎ေနကာအားဟလႅာဟ္ျဖစ္ေၾကာင္းသက္ ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္တင္ျပဖို႔အခ်ိန္ေရာက္လာေပၿပီ။ဤေနရာ၌အ ပိုင္းႏွစ္ခုကိုတင္ျပပါမည္။

အပိုင္း(၁)တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္တြင္ရွရီအီအရ“မိုသာ“ယာယီေနကာျပဳပိုင္ျခင္း။

အပိုင္း(၂) တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ေခတ္ကာလတြင္ဤရွရီအီအမိန္႔ (မိုသာ)အားမပယ္ဖ်က္ခဲ့ေၾကာင္း။

တို႔ျဖစ္ပါသည္။ယာယီေနကာ(မိုသာ) ျပဳပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္းထင္ရွားျပတ္ သားသည့္အေထာက္အထားမွဤအာယတ္ေတာ္ပင္တည္း။

فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنّ قآتوهُنّ أجُوُرَهُنّ فَرِيْضَةً

အဓိပၸါယ္။ ။“ၿပီးေနာက္မည္သည့္အခ်ိန္အခါမဆိုအသင္အေနျဖင့္ထိုအမ်ိဳးသ မီးမ်ားႏွင့္မိုသာယာယီေနကာျပဳမည္ဆိုလွ်င္၎တို႔၏သတ္မွတ္ထားသည့္မ ဟာေငြကိုေပးေဆာင္ပါေလ။“

ဤအာယတ္ေတာ္၏စကားလံုးမ်ားမွမိုသာယာယီေနကာအတြက္ဆို ထားေၾကာင္းထင္ရွားစြာမီးေမာင္းထိုးျပထားပါသည္။အေၾကာင္းသည္ကား-

ပထမ။ ။(استمتاع)ဆိုသည့္စကားလံုးကိုသံုးထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္ပါ သည္။အျပင္ပိုင္းအရယာယီေနကာ(မိုသာ)ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။အကယ္၍ရာသက္ပန္ေနကာကိုဆိုလိုပါကအရိပ္ျပအခ်က္ကိုေဖၚျပေပမည္။

ဒုတိယ။ ။(اُجُورَهُنَّ)ဆိုသည့္စကားလံုး၏အဓိပၸါယ္မွာ၎တို႔၏လုပ္အားခ(မဟာ ေငြ)ကိုသံုးထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။ဤသည္မိုသာ(ယာယီေနကာ)အတြက္ျဖစ္ ေၾကာင္းထင္ရွားေနေပသည္။အေၾကာင္းသည္ကား-ရာသက္ပန္ေနကာတြင္ “မဟ္ရီေယ“သို႔မဟုတ္“ေစဒါက္“ကိုသံုးသည့္အတြက္ေၾကာင့္ပင္တည္း။

တတိယ။ ။ရွီအာ၊စြန္နီသဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ဤအာယတ္ေတာ္သည္ မိုသာေနကာ၊ယာယီေနကာအတြက္က်ေရာက္လာေၾကာင္းလက္ခံမွတ္တမ္း တင္ျပထားေပသည္။

(စြန္နီအာလင္)ဂ်လာလြလ္ဒီးန္စူယူဘီအေနျဖင့္မိမိ၏သဖ္စီးရ္က်မ္း“ဒူ ေရလ္မန္စူ“၌အဗ္ေနဂ်ရီးရ္ႏွင့္ဆဒီထံမွဆင့္ျပန္သည္မွာအထက္ပါအာယတ္ ေတာ္သည္မိုသာေနကာအတြက္ျဖစ္ေပသည္။

ထိုနည္းတူစြာအဘူဂ်ဖရ္မိုဟမၼဒ္ဗင္ဂ်ရီးရ္သဗ္ရီအေနျဖင့္မိမိ၏သဖ္စီးရ္က်မ္းတြင္ဆဒီ၊မိုဂ်ဟစ္ဒ္ႏွင့္အဗ္ေနအဘာစ္ထံမွတဆင့္ျပန္ၾကားထားသည္မွာ-ဤအာယတ္ေတာ္(အထက္ပါ)သည္မိုသာေနကာအတြက္ျဖစ္ေပသည္။

စတုတၳ။ ။ေစဟာဆဒ္သာက်မ္းမ်ား၊မြစ္နဒ္က်မ္းမ်ားႏွင့္ဂ်ဝါေမအ္က်မ္းမ်ား၏ ျပဳစုသူမ်ားအေနျဖင့္လည္းအထက္ပါအျဖစ္အပ်က္(မိုသာေနကာ)အေၾကာင္းကိုလက္ခံေရးသားထားေပသည္။သာဓကအားျဖင့္မြတ္စလင္ဗင္ဟဂ်ာဂ်္အေနျဖင့္မိမိ၏စဟီးဟ္က်မ္းတြင္ဂ်ာေဖရ္ဗင္အဗ္ဒြလႅာဟ္ႏွင့္ဖလ္မာဗင္အကူအ္ထံမွရီဝါယတ္ေတာ္ကိုဆင့္ဆိုျပသည္မွာ-

خرج علينا منادي رسول الله ( عليه السلام ) فقال انَّ رسول الله قد أذن لکم أن تستمتعوا ؛ يعني متعة النِّساء

အဓိပၸါယ္။ ။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏အမိန္႔ေၾကျငာသူသည္ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထံေရာက္လာၿပီးေျပာေလ၏။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္အသင္တို႔ အား(استمتاع)ျပဳရန္ခြင့္ျပဳေတာ္မူေလသည္။ဆိုလိုသည္မွာအမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္မိုသာေနကာ(ယာယီေနကာ)ဖတ္ရန္ခြင့္ျပဳေတာ္မူေလသည္။

ေစဟာဆဒ္သာက်မ္းမ်ားႏွင့္မြစ္နဒ္က်မ္းမ်ားတြင္ဤအေၾကာင္းအရာ ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးလာရွိသည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားအားကိုဤ(စာအုပ္တြင္)ေဖၚျပ ရန္မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။ဤအတြက္ေၾကာင့္ရွရီအီမိုသာေနကာသည္အစၥလာမ္သာသနာ့အစႏွင့္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)လက္ထက္တြင္ရွိခဲ့ေၾကာင္းသုေတသီ၊အသိပညာရွင္မ်ားႏွင့္သဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္လက္ခံခဲ့ၾကသည္။

လက္ရွိေမးခြန္းတစ္ခုေမးစရာျဖစ္သည္ကားမိုသာေနကာအားပယ္ဖ်က္မိန္႔က်ေရာက္ခဲ့ပါသလား၊မၾကေရာက္ခဲ့ပါသလားဆိုသည့္ေမးခြန္းျဖစ္ေပ သည္။

ေယဘုယ်အားျဖင့္မိုသာေနကာသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ ထက္တြင္ရွိခဲ့သည္ကိုျငင္းေကာင္း၊ျငင္းႏိုင္သည့္သူရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေပသည္။ ေဆြးေႏြးစရာအခ်က္သည္ကား တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္၌မိုသာ ေနကာဆက္လက္ရွိခဲ့ပါသလား(သို႔)ပယ္ဖ်က္ေၾကာင္းခံခဲ့ရပါသေလာဆိုသည့္အခ်က္ပင္တည္း။

ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္အစၥလာမ္သမိုင္း၏႐ႈေထာင့္အရမြတ္စလင္မ်ားအေနျဖင့္ဤအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမိန္႔ေတာ္(မိုသာ-ယာယီေနကာ)အား ဒုတိယခလီဖြာသမၼတအထိက်င့္သံုးခဲ့ၾကေပသည္။ဒုတိယခလီဖြာအေနျဖင့္ လွိ်ဳ႕ဝွက္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္မိုသာေနကာအားတားျမစ္ခဲ့ေပသည္။

မြတ္စလင္ဗင္ဟဂ်ာဂ်္အေနျဖင့္မိမိ၏စဟီက်မ္းတြင္ေရးသားထားသည္မွာ-အဗ္ေနအဘာစ္ႏွင့္အဗ္ေနဇိုဗိုင္းတို႔အၾကား(မိုသာေယေနစာ)ႏွင့္(မိုသာ ေယဟဂ်္)တို႔ပက္သက္ၿပီးသေဘာထားကြဲလြဲသည့္အခါဂ်ဗရ္ဗင္အဗ္ဒြလႅာဟ္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္ကား-

فعلناهما مع رسول الله ( صلّي الله عليه وآله ) ثمّ نهانا عنهما عمر فلم نعد لهما

အဓိပၸါယ္။ ။ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္အတူမိုသာ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကိုက်င့္သံုးခဲ့ၾကေပသည္။ၿပီးေနာက္အိုမရ္မွ၎မိုသာႏွစ္ခုစလံုးကိုတားျမစ္ခဲ့ရာကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္မက်င့္သံုးေတာ့ေခ်။

ဂ်လာလြဒ္ဒီးန္စယူသီအေနျဖင့္မိမိ၏သဖ္စီးက်မ္းတြင္အဗ္ဒြလ္ရဇါက္ ႏွင့္အဗ္ေနဂ်ရီးရ္ထံမွ၊၎တို႔မွေဟကမ္းဆီမွရီဝါယတ္ေတာ္ဆင့္ျပန္သည္မွာ-၎ထံမိုသာအာယတ္ေတာ္သည္ပယ္ဖ်က္ျခင္းခံရၿပီးျဖစ္ပါသလား?ဟုေမးရာ၊၎မွမဟုတ္ဟုေျဖၾကားၿပီး၊ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)မွမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

لولا انّ عمر نهي عن المتعة ما زني الاّ شقيّ

အဓိပၸါယ္။ ။အကယ္၍အိုမရ္အေနျဖင့္မိုသာေနကာကိုမပိတ္ပင္မတားျမစ္ခဲ့ မည္ဆိုလွ်င္အက်င့္ဆိုး၊စ႐ိုက္ဆိုးသူမ်ားမွအပ“ေဇနာ“ျပဳမည္မဟုတ္ေခ်။ထို နည္းတူစြာအလီဗင္မိုဟမၼဒ္ကူ႐ိႈႀကီးအေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္ကား-အိုမရ္ဗင္ခ သြဗ္အေနျဖင့္မင္ဘဲရ္ေပၚထိုင္ၿပီးေျပာသည္မွာ-

ايّها الناس ثلاث کنّ علي عهد رسول الله أنا أنهي عنهنّ و أحرّمهنّ و أعاقب عليهنّ و هي متعة النّساء و متعة الحجّ و حيّ علي خير العمل

အဓိပၸါယ္။ ။အိုလူထုအအေပါင္းတို႔!သံုးခုေသာအရာသည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္၌ရွိခဲ့ေပသည္။သို႔ေသာ္ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္၎အရာသံုးခု အားတားျမစ္ၿပီး၊ဟရမ္အျဖစ္သတ္မွတ္ေပသည္။မည္သူမဆိုက်င့္သံုးမည္ဆိုပါကကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္အျပစ္ဒဏ္ေပးမည္။ထိုအရာသံုးခုသည္ကား-

 မိုသာေယေနစာ

 မိုသာေယဟဂ်္ႏွင့္

 ဟိုင္ရာအလႅာဟ္ခိုင္ေရလ္အမလ္တို႔ျဖစ္ေပသည္။

တင္ျပဖို႔သင့္ေတာ္သည့္အခ်က္မွာဤကိစၥႏွင့္ပက္သက္ၿပီးရီဝါယတ္မ်ား လာရွိသည္ကိုေဖၚျပမည္ဆိုလွ်င္ဤစာအုပ္၌ေနရာမလံုေလာက္ေခ်။ေလ့လာ ဖတ္႐ႈႏိုင္ရန္ေအာက္ေဖၚျပပါက်မ္းကိုးစာအုပ္မ်ားကိုေလ့လာေစလိုပါသည္။

ဘယ္သို႔ဆိုေစမိုသာေနကာသည္ေနကာႏွင့္အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ၏အမ်ိဳးအစားတစ္ခုျဖစ္ေခ်သည္။အေၾကာင္းမွာ-ေနကာသည္ရာသက္ပန္ႏွင့္ယာယီဟူ ၍ႏွစ္မ်ိဳး၊ႏွစ္စားရွိေပသည္။အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္မိုသာေနကာဖတ္မည္ဆိုပါကဖတ္ထားသည့္အမ်ိဳးသား၏ဇနီးျဖစ္ၿပီး၊၎အမ်ိဳးသားသည္ခင္ပြန္းစာရင္း ဝင္သြားေခ်သည္။

သဘာဝတရားႏွင့္အညီျပဳခဲ့သည္ဤကဲ့သို႔ေသာ္ေနကာသည္လည္း က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ေနကာဆိုင္ရာအာယတ္ေတာ္မ်ား၌အက်ံဳးဝင္ သြားေလသည္။

အကယ္၍က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္မွမိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

وَالَّذِيْنَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ اِلاّ عَلي اَزْواجِهِمْ اَوْ ما مَلَکَتْ اَيْمانُهُمْ

အဓိပၸါယ္။ ။ထို႔ျပင္မိုေမနီမ်ားသည္မိမိတို႔အရွက္၊အဂၤါကိုထိန္းသိမ္းၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။၎တို႔၏ဇနီးသည္မ်ား၊ကၽြန္မမ်ာ(ကနီးစ္)သည္၎တို႔၏အသံုးျပဳႏိုင္သည့္သူမ်ားျဖစ္ေပသည္။

ေဖၚျပထားသည့္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္မိုသာဖတ္မည္ဆိုလွ်င္ထိုအမ်ိဳးသမီးသည္(اِلاّ علي أزواجهِم)ဆိုလိုခ်က္ကိုျဖစ္ေပၚေစ ပါသည္။သတ္မွတ္ထားသည့္စည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းမ်ားမွအျပင္မေရာက္သျဖင့္အဓိပၸါယ္မွာ-ဤအမ်ိဳးသမီးသည္မိမိမိုသာဖတ္ထားသည့္အမ်ိဳးသား၏ဇနီးျဖစ္ သြားၿပီး၊၎အမ်ိဳးသားသည္သူမ၏ခင္ပြန္းသည္ျဖစ္သြားကာ(أزواجهِم)ဆိုသည့္အဓိပၸါယ္၌ဝင္သြားေခ်မည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္စူရာဟ္မိုေမႏူ၌ကာမစပ္ယွက္မႈအတြက္အ မ်ိဳးသမီးႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားကိုအုပ္စုႏွစ္စုသာခြင့္ျပဳထားေပသည္။တစ္အုပ္စုမွာဇနီးသည္မ်ားျဖစ္ၿပီး၊က်န္တစ္အုပ္စုမွာကၽြန္မ(ကနီးစ္)မ်ားျဖစ္ေပသည္။မိုသာေနကာဖတ္ထားသည့္အမ်ိဳးသမီးသည္လည္းပဲပထမအုပ္စုျဖစ္သည့္ဇနီးသည္ မ်ားစာရင္းတြင္ပါဝင္ေပသည္။

စူရာဟ္မိုေမႏူ၏ဤအာယတ္ေတာ္သည္စူရာဟ္ေနစာပါမိုသာအာယတ္ေတာ္အားပယ္ဖ်က္ခဲ့သူဟုဆိုထားသူမ်ားစကားမွာအံ့ဩစရာပင္တည္း။အ ေၾကာင္းသည္ကားပယ္ဖ်က္သည့္အာယတ္သည္၊ပယ္ဖ်က္မည့္အာယတ္ ထက္အလွ်င္က်ေရာက္ေၾကာင္းကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးအသိပင္တည္း။သို႔ ေသာ္ဤေနရာ၌ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနေပသည္။စူရာဟ္မိုေမႏူပယ္ဖ်က္သည့္အာယတ္ေတာ္ပါစူရာဟ္သည္မကီျဖစ္ေနေပသည္။(ဆိုလိုသည္မွာတမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ေဟဂ်ရတ္မျပဳမီအလွ်င္မကၠာဟ္ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္၌က်ေရာက္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

မိုသာအာယတ္ေတာ္ပါစူရာဟ္ေနစာသည္မဒီနာျဖစ္ေပသည္။(ဆိုလို သည္မွာ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ေဟဂ်ရတ္ျပဳၿပီးေနာက္မဒီနာ္ေရႊၿမိဳ႕ ေတာ္၌က်ေရာက္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

ဤအတြက္ေၾကာင့္မကီစူရာဟ္ပါအာယတ္ေတာ္သည္မဒီနာစူရာဟ္ပါအာယတ္ေတာ္အားမည္ကဲ့သို႔ပယ္ဖ်က္ႏိုင္သည္ဆိုသည့္ေမးခြန္းေမးစရာပင္တည္း?

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏လက္ထက္၌မိုသာအာယတ္ေတာ္ပယ္ဖ်က္ ျခင္းမခံရသည္မွာထင္ရွားျပတ္သားၿပီး၊သက္ေသအေထာက္အထားေနာက္ တစ္ခုမွာ-တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏လက္ထက္၌ ပယ္ဖ်က္ျခင္းမခံခဲ့ရ ေၾကာင္းျပဆိုေနသည့္ေျမာက္မ်ားစြာေသာရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ေပသည္။ဤကဲ့သို႔ေသာရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားမွရီဝါယတ္ေတာ္တစ္ခုမွာရွင္းလင္းခ်က္ႏွင့္တစ္ကြေဖၚျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည့္ဂ်လာလြဒ္ဒီး(န)စူယူသီး၏က်မ္း“ဒူေရလ္မန္စူရ္“ျဖစ္ေပသည္။

အဆံုး၌မွတ္ခ်က္(ရလာဒ္)တစ္ခုကၽြန္ေတာ္တင္ျပပါမည္။ထိုအရာမွာ-ေအမာမ္မန္ေနအဟ္ေလ့ဘိုက္(အ.စ)၊(၁၂)ပါးေအမာမ္မ်ား(အ.စ)သည္ဟ ဒီးစ္ေစစကာလိုင္း၏႐ႈေထာင့္အရ၊အြန္မသ္၏လမ္းမွန္ျပ၊လမ္းညႊန္မ်ားျဖစ္ပါ သည္။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္မခြဲဘဲရွိေနသူမ်ားျဖစ္ေပသည္။၎(ေအ မာမ္(၁၂)ပါး(အ.စ))အေနျဖင့္မိုသာယာယီေနကာအားတရားဝင္ေၾကာင္း၊ပယ္ဖ်က္ျခင္းမခံခဲ့ရေၾကာင္းရွင္းျပမိန္႔ေတာ္မူထားေပသည္။

အစၥလာမ္သာသနာေတာ္သည္ေခတ္တိုင္းအခါတိုင္းရွိလူပတ္ဝန္းက်င္၏အခက္အခဲျပႆနာမ်ားကိုေျဖရွင္းေပးႏိုင္သည့္စြမ္းအားရွိပါသည္။ထို႔ျပင္ဤကဲ့သို႔ေသာ္ယာယီေနကာမိုသာအားစည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းမ်ားျဖင့္ခြင့္ျပဳထား ျခင္းျဖစ္ေပသည္။တိုက္တြန္းထားေပသည္။အေၾကာင္းမွာ-ယေန႔မေကာင္းမႈ (လိင္ကိစၥမ်ား)ဖ်က္စီးမႈ၊ဆံုး႐ႈံးမႈတို႔တြင္နစ္ျမဳပ္ေနသည့္လူငယ္မ်ားကိုကယ္ တင္ႏိုင္သည့္လမ္းမ်ားမွတစ္လမ္းမွာ-အထူးစည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းႏွင့္အညီ ျပ႒ာန္းထားသည့္ယာယီေနကာ(မိုသာေနကာ)ျဖစ္ေပသည္။

ေမးခြန္း(၁၉)

အဘယ္ေၾကာင့္ရွီအာမ်ားသည္ေျမခဲအေပၚစဂ်္သာျပဳရပါသနည္း?

အေျဖ။ ။ေျမခဲေပၚ(သို႔)ရွဟီးတို႔၏ေျမျဖင့္ျပဳလုပ္ထားသည့္ေျမခဲအေပၚ စဂ်္သာျပဳျခင္းကိုကိုးကြယ္ဆည္းကပ္မႈတစ္မ်ိဳးႏွင္ေရွွွးရ္က္အမ်ိဳးအစား တစ္ခုကိုသတ္မွတ္ထားသည့္အုပ္စုလည္းရွိေပသည္။

ဤေမးခြန္း၏အေျဖအတြက္ဝါက်ႏွစ္ေၾကာင္းကိုျပန္လည္သတိေပးႏိုး ေဆာ္ဖို႔လိုအပ္ပါသည္။(السجود للّه)ဝါက်ႏွင့္(السجود علي الأرض)ဝါက်တို႔အၾကား ထင္ရွားျပတ္သားသည့္ကြာျခားမႈရွိေပသည္။ေမးခြန္းေမးသူသည္ဤဝါက်ႏွစ္ခုအၾကားကြာျခားမႈကိုမျမင္သျဖင့္ေစာဒကတက္ျပႆနာျပဳထားျခင္းျဖစ္ေပ သည္။

(السجود للّه)ဝါက်ကိုအျပည့္အဝနည္းျဖင့္ေဖၚျပမည္ဆိုလွ်င္စဂ်္သာသည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အတြက္သာတည္းျဖစ္ေပသည္။အမွန္တကယ္ (السجود علي الأرض)၏အဓိပၸါယ္မွာ-စဂ်္သာေျမႀကီးေပၚတြင္ျပဳရသည္ဟုျဖစ္ေပ သည္။အျခားနည္းျဖင့္ေဖၚျပရလွ်င္ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ေျမႀကီးေပၚနဖူးတင္၍ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားစဂ်္သာျပဳျခင္းမည္ေပသည္။

အေျခခံက်က်ေျပာရလွ်င္ကမာၻ႔မြတ္စလင္လူထုအေနျဖင့္အရာဝတၱဳ တစ္ခုခုေပၚမွနဖူးခ်ၿပီးစဂ်္သာျပဳၾကသည္။အမွန္တကယ္ဤစဂ်္သာမ်ားသည္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အတြက္သာပင္တည္းျဖစ္ေပသည္။

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အိမ္ေတာ္သို႔(ဟဂ်္သြားၾကသည့္)သူမ်ားသည္လည္းမစ္ဂ်စ္ဒ္ဒြလ္ဟရမ္ရွိေက်ာက္ျပားမ်ားအေပၚစဂ်္သာျပဳၾကပါသည္။အမွန္တကယ္၎တို႔၏စဂ်္သာရည္ရြယ္ခ်က္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အတြက္ ပင္တည္း။

ဤရွင္းလင္းတင္ျပမႈျဖင့္ ေျမႀကီး၊အရြက္မ်ားစသည္ျဖင့္၊နဖူးအေပၚတင္ ၿပီး စဂ်္သာျပဳျခင္းသည္ ၎အရာမ်ားကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း မဟုတ္ ေၾကာင္းထင္ရွားေနပါသည္။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အ တြက္သာ စဂ်္သာျပဳျခင္းျဖစ္ၿပီး က်ိဳးႏြံမႈ(အျမင့္ဆံုး)အသင့္၏ အမွီသဟဲမွာေျမ ႀကီးျဖစ္ေပသည္။

ဤနည္းျဖင့္ေျမႀကီးအေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္းသည္ ေျမႀကီးကို စဂ်္သာျပဳ ျခင္း မမည္ေၾကာင္း ထင္ရွားျပတ္သားေနေပသည္။

တစ္ဖက္တြင္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္မွ မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

ولِلّهِ يَسْجُدُ مَنْ فِي السَّماواتِ والاَْرْضِ

အဓိပၸါယ္-ပထဝီေျမႏွင့္ေကာင္းကင္၌ေနထိုင္သူမ်ားမွန္သမွ်သည္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ကိုသာလွ်င္ စဂ်္သာျပဳၾကေပသည္။

ထိုနည္းတူစြာ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

جُعِلَتْ لِيَ الاْرْضُ مَسْجِداً وَطَهُوْراً

အဓိပၸါယ္-ေျမႀကီးသည္ ကၽြႏ္ုပ္အတြက္ စဂ်္သာျပဳသည့္ေနရာႏွင့္သန္႔ စင္မႈျပဳသည့္အရာအျဖစ္သတ္မွတ္ထားေပသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အတြက္ စဂ်္သာႏွင့္ေျမႀကီး(သို႔)ကရ္ ဗလာေျမခဲအေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္း ႏွစ္ခုအၾကား၊အနည္းငယ္စိုးစိမွ်ပင္ ဆန္႔က်င္ မႈမရွိေခ်။အျပည့္အဝ ကိုက္ညီေပသည္။အေၾကာင္းမွာ-ေျမႀကီး၊အရြက္မ်ား အေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္းသည္ တစ္ပါးတည္းေသာ္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေရွ႕ ေတာ္ဝယ္ က်ိဳးႏြံမႈ၏ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ျဖစ္ေပသည္။

ဤေနရာ၌ ရွီအာအျမင္ႏွင့္ ႐ႈ႕ေထာင့္ကို ပိုမိုၿပီးထင္ရွားျပတ္သားလာ ေစရန္ (ရွီအာတို႔၏)ဦးေသ်ာင္၊ဦးေခါင္းေအမာမ္ဂ်အ္ဖရ္ဆြာဒစ္(အ.စ)၏နက္နဲ လွသည့္ ဩဝါဒေတာ္ကို ညႊန္ျပလွ်င္ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္ေပသည္။

عن هشام ابن الحکم قال قلت لأبي عبدالله ( عليه السلام ) : اخبرني عمّا يجوز السّجود عليه و عمّا لايجوز ؟ قال : السّجود لايجوز الاعلي الاْرْضِ أو ما أنْبتت الاْرض إلا ما أکل أو لبسَ . فقلت له جعلت فداک ما العلّة في ذلک ؟ قال لأنّ السجود هو الخضوع للّه عزّوجلّ فلاينبغي أن يکون علي ما يؤکل و يُلبس ، لأنّ ابناء الدُّنيا عبيد ما يأکلون و يلبسونَ ، و الساجد في سجوده في عبادة الله عزّوجلّ فلاينبغي أن يضع جبهته في سجوده علي معبود ابناء الدّنيا الَّذين اغتروا بغرورها . و السجود علي الأرض افضل لأنّه أبلغ في التَّواضع و الخضوع للّه عزّوجلّ

အဓိပၸါယ္-ဟာရွမ္းဗင္ဟကမ္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္ကား-စဂ်္သာ သည္ မည္သည့္အရာမ်ားအေပၚ ျပဳလွ်င္ မွန္ကန္ေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ ေအမာမ္ဂ်အ္ဖရ္ဆြာဒစ္(အ.စ)ထံ ေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။ ေအမာမ္(အ.စ)သည္ျပန္လည္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ- စဂ်္သာသည္ ေျမႀကီးအေပၚ၌ သာမလြဲ၊မေသြျပဳရေပမည္။ထို႔အျပင္စားႏိုင္၊ဝတ္ႏိုင္သည့္ အရာမ်ား မဟုတ္သည့္ေျမထြက္အရာမ်ားအေပၚ စဂ်္သာျပဳႏိုင္ေပသည္။ကၽြန္ ေတာ္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-ေအမာမ္(အ.စ)အတြက္ အသက္စေတးဖို႔ အသင့္ပါ။ဤအရာမ်ားအေပၚအဘယ္ေၾကာင့္စဂ်္သာျပဳႏိုင္ပါသနည္း?

အေျဖေပးေတာ္မူသည္မွာ- စဂ်္သာသည္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အ တြက္က်ိဳးႏြံ၊ခယမႈႏွင့္အမိန္႔နာခံျခင္းျဖစ္ပါသည္။ထို႔ျပင္စားေသာက္၊ဝတ္စရာ မ်ားအေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္းသည္မသင့္တင့္ေပ။အေၾကာင္းမွာေလာကမက္ေမာသူမ်ားသည္ စားေသာက္၊ဝတ္စရာမ်ား၏ ေက်းကၽြန္ျဖစ္ၿပီး မႏုႆလူသား သည္ စဂ်္သာျပဳေနခ်ိန္တြင္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားဆည္းကပ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ထိုအတြက္ေၾကာင့္မႏုႆအေနျဖင့္ မိမိ၏နဖူးအား ေလာကမမက္ ေမာသူမ်ား၏ မအ္ဗူသ္(ကိုးကြယ္ရွင္)အျဖင့္ သတ္မွတ္ထားသည့္ အရာမ်ား အေပၚစဂ်္သာ မျပဳသင့္ေခ်။ေျမႀကီးအေပၚ စဂ်္သာျပဳျခင္းသည္အေကာင္းဆံုး ႏွင့္အျမင့္ျမတ္ဆံုးပင္တည္း။အေၾကာင္းမွာေျမႀကီးအေပၚ စဂ်္သာျပဳျခင္းျဖင့္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အေရွ႕ေတာ္ဝယ္ ခယက်ိဳးႏြံမႈကို ပိုမိုျပသရာေရာက္ ေပသည္။

ဤအထက္ပါေအမာမ္(အ.စ)၏ဩဝါဒေတာ္ျဖင့္တစ္ပါးတည္းေသာ အရွင္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေရွ႕ေတာ္ဝယ္ ခယက်ိဳးႏြံမႈကိုျဖစ္ေပၚေစရန္ အလုိ႔ငွာ ေျမႀကီးအေပၚ၌ စဂ်္သာျပဳရေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပေနေပသည္။

ဤေနရာ၌ေမးခြန္း ေနာက္တစ္ခု ထြက္လာသည္ကား-အဘယ္အ တြက္ေၾကာင့္ ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ ေျမႀကီးႏွင့္အခ်ိဳ႕သစ္ရြက္မ်ားအေပၚ စဂ်္ သာျပဳၿပီး က်န္အရာမ်ားအားလံုးအေပၚ မျပဳရပါသနည္း?

ဤေမးခြန္းအတြက္အေျဖေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ေအဗာဒသ္(ဝတ္ျပဳမႈ) တိုင္းအ တြက္ ဥပေဒ၊အမိန္႔ ရွရီအတ္ဖက္မွ ကၽြႏု္ပ္တို႔ေရာက္ဖို႔အေရးႀကီးသကဲ့သို႔ ေအဗါဒသ္မ်ားအတြက္ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား၊ အေနအထား အေျခ အေနတို႔သည္လည္း ရွရီအသ္ကိုရွင္းျပသူ ဆိုလိုသည္မွာ တမန္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ)၏ ၾသဝါဒေတာ္မ်ားႏွင့္၊ ဘဝတည္ေဆာက္မႈျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ထံ ေရာက္ရွိရန္ အေရးႀကီးေပသည္။ အေၾကာင္းမွာ - က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ အမိန္႔ႏွင့္အ ညီ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ မႏုႆလူသားအားလံုးအဖို႔ စံနမူနာ၊ မွတ္ ေက်ာက္ျဖစ္ေတာ္မူသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

ယခု ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ ဘဝတည္ေဆာက္မႈ ႏွင့္စြႏၷတ္ေတာ္ကို ေဖာ္ၫႊန္းေနသည့္ ဟဒီးစ္ေတာ္အခ်ိဳ႕ကို တင္ျပပါမည္။ ထို ဟဒီးစ္ေတာ္မ်ား၌ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ ေျမႀကီး၊ႏွင့္ေျမႀကီးမွထြက္ရွိ သည့္အခ်ိဳ႕အရာမ်ား သာဓကအားျဖင့္ ဖ်ာေပၚတြင္ စဂ်္သာျပဳေတာ္မူခဲ့ ေၾကာင္း ပါဝင္ေပသည္။ယေန႔ေခတ္တိုင္ပင္ ရွီအာမ်ားအထက္ပါကိုယ္ေတာ္ ျမတ္(ဆြ) ၏ က်င့္စဥ္မ်ားအတိုင္း ယံုၾကည္မႈထားေပသည္။(က်င့္သံုးေပ သည္။)

၁။ အစၥလာမ္သာသနာေတာ္၏ မိုဟဒစ္ အုပ္စုတစ္စုမွ မိမိတို႔၏ စဟီးက်မ္း ေတာ္မ်ား၌ ခုိင္လံုသည့္အေထာက္အထား အကိုးအကား မ်ားျဖင့္ တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ ေျမႀကီးကိုစဂ်္သာျပဳရန္အတြက္ မိတ္ဆက္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း ႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ဆင့္ဆိုတင္ျပထားေပသည္။

ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အေနျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ -

جعلت لي الأرض مسجداً وطهوراً

အဓိပၸါယ္ - ေျမႀကီးအားကၽြႏ္ုပ္အတြက္ စဂ်္သာျပဳရမည့္ေနရာႏွင့္ သန္႔ စင္ ေစသည့္ အရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထားေတာ္မူ၏။

جعل ဆိုသည့္စကားလံုးသည္ ဤေနရာ၌ ဥပေဒ၊ အမိန္႔အျဖစ္ ရွင္းလင္းတင္ ျပျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ ဤကိစၥရပ္သည္ အစၥလာမ္၏ဥပေဒ ကို က်င့္သံုးေနသည့္ ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမ်ား အတြက္ အလႅာဟ္အရွင္ ျမတ္၏ အမိန္႔တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားျပတ္သားစြာသိရွိႏုိင္ေပသည္။

ထို႔ျပင္ ေက်ာက္တုံးေက်ာက္ခဲ ႏွင့္ ေျမႀကီးဟု ေခၚဆိုရသည့္ အရာမ်ား အေပၚ စဂ်္သာျပဳခြင့္ ရွိသည္ဆိုသည့္ အေထာက္အထား ျဖစ္သြားေပသည္။

၂။ အခ်ိဳ႕ အျခားေရဝါယသ္ေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး (ဆြ) သည္ မြတ္စလင္မ္မ်ားအား စဂ်္သာျပဳခ်ိန္၌ မိမိတို႔၏နဖူးမ်ားကို ေျမႀကီးေပၚ တင္ ထားရန္ အမိန္႔ေပးရသည့္ အခ်က္ကို သက္ေသျပေနေပသည္။ထို႔ ေၾကာင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ ၾကင္ယာေတာ္ အြန္ေမစလ္မာသခင္မ အေန ျဖင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ထံမွ ေရဝါယသ္ေတာ္ကို ဆင့္ဆိုသည္မွာ - တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ -

تَرّبْ وجهک للّه

အဓိပၸါယ္-မိမိ၏မ်က္ႏွာအားအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အဖို႔ ေျမႀကီးေပၚ ထားပါေလ။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ ဟဒီးစ္ေတာ္ပါتَرّبْ စကားလံုးျဖင့္ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္အား မီးေမာင္းထိုးျပေနေၾကာင္းသိရေလသည္။

ပထမ တစ္ခ်က္မွာ - လူသားအေနျဖင့္ စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္ မိမိ၏နဖူး အား မလြဲမေသြ ေျမႀကီးေပၚထား ရန္ ျဖစ္ေခ်သည္။

ဒုတိယတစ္ခ်က္သည္ကား - ထိုအမိန္႔စကားလံုးتَرّبْ ကို သံုးစြဲ ထား သျဖင့္ ျပဳရန္ ဝါဂ်ိဘ္ ျဖစ္ေပသည္။ အေၾကာင္းမွာ تَرّبْ အထက္ပါ စကားစု သည္تراب ဆိုသည့္စကားစုမွ ဆင္းသက္ လာၿပီး ေျမႀကီးဟု အဓိပၸါယ္ရပါ သည္။ၿပီးေနာက္ အမိန္႔ေပးစကားလံုး အျဖစ္ လည္း သံုးထားပါသည္။

၃။ ဤကိစၥ (ေျမႀကီးေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္း)ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ကိုယ္ေတာ္ျမတ္မို ဟမၼဒ္(ဆြ)၏ က်င့္ေဆာင္မႈသည္လည္း မြတ္စလင္မ္မ်ားအတြက္ သက္ေသ အေထာက္အထား အခိုင္အလံုျဖစ္ေခ်သည္။

ဝါေအလ္ဗင္ ဟဂ်ရ္ အေနျဖင့္ ေျပာၾကားသည္မွာ -

رأيت النبيّ صَلَّي الله عليه ] و آله [ وَسلَّم إذا سجد وضع جبهته و أنفه علي الأرض

အဓိပၸါယ္ - ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အား စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္ မိမိ၏နဖူးေတာ္ႏွင့္ ႏွာေခါင္းေတာ္အား ေျမႀကီးေပၚတင္ထားေၾကာင္း ေတြ႔ ခဲ့ပါသည္။

အနားစ္ဗင္မာလစ္က္၊ ထို႔ေနာက္ အစ္ဗ္ေနအဘားစ္ ၊ ၿပီးေနာက္ ကိုယ္ ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ ဘဝၾကင္ေဖာ္၊ ၾကင္ယာေတာ္မ်ား သာဓက အေနျဖင့္ ဟဇရသ္အေအရွာ၊ ဟဇရသ္အြန္ေမစလ္မာသခင္မ၊ ၎အျပင္ ေျမာက္မ်ားစြာ ေသာ ဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ား အေနျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေရဝါရသ္ ေတာ္ကို ဆင့္ ဆိုထားၾကပါသည္။

کان رسول الله ( صلّي الله عليه وآله) يُصَلّي عَلي الخُمرة

အဓိပၸါယ္ - တမန္ေတာ္ျမတ္္ႀကီး(ဆြ) သည္ (خمره ) ေခၚ စြန္ပလြန္

ျဖင့္ယက္လုပ္ထားေသာ ဖ်ာေပၚတြင္ နမားဇ္ ဝတ္ျပဳေလ့ရွိေပသည္။

အဗူစအီးဒ္ အေနျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ သာဝကေတာ္မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ဆင့္ျပန္ထားသည္မွာ -

دخلت علي رسول الله صلّي الله عليه ] و آله [ و سلّم و هو يصلّي علي حصير

အဓိပၸါယ္ - ကၽြန္ေတာ္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံေတာ္သို႔ အခစားဝင္ ခ်ိန္တြင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ ဖ်ာေပၚတြင္ ဝတ္ျပဳ ေနေလသည္။

အထက္ပါ ဟဒီးစ္ေတာ္သည္ ရွီအာတို႔၏ အယူအဆ၊ယံုၾကည္မႈ႐ႈ ေထာင့္ မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသျပဆိုေနေပသည္။ အေၾကာင္းမွာ (ရွီအာမ်ား) အေနျဖင့္လည္း ေျမႀကီးမွထြက္သည့္ စားမရ၊ ဝတ္မရသည့္ အရာမ်ားအေပၚ စဂ်္သာပိုင္ေၾကာင္း၊ မွန္ကန္ေၾကာင္း လက္ခံထားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ပင္တည္း။

၄။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ သာဝကေတာ္မ်ားႏွင့္ သာေဗအီးန္ တုိ႔၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား၊ က်င့္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္လည္း တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ စြႏၷတ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ေပသည္။

ဂ်ာဗိရ္ဗင္န္အဗ္ဒြလႅာဟ္ အန္ဆြာရီ အေနျဖင့္ ေျပာၾကားသည္မွာ -

کُنْتُ اُصَلّي الظُّهْرَ مع رسول الله صلّي الله عليه ] و آله [ و سلّم فآخذ قبضةً من الحصاء لتبرد في کفّي أضعها لجبهتي أسجد عليها لشدَّة الحرّ

အဓိပၸါယ္ - ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ႏွင့္အတူ နမာဇ္ ဇဟိုရ္ကိုဖတ္ေလ့ရွိပါသည္။ မိမိ၏လက္ေအးရန္အတြက္ေက်ာက္စရစ္ခဲေလး မ်ား လက္သီးစုပ္တြင္ ယူသြားေလ့ရွိပါသည္။ ၎ ေက်ာက္စရစ္ခဲေလးမ်ားကို စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္ မိမိ၏နဖူးေအာက္တြင္ ထားႏိုင္ရန္အတြက္ ျဖစ္ေခ်သည္။ အေၾကာင္းမွာ (ရာသီဥတုသည္) အလြန္ပူျပင္းသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေခ် သည္။

ရာဝီအေနျဖင့္ ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္မွာ - အကယ္၍ မိမိကိုယ္ ေပၚရွိ အဝတ္အေပၚ စဂ်္သာျပဳခြင့္ရွိပါက ဤအလုပ္ထက္ ခက္သည့္ ေက်ာက္စ ရစ္ခဲေလးမ်ားကိုေကာက္ျခင္း၊ ယူသြားျခင္းတို႔ ျပဳရန္မလိုေခ်။

အိဗ္ေနစအီးဒ္ (ကြယ္လြန္၊ ၂ဝ၉) မိမိ၏က်မ္းالطبقات الکبری တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးသားထားပါသည္။

کان مسروقٌ إذا خرج يخرج بلبنة يسجد عليها في السَّفينة

အဓိပၸါယ္ - မက္စ္႐ူးက္ဗင္န္အဂ်္ဒါအ္ အေနျဖင့္ ခရီးထြက္ခ်ိန္ တြင္ မိမိႏွင့္အတူ မဖုတ္ရေသးသည့္ အုတ္နီခဲ(ေျမႀကီးခဲ)အား သေဘၤာေပၚ တြင္ နမာဇ္ဝတ္ျပဳႏိုင္ရန္အတြက္ ယူေဆာင္လာေလ့ရွိေပသည္။

မွတ္သားရန္အေရးႀကီးသည္ကား - မက္စ္႐ူးက္ဗင္န္အဂ်္ဒါအ္ သည္ သာေဗအီန္တစ္ပါး ျဖစ္ၿပီး ၊ အိဗ္ေနမက္စ္အူးဒ္၏ သာဝကေတာ္ ျဖစ္ေပသည္။

အထက္ပါ က်မ္း၏ မူရင္းစာဆိုရွင္အေနျဖင့္ ၎ (မက္စ္႐ူးက္ဗင္န္အဂ်္ ဒါအ္)အား ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ေနာက္ပိုင္း ကူဖာၿမိဳ႕သားမ်ားတြင္ ပထမအ ဆင့္၏အုပ္စု၌လည္း ပါဝင္ေပသည္။ ၎အေနျဖင့္ အဗူဘကရ္၊ အိုမရ္၊ အြစ္ မာန္၊အလီ(အ.စ) ႏွင့္ အဗ္ဒြလႅာဟ္ပင္ အိဗ္ေနမက္စ္အူးဒ္ တို႔ထံမွ ေရဝါယသ္ ေတာ္မ်ား ဆင့္ဆိုခဲ့ေပသည္။

ဤအထက္ပါစကားျဖင့္ စဂ်္သာဂါ ေျမခဲကို အတူေဆာင္ထား ျခင္းသည္ ေရွးရ္က္ (သို႔) ေဗဒ္အသ္ မဟုတ္ေၾကာင္း ထင္ရွားျပတ္သားစြာ မီး ေမာင္းထိုးျပေနေပသည္။ သက္ေသထူၿပီး သိႏုိင္သည့္အခ်က္မွာ အစၥလာမ္ သမိုင္းတြင္ ဤကဲ့သို႔ေသာလုပ္ရပ္ ရွိခဲ့ေပသည္။

နာေဖ့အ္ အေနျဖင့္ ေျပာၾကားသည္မွာ-

إنّ ابن عمر کان إذا سجد و عليه العمامة يرفعها حتّي يضع جبهته بالأرض

အဓိပၸါယ္ - အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္န္အိုမရ္အေနျဖင့္ စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္ မိမိ၏ နဖူး အား ေျမႀကီးေပၚသို႔ခ်ႏုိင္ရန္အတြက္ မိမိ၏အမာမာ(ေဗါင္းထုတ္) ကို အေပၚ မတင္ေလ့ရွိေပသည္။

ရဇီးန္ အေနျဖင့္ ေျပာၾကားသည္မွာ -

کَتَب إليَّ عَلِيُّ بنُ عبدالله بن عبّاس رضي الله عنه أن ابعث إليَّ بلوح من أحجار المروة أسجد

عليه

အဓိပၸါယ္ - အလီဗင္န္အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္န္အဘားစ္ အေနျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ ထံ စာေရးထားသည္မွာ - မရ္ဝါေတာင္ေပၚမွ ေက်ာက္ခဲမ်ား ကၽြန္ေတာ့္ထံသို႔ ပို႔ေပးပါ၊ ထိုမွသာ ၎ေက်ာက္ခဲမ်ားအေပၚ စဂ်္သာ ျပဳႏုိင္ မည္ ျဖစ္ေပသည္။

၅။ အျခားတစ္ဖက္၌လည္းမြတ္စလင္မ္ဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ားအေနျဖင့္ေရဝါ ယတ္(သ)ေတာ္မ်ားကို ဆင့္ဆိုထားပါသည္။

၎တို႔၏ေရဝါယတ္(သ)ေတာ္မ်ားအရကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္မိမိအမာမာအားမိမိတို႔၏နဖူးႏွင့္ေျမႀကီးအၾကားၾကားခံအျဖစ္အသံုးျပဳသူမ်ားကို တားျမစ္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

ဆြာေလစဗါယီ အေနျဖင့္ ေျပာၾကားသည္မွာ -

إنَّ رسول الله صلّي الله عليه ] وآله [ و سَلَّم رأي رجلاً يسجد بجنبه و قد اعْتمَّ علي جبهته فحسر رسول الله صلّي الله عليه ] وآله [ و سَلَّم عن جبهته

အဓိပၸါယ္-တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္မိမိေဘးမွလူအား မိမိ၏နဖူးအားအမာမာျဖင့္ပတ္ထားသည္ကိုေတြ႕ေတာ္မူေလသည္။ထိုအခ်ိန္တြင္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္၎၏အမာမာ(အစ)ကိုဖယ္ေပးေတာ္မူေလသည္။

အယားဇ္ဗင္န္အဗ္ဒြလႅာဟ္ကိုရ္ရွီ အေနျဖင့္ ေျပာၾကားသည္မွာ -

رأي رسول الله ) صلّي الله عليه وآله(رجلاً يسجد علي کور عمامته فأومأ بيده : إرفع عمامتک و أومأ إلي جبهته

အဓိပၸါယ္-တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိအမာမာအစအေပၚစဂ်္ သာျပဳေနသူတစ္ဦးအားေတြ႕ေတာ္မူ၏။ထို႔ေနာက္၎၏နဖူးဘက္သို႔အရိပ္အ ေယာင္ျပ ၿပီးအမာမာကိုအေပၚမတင္ရန္ မိန္႔ေတာ္မူေလ၏။

အထက္ပါေရဝါယတ္(သ)ေတာ္မ်ားျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ ထက္တြင္ေျမႀကီးေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္းသည္အေရးႀကီးသည့္အမိန္႔တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ ေၾကာင္းဆိုသည့္အခ်က္ထင္ရွားျပတ္သားေနေပသည္။မိမိ၏နဖူးအားေျမႀကီးေပၚမခ်ပဲမိမိ၏အမာမာအေပၚခ်သည့္မည္သည့္မြတ္စလင္မ္တစ္ဦးကိုမဆို ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ တားျမစ္ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။

၆။ ရွီအာတို႔၏ ျပစ္မဲ့ မာ့အ္စူမ္ေအမာမ္မ်ား၊ ထိုမာ့အ္စူမ္မ်ားသည္ ဟဒီးေစ စကာလုိင္းအရ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ အၿမဲရွိေနမည္ ျဖစ္ေပသည္။ အျခားတစ္ဖက္၌ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ အဟ္ေလ့ဘိုက္(အ.စ)ျဖစ္ေခ် သည္။ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ ၾသဝါဒေတာ္မ်ား၌ေျမႀကီးေပၚစဂ်္ဒါျပဳျခင္းအ တြက္ အထင္အရွား လမ္းၫႊန္ထားပါသည္။

ေအမာမ္ဆြာဒစ္က္(အ.စ) မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ -

السجود علي الأرض فريضة و علي الخمرة سنَّة

အဓိပၸါယ္ - ေျမႀကီးေပၚ စဂ်္သာျပဳျခင္းသည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အမိန္႔ေတာ္ျဖစ္ၿပီး၊ ဖ်ာေပၚတြင္စဂ်္သာျပဳျခင္းသည္ (စြႏၷသ္ေသရစူလ္(ဆြ)) တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷသ္ေတာ္ျဖစ္ေပသည္။

အျခားတစ္ေနရာ၌ မိန္႔ေတာ္မူသည္ကား -

السجود لايجوز إلاّ علي الأرض أو علي ما أنبتت الأرض إلا ما أکل أو لبس

အဓိပၸါယ္ - ေျမႀကီးႏွင့္ ေျမႀကီးမွထြက္သည့္အရာမ်ား မွအပ (အျခား အရာမ်ား) အေပၚစဂ်္သာျပဳျခင္းသည္ မပိုင္ေခ်။ ထို႔ျပင္ (ေျမႀကီးမွထြက္သည့္ အရာမ်ားသည္) စားႏိုင္၊ ဝတ္ႏုိင္သည္မ်ား မျဖစ္ရန္လိုေပသည္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္၊ ရလာဒ္

ေဖာ္ျပထားသည့္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား၏ အလင္းေရာင္ ျဖင့္ သိႏုိ္င္သည့္အခ်က္မွာ - အဟ္ေလ့ဘိုက္(အ.စ)၏ ေရဝါယတ္(သ)ေတာ္ မ်ား တစ္ခုတည္းသာမဟုတ္ပဲ၊ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ၏စြႏၷသ္ေတာ္ႏွင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏သာဝကေတာ္မ်ား၊ သာေဗအီးန္မ်ား ၏ဘဝက်င့္ ေဆာင္မႈမ်ားမွလည္း ေျမႀကီးႏွင့္ (စားႏုိင္၊ ဝတ္ႏုိင္သည့္အရာမ်ား မဟုတ္ ေသာ) ေျမထြက္အရာမ်ားေပၚ၌သာ စဂ်္ဒါျပဳႏုိင္ေၾကာင္း သက္ေသထူ ေနေပ သည္။

ထို႔ျပင္ စဂ်္သာျပဳျခင္းႏွင့္ပက္သက္ၿပီး ထင္ရွားျပတ္သားစြာ သိႏုိင္ သည္မွာ - စဂ်္သာျပဳႏုိင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည့္အရာမ်ားအတြက္ ပိုင္ၿပီး၊ အျခား က်န္အရာမ်ားအေပၚ စဂ်္သာျပဳႏုိင္ျခင္းႏွင့္ပက္သက္ၿပီး အကြဲအ လြဲမ်ား ရွိေပသည္။

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ အဟ္ေသရာသ္ ႐ႈေထာင့္အရ လြတ္ေျမာက္မႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈလမ္းေၾကာင္းသည္ကား - စဂ်္သာျပဳဖို႔ အားလံုးသေဘာတူထား သည့္အရာမ်ား အေပၚ၌သာ စဂ်္သာျပဳျခင္းျဖစ္ေပသည္။

အဆံုး၌ ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ တင္ျပႏိႈးေဆာ္လိုသည္မွာ - ဤစဂ်္သာအခန္း က႑သည္ ေဖက္အီ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အစၥလာမ္မီ ဓမၼသတ္ ပညာရွင္ မ်ားအၾကား ဤကဲ့သို႔ေသာ ဖရ္အီ ကိစၥမ်ား ( ဖ႐ူေအဒီးန္ဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ား) တြင္ ေျမာက္မ်ားစြာ သေဘာထားအယူအဆကြဲလြဲမႈကို ေလ့လာ ေတြ႕ရွိရ ေပမည္။

ဤကဲ့သို႔ ေဖက္အီ ႐ႈေထာင့္ကြဲလြဲမႈသည္ ေသာက၊ ဒုကၡအေနျဖင့္ မလြဲမေသြ အေၾကာင္းျပခ်က္ မျဖစ္သင့္ေခ်။

အေၾကာင္းမွာ ဤကဲ့သို႔ေသာ ေဖက္အီ ကိစၥ၏ ကြဲလြဲမႈမွာ အဟ္ေလ့ စြႏၷတ္၏ ေဖရ္ကာ (၄)ခုစလံုး၌ အေျမာက္အမ်ား ေတြ႕ရေပမည္။ သာဓက အားျဖင့္ ေဖာ္ျပရမည္ဆိုလွ်င္ - စဂ်္သာျပဳခ်ိန္တြင္ စဂ်္သာဂါအေပၚ ႏွာေခါင္း ထိျခင္းသည္ မြတ္စ္သဟဗ္ ျဖစ္ေခ်သည္။ အျခားတစ္ဖက္၌ ဟန္ဖီ ေဖရ္ကာ အေနျဖင့္ ဝါဂ်ိဘ္အျဖစ္ လက္ခံထားေပသည္။ မျပဳပါက စဂ်္သာပ်က္သြား သည္ဟု ဆိုေလသည္။

ေမးခြန္း (၂ဝ)

ေမး။ ။ ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ ေဇယာရသ္ျပဳလုပ္ခ်ိန္ ဟရမ္၏ တံခါးမ်ား၊ တံတိုင္းမ်ားကို နမ္းရပါသနည္း။ အဘယ္ေၾကာင့္ ၎အရာမ်ားကို ဘရ္ကတ္ရွိသည့္အရာမ်ားအျဖစ္ လက္ခံၾကပါသနည္း။

ေျဖ။ ။ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အခ်စ္ေတာ္ ေအာင္လီယာမ်ားဖက္မွ အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္အရာမ်ားကို ဘရ္ကတ္ရွိသည့္အရာမ်ား အျဖစ္ လက္ခံမႈသည္ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ မြတ္စလင္မ္မ်ားအၾကား ေပၚ ေပါက္လာသည့္ ကိစၥရပ္အသစ္တစ္ခု မဟုတ္ေခ်။၎အျပင္ ထိုအေၾကာင္း အရာ၏ အုတ္ျမစ္မ်ားအျဖစ္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ႏွင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ၏သာဝကေတာ္မ်ားကို သမိုင္းတြင္ ေလ့လာေတြ႕ရွိႏုိင္ ေပသည္။

မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏သာဝကေတာ္မ်ား သာမက - ပြင့္ေလခဲ့ၿပီးေသာ တမန္တာ္(အ.စ) မ်ားသည္လည္း ဤကဲ့သို႔ ျပဳ က်င့္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ စာ႐ႈသူ၏ေ႐ွ႕ေမွာက္တြင္ ဤလုပ္ရပ္သည္ လုပ္ပို္င္ ခြင့္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ပက္သက္ၿပီး က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ) ၏ စြႏၷသ္ေတာ္မ်ားျဖင့္ သက္ေသထူျပေပမည္။

၁။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ဖတ္႐ႈ ေသလာဝသ္ လုပ္သည္ ကား - ဟဇရသ္ယူစြဖ္ ဆြာဒိက္(အ.စ) အေနျဖင့္ မိမိ၏ အစ္ကိုမ်ားကို မိမိ သည္(ယူစြဖ္)ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပၿပီး ၎တို႔၏ ဂိုနာဟ္(အကုသိုလ္) မ်ားကို ခြင့္လႊတ္ပလပ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ -

إذْهَبُوا بِقَمِيْصِيْ هذا فَأَلْقُوهُ عَلي وَجْهِ أبِيْ يَأتِ بَصِيْرا ً

အဓိပၸါယ္-ဤကၽြႏ္ုပ္အက်ႌကိုမိမိတို႔ႏွင့္အတူယူေဆာင္သြားပါေလ။ၿပီး ေနာက္မိမိ၏ဖခင္ဟဇရသ္ယာ့အ္ကူးဘ္(အ.စ)၏မ်က္ႏွာေပၚတြင္တင္ေပးပါ ေလ။ ၎၏ စကၡဳအလင္း ျပန္လည္ေရာက္ရွိ လာေပမည္။

ျပီးေနာက္ မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ -

فَلَمّا أَنْ جاءَ الْبَشِيْرُ ألْقاهُ علي وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِيراً

အဓိပၸါယ္ - ၿပီးေနာက္ ဝမ္းေျမာက္သတင္း ေပးေဆာင္သူအေနျဖင့္ ၎အက်ႌအား ဟဇရသ္ယာ့အ္ကူးဘ္(အ.စ)၏ ပါးျပင္ေပၚတြင္ တင္ေပး ေလသည္။ ထိုအခါ ၎၏ စကၡဳအလင္း ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာေပသည္။

ဤက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ အာယတ္ေတာ္မွ ေျပာျပသက္ေသထူ ေနသည္မွာ - အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏တမန္ေတာ္ ယာ့အ္ကူးဘ္(အ.စ)သည္ အျခားတမန္ေတာ္ ယူစြဖ္(အ.စ) အက်ႌအား သဗရ္ရြတ္က္(ဗရ္ကသ္ျဖစ္ေစ သည့္အရာ) အျဖစ္ လက္ခံခဲ့ေၾကာင္း ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ျပင္ ဟဇရသ္ယူစြဖ္ (အ.စ) ၏ အက်ႌသည္ စကၡဳအလင္းကို ျပန္လည္ျဖစ္ေစခဲ့ေလသည္။ ဤတမန္ေတာ္ျမတ္ႏွစ္ပါး၏ လုပ္ရပ္သည္ ေသာင္ဟီးဒ္ႏွင့္ အလႅာဟ္အရွင္ ျမတ္တစ္ပါးတည္းအား ကိုးကြယ္ျခင္းမွ အျပင္သို႔ထြက္သြားၿပီေလာ။

၂။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး (ဆြ)သည္ ကအ္ဗာေက်ာင္းေတာ္ကို သဝါးဖ္ ျပဳခ်ိန္တြင္ ဟဂ်္ေရအက္စ္ဝက္ဒ္ (ေက်ာက္တံုးမဲ)အား နမ္းေတာ္မူခဲ့သည္မွာ သံသယမရွိ မွန္ေပသည္။

ဘုခါရီ အေနျဖင့္ မိမိ၏စဟီက်မ္းတြင္ တင္ျပသည္မွာ - လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္န္အုိမရ္ထံ ဟဂ်္ေရအက္စ္ဝက္ဒ္ (ေက်ာက္တံုးမဲ)အား နမ္းျခင္းႏွင့္ပက္သက္ၿပီး ေမးျမန္းရာ ၎အေနျဖင့္ ေျဖၾကားသည္မွာ -

رأيت رسول الله) صلّي الله عليه وآله ( يستلمه و يقبّله

အဓိပၸါယ္ - ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) သည္ ဟဂ်္ေရအက္စ္ဝက္ဒ္အား စလာမ္ေပးေတာ္မူၿပီး၊ နမ္းေတာ္မူသည္ကို ေတြ႔ခဲ့ရေပသည္။

အကယ္၍ ေက်ာက္တံုးအားထိေတြ႔ျခင္း၊ နမ္းျခင္းသည္ ေရွးရ္က္ ျဖစ္မည္ဆိုပါက (ေသာင္ဟီးဒ္အတြက္ဖိတ္ေခၚသူ) မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ)သည္ က်င့္သံုးျပမည္မဟုတ္ေခ်။

၃။ ေစဟာ၏က်မ္းမ်ား၊ မိုစ္သနက္ဒ္က်မ္းမ်ား၊ သမိုင္းႏွင့္ ဆိုနန္စာအုပ္ မ်ားတြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ သာဝကေတာ္မ်ားသည္ ကိုယ္ေတာ္ ျမတ္ (ဆြ)ႏွင့္ပတ္သက္သည့္အရာမ်ား ဥပမာ - အက်ႌ၊ ဝူဇူေရ၊ အိုးခြက္ထဲမွ ေရ စသည္တို႔ကို သဗရ္ရြတ္က္အျဖစ္ ယံုၾကည္သံုးစြဲခဲ့ေၾကာင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ေသာေရဝါယတ္(သ)ေတာ္မ်ား လာရွိေၾကာင္း ေလ့လာမွတ္သားႏုိင္ေပသည္။ ၎ေရဝါယတ္(သ)ေတာ္မ်ားကို ရွာေဖြေလ့လာျခင္းျဖင့္ သဗရ္ရြတ္က္ကိစၥပိုင္ ေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အနည္းငယ္မွ်ပင္ ကန္႔ကြက္ လက္မခံမႈကို ျပဳမည္ မဟုတ္ေခ်။

သို႔ေသာ္လည္း ဤအက်ဥ္းခ်ဳပ္စာအုပ္ငယ္ေလးအတြင္း သဗရ္ရြတ္က္ ကိစၥႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ ေရဝါယတ္(သ)ေတာ္မ်ားအားလံုးကို အမွတ္စဥ္မ်ား ႏွင့္ တကြ တင္ျပဖို႔ မျဖစ္ႏုိိင္ေခ်။ သို႔ေသာ္ နမူနာအေနျဖင့္ အခ်ိဳ႕ေရဝါ ယတ္(သ)ေတာ္ မ်ားကို တင္ျပလိုက္ပါသည္။

က။ ဘုခါရီအေနျဖင့္ မိမိ၏ စဟီက်မ္းတြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) ႏွင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏ သာဝကေတာ္မ်ားအား အထူးလကၡဏာရပ္၊ ဝိေသသန မ်ား ကိုတင္ျပသည့္ ေရဝါယတ္(သ)ရွည္ႀကီးအတြင္း ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးသားထား ေပသည္။

و إذا توضّأ کادوا يقتتِلون علي وضوئه

အဓိပၸါယ္ - တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) ဝူဇူျပဳလုပ္ခ်ိန္တြင္ မြတ္စလင္မ္ မ်ားအေနျဖင့္(ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ဝူဇူေရအားရရွိမႈအတြက္)ရန္ျဖစ္မည္နီးပါး ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။

ခ။ အိဗ္ေနဟဂ်ရ္ အေနျဖင့္ တင္ျပထားသည္မွာ -

إنَّ النّبيّ صلّي اللّه عليه و علي آلِه و سلّم کان يؤتي بالصّبيان فيبرک عليهم

အဓိပၸါယ္ - ဧကန္မုခ် ကေလးငယ္မ်ားကို မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ထံေတာ္သို႔ေခၚေဆာင္လာၾကေလသည္။ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အေနျဖင့္၎တုိ႔ဗရ္ကသ္ရွိေစရန္အလို႔ငွာ ဒိုအာေတာင္းေတာ္မူေလသည္။

ဂ။ မိုဟမၼဒ္သြာဟိရ္မကၠီအေနျဖင့္ေရသားထားသည္ကားအြန္ေမဆြာဗစ္က္ ထံမွေရဝါယတ္(သ)ေတာ္လာရွိသည္မွာ-ရစူလ္ေလခိုဒါ(ဆြ)အေနျဖင့္ကၽြန္မ (တို႔)အိမ္သို႔ႂကြျမန္းလာၿပီး၊နံရံ၌ခ်ိတ္ဆြဲထားသည့္ေရအိတ္မွေရအားမတ္တတ္ရပ္၍ေသာက္သံုးေတာ္မူေလသည္။ၿပီးေနာက္ကၽြန္မအေနျဖင့္မတ္တတ္ရပ္ၿပီး ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ေသာက္သံုးထားသည့္ေရအိတ္၏ႏႈတ္ခမ္းကုိ ျဖတ္ေတာက္ၿပီး မိမိထံ တြင္ ထားေလသည္။

ဆက္လက္ၿပီး လာရွိသည္ကား - ဤဟဒီးစ္ေတာ္အား ေသရ္မီးဇီက်မ္း ပိုင္ရွင္မွလည္းေရဝါယတ္(သ)ျပဳထားေတာ္မူေလ၏။၎အေနျဖင့္ေရးသား ထားသည္မွာ-ဤဟဒီးစ္ေတာ္(အထက္ပါ) သည္ စဟီႏွင့္ဟစန္ ျဖစ္္ေပသည္။

ေရယာစ္စြလ္ဆြာေလဟီးန္က်မ္း၌ ဟဒီးစ္ရွင္းျပသူ တင္ျပသည္မွာ - အြန္ေမဆာဗိသ္အေနျဖင့္ေရအိတ္ႏႈတ္ခမ္းကိုျဖတ္ေတာက္ရျခင္းမွာကိုယ္ ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ႏႈတ္ေတာ္၏ေနရာကိုသိမ္းဆည္းထားလို၍ျဖစ္ေပသည္။ အေၾကာင္းမွာသူမသည္ဤအရာအားသဗရ္႐ြတ္က္အျဖစ္ယံုၾကည္လက္ခံေလ၏။

ထိုနည္းတူစြာသာဝကေတာ္ႀကီးမ်ားသည္လည္းကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ေသာက္သံုးထားသည့္ေနရာမွေရကို ေသာက္သံုးႏိုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေလ၏။

کان رسُولُ اللهِ صلَّي الله عليه ] و آله [ و سلَّم إذا صلّي الغداة جاء خدم المدينة بِآنيتهم فيها الماء فما يؤتي بإناء إلاّ غمس يده فيها قربّماه جاؤوه في الغداة الباردة فيغمس يده فيها

အဓိပၸါယ္ - တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) နမာဇ္ေဇဖဂ်္ရ္ ဝတ္ျပဳၿပီးခ်ိန္ တြင္ မဒီနာ၏ခါသမ္မ်ား (မဒီနာ၏အက်ိဳးေဆာင္အလုပ္ လုပ္ေဆာင္သူမ်ား) မွ ေရခြက္(မ်ား)ကို တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အား ဆက္သေလ့ရွိသည္။ကိုယ္ ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ မိမိ၏လက္ေတာ္အား ၎ေရခြက္မ်ားအားလံုးတြင္ နစ္ေတာ္မူေလ့ရွိသည္။ အခ်ိဳ႕ေအးခ်မ္းသည့္မနက္မ်ားတြင္လည္း၎တုိ႔သည္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ထံ ခစားေလ့ရွိေပသည္။ ထိုအခ်ိန္၌လည္းတမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ မိမိ၏ လက္ေတာ္အား ၎တို႔၏ ေရခြက္မ်ားတြင္ နစ္ ေတာ္ မူေလသည္။

အထက္တြင္ေဖာ္ျပၿပီးခဲ့သည့္ အေထာက္အထားမ်ားမွ မီးေမာင္းထိုးျပ ေနသည္မွာ-ေအာင္လီယာေယခိုဒါႏွင့္ ဆက္ႏြယ္၊ ပက္သက္သည့္အရာမ်ား သည္ သဗရ္႐ြတ္က္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘရ္ကသ္ျဖစ္ေစသည့္ အရာမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ပိုင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။ မည္သူမဆို သဗရ္႐ြတ္က္ကိစၥ အတြက္ေၾကာင့္ ရွီအာမ်ားကို ေရွးရ္က္ အေရာင္ႏွစ္မ်ိဳးကိုးကြယ္သူမ်ားအျဖစ္ စြပ္စြဲျခင္း၏ အဓိပၸါယ္မွာ ၎တုိ႔ အေနျဖင့္ ေသာင္ဟီးဒ္ႏွင့္ေရွးရ္က္အေၾကာင္း ကို အေသအခ်ာနားမလည္ ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။

အေၾကာင္းမွာ - ေရွးရ္က္၏ အဓိပၸါယ္မွာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား ခဝပ္ ကိုးကြယ္မႈႏွင့္အတူ အျခားသက္ရွိ တစ္ခုအား အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ လက္ခံျခင္းျဖစ္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အလုပ္ေတာ္မ်ားကို ၎၏အလုပ္ဟု ခံယူျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ၎အား အဓိက က်သူ (ဖန္ဆင္းရွင္) အျဖစ္ႏွင့္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အကူအညီ အေဖးအမ မပါပဲ အက်ိဳးသက္ေရာက္ ေအာင္ျပဳႏုိင္သူအျဖစ္ လက္ခံယံုၾကည္ျခင္း ျဖစ္ေပ သည္။

အမွန္တကယ္တြင္ ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ ေအာင္လီယာေယခိုဒါႏွင့္ စပ္ လ်ဥ္း သည့္အရာမ်ားကို ၎၏ေအာင္လီယာမ်ားပမာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အဖန္ဆင္းခံ အျဖစ္ ခံယူထားေလသည္။ အမွန္တကယ္ ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ရွင္သန္ တည္ရွိ္မႈ ၊ ထို႔နည္းတူစြာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို ျဖစ္ထြန္းေစမႈသည္ တစ္ပါးတည္းေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အကူအညီ၊ အေဖးအမ ေၾကာင့္ သာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။

ရွီအာတို႔ မိမိတို႔၏ေအမာမ္မ်ား(အ.စ)ႏွင့္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ သာသ နာေတာ္၏ အထိမ္းအမွတ္မ်ားကို အေလးအျမတ္၊ အရိုအေသျပဳျခင္းမွ စစ္မွန္ သည့္ေမတၱာ၊ ခ်စ္ခင္မႈကို ျပသလုိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး၊၎တို႔ေၾကာင့္ ဘရ္ကသ္ မဂၤလာကိုျဖစ္ထြန္းေစသည္ဟု ခံယူၿပီး အက်ိဳးအျမတ္ရယူၾကေပ သည္။

အကယ္၍ ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္ကိုယ္ ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏အဟ္ေလ့ဘုိက္(အ.စ)တို႔၏ ေရာင္ဇာမ်ား(ဇရီမ်ား)ကို ေဇယာရတ္ျပဳခ်ိန္တြင္ ဇရီေတာ္ကိုနမ္းျခင္း၊ ဟရမ္၏နံရံမ်ားကို ပြတ္သပ္ျခင္း ကို ျပဳလုပ္မႈသည္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ႏွင့္ ၎၏အဟ္ေလ့ဘိုက္ (အ.စ) အား အခ်စ္ေမတၱာထားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေခ်သည္။ ဤအ ခ်စ္ေမတၱာ စိတ္ဓါတ္ သည္ အခ်စ္ေမတၱာထားတတ္သည့္ လူသားတိုင္း၏ အတြင္းသဘာဝအရ တည္ရွိေနၿပီး (အရိပ္လကၡဏာမွ)အျပင္သို႔ထုတ္ေဖၚပါ သည္။

ဤအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး ကဗ်ာဆရာမွ စပ္ဆိုထားသည္မွာ -

أمُرُّ عَلَي الدِّيارِ دِيار سَلْمي * * * أقَبِّلُ ذَا الْجِدارَ وَذَا الْجِدارا

وَ ما حُبُّ الدِّيارِ شَغَفْنَ قلْبِيْ * * * وَلکِنْ حُبُّ مَنْ سَکَنَ الدِّيارا

ـ بر ديار سلمي مي گذرم ، اين ديوار و آن ديوار را مي بوسم .

ـ دوستي آن ديار ، قلب مرا شاد نمي سازد ، بلکه محبّت ساکن آن است که مرا به وجد و سرور مي آورد

အဓိပၸါယ္ - စလ္မာ၏ေနရပ္႒ာနမွ ကၽြႏ္ုပ္ျဖတ္သန္းသည့္အခါ ထိုနံရံ၊ ဤနံရံကို နမ္းေလသည္။ ဤ႒ာန၏ အခ်စ္ေမတၱာသည္ ကၽြႏ္ု္ပ္၏ႏွလံုးသား ကို ႏႈိးေဆာ္သည္၊ တက္ႂကြေစသည္ မဟုတ္ေခ်။ တစ္နည္းဆိုလွ်င္ ၎႒ာနတြင္ေနသူအား ခ်စ္သည့္ အခ်စ္ေမတၱာမွ ကၽြႏ္ုပ္၏ႏွလံုးသားကို တက္ႂကြႏႈိးေဆာ္ေစျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေမးခြန္း (၂၁)

ေမး။ ။ အစၥလာမ္၏႐ႈေထာင့္အရ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသည္ သီးျခား မဟုတ္ပါသေလာ?

ေျဖ။ ။ ဤေမးခြန္းကို မေျဖမီအလ်င္ ႏိုင္ငံေရးဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္း၏ အဓိပၸါယ္ရွင္းသြားဖို႔လိုအပ္ေပသည္။သို႔မွသာဒီးန္(ေခၚ)သာသနာႏွင့္စီယာစသ္(ေခၚ) ႏုိင္ငံေရး ဆက္စပ္မႈ ရွိ၊မရွိ ထင္ရွားျပတ္သားသြားေပမည္။ ဤေနရာ၌ ႏုိင္ငံေရး ၏အဓိပၸါယ္အား ႏွစ္မ်ိဳးေဖာ္ျပပါမည္။

၁။ ႏုိင္ငံေရး၏ဆိုလိုသည့္အဓိပၸါယ္ကား-မိမိရည္ရြယ္ခ်က္ကိုဆြတ္ခူးႏိုင္ ရန္အေထာက္အကူျပဳသည့္အရာမွန္သမွ်၊အမွီသဟဲမွန္သမွ်ကိုေခၚဆိုပါ သည္။ယုတ္အစြဆံုးထိုအမွီသဟဲသည္လွည့္ဖ်ားမႈ၊ေကာက္က်စ္မႈပင္ျဖစ္ပါ ေစ။ (ဆိုလိုသည္မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္ မည္သည့္အရာကိုမဆို အမွီသဟဲ ျပဳႏုိင္ေပသည္။)

သိထားရမည့္အခ်က္မွာ ဤအဓိပၸါယ္ကိုေဆာင္သည့္ ႏိုင္ငံေရးသည္၊ ႏုိင္ငံေရးဆိုသည့္ေဝါဟာရအစစ္အမွန္အတြက္မဟုတ္ပဲလွည့္ဖ်ားမႈ၊ေကာက္က်စ္မႈသက္သက္သာျဖစ္ေခ်သည္။ဤကဲ့သို႔ေသာႏုိင္ငံေရးသည္ဒီးန္(ေခၚ) သာသနာႏွင့္ လံုးဝမအပ္စပ္ေခ်။

၂။ (ဒုတိယ)ႏုိင္ငံေရး၏ဆိုုလိုခ်က္မွာ-လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္၏ဘဝတည္ ေဆာက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ယႏၱရားႀကီးအားက႑အသီးသီးအတြက္အက်ယ္ရွင္း ထားၿပီးျဖစ္သည့္မွန္ကန္သည့္အစၥလာမ္မီဥပေဒသမ်ားအရလည္ပတ္ေစျခင္းကို ေခၚဆိုပါသည္။

ဤအဓိပၸါယ္ကိုေဆာင္သည့္ ႏုိင္ငံေရး၏အဓိပၸါယ္မွာ မြတ္စလင္မ္တို႔၏ ဘဝတည္ေဆာက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကိုက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္စြႏၷသ္ေတာ္၏အလင္းေရာင္ျဖင့္လည္ပတ္ေစျခင္းျဖစ္ေပသည္။ဤကဲ့သို႔ေသာႏိုင္ငံေရး သည္ဒီးန္သာသနာ၏အစိတ္အပို္င္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီးမည္သည့္အခါမွ်သာသနာႏွင့္ သီးသန္႔ မဟုတ္ေခ်။

ဤေနရာ၌သာသနာႏွင့္ႏိုင္ငံေရးတို႔၏အၾကား ဆက္ႏြယ္မႈႏွင့္ အစိုးရ ကို ျဖစ္ေပၚေစမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး အေထာက္အထားအခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပေပမည္။

ဤကိစၥႏွင့္ပက္သက္ၿပီး အထင္ရွားဆံုးႏွင့္ အျပတ္သားဆံုး သက္ေသ အေထာက္အထားမွာ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) လက္ထက္ရွိအျပည့္အ ဝ အတက္အက်အေျခအေနမ်ား၏ က်င့္စဥ္က်င့္ရပ္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေပ သည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ ၾသဝါဒေတာ္မ်ားႏွင့္ က်င့္စဥ္က်င့္ရပ္မ်ားကို ေလ့လာ သံုးသပ္ျခင္းျဖင့္ သူရိယေနမင္းကဲ့သို႔ ထင္ရွားျပတ္သားစြာ သိျမင္ႏုိင္ ေပသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္လည္း အစၥလာမ္အတြက္ မိမိ၏ သအ္ဝသ္ ဖိ္တ္ေခၚမႈ စတင္ခ်ိန္ကတည္းကပင္ ခိုင္ခံ႔တည္ၿမဲသည့္ အစိုးရတစ္ ခု တည္ေထာင္ရန္ ရည္ရြယ္ထားေပသည္။ ၎အစိုးရ၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္ သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အေပၚ ပီပီျပင္ျပင္အားေကာင္းၿပီး ရွင္သန္မႈရွိ သည့္ အီမာန္ထားရွိျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ထိုယံုၾကည္မႈသည္ အစီအစဥ္မ်ားကို (ေကာင္းမြန္စြာ) အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ သည့္ အရည္အေသြးရွိၿပီး ၊ အစၥလာမ္မီ အစီအစဥ္မ်ားလည္း ျဖစ္ေပသည္။

ဤေနရာ၌ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ ခိုင္ခံ႔ျပတ္သား ရဲရင့္သည့္ (ရည္ရြယ္ခ်က္) ႏွင့္ပက္သက္သည့္ သက္ေသအေထာက္အထားအခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပလွ်င္ သင့္ေလ်ာ္ေပမည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ အစၥလာမ္မီအစိုးရ၏ဗိသုကာ ျဖစ္ေပသည္။

၁။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ လူထုအား လူသိရွင္ၾကား အစၥလာမ္ ဘက္သို႔ ဖိတ္ေခၚမႈျပဳရန္အခ်ိန္၌ လမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈႏွင့္ လမ္းၫႊန္မႈ အတြက္ လမ္းခင္းေပးခဲ့ေလသည္။ မြတ္စလင္မ္တပ္သားမ်ား၏ သြန္သင္ပဲ့ပင္မႈႏွင့္ အဆင္သင့္ျဖစ္မႈအတြက္ ႀကိဳးပမ္းထားေလသည္။ ဤကိစၥ အတြက္ အနီးအနားမွ ကအ္ဗါဝတ္ေက်ာင္းေတာ္အား ေဇယာရတ္ျပဳရန္ လာ ၾကသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေလ့ ရွိေပသည္။ ၎တို႔အား အစၥလာမ္သာသနာေတာ္ ဘက္သို႔ ဖိတ္ေခၚေလသည္။ ဤအခ်ိန္ကာလတြင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ အိုက္ဗါေဒသတြင္ မဒီနာ ေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္မွ အုပ္စုတစ္စုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစကားဆိုခဲ့ ေလသည္။ ၎တို႔အေနျဖင့္ မိမိတို႔ၿမိဳ႕သို႔ဖိတ္ေခၚရန္အတြက္ႏွင့္ ကူညီရန္ အတြက္ ကတိေပးခဲ့ၾကေလသည္။

ဤနည္းျဖင့္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ အစၥလာမ္မီအစိုးရ တည္ ေထာင္ရန္ ႏိုင္ငံေရးကို အစပ်ိဳးခဲ့ေလသည္။

၂။ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္္(ဆြ)သည္ မဒီနာေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ဟိဂ်္ရသ္ျပဳေတာ္မူၿပီး ေနာက္ အားေကာင္းခုိင္ခံ႔သည့္ စစ္တပ္တစ္ခုအား တည္ေထာင္ခဲ့ေလသည္။ ၎စစ္တပ္ သည္ မ်ိဳးစံုတိုက္ပြဲေပါင္း ၈၂ တိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲၿပီး၊ေအာင္ျမင္မႈကို ဆြတ္ခူးခဲ့ၿပီး အစၥလာမ္မီ အစိုးရအတြက္ အေႏွာက္အယွက္ အတားအဆီးမွန္ သမွ်ကို သုတ္သင္ရွင္းလင္း ခဲ့ေပသည္။

၃။ မဒီနာေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္၌ အစၥလာမ္မီအစိုးရကို တည္ေထာင္ၿပီးေနာက္မဟာ တမန္တာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ ထိုေခတ္ကာလ၏ ႏိုင္ငံေရးအရႏွင့္ လူမႈေရးအ ရ အင္အားႀကီးမ်ားထံ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားႏွင့္၊ သမိုင္းဝင္သဝဏ္လႊာမ်ား ေပးပို႔ၿပီး ဆက္သြယ္ဆက္ဆံခဲ့ေလသည္။ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖင့္ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ေရး စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား ခ်ဳပ္ ဆိုခဲ့ေပသည္။

ကုိယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ ဘဝသမိုင္းစာမ်က္ႏွာ၌ ကိုယ္ေတာ္၏ အထူး သဝဏ္လႊာက႑မ်ားသည္လည္း ပါဝင္ေပသည္။ အီရန္ဘုရင္မင္းျမတ္ (ကက္စ္ရာ)၊ ေရာမ၏အရွင္ဘုရင္(ကိုင္စဲရ္)၊ အီဂ်စ္၏ဘုရင္(မကူေက့စ္)၊ အာဖရိကတိုက္၏ဘုရင္ (နဂ်ာရွီ) ႏွင့္ အျခားဘုရင္မ်ားထံ (ကိုယ္စားလွယ္ ေတာ္မ်ား၊ သဝဏ္လႊာမ်ား) ေစလႊတ္ပို႔ေဆာင္ေစခဲ့ပါသည္။

အခ်ိဳ႕သုေတသီမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏စာအုပ္မ်ားတြင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ) ၏သဝဏ္လႊာမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္စုေဆာင္းထားေပသည္။

၄။ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အေနျဖင့္ အစၥလာမ္သာသ နာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ၿပီးျပည့္စံုရန္ႏွင့္ အစၥလာမ္မီအစိုးရကို ခုိင္ခံ႔တည္ၿမဲစြာ ျပဳႏုိင္ရန္ အလို႔ငွာ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕မ်ားအတြက္ ၿမိဳ႕ ဝန္မ်ားကို သတ္မွတ္ေပးေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

ဤေနရာ၌ ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ နမူနာအျဖစ္ ဥပမာအခ်ိဳ႕ကို တင္ျပပါ မည္။ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ ေရဖာအဟ္ဗင္န္ဇိုက္ဒ္အား မိမိ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ေတာ္မူၿပီး ၎၏လူမ်ိဳးစုထံ ေစလႊတ္ေတာ္မူ ခဲ့သည္။သဝဏ္လႊာ တြင္ ဤကဲ့သို႔ ေရးသားေတာ္မူထားေပသည္။

بسم الله الرحمن الرّحيم ، ( هذا کتاب ) من محمّد رسول الله ) صلّي الله عليه وآله ( لرفاعة بن زيد إنّي بعثته إلي قومه عامَّةً و من دخل فيهم يدعوهم إلي الله و إلي رسوله فمن أقبل منهم ففي حزب الله و حزب رسوله و من أدبر فله أمانُ شهرين

အလြန္တရာသနားၾကင္နာေတာ္မူေသာမဟာအနႏၱဂ႐ုဏာေတာ္ရွင္ ျမတ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏နာမေတာ္ျဖင့္အစျပဳပါ၏။ဤသ ဝဏ္လႊာသည္္မိုဟမၼဒ္ရစူလြလႅာဟ္ဘက္မွ ေရဖာအဟ္ဗင္န္ဇိုက္ဒ္ အမည္ျဖင့္၊ မုခ်ဧကန္ကၽြႏ္ု္ပ္သည္၎အား၊၎၏လူမ်ိဳးႏြယ္စုႏွင့္ထိုမ်ိဳးႏြယ္စုသို႔ဝင္ေရာက္ လာသူမ်ားအတြက္အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ႏွင့္၎၏ရစူလ္(ဆြ)ဘက္သို႔ဖိတ္ေခၚရန္ေစလႊတ္ျခင္းျဖစ္ေခ်သည္။မည္သူမဆို၎၏ဖိတ္ေခၚမႈအားလက္ခံမည္ဆိုလွ်င္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏အုပ္စုဝင္ျဖစ္ေခ်သည္။အၾကင္မည္သူမဆိုလက္မခံပါကႏွစ္လသာလြတ္ၿငိမ္းလံုျခံဳမႈရေပမည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဤကဲ့သို႔ေသာက်င့္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုေလ့လာၿပီးမွတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္သည္မွာ-ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ ေဗ့အ္ စသ္(အတိအလင္း၊လူသိရွင္ၾကားတမန္ေတာ္တာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ျခင္း)အစ၌ပင္အင္အားႀကီးမားသည့္အစိုးရတစ္ခုကိုထူေထာင္ရန္ရည္ရြယ္ေၾကာင္းဆိုသည္မွာသံသယျဖစ္ရန္မလိုေခ်။ထိုအစိုးရ၏အရိပ္အာဝါသေအာက္၌မႏုႆလူသား၏ပတ္ဝန္းက်င္ဘဝတြင္ဘက္စံုအားအစၥလာမ္ဥပေဒအရျပဳက်င့္ေစလုိ ေပသည္။

ယခုေမးစရာအခ်က္မွာ - (တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္) အုပ္စု မ်ား၊ လူမ်ိဳးမ်ားျဖင့္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ အင္အားႀကီးစစ္တပ္ကိုအသင့္ျပင္ ျခင္း၊ ႏုိင္ငံတကာသို႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ား ေစလႊတ္ေတာ္မူျခင္း၊ ၎အခ်ိန္ ကာလရွိ အာဏာပုိင္မ်ား ဘုရင္မ်ားကို သတိေပးႏိႈးေဆာ္ျခင္း၊ ထိုနည္းတူစြာ ၎တို႔ႏွင့္ သဝဏ္လႊာမ်ားျဖင့္အဆက္အသြယ္ရွိျခင္း၊ ၿမိဳ႕မ်ားအတြက္ ၿမိဳ႕ဝန္ ခံအပ္ၿပီး ဥပေဒမ်ားကို သတ္မွတ္ေပးျခင္း၊ ထို႔အျပင္ ဤကဲ့သို႔ေသာ လႈပ္ရွားမႈ မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရး မဟုတ္သေလာ။ ဆိုလိုသည္မွာ - လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္အား ျပင္ဆင္၊ ျပဳျပင္၊ စီစဥ္ေပးျခင္း မွအပ အျခားအမည္ ရွိပါ ေသးသေလာ။

အတိတ္ကာလမွ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) ဘဝတည္ေဆာက္မႈ၊ မြတ္စ လင္မ္ တို႔၏ ခုိလာဖာေယရာေရွဒီးန္၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အမီး ရြလ္မို႔ေမနီးန္ အလီယိဗ္ေနအဘီသြာလိဘ္(အ.စ)၏ မိမိ၏ေခလာဖသ္ႏွင့္ အာ ဏာက်င့္သံုးခ်ိန္တြင္ ဘဝတည္ေဆာက္မႈ ရွီအာႏွင့္ စြႏၷီညီေနာင္မ်ားအတြက္၊ တို႔သည္လည္း ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ဘာသာေရးသည္ တြဲလ်က္ရွိေၾကာင္း သက္ေသ ထူေနေပသည္။

အစၥလာမ္ေဖရ္ကာ ႏွစ္ခုစလံုး (ရွီအာ၊စြႏၷီ) တို႔၏ သုခမိန္ပညာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ အစိုးရ၏အေရးပါအေရးႀကီးမႈ၊ လူမႈေရးကိစၥရပ္မ်ားကို ဦးေဆာင္ ေပးမႈ၊ အစိုးရ တည္ေထာင္ရန္ အတြက္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ စြႏၷသ္ ေတာ္မ်ားတြင္ အေထာက္အထား သက္ေသ အမ်ားအျပား လာရွိေပသည္။ နမူနာအေနႏွင့္ ၎တို႔အနက္မွ အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပပါမည္။

အဘြလ္ဟစန္မာဝရ္ဒီ အေနျဖင့္ မိမိ၏စာအုပ္ (အဟ္ကမ္ေမစြလ္ သြာနီယဲ) တြင္ ေရးသားသီကံုးထားသည္မွာ -

الامامة موضوعة لخلافة النبوّة في حراسة الدّين و سياسة الدّنيا ، و عقدها لمن يقوم بها في الامَّةِ واجبٌ بالإجماع

အဓိပၸါယ္ - ေအမာမသ္ႏွင့္ ဟူကူမသ္အား နဗူဝသ္၏ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ထို႔မွသာ ဘာသာေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ေလာကီ ေရးရာ ကိစၥမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။

အထက္ပါကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္အရည္အခ်င္း ရွိသူသည္ အစိုး ရထူေထာင္ရန္ ဝါဂ်ိဘ္ျဖစ္ေၾကာင္း မြတ္စလင္မ္မ်ားအေနျဖင့္ ေအဂ်္ မာအ္ ျပဳထားၾကေပသည္။

ဤ အစၥလာမ္သုခမိန္ပညာရွင္သည္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားသည့္ စြႏၷီအို လမာမွ တစ္ပါးျဖစ္ပါသည္။ မိမိ၏အဆိုကို သက္ေသထူရာ၌ သက္ေသအ ေထာက္၊အထား အျဖစ္ ႏွစ္မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။

၁။ အကလီးအေထာက္အထား(အသိဥာဏ္ဆိုင္ရာအေထာက္အထား)၊

၂။ ရွရ္အီ အေထာက္အထား (ရွရီအတ္ဆိုင္ရာအေထာက္အထား)။

အကလီး အေထာက္အထားအျဖစ္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအတိုင္း ေရးသား ထားပါသည္။

لما في طباع العقلاء ، من التّسليم لزعيم يمنعهم من التّظالم ، و يفصل بينهم في التَّنازع و التّخاصم ، و لولا الْولاة لکانُوا فوضي مهملين و همجا مضاعين

အဓိပၸါယ္ - အေၾကာင္းမွာ အသိဥာဏ္ပညာရွင္မ်ား၏ သဘာဝတရား တစ္ခု သည္ကား (စစ္မွန္သည့္)ေခါင္းေဆာင္၏အမိန္႔ကို နာခံၾကေပသည္။ ထို႔မွသာ ၎တို႔ အေနျဖင့္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ မႏွိပ္စက္၊ မညႇဥ္း ပန္းႏိုင္ မိေစရန္ျဖစ္သည္။ ရန္ျဖစ္ခ်ိန္တြင္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ဖယ္ ရွားေပးႏိုင္ရန္ ျဖစ္ေပသည္။ အကယ္၍ (မွန္ကန္သည့္)အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား မရွိခဲ့ပါ က လူထုအေနျဖင့္ အကြဲကြဲအၿပဲၿပဲ ျဖစ္ကုန္ၾကၿပီး ဒုကၡ ေသာက ျပႆနာႏွင့္ ရင္ဆိုင္္ၾကရေပမည္။ မည္သည့္အလုပ္ အတြက္မွ်မဟုတ္ပဲ ျဖစ္သြားၾကေပ မည္။

ရွရီအီ အေထာက္အထားအျဖစ္ ေအာက္ပါအတုိင္း သီကံုးထားပါသည္။

ولکن جاء الشّرع بتفويض الامور إلي وليّه في الدّين ، قال الله عزّوجلّ : ( يا أيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوا أطِيعُوا اللهَ وَأطِيْعُوا الرَّسُولَ وَاُولِي الاْمْرِ مِنْکُمْ ) ففرض علينا طاعة أولِي الامْر فينا و هم الائمة المتامرون علينا

အဓိပၸါယ္ - သို႔ေသာ္ ရွရီအီအေထာက္အထားတြင္ သာသနာဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ား ကိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ရန္ ဝလီ အား တာဝန္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေပသည္။ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အေနျဖင့္ မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ - အို အီမာန္သက္ ဝင္ယံုၾကည္သူအေပါင္းတို႔ အလႅာဟ္အရွင္၊ ၿပီးေနာက္ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၊ ထို႔ေနာက္ အူလြလ္အမ္ရ္ တို႔၏ အမိန္႔ကို နာခံၾကေလကုန္။ၿပီးေနာက္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သခင္သည္ အူလြလ္အမ္ရ္တို႕၏ အမိန္႔ကိုနာခံရန္ ဝါဂ်ိဘ္ အျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေပၚ သတ္မွတ္ ထားပါသည္။ ထိုအူလြလ္အမ္ရ္မ်ား သည္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔၏ေအမာမ္မ်ား(အ.စ)၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔အား အုပ္ခ်ဳပ္ပဲ့ျပင္ သူမ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။

ရွိတ္ခ္ဆဒူးက္(ရ.ဟ) အေနျဖင့္ ဖြာဇ္လ္ဗင္န္ရွာဇာန္ထံမွတစ္ဆင့္ ေရဝါယတ္(သ)ေတာ္အား ဆင့္ျပန္ထားသည္မွာ - ထိုေရဝါယတ္(သ)ေတာ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ အ႒မေျမာက္ေအမာမ္၊ေအမာမ္အလီအိဗ္ေနမူစရ္ေရဇာ (အ.စ)သခင္ ထံမွ ျဖစ္ေပသည္။ ရွည္လ်ားသည့္ေရဝါယတ္(သ)ေတာ္အတြင္း ေအမာမ္(အ.စ)အေနျဖင့္ (အစၥလာမ္မီ)အစိုးရ ထူေထာင္မႈကိုလိုအပ္ၿပီးအ ေရးႀကီးသည့္ လုပ္ရပ္တစ္ခုအျဖစ္မိန္႔ေတာ္မူထားပါသည္။၎ေရဝါယတ္(သ) ေတာ္မွ အခ်ိဳ႕ကိုတင္ျပပါမည္။

انّا لانجد فرقةً من الفرق و لا ملّة من الملل بقوا و عاشوا إلا بقيّم و رئيس لما لابُدّ لهم منه من أمر الدّين و الدّنيا فلم يجز في حکمة الحکيم أن يترک الخلق لما يعلم أنَّه لابدّ لهم منه ولاقوام لهم إلا بِهِ فيقاتلون به عدوَّهم و يقسمون به فيئهم و يقيمون بِهِ جمعتهم و جماعتهم و يمنع ظالمهم من مظلومهم

အဓိပၸါယ္ - ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ ဥကၠ႒မရွိပဲ ဘဝတည္ ေဆာက္ ၿပီး၊ မိမိတို႔ဆက္လက္ရွင္သန္မႈကို ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ မည္သည့္အုပ္ စု၊ အြမၼသ္ကို ေတြ႕ျမင္ရမည္ မဟုတ္ေခ်။ သာသနာႏွင့္ေလာကအတြက္ ေခါင္းေဆာင္(ေကာင္း) လိုအပ္ေပသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ မိမိ၏ အဖန္ ဆင္းခံေက်းကၽြန္၊ ဗန္ဒါမ်ား အတြက္ လိုအပ္သည့္အရာ၊ ထိုအရာမရွိပဲမျဖစ္ သည့္ အရာကို ဟကီးမ္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အေနျဖင့္ မခ်ီးျမႇင့္ပဲ ထားမည္ဆိုလွ်င္ ၎၏ ဟိက္မသ္(အႏိႈင္းမဲ့ဥာဏ္ေတာ္)၏ ဆန္႔ က်င္ဖက္လုပ္ရပ္ ျဖစ္ေခ်မည္။

အေၾကာင္းမွာ လူထုသည္ မိမိတို႔၏ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္အတူ မိမိတို႔၏ရန္ သူမ်ား ႏွင့္ တိုက္ပြဲဝင္ၾကသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။ ၎၏အမိန္႔ျဖင့္ စစ္ပြဲရ ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းမ်ားကို (တရားမွ်တစြာ) ခြဲေဝၾကေလသည္။ ၎၏ ေရွ႕ေဆာင္မႈ ျဖင့္ နမာဇ္ေဇဂၽြမ္မာ၊ ဂ်မာအသ္နမာဇ္တို႔ိကုိ ေဆာက္တည္ ၾကေလသည္။ (တရားမွ်တ၊ စစ္မွန္သည့္) အစိုးရသာလွ်င္ ရက္စက္ညႇဥ္းပန္း သူမ်ား၏ အႏၱရာယ္ကို အႏွိပ္စက္ခံရသူမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေပးေလသည္။

ဤ(အစၥလာမ္မီအစိုးရ) ကိစၥႏွင့္ပက္သက္ၿပီး လာရွိသမွ် ေရဝါယတ္ (သ)ေတာ္မ်ား အားလံုး၏ အဓိပၸါယ္အက်ယ္ ဖြင့္ဆိုရန္ မြတ္စလင္မ္ဓမၼသတ္ ပညာရွင္မ်ား၏ ႐ႈေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို တင္ျပအစီရင္ခံရန္အတြက္ ဤအက်ဥ္း ခ်ဳပ္စာအုပ္၌ ေနရာမရွိေခ်။ ဤအတြက္ မလြဲမေသြ အက်ယ္ဖြင့္စာအုပ္တစ္ အုပ္ ေရးသားရန္ လုိအပ္ေပသည္။

ေဖ့က္ဟ္ အစၥလာမ္မီကို အေသအခ်ာဂ႐ုျပဳ ေလ့လာမည္ဆိုလွ်င္ ရွရီအသ္၏ အမိန္႔ဥပေဒသမ်ားစြာအား (လူထုအေနျဖင့္လိုက္နာက်င့္သံုးဖို႔) ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ အင္အားႀကီး အစၥလာမ္မီအစိုးရ မရွိပဲ မျဖစ္ႏုိင္သည့္အခ်က္ကို ထင္ရွားျပတ္သားစြာ ေတြ႕ရေပမည္။

အစၥလာမ္သာသနာသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အား ေဂ်ဟာဒ္ႏွင့္ ေဒဖာအ္ (ႀကိဳး ပမ္း အားထုတ္မႈႏွင့္ ခုခံကာကြယ္မႈ) ၊ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္္းပန္းသူ၊ အဖ်က္သမားမ်ား အား လက္စားေခ်မႈ၊ အႏုိင္က်င့္ခံ အႏွိပ္စက္ခံရသူမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ေပးမႈ၊ ရွရီအတ္(သ)ေတာ္မ်ားကို က်င့္သံုးမႈ၊ ေကာင္းမႈၫႊန္ၿပီး မေကာင္းမႈကိုတား ျမစ္မႈ၊ ဘ႑ာေရးစီမံကိန္းတစ္ခုတည္ေဆာက္မႈ၊ အစၥလာမ္မီအသို္င္းအဝိုင္းအ ၾကား စည္းလံုးညီၫႊတ္မႈအတြက္ အမိန္႔ေပးထားပါသည္။

အထက္ေဖာ္ျပပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ အျပည့္အဝ ေဖာ္ႏုိင္ရန္ ခိုင္မာေတာင့္တင္းသည့္စနစ္၊ (အစၥလာမ္မီ) အင္အား ႀကီး အစိုးရ မရွိပဲ မျဖစ္ႏုိင္ေခ်။ အေၾကာင္းမွာ ရွရီအတ္(သ)ကို ေဖးမကူညီ ႏုိင္ရန္ ႏွင့္ အစၥလာမ္သာသနာေတာ္အား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ရန္ ေလ့ က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ ကြင္းဆင္းထားသည့္စစ္တပ္ အေရးႀကီးလိုအပ္ေပသည္။ ဤ ကဲ့သို႔ေသာ အင္အားႀကီး အစၥလာမ္မီစစ္တပ္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ႏုိင္ရန္ အစၥလာမ္မီဥပေဒမ်ား ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ထားသည့္ အင္အားႀကီး၊ ခုိင္မာေတာင့္တင္းသည့္ အစၥလာမ္မီ အစိုးရရွိဖို႔ အေရးႀကီးလိုအပ္ပါသည္။

ထိုနည္းတူစြာ ဝါဂ်ိဘ္တာဝန္မ်ားကို ေက်ပြန္စြာထမ္းေဆာင္ႏုိ္င္ရန္ႏွင့္ ဂိုနာဟ္၊ ငရဲ၊ အျပစ္၊ အကုသိုလ္မ်ားမွ ေရွာင္ႏုိင္္ရန္၊ အစၥလာမ္မီျပစ္ဒဏ္မ်ား ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ က်င့္သံုးႏုိင္ရန္၊ အညႇဥ္းပန္း အႏွိပ္စက္ လုပ္သူ မ်ားထံမွ အႏွိပ္စက္ အညႇဥ္းပန္းခံရသူမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ကို ရယူႏုိင္ရန္၊ အင္အား ႀကီးအစၥလာမ္မီ အစိုးရ မွအပ မျဖစ္ႏုိင္ေခ်။ အေၾကာင္းမွာ အစိုးရသည္ အင္ အားႀကီးအစိုးရ မဟုတ္ပါက ပတ္ဝန္းက်င္သည္ မၿငိမ္မသက္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေခ်။

သို႔ေသာ္လည္းအစၥလာမ္မီအစိုးရတည္ေထာင္ရန္အေရးႀကီးမႈႏွင့္စပ္ လ်ဥ္းၿပီး ကၽြန္ေတာ္တင္ျပထားသည့္အေထာက္အထားမ်ားအျပင္ အျခားအ ေထာက္အထား မ်ားလည္း ရွိပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ေဖာ္ျပထားသည့္အ ေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ သာသနာႏွင့္ ႏုိ္င္ငံေရးသည္ သီးျခားမဟုတ္ေၾကာင္း ဆိုသည္ကို မီးေမာင္းထိုးျပ ေနပါသည္။ အစၥလာမ္မီအစိုးရတည္ေထာင္ရန္အ လုပ္သည္ အေရးႀကီးၿပီး ၊ ေရွာင္ရွားရန္မသင့္ေလ်ာ္သည့္လုပ္္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ကမာၻလံုးရွိ အစၥလာမ္မီ အသိုင္းအဝိုင္းတိုင္းအတြက္ တာဝန္တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။အီရန္ႏုိင္ငံတြင္ပညာသင္ယူေနစဥ္ဟရမ္ေမဟဇရသ္မာ့အ္စူမာ ေယကြမ္း(စ.အ) အတြင္း ၂၂ - ၁ - ၂ဝ၁ဝ တြင္က်င္းပသည့္ ျမန္မာရွီအာ ေက်ာင္းသားမ်ားဆိုင္ရာအစည္းအေဝးပြဲငယ္ေလးတစ္ခု၌ ထိုင္း-ျမန္မာ ဆိုင္ရာ ဂ်ာေမ့အသြလ္မြတ္စ္သဖြါ (ဆြ) ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ဟြဂ်္ဂ်သြလ္ အစၥလာမ္ဝလ္မြတ္စ္ေလမီးန္ အာဂါေယ မဂ်စ္ဒ္ခါလစ္ပူးရ္(အီရန္ႏုိင္ငံသား တာဝန္္ရွိပုဂၢိဳလ္)မွ ျမန္မာရွီအာေက်ာင္းသားမ်ား အေနျဖင့္ ဘာသာေရးစာ ဖတ္ရန္ တာဝန္ရွိေၾကာင္း၊ႏိုင္ငံေရးတာဝန္မရွိေၾကာင္း အတည္အလင္း ေၾက ျငာအမိန္႔ထုတ္ခဲ့ေပသည္။ (ဘာသာျပန္ဆိုသူ)

ေမးခြန္း (၂၂)

ေမး။ ။အဘယ္ေၾကာင့္ ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ အလီယိဘ္ေနအဘီသြာလစ္ဘ္ (အ.စ)၏သားေတာ္ႏွစ္ပါး(ေအမာမ္ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ေအမာမ္ဟုိစို္င္းန္(အ.စ)) အား တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ သားေတာ္ႏွစ္ပါးဟု ေျပာဆိုရပါနည္း။

ေျဖ။ ။သဖ္စီးရ္က်မ္းဂန္မ်ား၊ သမိုင္းႏွင့္ရီဝါယသ္က်မ္းဂန္မ်ားကို ေလ့လာ သံုးသပ္ခ်က္ျဖင့္ ဤကိစၥ (ေအမာမ္ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ေအမာမ္ဟိုစိုင္းန္(အ.စ) ႏွစ္ပါးအား တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ သားေတာ္ႏွစ္ပါးဟုဆိုျခင္း)သည္ သီးသန္႔ ရွီအာတို႔သာ ခံယူူထားျခင္းမဟုတ္ပဲ၊ မြတ္စ္လင္မ္သုေတသီမ်ားအားလံုး၊ အစၥလာမ္ ေဖရ္ကာမ်ားအားလံုးအေနျဖင့္ ခံယူထားသည္ကို ထင္ရွားစြာ ေတြ႔ ျမင္ရေပမည္။ ယခုကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ ဤကိစၥအတြက္ အေထာက္အထား အျဖစ္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ ကုရ္အာန္၊ ဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား သည့္ သဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ား၏ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ မီးေမာင္းထိုးျပပါမည္။

ပထမဦးစြာ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ တြင္ လူသား၏ေသြးမွ ေမြးဖြား လာသည့္ သား၊သမီးမ်ားကို သား၊သမီးဟု သတ္မွတ္ ထားေပသည္။ ဤနည္း ျဖင့္ အၾကင္မည္သူမဆို၏ သား၊သမီး (သားျဖစ္ေစ၊ သမီး ျဖစ္ေစ) မွ ထြန္း ကားလာသည့္ သား၊သမီးမွန္သမွ်သည္ ထိုသူ၏သား၊သမီးပင္တည္း။

က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ စြႏၷတ္တြင္ ဤအေၾကာင္းအရာ၏ အစစ္ အမွန္ တရားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားစြာ ရွိေပသည္။ ၎တို႔အနက္ မွအခ်ိဳ႕မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါသည္။

၁။ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အာယသ္ေတာ္တြင္ ဟဇရတ္(သ) အီဆာ(အ.စ)အား ဟဇရတ္(သ)အီဗရာဟီမ္(အ.စ)၏ သား၊ သမီးမွ ဟုသတ္မွတ္ထားပါသည္။ အမွန္တကယ္ ဟဇရတ္(သ)အီဆာ (အ.စ)သည္ ဟဇရတ္(သ)မရ္ယမ္(စ.အ)သခင္မ၏သားေတာ္ ျဖစ္ေခ်သည္။ အေမဘက္မွ ေသြးသားအားျဖင့္ ဟဇရသ္အီဗရာဟီမ္ (အ.စ) ထံေရာက္ေပ သည္။

وَوَهَبْنا لَهُ إسْحقَ وَيَعْقُوْبَ کُلاً هَدَيْنا وَنُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ وَمِنْ ذُرِّيَّتِهِ داوُودَ وَسُلَيْمانَ وَأَيّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوْسي وَهرُونَ وَکَذلِکَ نَجْزِي الْمُحْسِنِيْنَ ، وَزَکَرِيّا وَيحيي و عِيْسي

အဓိပၸါယ္ - ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္ အိဗ္ရာဟီမ္အား အစၥဟက္ႏွင့္ ယာအ္ကူဘ္ ေပးသနားေတာ္မူထားသည္။ ၎တုိ႔အား လမ္းမွန္လည္း ၫႊန္ေပးထားေတာ္မူ၏။ ထို႔ျပင္ ႏူးရ္ ၊ အိဗ္ရာဟီမ္ႏွင့္ အိဗ္ရာဟီမ္၏ သား မ်ားျဖစ္သည့္ ဒါဝူးဒ္ႏွင့္ စိုလိုင္မာန္၊ ထို႔ျပင္ အိုင္ယူးဘ္၊ မူဆာႏွင့္ဟာရြန္တို႔ အလ်င္အား လမ္းမွန္ၫႊန္ျပထားေလသည္။ ဤနည္းျဖင့္ ေကာင္းျမတ္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ေဆာင္သူမ်ားကို ဆုလာဒ္ ခ်ီးျမႇင့္ ေပမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ (ဤနည္းတူစြာ အိဗ္ရာဟီမ္၏ သားမ်ားမွ) ဇကရီယာႏွင့္ အီဆာတို႔ျဖစ္ပါ သည္။

မြတ္စလင္မ္သုခမိန္ပညာရွင္မ်ားမွ အထက္ေဖာ္ျပပါ အာယတ္ေတာ္ သည္ ေအမာမ္ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ေအမာမ္ဟိုစိုင္းန္(အ.စ) ႏွစ္ပါးသည္ မဟာ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ သားေတာ္ႏွစ္ပါးျဖစ္ၿပီး၊ ကိုယ္ေတာ္၏ေသြးသားမွျဖစ္ သည္ဆိုသည့္ အေထာက္အထားကို မီးေမာင္း ထိုးျပေနသည္ဟု ဆိုထားၾက ပါသည္။ နမူနာအေန ျဖင့္ ၎တို႔အနက္မွ တစ္ပါး၏ဖြင့္ဆိုခ်က္ကိုသာ တင္ျပ ပါမည္။

ဂ်လာလြတ္ဒီးန္စူယူသီ အေနျဖင့္ ဆင့္ဆိုျပသည္မွာ -

أرَسل الحجاج إلي يحيي بن يعمر فقال : بلغني انَّک تزعم أنّ الحسن و الحسين من ذرّية النبي )صلّي الله عليه وآله ( تجده في کتاب الله و قد قرأته من أوَّله إلي آخره فلم أجده

အဓိပၸါယ္ - တစ္ေန႔၌ ဟဂ်္ဂ်ာဂ်္အေနျဖင့္ ယာ့ဟ္ယာဗင္န္ယာ့အ္မြရ္ထံ သတင္း ပိုု႔ၿပီး ၎အားေျပာသည္မွာ - ကၽြႏ္ုပ္သတင္းရသည္မွာ အသင္အေန ျဖင့္ ဟစန္ (အ.စ)ႏွင့္ ဟို္စိုင္းန္(အ.စ) သည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ သားေတာ္ ႏွစ္ပါး ႏွင့္ ေသြးသားမ်ားျဖစ္သည္ဟု ယူဆသည္ဟုဆိုေလသည္။ အသင္အေနျဖင့္ ဤယူဆမႈ ကို အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏က်မ္း (က်မ္ေတာ္ျမတ္ ကုရ္အာန္)မွ ထုတ္ယူ ထားပါ သေလာ။ အမွန္မွာ ကၽြႏ္ုပ္သည္ က်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္အား အစမွအဆံုးတိုင္ ဖတ္ခဲ့ေသာ္လည္းဤစကား(ယူဆမႈ)ကို မေတြ႕ခဲ့ရေပ။

ယာ့ဟ္ယာဗင္န္ယာ့အ္မြရ္ ေျဖသည္ကား - စူရာဟ္အန္အားမ္၏အာ ယတ္ေတာ္ကို ဖတ္ရပါသလား။ (အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္) မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ -

وَمِنْ ذُرِّيتِهِ داوُودَ وَسُلَيْمانَ

အဆံုး၌ မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္ကား -(ویحیی وعیسی )ျဖစ္ရာ အဘယ္ေၾကာင့္ ဖတ္ရပါသနည္း။

ယာ့ဟ္ယာအေနျဖင့္ ေျပာသည္မွာ - က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ ဤအာယတ္ေတာ္အေနျဖင့္ ဟဇရတ္(သ)အီဆာ(အ.စ)သည္ အဘယ္ ေၾကာင့္ ဟဇရတ္(သ)အိဗ္ရာဟီမ္၏ ေသြးသားအျဖစ္ မေဖာ္ျပထားပါသ ေလာ။ အမွန္တကယ္ ဟဇရတ္(သ)အိဗ္ရာဟီမ္(အ.စ)သည္ ဟဇရတ္(သ) အီဆာ(အ.စ)၏ ဖခင္မဟုတ္ေခ်။(အမိဘက္မွေတာ္စပ္လ်က္ဟဇရတ္(သ) အိဗ္ရာဟီမ္(အ.စ)ႏွင့္ေတာ္ေပသည္။) ဟဂ်္ဂ်ာဂ်္ အေျဖေပးေလ၏။ အသင့္ စကားမွန္ေပသည္။

အထက္ပါအာယတ္ေတာ္မ်ား၊သဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ား၏ ႐ႈေထာင့္မ်ား သည္ သီးသန္႔ရွီအာအျပင္၊ တစ္နည္းဆိုေသာ္ မြတ္စလင္မ္မ်ားအားလံုး၏ သုခမိန္မ်ား အားလံုးသည္ ေအမာမ္ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ေအမာမ္ဟိုစို္င္းန္ (အ.စ) ႏွစ္ပါးသည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ သားေတာ္ႏွစ္ပါးႏွင့္ ေသြးသားျဖစ္ သည္ ဆိုသည္ကို ထင္ရွားစြာ မီးေမာင္းထိုးျပေနပါသည္။

၂။ ထင္ရွားျပတ္သားသည့္ အာယသ္ေတာ္မ်ားမွ အာယတ္ေတာ္တစ္ပါး ျဖင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါကိစၥသည္ မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသထူႏုိင္ေပသည္။ စူရာဟ္ အာေလအင္မ္ရမ္ရွိ အာယတ္ေသမိုဘာေဟလာ ျဖစ္္ပါသည္။ ဤသက္ေသ အာယတ္ေသမိုဘာေဟလာအား သဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ား၏ ႐ႈေထာင့္မ်ားျဖင့္ တင္ျပပါမည္။

فَمَنْ حاجَّکَ فِيْهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوا نَدْعُ ـ أبناءَ ناوَ أبناءَکُمْ وَنِساءَنا و نِساءَکُمْ وَأنفُسَنا وَأنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعَنةَ اللهِ عَلَي الکاذِبِيْنَ

အဓိပၸါယ္ - မည္သူမဆို အသင္ႏွင့္မိုဘာေဟလာျပဳလုပ္ရန္ ေရာက္ လာပါက အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ဘက္မွ ဝဟီဗ်ာဒိတ္ေတာ္အတိုင္း ေျပာၾကားပါ ေလ။ ကၽြႏ္ုပ္သည္ မိမိ၏သားသမီးမ်ားကို ေခၚေဆာင္လာမည္၊ အသင္တို႔ သည္လည္း မိမိတို႔၏ သားသမီးမ်ားကို ေခၚေဆာင္လာပါေလ။ ထို႔ျပင္ ကၽြႏ္ုပ္ တို႔၏အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ အသင္ တို႔၏အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ထို႔ျပင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏အသက္ ဇီဝိန္မ်ား၊ အသင္တို႔၏အသက္ဇီဝိန္ မ်ား ေခၚေဆာင္လာပါေလ။ ၿပီးေနာက္ တစ္ေယက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ လာ့အ္နသ္ျပဳ ၾကမည္။ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ လာ့အ္နသ္ မုသာဝါဒီမ်ားအေပၚ က်ေရာက္ပါေစ။

သဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ား ေျပာၾကားသည္မွာ - အထက္ေဖာ္ျပပါ အာယတ္ ေတာ္ သည္ အာယတ္ေသမိုဘာေဟလာအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားေလသည္။ မဟာ တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္ နဂ်ရာန္ရွိ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၏ အႀကီးအကဲ မ်ားအၾကား မိုနာေဇရဟ္ (မွန္ကန္မႈအတြက္အျပန္အလွန္သက္ေသထူျခင္း) ျပဳၿပီး ၎တို႔မွ အမွန္တရားအတြက္ လက္မခံပဲ အတင္းအျငင္းအခုန္ျပဳခ်ိန္၌ ဤအာယသ္ေတာ္ က်ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အမိန္႔ေတာ္ျဖင့္ ဟဇ ရတ္(သ)အလီယိဘ္ေနအဘီသြာလိဘ္(အ.စ)၊ ဟဇရတ္(သ)ဖြာေသမာဇဲဟ္ ရာ(စ.အ)၊ ေအမာမ္ ဟစန္(အ.စ) ႏွင့္ ေအမာမ္ဟို္စို္င္းန္(အ.စ) တို႔ႏွင့္အတူ မိုဘာေဟလာအတြက္ ႂကြျမန္းေတာ္မူေလသည္။ (နဂ်ရာန္မွ) ခရစ္ယာန္ အႀကီး၊အကဲမ်ားသည္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ႏွင့္ ၎၏အဟ္ေလ့ဘိုက္သ္ (အ.စ)၏ လႈပ္ရွားမႈကို ေတြ႕ၾက ၿပီးေနာက္ ေၾကာက္စိတ္ စိုးရိမ္စိတ္ ဝင္လာ ၾကေပသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံ လာေရာက္ၿပီး ေမတၱာရပ္ခံခဲ့ၾကေလသည္။ အေၾကာင္းမွာ မိုဘာေဟလာ ႏွင့္ ၎တို႔အေပၚ လာ့အ္နသ္ (ရစူလ္(ဆြ)ႏွင့္ အဟ္ေလ့ဘုိက္သ္(အ.စ) ဘက္မွ ) မျပဳရန္ ျဖစ္ေပသည္။ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ) အေနျဖင့္လည္း ၎တို႔၏ေမတၱာရပ္ခံ ေတာင္းဆိုမႈအား လက္ခံေတာ္မူ ခဲ့ေလသည္။ ၿပီးေနာက္ ၎တို႔ႏွင့္ ကတိစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ဤကိစၥအားအဆံုး သတ္ခဲ့ေလသည္။

မိုဘာေဟလာေန႔တြင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ႏွင့္အတူ အမီးရြလ္မို႔အ္ေမ နီးန္ ဟဇရသ္အလီ(အ.စ)၊ ဟဇရသ္ဖြါေသမာဇဲဟ္ရာ(စ.အ)၊ ေအမာမ္ဟစန္ (အ.စ)ႏွင့္ ေအမာမ္ဟိုစုိင္းန္(အ.စ) တို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ရွီအာ၊ စြႏၷီ ႏွစ္ဖက္ေသာ သုခမိန္သာသနာ့ ပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ အကြဲအလြဲမရွိ တညီတၫြတ္တည္း လက္ခံထားပါသည္။

ဤသို႔ျဖင့္ ထင္ရွားျပတ္သားသြားသည့္အခ်က္မွာ(ابناءنا)စကားစု၏ ဆိုလုိခ်က္(အဓိပၸါယ္- ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏သားမ်ား) သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္အရ ေအမာမ္ဟစန္(အ.စ) ႏွင့္ ေအမာမ္ဟိုစို္င္းန္ (အ.စ) ျဖစ္ေပသည္။ ဤနည္းျဖင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ အာယတ္ေတာ္အရ ေအ မာမ္ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ေအမာမ္ဟိုစိုင္းန္(အ.စ) ႏွစ္ပါးသည္ မဟာတမန္ေတာ္ ျမတ္(ဆြ)၏ သားေတာ္ႏွစ္ပါး ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသထူ မီးေမာင္းထိုးၿပီးသား ျဖစ္သြားေလသည္။

တင္ျပရန္အေရးႀကီးသည့္အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ- သဖ္စီးရ္ပညာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ အာယတ္ေသမိုဘာေဟလာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ေရဝါယတ္ေတာ္ မ်ားသည္ အထက္ေဖာ္ျပပါအတိုင္း မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ ေသထြက္ဆို ထားၾက ေပသည္။ နမူနာအျဖစ္ ၎တို႔အနက္မွ အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ ျပပါမည္။

က။ ဂ်လာလြတ္ဒီးန္စူယူသီ အေနျဖင့္ ဟာေကမ္အိဗ္ေနမရ္ဝါဒီေယႏွင့္ အဗူနအီးမ္ ၎တို႔မွ ဂ်ာေဗရ္ဗင္န္အဗ္ဒြလႅာဟ္ထံမွ ေအာက္ပါအတိုင္း ဆင့္ဆို ထားေလသည္။

و أنفُسَکم : رسول الله)صلّي الله عليه وآله ( و عَلِيّ ، وَأبناءنا : الحسن و الحسين و نِساءنا : فاطمَة

အဓိပၸါယ္ - انفسنا (ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏အသက္ဇီဝိန္)၏ ဆိုလိုခ်က္အဓိပၸါယ္မွာ

အလီယိဘ္ေနအဘီသြာလိဘ္(အ.စ) ျဖစ္ပါသည္။ابناءنا (ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏သား မ်ား)၏ ဆိုလိုခ်က္အဓိပၸါယ္သည္ကား ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ဟိုစို္င္းန္(အ.စ) တို႔ျဖစ္ၿပီးنساءنا (ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏အမ်ိဳးသမီးမ်ား)၏ အဓိပၸါယ္ကားဖြါေသမာ ဇဲဟ္ရာ(စ.အ)ျဖစ္ေပသည္။

ခ။ ဖက္ခ္ရြတ္ဒီးန္ရာဇီ အေနျဖင့္ မိမိ၏သဖ္စီးရ္က်မ္း ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေရဝါယတ္ေတာ္အား တင္ျပၿပီးေနာက္ ေျပာၾကားသည္မွာ -

وَاعْلَمْ أنّ هذه الّرواية کالمتّفق علي صحتها بين أهل التّفسير و الحديث

အဓိပၸါယ္ - သိထားပါေလ၊ ဤေရဝါယသ္(သားေတာ္ႏွစ္ပါးျဖစ္ ေၾကာင္း…) သည္ ဟဒီးစ္ေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ၿပီး ၎ဟဒီးစ္ေတာ္အား သဖ္စီးရ္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဟဒီးစ္ပညာရွင္မ်ားမွ မွန္ကန္ေၾကာင္း တညီတၫြတ္တည္း လက္ခံထားေပသည္။ ဆက္လက္ၿပီး ေအာက္ပါအတုိင္း ေရးသားထားေလ၏။

المسألة الرّابعة : هذه الاية دالَّةٌ علي أنَّ الحسن و الحسين )عليهما السلام( کانا إبني رسول الله ) صلّي الله عليه وآله ( وعد أن يدعوا ابناءه فدعا الحسن و الحسين فوجب أن يکون إبنيه

အဓိပၸါယ္ - ေဖာ္ျပထားသည့္အာယတ္ေတာ္သည္ ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ဟိုစိုင္းန္ (အ.စ) တို႔သည္ မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ သားေတာ္ႏွစ္ ပါးျဖစ္ေၾကာင္း အဓိပၸါယ္ကို သက္ေသထြက္ဆိုေနပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) မိမိ၏သားေတာ္မ်ားအား ေခၚေဆာင္ဖိတ္ေခၚရန္ (ဝဟီ)လာထားရာ၊ ၿပီးေနာက္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) အေနျဖင့္ ဟစန္(အ.စ) ႏွင့္ ဟိုစိုင္းန္(အ.စ)တို႔အား ေခၚေဆာင္သြားေပသည္။

(ဂ)အဗူအဗ္ဒြလႅာဟ္ကြရ္သိုဘီ အေနျဖင့္လည္း မိမိ၏ သဖ္စီးရ္က်မ္း၌ ဤကဲ့သို႔ ေရးသားထားေလသည္။

] أبناءَنا [ دَليلٌ علي أنَّ ابناء البنات يسمَّون أبناءاً

အဓိပၸါယ္ - က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌္ ေဖာ္ျပထားသည့္ابناءنا (အ ထက္ပါ အာယသ္ေတာ္တြင္ေဖာ္ျပထားပါသည္။) သည္ မႏုႆလူသား၏ သမီးဖက္မွ သားမ်ားကိုေခၚဆိုပါသည္။

၃။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဩဝါဒေတာ္မ်ားမွေအမာမ္ဟစန္(အ.စ) ေအမာမ္ဟိုစိုင္း(န)(အ.စ)သည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏သားေတာ္ျဖစ္ သည္ဟုဆိုထားရာသက္ေသအေထာက္အထားအတြက္အရွင္းလင္းဆံုးျဖစ္ ေပသည္။

ဤေနရာ၌ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ၾသဝါဒေတာ္မ်ားအနက္မွ ႏွစ္ခုအား နမူနာ အျဖစ္ ေဖာ္ျပပါမည္။

က။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) အေနျဖင့္ ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ဟိုစုိင္းန္(အ.စ) ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မိန္႔ေတာ္မူထားသည္ကား -

هذان إبناي من أحبّهما فقد أحبّني

အဓိပၸါယ္ - ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ဟိုစိုင္းန္(အ.စ)သည္ ကၽြန္ေတာ္၏ သားေတာ္ ႏွစ္ပါးျဖစ္ပါသည္။ မည္သူမဆို ၎တို႔ႏွစ္ဦးအား ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိး မည္ဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္အား ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ခ။ အျခား (ဟဒီးစ္ေတာ္တစ္ပါးမွာ) တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ ေအမာမ္ ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ ေအမာမ္ဟိုစိုင္းန္(အ.စ)တို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး မိန္႔ ေတာ္မူေလသည္ မွာ -

إنّ ابنيّ هذينَ ريحانتيّ من الدّنيا

အဓိပၸါယ္ - ဧကန္မုခ် ကၽြန္ေတာ္၏သားေတာ္ႏွစ္ပါးသည္ဤေလာ ကတြင္ ကၽြန္ေတာ္၏ ပန္းေလးႏွစ္ပြင့္ ျဖစ္ပါသည္။

ေမးခြန္း(၂၃)

ေမးခြန္း။ ။အဘယ္ေၾကာင့္ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ ေခလာဖသ္အား သန္စီစီး ဟုခံယူထားပါသနည္း?

မွတ္ခ်က္။ ။သန္စီစီး(تنصيصي)ဆိုသည္မွာ ခလီဖာသမၼတတာဝန္အား အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွသာလွ်င္သတ္မွတ္ထားျခင္းျဖစ္ပါ သည္။အျခားမည္သူထံမွ် တာဝန္အခြင့္မရွိေခ်ဟုဆိုလိုပါသည္။ (ဘာသာျပန္)

အေျဖ။ ။ျမင့္ျမတ္လွသည့္အစၥလာမ္သာသနာေတာ္သည္ တကမာၻလံုး ဆိုင္ရာဥပေဒမ်ားျပ႒ာန္းထားၿပီး၊အၿမဲထာဝရရွင္သန္ေနမည့္သာသနာဆို သည္မွာထင္ရွားေနပါသည္။အေၾကာင္းမွာ- တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ မိမိ၏အြန္မသ္(ေနာက္လိုက္ေနာက္သားမ်ား)အတြက္အသက္ရွင္ ေနေတာ္ မူသည္ကာလတြင္ ရဟ္ဗဲဟ္(ေခါင္းေဆာင္)ျဖစ္ေခ်သည္။ထို႔ေနာက္ ကိုယ္ ေတာ္(ဆြ)ဝဖာသ္ျဖစ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ အြန္မသ္မွအသင့္ေလ်ာ္ဆံုး သူအား မလြဲ၊မေသြ ရဟ္ဗဲဟ္၏ တာဝန္ကိုလြဲအပ္ေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ဤေနရာ၌ေမးခြန္းေမးစရာအခ်က္သည္ကား- တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး (ဆြ)၏ေနာက္ပိုင္း ရဟ္ဗဲဟ္ရီ၊ေခါင္းေဆာင္မႈ တာဝန္ရာထူးသည္ သန္စီစီး ျဖစ္ပါသလား? (ဆိုလိုသည္ကား-ေခါင္းေဆာင္အားအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အမိန္႔ေတာ္ အရ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)တင္ျပမႈျဖစ္တင္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္ ေပသည္။)

သို႔မဟုတ္ မဲဆႏၵျဖင့္ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္ပါသလား?

ဤကစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး႐ႈေထာင့္ႏွစ္ခုရွိေပသည္။ရွီအာမ်ားအေနျဖင့္ ရဟ္ဗဲဟ္ရီ၊ေနရာ(ေခလာဖသ္ေနရာ၊ေအမာမသ္ေနရာ)သည္သန္စီစီးျဖစ္ ေၾကာင္းလက္ခံယံုၾကည္ထားေလသည္။သို႔ေသာ္ အဟ္ေလ့စြႏၷတ္အေနျဖင့္ (အင္ေသခါဘီ)မဲဆႏၵအရ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ျခင္းကို ယံုၾကည္လက္ခံထား ပါသည္။

မည္သို႔ဆိုေစ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္တာ ဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ရန္ တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္ကို အြန္မသ္အေနျဖင့္ မလြဲ၊မ ေသြလက္ခံရေပမည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ေခတ္ကာလကိုသံုးသပ္ေလ့လာျခင္းျဖင့္ေခ လာဖသ္သည္ သန္စီစီး ျဖစ္ေပသည္။

ရွီအာသာသနာသုခမိန္ကဝိမ်ားအေနျဖင့္ ေခလာဖသ္သည္(သန္စီစီး) ျဖစ္ေၾကာင္း မိမိတို႔၏ အကီဒါဆိုင္ရာက်မ္းဂန္မ်ား၌ အေထာက္အထား သက္ ေသမ်ားစြာ ျဖင့္ေဖၚျပေရးသားသီကံုးထားၾကေပသည္။သို႔ေသာ္ ဤေနရာ၌ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)လက္ထက္တြင္ ဟာေကမ္၊ခလီဖာအတြက္စည္း မ်ဥ္း၊စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စိစစ္ေဆြးေႏြးမႈကိုတင္ျပမည္ ျဖစ္ပါသည္။ဤသို႔အားျဖင့္ ရွီအာယံုၾကည္မႈအတြက္ မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ ေသ အေထာက္၊အထားမ်ားျဖစ္ေပသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏လက္ထက္တြင္ အစၥလာမ္သာသနာ့၏ ျပည္တြင္း၊ျပည္ပ၊ဆက္သြယ္မႈအတြက္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ကိုယ္စား လွယ္ေတာ္အား မလြဲ၊မေသြ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏အမိန္႔ေတာ္ျဖင့္ မဟာ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)မွေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္မႈ အျဖစ္ရွိရေပမည္။

အေၾကာင္းမွာ-အစၥလာမ္မီအသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ သံုးပြင့္ဆိုင္ အႏၱရာယ္တစ္ခု (ေရာမအင္ပါယာ၊အီရန္ဘုရင္ႏွင့္ မိုနာေဖက္မ်ား)သည္ က်ေရာက္လာၿပီး ဆံုး႐ံႈးမႈႏွင့္ မေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရင္ဆိုင္ရမည္ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

ထိုနည္းတူစြာ အြန္မသ္ေသ အစၥလာမ္ ဖက္မွလည္းပဲ(မဆ္လာဟသ္) (အေျခအေနအရ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္မႈ)ရွိေနေပသည္။ထိုအရာမွ တမန္ ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ မိမိ၏ႏိုင္ငံေရးကိုယ္စားလွယ္(အစစ္)ကို ျပည္ပရန္ မ်ားမွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ၿပီး တစ္စု၊တစ္စည္းတည္း ျပဳေပး ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ထို႔ျပင္ ရန္သူမ်ား၏လြမ္းမိုးမႈ အာနိသင္ရွိမႈကို ျဖစ္ေစသည့္ ျပည္တြင္း သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ား၊မတူညီမႈမ်ားကိုလည္း ဖယ္ရွားေပးရမည္ ျဖစ္ေလသည္။

ဤကိစၥအတြက္ရွင္းလင္းခ်က္

ဤသံုးပြင့္ဆိုင္အႏၱရာယ္မ်ားမွ အႏၱရာယ္တစ္ခုသည္ကား-ေရာမအင္ပါ ယာျဖစ္ပါသည္။ဤႀကီးမားလွသည့္ အင္ပါယာႀကီးသည္ေတာင္အရပ္ရွိ ကၽြန္း ဆြယ္အထိ အာဏာသက္ေရာက္ ေနေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ကိုယ္ တိုင္ ဤအင္ပါယာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စိတ္ေသာကကို ျဖစ္ေစခဲ့ပါသည္။မဟာ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ မိမိသက္တမ္း၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ ေရာမ အင္ပါယာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး စိတ္ေသာကထားခဲ့ေပသည္။

ပထမဆံုးမြတ္စလင္စစ္တပ္ႏွင့္ေရာမ၏ခရစ္ယာန္စစ္တပ္တို႔သည္ ဟီဂ်ရီ (၈)ခုႏွစ္အတြင္း ပါလက္စတိုင္းႏိုင္ငံ၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေလသည္။ ဤစစ္ပြဲ၌ အစၥလာမ္မီစစ္တပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သံုးခုျဖစ္သည့္ ဟဇရတ္(သ)ဂ်အ္ဖရ္သြာရာ၊ဟဇ ရတ္(သ)ဇိုင္ဗင္ဟာေရဇ္၊ဟဇရတ္(သ)အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ရဝါေဟတို႔ ရွဟီးဒ္ျဖစ္ သြားေလသည္။ဤစစ္ပြဲတြင္ အစၥလာမ္မီစစ္တပ္သည္ အ႐ံႈးႏွင့္ရင္ဆိုင္ခဲ့ရ ေလသည္။

ကာေဖရ္စစ္တပ္ႏွင့္ မရင္ဆိုင္ဘဲ အစၥလာမ္မီစစ္တပ္ႀကီး၏ တပ္ဆုတ္ မႈသည္ ကိုင္စရ္ဘုရင္စစ္တပ္အား၊အားျဖည့္ေပးသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေလသည္။ထို႔ ျပင္အခ်ိန္တိုင္း ၎တို႔သည္ အစၥလာမ္မီ ဗဟိုဌာနမ်ားအား တိုက္လာလိမ့္ မည္ဟုစိုးရိမ္ေနၾကရေလသည္။

ဤအတြက္ေၾကာင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အေနျဖင့္ ဟီဂ်ရီ(၉)ခုႏွစ္ တြင္ႀကီးမားသည့္ အစၥလာမ္မီစစ္တပ္အား ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ၏ အနီးတစ္ဝိုက္ သို႔ ေစလြတ္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ထိုမွသာ အကယ္၍စစ္ျဖစ္လာခဲ့မည္ ဆိုပါက ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး စစ္ပြဲ၊ဆင္ႏြဲရန္ျဖစ္ေပသည္။အစၥလာမ္မီစစ္ တပ္ႀကီး၏ ဤခက္ခဲၾကမ္းတမ္းလွသည့္ ခရီးေၾကာင့္ တဖန္ က်က္သေရ၊ဂုဏ္ ကိုျပန္လည္ရရွိလာခဲ့ၿပီး၊ႏိုင္ငံေရး ေနရာကိုအသစ္တစ္ဖန္ ျပန္လည္ရယူႏိုင္ခဲ့ ေပသည္။

ဤေအာင္ျမင္မႈကို ဆြတ္ခူးၿပီးေနာက္တြင္လည္း ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) သည္စိတ္မခ်ေသးေခ်။ၿပီးေနာက္ မိမိမနာ၊မက်န္းမျဖစ္မည္ ရက္တစ္ခ်ိဳ႕အ လွ်င္ အစၥလာမ္မီစစ္တပ္အား ဗိုလ္ခ်ဳပ္အျဖစ္ အိုစာမာအား ခန္႔အပ္ၿပီး အေျခ အေနကို ေစာင့္ထိန္းႏိုင္ရန္ ဆီးရီးယားသို႔ သြားေစခဲ့ေလသည္။

သံုးပြင့္ဆိုင္ အႏၱရာယ္ရန္သူ ဒုတိယသည္ကား-အီရန္ဘုရင္၏ အင္အားျဖစ္ေပသည္။မည္မွ်အထိဆိုလွ်င္ အီရန္ဘုရင္အေနျဖင့္ ေဒါသ ေၾကာင့္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ သဝဏ္လႊာအား ဆုတ္ၿဖဲခဲ့ေပသည္။ကိုယ္ ေတာ္၏သံတမန္အား ေစာ္ကားၿပီး အျပင္ထုတ္ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။ၿပီးေနာက္ ယီမင္အစိုးရမင္းအား တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကို ဖမ္းခ်ဳပ္ရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့ ေလသည္။အဖမ္းမခံလွ်င္ ကြပ္မ်က္ရန္ အမိန္႔ေပးထား ေလသည္။

အမွန္မွာ အီရန္ဘုရင္ခြစ္႐ိုဘရ္ေဝးဇ္သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) လက္ထဲ၌ပင္ ကြယ္လြန္ၿပီး ျဖစ္ေပသည္။သို႔ေသာ္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အီရန္ လက္ေအာက္ခံ ယီမင္ႏိုင္ငံသည္ မြတ္စလင္မ်ားေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးစိတ္ ႏိုးၾကား ေပၚေပါက္လာေပသည္။ဤေပၚေပါက္လာမႈအား အီရန္ဘုရင္မ်ားအ ေနျဖင့္ အျပင္းအထန္ မႏွစ္သက္ခဲ့ေခ်။ဤအတြက္ေၾကာင့္ အီရန္အာဏာရွင္ မ်ား၏ မာန္မာနသည္ လံုးဝဥႆုန္ အစၥလာမ္အင္အားႀကီးထြားလာမႈအား သည္းမခံႏိုင္ၾကေခ်။

တတိယအႏၱရာယ္မွာ-မိုနာေဖက္အေရၿခံဳမ်ား၏ အုပ္စုပင္တည္း။အၿမဲ တေစ မြတ္စလင္မ္ မ်ားအၾကားကြဲလြဲမႈ၊မညီညြတ္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစၿပီး၊ျပႆနာ ကိုဖန္တီးေလသည္။ေနာက္ဆံုးကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏အသက္ကိုပင္ သဗူက္ မွ မဒီနာၿမိဳ႕သို႔ အျပန္လုပ္ႀကံရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကေပသည္။

ဤအုပ္စုတစ္စုသည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ဝဖာသ္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ အစၥလာမ္မီလႈပ္ရွားမႈသည္လည္း အဆံုးသတ္သြားမည္ဟု ယူဆ၊ထင္မွတ္ ထားၾကေလသည္။အရာအားလံုး ၿငိမ္းေအး၊ေအးခ်မ္းသြားေပမည္။

မိုနာေဖက္မ်ား၏ ဖ်က္ဆီးလိုသည့္ အင္အား(ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အ ႀကံအဖန္ အစီအစဥ္မ်ား ရွင္းလင္းသြားေစရန္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အေန ျဖင့္စူရာဟ္မ်ားျဖစ္သည့္ အာေလအင္မရန္(ေနစာ)၊မာေအဒါ၊အန္ဖာလ္၊ ေသာင္ဗာ၊အန္ကပူသ္၊အဟ္ဇာပ္၊မိုဟမၼဒ္(ဆြ)၊ဖာသ္အ္၊မိုဂ်ာေဒလာ၊ဟဒီးဒ္-မိုနာေဖကူး(န)ႏွင့္ဟရွ္တို႔တြင္ ေဖၚျပထားပါသည္။

ဤကဲ့သို႔ အစၥလာမ္အတြက္ အင္အားႀကီး ရန္သူမ်ားဝိုင္းရံေနခ်ိန္တြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ အစၥလာမ္မီ ပတ္ဝန္းက်င္၊အသိုင္းအဝိုင္းအ သစ္(မြတ္စလင္အသစ္မ်ား)အတြင္း ဘာသာေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးစသည္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ကိုယ္စားလွယ္အားမိတ္ဆက္မေပးခဲ့သည္ဆိုသည္မွာမွန္ပါသ လား?

ထိုေခတ္အခ်ိန္အခါရွိ လူမႈေရးအေျခအေနကိုသံုးသပ္ေလ့လာျခင္းျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မလြဲမေသြ မိမိ၏ေနာက္ပိုင္းကိုယ္စားလွယ္ ေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ကိုေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္၊မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ေတာ္မူၿပီး(အခက္၊ အခဲ)အကြဲအလြဲ၊အမ်ိဳးမ်ိဳးအား တားဆီးေပးေတာ္မူခဲ့ေပသည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိႏိုင္ေပသည္။ၿပီးေနာက္ ကာကြယ္ေရးအတြက္ ခိုင္ခံ့သည့္ စစ္တပ္အား တည္ေထာင္ေတာ္မူခဲ့ၿပီး အစၥလာမ္ကမာၻအတြက္ ျပင္းထန္သည့္ မႏွစ္သက္မႈ မ်ား၊အျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ရင္ဆိုင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ၿပီးေနာက္ အုပ္စုတိုင္း ေျပာၾကေပမည္။ေခါင္းေဆာင္ခလီဖာသည္ ငါတို႔အုပ္စုမွျဖစ္ရေပမည္။ဤ အတြက္ ခလီဖာကိုယ္စားလွယ္ မိတ္ဆက္မႈမျပဳဘဲ မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။

ဤလူမႈေရး အေျခအေန၊အေနအထားကို ေလ့လာသံုးသပ္ျခင္းျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ၿပီးသည့္ေနာက္ေခါင္းေဆာင္မႈအတြက္(ခလီဖာ ကိုယ္စားလွယ္အတြက္)သန္စီစီး အယူအဆ ယံုၾကည္မႈသည္ မွန္ကန္ၿပီး ခိုင္ခံ့ေၾကာင္း လမ္းညႊန္ေနပါသည္။

တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သက္ေသခံဟဒီးစ္ေတာ္မ်ား

လူမႈေရး အေျခအေန၊ႏွင့္အျခားအေျခအေနမ်ားကို အေျခခံၿပီး မဟာ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ပထမဆံုး ေဗအ္စသ္ (တမန္ေတာ္တာဝန္အား လူသိရွင္ၾကား)အခ်ိန္မွစ၍ ေနာက္ဆံုးရက္မ်ားအထိ မိမိ၏ကိုယ္စားလွယ္၊ခ လီဖာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး မိန္႔ၾကားခဲ့ပါသည္။မိမိ၏ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ခလီဖာ အား မိမိနဘီတာဝန္ကို လူသိရွင္ၾကား စတင္ေဆာင္ရြက္ခ်ိန္ မိမိေဆြမ်ိဳး၊သား ခ်င္းမ်ားကို ဖိတ္ေခၚၿပီး နဘီျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္းေၾကျငာသည့္ အစီအ စဥ္ (ဒါဝသ္ေသဇိုလ္အာရွီရာဟ္)တြင္သတ္မွတ္ ေၾကျငာေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

ထို႔ျပင္ မိမိ၏ေနာက္ဆံုးသက္တမ္း ဟဂ်္ဂ်သြလ္ေဝဒါ ေနာက္ဆံုးဟဂ်္ တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ၿပီး အျပန္တြင္(ဂဒီးေရခြမ္း(မ))ေနရာ၌လည္း ေၾကျငာ ၿပီးမိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။မိမိ၏သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္ မိတ္ဆက္ေၾကျငာ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ခိုင္ခံ့သည့္ ဟဒီးစ္ေတာ္ျဖင့္ သက္ေသထူ ျခင္း နမူနာ(၃)ခုအား ဤစာအုပ္၏ ေမးခြန္းအမွတ္(၂)၏အေျဖတြင္ သက္ေသ အေထာက္အထား အခိုင္အလံု သုခမိန္ပညာရွင္မ်ား အစၥလာမ္မီ ဟဒီးစ္ပါရဂူ မ်ား၏ က်မ္းဂန္မ်ားျဖင့္ ေဖၚျပထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။

အစၥလာမ္သာသနာေတာ္ အစပိုင္းရွိ လူမႈေရး၊အေျခအေန၏ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားကိုအေျခခံၿပီး (ႏိုဆူဆ္)မွန္ကန္သည့္ ဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားျဖင့္ အမီး ရြလ္မိုေမနီ ဟဇရတ္(သ)အလီ(အ.စ)အား မိမိ(တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ))၏ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ ခလီဖာအျဖစ္ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ သတ္မွတ္ေတာ္ မူခဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွားျပတ္သား ေနပါသည္။ေခလာဖသ္သည္သန္စီစီးျဖစ္သည္ ဆိုသည့္အခ်က္မွာ အေရးႀကီးသည့္ သာသနာ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ၿပီး တိမ္းေရွာင္ လိုမရသည့္ က႑ာလည္း ျဖစ္ပါသည္။

ေမးခြန္း(၂၄)

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမည္မွအပအျခားသူမ်ား၏ကစမ္စားလိုရပါသလား?

ေျဖ။ ။ေသာင္ဟီးဒ္ႏွင့္ေရွးရ္က္ ေဝါဟာရႏွစ္ခု၏ အဓိပၸါယ္ အက်ယ္ဖြင့္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ အာယတ္ေတာ္မ်ား စြႏၷတ္ေတာ္တို႔ ကိုေလ့လာရွာေဖြရန္ မလြဲ၊မေသြ လိုအပ္ေပသည္။အေၾကာင္းမွာ က်မ္းေတာ္ ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) စြႏၷတ္ေတာ္မ်ားသည္ အမွန္တ ရား လမ္းမွန္ကိုလမ္းမွားႏွင့္ ၊ေသာင္ဟီးဒ္ကိုေရွးရ္က္ႏွင့္၊အေကာင္းဆံုးခြဲျခား ေပးႏိုင္သည့္ စံမွတ္ေက်ာက္မ်ားျဖစ္ေခ်သည္။

ဤအခ်က္ကို အေျခခံၿပီး သင့္ေလ်ာ္သည္မွာ-အေတြးအေခၚတိုင္းႏွင့္ လုပ္ရပ္တိုင္းကို ၾကည္လင္၊သန္႔ရွင္းသည့္ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္မႈ၊အယူသီးကင္းမဲ့ မႈ၊တိက်ခိုင္လံုသည့္ ေလာဂ်စ္က်သည့္ဗ်ာဒိတ္ေတာ္(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္ အာန္)ႏွင့္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ ဘဝတည္ေဆာက္မႈျဖင့္ ခ်ိန္ကိုက္ရေပ မည္။

ယခုကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပ ကစမ္စားျခင္း ကို က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္စြႏၷတ္ျဖင့္ ပိုင္ေၾကာင္းကို အခ်ိဳ႕အေထာက္ အထားမ်ားျဖင့္ ေဖၚျပပါမည္။

၁။ ။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ေနရာမ်ားရွိ အာယတ္ေတာ္မ်ားတြင္ သက္ရွိသတၱဝါႏွင့္အဖန္ဆင္းခံသတၱဝါမ်ား သာဓကအားျဖင့္ တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ အသက္ဇီဝိန္၊မႏုႆလူသား၏ဝိညာဥ္မ်ား၊ကေလာင္၊သူရိယ ေနမင္း၊စႏၵာလမင္း၊ၾကယ္တာရာမ်ား၊ေန႔ႏွင့္ည၊မိုးေကာင္းကင္ႏွင့္ပထဝီေျမ ႀကီး၊အခ်ိန္ႏွင့္၊ေတာင္မ်ားႏွင့္ပင္လယ္၊တို႔၏ကစမ္စားထားေပသည္။အခ်ိဳ႕ အာယတ္ေတာ္မ်ားကို အသင္စာ႐ႈ႕သူအတြက္ ေဖၚျပမည္။

(က)

لَعَمْرُکَ إنَّهُمْ لَفِيْ سَکْرَتِهِمْ يَعْمَهُوْنَ

အဓိပၸါယ္ - အို တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အသင္ရဲ႕အသက္ဇီဝိန္၏ကစမ္၊ ဤသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၏မူးရစ္မႈ (မေကာင္းသည့္စိတ္၏ေနာက္လိုက္မ်ား) ေၾကာင့္လမ္းလြဲေနၾကေပသည္။

(ခ)

والشَّمسِ وَضُحيها . وَالْقَمَرِ إذا تَليها . وَالنَّهارِ إذا جَلّيها . وَاللَّيْلِ إذا يَغْشيها وَالسَّماءِ وَما بَنيها . وَالاْرْضِ وَما طَحيها . وَنَفْس وَما سَوّيها . فَألْهَمَها فُجُورَها وَتَقْويها . . .

အဓိပၸါယ္ - သူရိယေနမင္းႏွင့္ ၎အလင္းတန္း၏ကစမ္ ။

၎ျပင္စႏၵာလမင္း၏ကစမ္၊ထိုစႏၵာလမင္းသည္၎(ေနမင္း)၏ေနာက္မွထြက္လာသည့္အခါဝယ္။

ထို႔ျပင္ေန႔၏ကစမ္၊ထိုေန႔သည္ေလာကႀကီးအားလင္းဝင္းေတာက္ပေစသည့္အခါဝယ္။

၎ျပင္ညဥ့္၏ကစမ္၊ထိုညဥ့္သည္ေလာကႀကီးအားေမွာင္မိုက္ေစသည့္အခါဝယ္။

ထို႔ျပင္မိုးေကာင္းကင္၏ကစမ္၊ထို႔ေနာက္ထိုမိုးေကာင္းကင္အားဖန္း ဆင္းေတာ္မူသည့္ျမတ္အရွင္၏ကစမ္။

ၿပီးေနာက္ေျမပထဝီ၏ကစမ္။

ထို႔ေနာက္ထိုေျမပထဝီကိုျဖန္႔ခင္းေတာ္မူေသာအရွင္ျမတ္၏ကစမ္။

ၿပီးေနာက္နာဖ္စ္ေခၚအသက္ဇီဝိန္၏ကစမ္၊၎ေနာက္ထိုအသက္ဇီဝိန္ကိုေကာင္းမြန္စြာဖန္ဆင္းေတာ္မူသည့္အရွင္၏ကစမ္။

ၿပီးေနာက္ေကာင္းမႈႏွင့္မေကာင္းမႈ၊ကုသိုလ္ႏွင့္အကုသိုလ္၊သူစ႐ိုက္ႏွင့္ဒုစ႐ိုက္ကို၎လူသားအားအသိတရားေပးေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

(ဂ)

وَالنَّجْمِ إذا هَوي

အဓိပၸါယ္ - ၾကယ္တာရာမ်ား၏ကစမ္၊ထိုအခ်ိန္အခါဝယ္ကြယ္ေပ်ာက္ သြားေလသည္။

(ဃ)

ن ، وَالْقَلَمِ وَما يَسْطُرُونَ

အဓိပၸါယ္ -ႏူးန္-ကေလာင္၏ကစမ္၊ထိုအခ်ိန္အခါဝယ္ေရးမွတ္ေနေလ သည္။

(င)

وَالْعَصْرِ إنَّ الاْنْسانَ لَفِيْ خُسْر . . .

အဓိပၸါယ္ -အဆြရ္အခ်ိန္၏ကစမ္၊ဧကန္မလြဲမႏုႆလူသားဆံုး႐ႈံးမႈတြင္ နစ္ျမဳပ္လ်က္ရွိပါသည္။

(စ)

وَالْفَجْرِ وَلَيال عَشْر

အဓိပၸါယ္ -ဖဂ်ရ္အခ်ိန္၏ကစမ္၊ထိုေနာက္ညဥ့္ဆယ္ညဥ့္၏ကစမ္။

(ဆ)

وَالطُّورِ وَکِتاب مَسْطُور فِيْ رِقٍّ مَنْشُور وَالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ وَالسَّقْفِ الْمَرْفُوعِ وَالبَحْرِ الْمَسْجُوْرِ

အဓိပၸါယ္ - သူရ္ေတာင္၏ကစမ္။

ေရးသားသီကံုးထားၿပီးျဖစ္ေသာက်မ္းဂန္(က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္)၏ ကစမ္။

က်ယ္ျပန္႔သည့္စာရြက္အေပၚ၌ဘိုက္ေသမအ္မူရ္(စည္ပင္သာယာသည့္အိမ္)၏ကစမ္။

ျမင့္မားသည့္အမိုး(ေကာင္းကင္)၏ကစမ္။

လႈိုင္းထေနသည့္ပင္လယ္၏ကစမ္။

ထိုနည္းတူစြာေလာကႀကီး၏အရာဝတၳဳမ်ိဳးစံု၏ကစမ္ကိုစူရာဟ္နာေစ အသ္၊စူရာဟ္မိုရ္ေစဟသ္၊စူရာဟ္ဗို႐ိုဂ်္၊စူရာဟ္သြာေရဂ္၊စူရာဟ္ဗလာဒ္၊စူ ရာဟ္သီး(န)၊စူရာဟ္ဇိုဟာတို႔တြင္ကစမ္စားထားသည္ကိုေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။

မလြဲမေသြသည့္အခ်က္မွာအကယ္၍အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္မွအပကစမ္ထားျခင္းသည္ေရွးက္ျဖစ္မည္။ထို႔ေနာက္အလႅာဟ္ႏွစ္ပါးအားကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္အၿမဲတမ္းေသာင္ဟီးဒ္၏ဂုဏ္ေဆာင္ႏွင့္တစ္ဆူတည္းဝါဒျဖစ္သည့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္လံုးဝကစမ္စားေတာ္မူမည္မ ဟုတ္ေခ်။

အကယ္၍ဤကဲ့သို႔ကစမ္စားမႈသည္အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အတြက္သာအထူးသီးသန္႔ျဖစ္မည္ဆိုပါက၊က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္သည္မလြဲမေသြ၊ လမ္းမမွားရန္အလို႔ငွာအသိေပးမည္ျဖစ္ေပသည္။

၂။ ။တကမာၻလံုးရွိမြတ္စလင္လူထုအေနျဖင့္မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ) အားမိမိတို႔အတြက္စံနမူနာေကာင္း၊မွတ္ေက်ာက္ေကာင္းအျဖင့္ခံယူထားၾက ေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ဘဝတည္ေဆာက္ပံု၊ဆက္သြယ္ေနထိုင္ပံု၊ကိုအမွန္တရား၊အမွားမတရားကိုပိုင္းျခားသတ္မွတ္သည့္ခ်ိန္ခြင္အျဖင့္လက္ခံ ၾကေပသည္။

မြတ္စလင္သုေတသီမ်ား၊စဟီးက်မ္းႀကီးႏွင့္မြတ္စနဒ္က်မ္းမ်ားျပဳစုေရး သားထားသည့္က်မ္းျပဳဆရာေတာ္မ်ားအေနျဖင့္အလႅာဟ္မွအပအျခားအရာ မ်ားအေပၚကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ကစမ္စားခဲ့သည့္ရီဝါရတ္သ္ေတာ္အ ေျမာက္အမ်ားကိုဆင့္ျပန္သီကံုးထားေပသည္။

အဟ္မဒ္ဗင္ဟန္ဘလ္-ဟန္ဘလီမဇ္ဟပ္၏ဦးေသွ်ာင္အေနျဖင့္မိမိ၏ မြတ္စနဒ္က်မ္းတြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံေတာ္မွရီဝါယတ္ေတာ္အား ဤကဲ့သို႔ဆင့္ျပန္ထားပါသည္။

فلعمري لأن تکلّم بمعروف و تنهي عن منکر خيرٌ من أن تسکت

အဓိပၸါယ္ -ကၽြႏ္ုပ္၏အသက္ဇီဝိန္၏ကစမ္၊တိတ္ဆိတ္စြာႏႈတ္ပိတ္ေနျခင္းထက္ ေကာင္းရာညႊန္ၾကားၿပီး၊မေကာင္းမႈတားျမစ္ျခင္းသည္ပိုေကာင္းေပသည္။

မြတ္စလင္ဗင္ဟဂ်ာဂ်္အေနျဖင့္မိမိ၏စဟီးက်မ္း၊ေစဟာဆစ္သာစြန္နီက်မ္းႀကီးေျခာက္က်မ္းမွတစ္က်မ္း၌ေအာက္ပါအတိုင္းတင္ျပထားပါသည္။

جاءَ رَجل إلي النّبيّ ( صلّي الله عليه وآله) فقال يا رسول الله أيُّ الصَّدقة أعظم اجراً ؟ فقال : أما و أبيک لتنبانَّه أن تصدّق و أنت صحيحٌ شحيحٌ تخشي الفقر و تأمل البقاء...

အဓိပၸါယ္ -အၾကင္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံ လာေရာက္ၿပီးေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားေလသည္။အက်ိဳးဆုလာဒ္အမ်ားဆံုးဆဒ္ကာသည္မည္သည့္ဆဒ္ကာျဖစ္ပါသနည္း?

အေျဖေပးမိန္႔ေတာ္မူေလ၏။ ။အသင္အေဖ၏ကစမ္၊အသင္က်န္းမာေနခ်ိန္မိမိ အတြက္ေလာဘႏွင့္၊ဆင္းရဲခ်ိဳ႕တဲ့မႈအတြက္စိုးရိမ္မႈႏွင့္၊တည္တံ့မႈအတြက္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အခ်ိန္တြင္ဆဒ္ကာေပးကမ္းမည္ဆိုလွ်င္ဧကန္မုခ်သိရေပမည္။

အၾကင္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ကမာၻမြတ္စလင္လူထုႀကီး၏ ေျမာက္မ်ားစြာေသာသူမ်ားကို အလႅာဟ္မွအပအျခားအရာမ်ားျဖင့္ကစမ္စား သည့္အတြက္ေၾကာင့္မိုရွ္ေရက္(အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္ကိုးကြယ္သူ)အျဖင့္ခံယူထားပါကအထက္ေဖၚျပပါထင္ရွားျပတ္သားသည့္မဟာတမန္ေတာ္ ျမတ္(ဆြ)၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္အားမည္ကဲ့သို႔ဆင္ေျခေပးမည္နည္း?

၃။ ။က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္ အျပင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)အနီးရွိသာဝကေတာ္မ်ား၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖင့္ လည္း အလႅာဟ္မွအပအျခားအရာမ်ားျဖင့္ကစမ္စားႏိုင္ေၾကာင္းကိုသက္ေသ ထူႏိုင္ေပသည္။

အလီဗင္အဘီသြာလစ္ဗ္(အ.စ)အေနျဖင့္မိမိ၏ေျမာက္မ်ားစြာေသာရွည္လ်ားသည့္ခိုဒ္ဗာမ်ားတြင္မိမိရဲ႕အသက္ဇီဝိန္၏ကစမ္စားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။မိန္႔ေတာ္မူသည္ကား-

ولعمري ليضعّفنّ لکم التّيه من بعدي أضعافاً

အဓိပၸါယ္ -အကၽြႏ္ုပ္အသက္ဇီဝိန္၏ကစမ္၊ကၽြႏ္ုပ္မရွိေတာ့သည့္ေနာက္ပိုင္း၊ အသင္တို႔အမိန္႔ဖီဆန္မႈ၊မလိုက္နာမက်င့္သံုးမႈသည္အဆေပါင္းမ်ားစြာျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။

အျခားတစ္ေနရာ၌မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ-

وَلعمري لإنْ لم تنزع عن غيّک و شقاقک لتعرفنّهم عن قليل يطلبونک

အဓိပၸါယ္ -အကၽြႏ္ုပ္အသက္ဇီဝိန္၏ကစမ္၊အသင္တို႔အေနျဖင့္မိမိတို႔၏လမ္း လြဲ၊လမ္းမွားမႈႏွင့္မိုက္မဲမႈကိုမစြန္႔လြတ္လွ်င္မ်ားမၾကာမွီ၊ထိုသူမ်ားသည္လည္းအသင္တို႔အားရွာေဖြႏိုင္လိမ့္ေပမည္။

ယခုရွင္းလင္းသြားေခ်ၿပီ။ဤရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားနသ္စ္(نص)မ်ားအားလံုး၏အေရွ႕၌အဂ်္ေသဟာဒ္(اجتهاد)ႏွင့္အစ္ေသဟ္စာန္(استحسان)လံုးဝအရာမ ေရာက္ေတာ့ေခ်။

မည္သည့္သက္ေသအေထာက္အထားမွက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္အာယတ္ေတာ္မ်ား၊ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္၊ကိုယ္ေတာ္အနီးရွိ စစ္မွန္သည့္သာဝကေတာ္မ်ား၏ဘဝတည္ေဆာက္မႈ၊ဥပမာ-အမီးရြလ္မိုေမ နီ(အ.စ)၏ဘဝတည္ေဆာက္မႈကိုမွားသည္ဟုသက္ေသမထူႏိုင္ေခ်။

ဤလုပ္ရပ္အားေရွးရ္က္ႏွင့္အလႅာဟ္ႏွစ္ပါးၿပိဳင္ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္မႈ အျဖင့္မစြပ္စြဲႏိုင္ေခ်။

အႏွစ္ခ်ဳပ္

ေဖၚျပၿပီးေသာသက္ေသအေထာက္အထားမ်ားအားလံုးကိုသံုးသပ္ ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပအျခားအရာမ်ားမွကစမ္စား ျခင္းလုပ္ရပ္သည္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၊တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္၊အမီးရြလ္မိုေမ နီ(အ.စ)၏ဘဝတည္ေဆာက္မႈအရကစမ္စားပိုင္ၿပီး၊ထင္ ရွားျပတ္သားသည့္အေျခခံတရားတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။ေသာင္ဟီးဒ္ႏွင့္တစ္ဆူတည္းဝါဒကိုမဆန္႔က်င္ေပ။

ဤအတြက္ေၾကာင့္အကယ္၍ရီဝါယတ္ေတာ္တစ္ခု၏အျပင္ပိုင္းဆိုင္ရာတင္ျပမႈသည္ထင္ရွားျပတ္သားခိုင္လံုသည့္အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ဆန္႔ က်င္ေနပါက္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ႏွင့္ရီဝါယတ္ေတာ္၏အေျခခံတရားကိုအံဝင္ဂြင္က်ျဖစ္ေအာင္ေတြးတတ္ရေပမည္။

တစ္ခါတစ္ရံ အဓိပၸါယ္ဆိုလိုခ်က္ထင္ရွားစြာအေကာင္အထည္မေဖၚ သည့္ရီဝါယတ္တစ္ခုအား(نص)နသ္စ္အျဖစ္ေဖၚျပထားတတ္ၾကေပသည္။

ထိုေနရာတြင္ဤကဲ့သို႔ေသာ္ရီဝါယတ္ေတာ္ႏွင့္အေျဖကိုေဖၚျပလိုက္ပါသည္။

انّ رسول الله سمع عمر و هو يقول : و أبي . فقال إنّ الله يَنهاکم أن تحلِفوا بآبائکم و من کان حالفاً فليحلف بالله أو يسکت

အဓိပၸါယ္- တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အေနျဖင့္၊ဟဇရတ္(သ)အိုမရ္အေနျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္အေဖ၏ကစမ္ဟုေျပာဆိုသည္ကုိၾကားေတာ္မူၿပီးမိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္ မွာ-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္အေနျဖင့္အသင္တို႔အားမိမိတို႔အေဖမ်ား၏ ကစမ္စားျခင္းမျပဳရန္တားျမစ္ထားေတာ္မူသည္။အၾကင္မည္သူမဆိုကစမ္စားလွ်င္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ကစမ္စားပါေလ။(သို႔)ႏႈတ္ပိတ္ေနပါေလ။

အမွန္တကယ္ဤဟဒီးစ္ေတာ္သည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပအ ျခားအရာမ်ားျဖင့္ကစမ္စားျခင္းကိုခြင့္ျပဳထားေတာ္မူသည့္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏အာယတ္ေတာ္မ်ား၊ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားအေရွ႕ဝယ္မည္သည့္အဆင့္မွ်မရွိေခ်။

သို႔ေသာ္ဤဟဒီးစ္ေတာ္အားအာယတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုေပါင္းစပ္အေျဖထုတ္မည္ဆိုလွ်င္ဟဇရတ္(သ)အိုမရ္ႏွင့္၎ကဲ့သို႔ေသာ္သူမ်ားရဲ႕အေဖမ်ား၏ကစမ္မစားဖို႔တားျမစ္ရသည့္အေၾကာင္းမွာ၎တို႔အေဖမ်ားသည္႐ုပ္ထု၊ဆင္းတုကိုးကြယ္သူမ်ား၊မိုရွ္ေရက္မ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပ သည္။

ကာေဖရ္ႏွင့္႐ုပ္ထု၊ဆင္းတုကိုးကြယ္သူတို႔သည္ကစမ္စားႏိုင္သည့္အ ဆင့္အတန္းအေျခအေေနတြင္မရွိေခ်။၎တို႔၏ကစမ္မစားႏိုင္ေခ်။

ေမးခြန္း။ ။၂၅

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားအားသဝါစိုလ္ျပဳျခင္းသည္ေရွးရ္က္ႏွင့္ဗဒ္အာသ္လုပ္ရပ္ျဖစ္ပါသလား?

အေျဖ။။

သဝါစိုလ္(توسل)၏အဓိပၸါယ္မွာ-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္ႏွင့္နီးကပ္ မႈရရွိရန္အတြက္ဂုဏ္က်က္သေရရွိတန္ဖိုးရွိသည့္အဖန္ဆင္းခံမ်ား(အလႅာဟ္အခ်စ္ေတာ္မ်ား)ကိုမိမိႏွင့္ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အၾကားဆက္သြယ္သူ အျဖစ္သတ္မွတ္ခံယူျခင္းကိုေခၚပါသည္။

အဗ္ေနမန္ဆူရ္အေနျဖင့္ေလဆန္ႏိုလ္အာရပ္ေခၚအာရဘီအဘိဓာန္ က်မ္းတို႔တြင္ေရးသားေဖၚျပထားသည္မွာ-

تَوسّل إليه بکذا ، تقرّب إليه بحرمة آصرة تعطفه عليه

အဓိပၸါယ္-သူသည္ထိုအရာျဖင့္ထိုသူအားသဝါစိုလ္ျပဳေလသည္။ဆိုလိုခ်က္ အဓိပၸါယ္မွာသူသည္ထိုအရာ၏ျမင့္ျမတ္၊ဂုဏ္သေရရွိမႈျဖင့္သဝါစိုလ္ျပဳကာ နီးစပ္မႈ၊စိတ္ဝင္စားမႈတို႔ျပဳခဲ့ေပသည္။ထိုသူ၏နီးစပ္၊နီးကပ္မႈကိုရယူေလသည္။

က်မ္းေတာ္ျမတ္တြင္မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္မွာ-

يا أيُّهَا الّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَابْتَغُوا إلَيهِ الْوَسِيْلَةَ وَجاهِدُوا فِي سَبِيْلِ اللهِ لَعَلَّکُمْ تَفْلِحُونَ

အဓိပၸါယ္-အိုသက္ဝင္ယံုၾကည္သူအေပါင္းတို႔သီလ၊သမာဓိရွိၾကပါေလ။ႀကီး က်ယ္ျမင့္ျမတ္ေတာ္မူသည့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ဘက္မွထိုသို႔ဝဇီလာအမွီသဟဲ(သဝါစိုလ္)ျဖင့္ခ်ည္းကပ္ပါေလ။၎၏လမ္းေတာ္၌ေဂ်ဟဒ္ျပဳပါေလ။ဤသို႔ ျဖင့္ေအာင္ျမင္သူျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

ေဂ်ာင္ေဟရီအေနျဖင့္ေဆဟဟိုလ္လိုဂါသ္၌ဝဇီလာအားဤကဲ့သို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားေလသည္။

اَلْوسيلةُ ما يتقرّب به إلي الغير

အဓိပၸါယ္-ဝဇီလာဆိုသည္မွာ၎၏အကူအညီျဖင့္အျခားသူတစ္ဦးတစ္ ေယာက္ႏွင့္နီးကပ္မႈကိုရယူျခင္းကိုေခၚပါသည္။

ဤအတြက္ေၾကာင့္တစ္ခါတရံေကာင္းျမတ္သည့္ေကာင္းမႈကုသိုလ္မ်ား၊သန္႔ရွင္းျဖဴစင္သည့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားခဝပ္ကိုးကြယ္မႈ၊မ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အတြက္အားရွိသည့္ဝဇီလာမ်ားျဖစ္သြားၿပီး၊အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္ႏွင့္နီးကပ္ေအာင္ျပဳေပးေလသည္။တစ္ခါတစ္ေလအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္အနီးေတာ္တြင္အထူးဂုဏ္သေရရွိလူသားတစ္ေယာက္သည္ဝဇီလာအ ျဖစ္ရပ္တည္ႏိုင္ေပသည္။

သဝါစိုလ္၏အမ်ိဳးအစား

သဝါစိုလ္အားသံုးမ်ိဳး၊သံုးစားခြဲျခားႏိုင္ပါသည္။

ပထမအမ်ိဳးအစား

ေကာင္းျမတ္သည့္ကုသိုလ္မ်ားျဖင့္သဝါစိုလ္ျပဳျခင္း။

ဤအတြက္ဂ်လာလြဒ္ဒီးန္ဆူယူသီအေနျဖင့္ေအာက္ေဖၚျပပါအာယတ္ေတာ္-

(وَابْتَغُوا إلَيْهِ الْوَسِيْلَةَ)ႏွင့္ပက္သက္ၿပီး၊ဤကဲ့သို႔ရီဝါယတ္ေတာ္အားတင္ျပထား ပါသည္။

عَنْ قتادَة في قَوله تعالي ) وَابْتَغُوا إلَيْهِ الْوَسِيْلَةَ ( قال : تقربوا إلي الله بطاعته و العمل بما يرضيه

အဓိပၸါယ္-(وَابْتَغُوا إلَيْهِ الْوَسِيْلَةَ) အာယတ္ေတာ္ႏွင့္ပက္သက္ၿပီးကသာဒဟ္အ ေနျဖင့္ေျပာၾကားေလသည္။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အမိန္႔ေတာ္ကိုလိုက္နာ က်င့္သံုးႏိုင္မႈႏွင့္၎ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသည့္ေကာင္းျမတ္သည့္ကုသိုလ္အလုပ္ မ်ား၏အကူအညီျဖင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္နီးကပ္မႈကိုရႏိုင္ေပသည္။

ဒုတိယအမ်ိဳးအစား

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္ေက်းကၽြန္မ်ား၏ဒိုအာမ်ားျဖင့္ သဝါစိုလ္ျပဳျခင္း။

ဤအတြက္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၌ဟဇရတ္(သ)ယူစြဖ္(အ.စ)၏ ညီအကိုမ်ားအားႏႈတ္ျဖင့္ဤကဲ့သို႔တင္ျပထားေပသည္။

قالُوا يا أبانا اسْتَغْفِرْلَنا ذُنُوبَنا إنّا کُنّا خاطِئِيْنَ . قالَ سأسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبِّيْ إنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيْمِ

အဓိပၸါယ္- ဟဇရတ္(သ)ယာအ္ကူဗ္(အ.စ)၏သားမ်ားမွမိမိတို႔ဖခင္ကိုေျပာခဲ့ ၾကေလသည္။အိုဖခမည္းေတာ္၊ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေတာ္မူသည့္အလႅာဟ္ထံမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ဂိုနာ(အျပစ္)မ်ားကုိခြင့္လြတ္ေပးရန္ေတာင္းခံေပးပါ။ကၽြန္ ေတာ္တို႔ဧကန္မုခ်အျပစ္သားမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ ဟဇရတ္(သ)ယာအ္ ကူဗ္(အ.စ)အေျဖေပးေလသည္။ကၽြႏု္ပ္အေနျဖင့္မ်ားမၾကာမွီအလႅာဟ္ဟိုအ ရွင္ျမတ္ထံအသင္တို႔ကိုခြင့္လြတ္မႈရရန္အသနားခံေပးမည္။ထိုအရွင္ျမတ္ သည္အလြန္တရာခြင့္လြတ္ပလပ္ေတာ္မူသည့္အရွင္ျဖစ္ပါသည္။

ဤအာယတ္ေတာ္တြင္ထင္ရွားေကာင္းမြန္စြာသိႏိုင္ပါသည္။ဟဇရတ္ (သ)ယာအ္ကူဗ္(အ.စ)၏သားမ်ားသည္မိမိတို႔ဖခင္၏ဒိုအာႏွင့္အာစ္သာဂ္ဖြာ (ခြင့္လြတ္ပလပ္မႈကိုေတာင္းခံျခင္း)ျဖင့္သဝါစိုလ္ျပဳခဲ့ၾကေပသည္။မိမိတို႔၏ လြတ္ေျမာက္မႈအတြက္ဝဇီလာအျဖစ္သိခဲ့ၾကေပသည္။ဟဇရတ္(သ)ယာအ္ ကူဗ္(အ.စ)အေနျဖင့္၎တို႔၏သဝါစိုလ္ကိုေစာဒကတက္မကန္႔ကြက္ခဲ့သည့္အျပင္၎တုိ႔အားဒိုအာႏွင့္အာစ္သာဂ္ဖြာျပဳေပးမည့္ကတိပါေပးေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

တတိယအမ်ိဳးအစား

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္နီးစပ္၊နီးကပ္မႈရရွိရန္အတြက္၎၏နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာဂုဏ္သေရရွိပုဂၢိဳလ္ထူးမ်ား(အလႅာဟ္အခ်စ္ေတာ္မ်ား)အလႅာဟ္ထံ ဝယ္ေနရာ၊အထူးအဆင့္အတန္းရွိသည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္သဝါစိုလ္ျပဳျခင္း။

ဤကဲ့သို႔သဝါစိုလ္သည္လည္း(ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏လက္ထက္) အစၥလာမ္အစဦးကာလတြင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည့္အျပင္မဟာတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး (ဆြ)၏သာဝကေတာ္မ်ားလည္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္ဤကိစၥသဝါစိုလ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီးဟဒီးစ္ေတာ္မ်ား တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏သာဝကေတာ္မ်ားႏွင့္ကမာၻအစၥလာမ္အႀကီးအကဲမ်ား၏လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကိုသက္ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္တင္ျပပါမည္။

၁။ ။အဟ္မဒ္ဗင္ဟန္ဘလ္အေနျဖင့္မိမိ၏မြတ္စနဒ္က်မ္းတြင္အြစ္မန္းဗင္ဟ နီးဖ္ထံမွေအာက္ပါအတိုင္းရီဝါယတ္ကိုဆင့္ဆိုထားပါသည္။

إنَّ رَجُلاً ضَرِيْرَ الْبَصَرِ أتي النبي صلّي الله عليه ] و آله [ و سلّم فقال ادع الله أن يعافيني ، قال : إن شئت دعوت لک و إن شئت أخّرت ذاک فهو خير ، فقال : أدعه . فأمره أن يتوضّأ فيحسن وضوئه فيصلي رکعتين و يدعو بهذا الدّعاءِ . اللّهمَّ إني أسئلک واتوجّه إليک بنبيّک محمّد نبيّ الرّحمة يا محمّد إنّي توجّهت بک إلي ربّي في حاجتي هذه ، فتقضيَ لي اللّهم شفعه فيّ

အဓိပၸါယ္-မ်က္မျမင္လူတစ္ေယာက္သည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထံလာၿပီး ေလွ်ာက္ထားေလ၏။ကၽြန္ေတာ္၏မ်က္စိျပန္ျမင္ရန္အတြက္အလႅာဟ္ထံဒိုအာ ျပဳေပးပါ။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အေျဖျပန္ေပးေလ၏။အသင့္အတြက္အကယ္၍ဒိုအာေတာင္းဆိုေပးမည္။အကယ္၍အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာေစာင့္ႏိုင္လွ်င္ေစာင့္ပါေလ။ဤေစာင့္စားမႈသည္ပိုေကာင္းေပသည္။မ်က္မျမင္ပုဂၢိဳလ္မွ ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ဒိုအာေတာင္းေပးပါ။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ ထိုလူအားဝဇူကိုအေသအခ်ာ၊ဂ႐ုတစိုက္ျပဳရန္၊၂ရကတ္နမာဇ္ဖတ္ၿပီးေအာက္ပါအတိုင္းဒိုအာဖတ္ရန္အမိန္႔ေပးခဲ့ေလသည္။

အို!အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္၊ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးအသင္၏ရဟ္မသ္ တမန္ေတာ္ဟဇရတ္(သ)မိုဟမၼဒ္(ဆြ)အားဝဇီလာျပဳၿပီးေတာင္းဆိုပါသည္။အသင္ထံအာ႐ံုျပဳပါသည္။အို!တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ထိုမ်က္မျမင္၏ဆႏၵ ေအာင္ျမင္ရန္အတြက္အသင္ကိုဝဇီလာျပဳၿပီး၊မိမိ၏အရွင္သခင္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္အားဂ႐ုျပဳၿပီးေတာင္းခံပါသည္။ထိုမွသာကၽြန္ေတာ္၏လိုအင္ဆႏၵျပည့္ဝေပမည္။အို! အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္၊ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးအတြက္အသနားခံ ေပးသူအျဖစ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)အားသေဘာတူလက္ခံေတာ္မူပါ။

ဟဒီးစ္ပါရဂူမ်ားမွဤရီဝါယတ္ေတာ္အားမွန္ကန္သည့္ရီဝါယတ္ေတာ္ဟုသေဘာတူေထာက္ခံထားၾကေပသည္။ဥပမာအားျဖင့္ဟာေကမ္ေမနီရွာဘူရီအေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္း(مستدرک)မြစ္သဒရက္တြင္ဤဟဒီးစ္အားတင္ျပၿပီးေနာက္ဟဒီးစ္ေတာ္သည္မွန္ကန္ေသာဟဒီးစ္အျဖစ္ေရးသားထားပါသည္။

အဗ္ေနမာဂ်ာအေနျဖင့္အဗူအစ္စဟက္မွတဆင့္ဆင့္ဆိုထားပါသည္။ဤရီဝါယတ္ေတာ္သည္မွန္ကန္ေပသည္။ၿပီးေနာက္သီးရ္ေမဇီအေနျဖင့္မိမိ က်မ္းတြင္အဗ္ဝါဗိုလ္အဒ္ေအေယ(ابواب الادعيه)က႑တြင္ဤဟဒီးစ္ေတာ္မွန္ ကန္ေၾကာင္းေထာက္ခံထားပါသည္။

မိုဟမၼဗင္နစီးပ္အရ္ရဖာအီအေနျဖင့္မိမိ၏က်မ္း(التوصّل الي حقيقة التوسّل) တြင္ေအာက္ပါအတိုင္းေရးသားထားေလ၏။

لاشک أن هذا الحديث صحيح و مشهورٌ . . . و قد ثبت فيه بلاشکّ و لاريب ارتداد بصر الأعمي بدعاء رسول الله صلّي الله عليه و آله و سلّم له

အဓိပၸါယ္-ဧကန္အမွန္ဤဟဒီးစ္ေတာ္သည္မွန္ကန္ၿပီးေက်ာ္ၾကားပါသည္။ဤ ရီဝါယတ္ေတာ္အရ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဒိုအာေၾကာင့္မ်က္မျမင္ပုဂၢိဳလ္ မွာမ်က္စိအလင္းျပန္ရခဲ့ေၾကာင္းအေထာက္အထားကိုေတြ႔ရပါသည္။

ဤရီဝါယတ္ေတာ္တြင္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားဆႏၵမ်ားျပည့္ဝေစရန္အတြက္ဝဇီလာအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီးသဝါစိုလ္ျပဳပိုင္ေၾကာင္းကိုေကာင္းမြန္ စြာမီးေမာင္းထိုးျပေနပါသည္။အေၾကာင္းမွာထိုမ်က္မျမင္ပုဂၢိဳလ္အားဤကဲ့သို႔ဒိုအာေတာင္းရန္ရစူလ္ေလခိုဒါ(ဆြ)သည္အမိန္႔ေပးေတာ္မူခဲ့သည့္အတြက္ ေၾကာင့္ပင္တည္း။ၿပီးေနာက္မိမိႏွင့္ကမာၻ႔ေမြးျမဴဖန္ဆင္းရွင္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္အၾကားတြင္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားဝဇီလာအျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့ေလသည္။ဤသို႔ျဖင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားျဖင့္အလႅာဟ္ထံ ဝယ္သဝါစိုလ္ျပဳႏိုင္ေၾကာင္းအဓိိပၸါယ္ကိုေဖၚေဆာင္ေပးေနပါသည္။

၂။ ။အဗူအဗ္ဒြလႅာဟ္ဘုခါရီအေနျဖင့္မိမိ၏စဟီးက်မ္းတြင္ေရးသားထားပါ သည္။

إنّ عمر بن الخطّاب رضي الله عنه کان إذا قحطوا إستسقي بالعبّاس بن عبدالمطلب فقال : أللّهمّ إنّا کنّا نتوسّل إليک بنبيّنا فتسقينا و إنّا نتوسّل إليک بعمّ نبيّنا فاسقِنا . قال فيسقون

အဓိပၸါယ္-ကပ္ဆိုက္သည့္အခ်ိန္အခါတိုင္းအိုမရ္ဗင္ခါသြာဗ္အေနျဖင့္မိုးရြာ သြန္းရန္အတြက္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ဦးရီးေတာ္အဘာစ္ဗင္အဗ္ဒြလ္

မြတ္သြလစ္ဗ္အားဝဇီလာျပဳခဲ့ၿပီးဒိုအာေတာင္းသည္မွာ-အို!အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္သခင္! တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္အခ်ိန္အခါ ဝယ္ကိုယ္ေတာ္အားသဝါစိုလ္ျပဳခဲ့ပါသည္။အရွင္အေနျဖင့္လည္းရဟ္မသ္ ေတာ္ျဖစ္သည့္မိုးအားသြန္းၿဖိဳးေစခဲ့ပါသည္။ယခုကၽြန္ေတာ္တို႔ တမန္ေတာ္ ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားဝဇီလာ(သဝါစိုလ္)ျပဳၿပီးအရွင္ထံေတာင္းဆိုပါသည္။အို! အရွင္ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးတို႔အားမိုးရြာသြန္းေပးေတာ္မူပါ။ၿပီးေနာက္မိုးလည္းရြာ သြန္းခဲ့ေလသည္။

၃။ ။အလႅာဟ္အခ်စ္ေတာ္မ်ားႏွင့္သဝါစိုလ္ျပဳသည့္ကိစၥသည္အစၥလာမ္အစဦး ကာလ၌ပင္မြတ္စလင္မ်ားအၾကားအေလ့အထျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္းဆိုရမည္ဆိုလွ်င္မိမိ တို႔ကဗ်ာမ်ား၌ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားမိမိႏွင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ ျမတ္အၾကားဝဇီလာအျဖစ္ထားခဲ့ၾကေလသည္။စဝါဒ္ဗင္ကာေရဗ္အေနျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အတြက္ခ်ီးမြမ္းသည့္ကစီဒါအားေအာက္ပါအတိုင္း စပ္ဆို ထားေပသည္။

وَأشْهَدُ انَّ لا ربَّ غَيْرُهُ * * * و أنّک مأمُونٌ علي کلّ غالِب

و انک أدْني الْمرسلين وسيلةً * * * إلي الله يا بْن الأکرمين الاطائب

အဓိပၸါယ္-ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္မွအပအျခားခဝပ္ကိုး ကြယ္ရာအရွင္မရွိေၾကာင္းသက္ေသေပးပါ၏။ၿပီးေနာက္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္(ဆြ) သည္အကြယ္ရွိအရာခပ္သိမ္းအတြက္အမီး(န)(စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရသူ)ျဖစ္ ေၾကာင္းသက္ေသထူပါသည္။အသင္(ဆြ)၊အို!ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သန္႔ရွင္းသူ မ်ား၏သားေတာ္(ဆြ)-အလႅာဟ္ဖက္မွ အသင္(ဆြ)သည္အျခားနဘီ(အ.စ) မ်ားအၾကားအနီးဆံုးတကာအနီးဆံုးဝဇီလာျဖစ္ပါသည္။

ထိုကစီဒါအားဖတ္ရြတ္ခိ်န္ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဤကဗ်ာ အားစဝါဒ္ဗင္ကာေရဗ္ထံမွတိုက္႐ိုက္ၾကားေတာ္မူခဲ့ေလ၏။သို႔ေသာ္၎ကိုဤ ကဲ့သို႔မစပ္ဆိုရန္လံုးဝမတားျမစ္ခဲ့ေခ်။၎ကိုေရွးရ္က္ႏွင့္ေဗဒ္အသ္က်ဴးလြန္ သူအျဖစ္မစြပ္စြဲခဲ့ေပ။

ေအမာမ္ရွာေဖအီအေနျဖင့္လည္းကဗ်ာႏွစ္ပုိဒ္၌ဤကိစၥ၏အမွန္ဖက္သို႔လမ္းညႊန္ထားပါသည္။

آلُ النَّبِيِّ ذَرِيعتي * * * هُم إلَيه وسِيْلَتي

أرجوبِهِمْ اعطي غداً * * * بيدي اليمين صحيفتي

အဓိပၸါယ္-အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သခင္ထံေရာက္ရန္ တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)၏အႏြယ္ေတာ္မြန္အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ)သည္ကၽြႏ္ုပ္အတြက္ ဝဇီလာျဖစ္ပါသည္။ကၽြႏ္ုပ္သည္၎တို႔ေၾကာင့္ကၽြႏ္ုပ္၏အအ္မာလ္နာမာ (လုပ္ရပ္ျပဇယား)ကိုမိမိညာဖက္တြင္ေပးအပ္ျခင္းခံရလိမ့္မည္ဟုေမွ်ာ္လင့္ ထားပါသည္။

အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားႏွင့္သဝါစိုလ္ျပဳပိုင္ေၾကာင္း ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားအေျမာက္အမ်ားလာရွိေပသည္။သို႔ ေသာ္လည္းဤေဖၚျပၿပီးေသာရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားျဖင့့္္သဝါစိုလ္ကိစၥသည္လုပ္ ပိုင္ေၾကာင္း၊တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္ႏွင့္ညီေၾကာင္း၊သာဝက ေတာ္မ်ား၏လမ္းစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊အစၥလာမ္သာသနာပညာရွင္သုခမိန္ႀကီး၏ လမ္းစဥ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊မီးေမာင္းထိုးျပထားပါသည္။

ဆက္လက္ၿပီးအပိုတင္ျပရန္၊ေရးသားရန္မလိုအပ္ေတာ့ေခ်။ဤတင္ျပမႈ

ျဖင့္အေျခအျမစ္မရွိသည့္၎တို႔တင္ျပမႈမ်ားသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏အခ်စ္ေတာ္မ်ားႏွင့္သဝါစိုလ္ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ေရွးရ္က္ႏွင့္ေဗဒ္အသ္ျဖစ္သည္ဆိုသည့္အဆုိမွာသက္ေသ၊အေထာက္အထားမဲ့၊မပိုင္ျဖစ္သြားေပေတာ့သည္။

===============================

251 / END

ဝဟာဘီ အေမး (၂၅) ရွီအာ အေျဖ (၂၅)

နောက်ဆုံးရသတင်း

အမိမြေ (အမိနိုင်ငံ) ကိုချစ်ခြင်း

ပြည် ရှီအဟ် အေမာမ်ဘာရာ ၏ မုလရမ် လ ၂ရက်ည မဂျ်လစ်စေ ဟိုစိုင်းန် ၏ မြင်ကွင်း ။ ။ Photos

ဂါဇာတွင် စစ်ပွဲရပ်ရန် အကျဉ်းသားများ လွတ်ပေးရေး သဘောတူညီချက်တစ်ခု ပြုလုပ်ရန် နေတန်ယာဟုအပေါ် ထရမ့် ဖိအားပေး

အကြမ်းဖက် ဇီယွန်ဝါဒီအစိုးရသည် လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းကို ထပ်မံ တိုက်ခိုက်

အလည်အပတ်အများဆုံး

ဝန်ဆောင်မှုအေမာမ်ဘာရာ ဒရ်ဗါရ်ရေဟိုစိုင်းန်နီ မလိရ် တွင် ပြုလုပ် သည့် ၂၀၂၅ မုဟရမ် ၏ ပထမမြောက် မဂျ်လစ် ။ ။ Photos

ဝန်ဆောင်မှုဇီယွန်ဝါဒီ စစ်ဝန်ကြီး Katz ၏ ရှက်ဖွယ် ဝန်ခံချက်

ဝန်ဆောင်မှုရှီအဟ် ၅ မျိုး

ဝန်ဆောင်မှုမုဟရမ် လအတွက် အေမာမ် ဟိုစိုင်းန် (အ.စ) ရောင်ဇာတော် ၏ ရွှေရောင် ဂွန်ဗဒ်တော် အားဆေးကြော ။ ။ Photos

ဝန်ဆောင်မှုအီရန်နှင့် အစ္စရေး စစ်ပွဲ နှင့် ပတ်သက်၍ အစ္စရေး စစ်တမ်းတစ်ခု