လြယ္လည္းလြယ္ အကုန္အက်လည္းမရွိတဲ့နည္းနဲ႔ ႏွလုံးက်န္းမာေရး စစ္ေဆးၾကည့္ရေအာင္

အဲဟ္ေလ့ဘိုက္(သ) (အလိုင္ေဟမြစ္စလာမ္) သတင္းဌာန ၊ အဗ္နာ



ေဆးပညာပိုင္းဆိုင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Phyo Wai Lynn | ေရးသားသူ Ye Zon Aung

ႏွလုံးေရာဂါဟာ တစ္ႏွစ္ကို ၁၈ သန္းေလာက္ အသက္ဆုံးရႈံးေအာင္ အႏၲရာယ္ေပးေနတဲ့ ေရာဂါဆိုးတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကမာၻေပၚမွာ လူအေသအေပ်ာက္အမ်ားဆုံး ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ဖို႔ အလြန္ပဲအေရးႀကီးလွပါတယ္။

ဒီေရာဂါ တြယ္ကပ္လာၿပီဆိုရင္ တျခားဆက္ႏြယ္ေရာဂါေတြပါတြယ္ၿငိလာႏိုင္တာမို႔ အလြန္ အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့ေရာဂါတစ္ခုပါ။ အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ ကိုယ္ရဲ႕ ႏွလုံးက်န္းမာျခင္းရွိမရွိသိထားမယ္ဆိုရင္ ေရာဂါကာကြယ္ေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ႏွလုံးေရာဂါကို ႀကိဳတင္စစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိထားေပမယ့္ အလြယ္ကူဆုံးနဲ႔ အ႐ိုးရွင္းဆုံးနည္းလမ္းကေတာ့ stair-climbing test လို႔ေခၚတဲ့ ေလွကားတက္တဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။
Stair-climbing test ဆိုတာ

ကိုယ့္ရဲ႕ ႏွလုံးက်န္းမာေရးကို အလြယ္ကူဆုံးသိႏိုင္ေစမယ့္နည္းလမ္းက အထပ္ျမင့္အေဆာက္အအုံတစ္ခုရဲ႕ ေလးလႊာအထိကို ေျခလွ်င္တက္ၾကည့္တာပါပဲ။ စပိန္ႏိုင္ငံမွာ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ သုေတသနရလဒ္အရ အထပ္ ၄ ထပ္စာေလွကားကို အတက္အဆင္းလုပ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ ႏွလုံးအေျခအေန ဘယ္အေနအထားရွိလဲဆိုတာကို အျမန္ဆုံးသိႏိုင္ေစလိမ့္မယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒါက ပုံမွန္မဟုတ္တဲ့ စမ္းသပ္မႈနည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဒီနည္းကို ေလ့က်င့္ခန္းတစ္ခုလို အသုံးခ်ေနစရာေတာ့ မလိုဘူးလို႔လည္းဆိုထားပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းဟာ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးေဈးသြားတာလိုမ်ိဳး ပုံမွန္ေန႔စဥ္ဘဝမွာ လုပ္ျဖစ္ေနတာေတြကို အသုံးခ်ၿပီး ကိုယ့္ႏွလုံးက်န္းမာေရးကို ေလ့လာစမ္းသပ္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းတစ္မ်ိဳးသာျဖစ္ပါတယ္။

Stair-climbing test နည္းလမ္းဟာ လြယ္ကူ႐ိုးရွင္းၿပီး ထိေရာက္မႈရွိတယ္လို႔ European Society of Cardiology က လည္း ေထာက္ခံခ်က္ေပးထားပါတယ္။

ဒီစမ္းသပ္မႈျပဳလုပ္ၾကတဲ့အခါ တကယ္လို႔ သင္က တစ္မိနစ္အတြင္း ၄ လႊာကိုအေရာက္တက္ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ သင့္ႏွလုံးက ပုံမွန္က်န္းမာေနပါတယ္တဲ့။ တကယ္လို႔ တစ္မိနစ္ ဒါမွမဟုတ္ တစ္မိနစ္ခြဲထက္ ေက်ာ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာဝန္နဲ႔ တိုင္ပင္ႏွီးေႏွာဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေျခအေနလို႔ဆိုပါတယ္။

ခုလိုမ်ိဳး ေလွကား ၄ ထပ္စာ (အနည္းဆုံး ေျခလွမ္း ၆၀) ကို တက္ေရာက္ရာမွာ ေျပးလႊားၿပီးတက္တာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ ေျခလွမ္းျမန္ျမန္နဲ႔ တက္ရမွာျဖစ္ၿပီး ၄ လႊာကိုတက္ေရာက္ခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ရဲ႕ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ေနမႈ၊ သက္လုံ၊ ဒူးရဲ႕ ခံႏိုင္အားနဲ႔ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္းအေျခအေနေတြက ဆိုး႐ြားလြန္းမေနဘူးဆိုရင္ သင္က်န္းမာတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါ။ ဒီလို ျပဳလုပ္တာကို metabolic equivalents (METs) တိုင္းတာျခင္းလို႔ဆိုပါတယ္။

၄ လႊာကို ၄၅ စကၠန႔္အတြင္း တက္လွမ္းႏိုင္သူေတြဟာ MET ၉/၁၀ ရမွတ္ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ အလြန္က်န္းမာတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါ့အျပင္ အဆိုပါ MET ရမွတ္ ၁၀ ရရွိသူေတြဟာ တစ္ႏွစ္အတြင္း ေသဆုံးႏိုင္ေျခ ၁% သာရွိမွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေရွ႕လာမယ့္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ေသဆုံးႏိုင္ေျခကေတာ့ ၁၀% သာရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။

၁ မိနစ္ခြဲဝန္းက်င္ၾကာျမင့္သူေတြကေတာ့ MET ၈ မွတ္သာရရွိမွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ တစ္ႏွစ္အတြင္း ေသဆုံးႏိုင္ေျခ ၂ ကေန ၄% အထိရွိပါတယ္။ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ေသဆုံးႏိုင္ေျခကေတာ့ ၃၀% ပါတဲ့။ ဒါေပမယ့္ ေလ့လာခ်က္အရ စမ္းသပ္ခံသူေတြရဲ႕ ၅၈% ေလာက္ဟာ ၁ မိနစ္ခြဲနဲ႔အထက္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၾကၿပီး ဆရာဝန္ျပရမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးကို ပိုင္ဆိုင္ထားၾကသူေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ႏွလုံးေရာဂါ သတိထားပါ

Stair-climbing test စမ္းသပ္ခ်က္က ကိုယ့္မွာ ဘယ္လို ႏွလုံးဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးျပႆနာရွိတယ္ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေပးႏိုင္မွာမဟုတ္ေပမယ့္ ကိုယ့္ႏွလုံး သာမာန္အတိုင္း က်န္းမာျခင္းရွိမရွိကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္းေျပာျပႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းျဖစ္တာမို႔ ဗဟုသုတအျဖစ္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ရတာျဖစ္ပါတယ္။

ႏွလုံးေရာဂါဟာ ဒီကေန႔ေခတ္မွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္ ကာကြယ္တားဆီးလို႔ရႏိုင္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏွလုံးက်န္းမာေရးအေျခအေနကို သိထားတယ္ဆိုရင္ ကာကြယ္မႈေတြ ကုသမႈေတြ ႀကိဳတင္ျပဳလုပ္ႏိုင္မယ္မဟုတ္လား။

တကယ္တမ္းအားျဖင့္ လူေတြမွာ ႏွလုံးေရာဂါစြဲကပ္ေစရတဲ့ အဓိကအခ်က္က စားေသာက္ေနထိုင္မႈပိုင္းမွာ အက်င့္ဆိုးေတြရွိေနတာေၾကာင့္ပါ။ အဝလြန္တာေတြ၊ အရက္ေသစာနဲ႔ ေဆးလိပ္အလြန္အကြၽံေသာက္သုံးတာေတြ၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့အစားအေသာက္ေတြကို အလြန္အက်ဳးမွီဝဲတာေတြေၾကာင့္ ႏွလုံးနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ ေဝဒနာေတြ စြဲကပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ေတြကို ေရွာင္က်ဥ္ဖို႔လည္း တိုက္တြန္းအႀကံေပးလိုက္ရပါတယ္။

ဤေဆာင္းပါးကို Mizzima ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ hellosayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

****************************************************************
END / 251