အာယသ်သေရှူရာ အကြောင်း တစေ့ တစောင်း

အဲဟ်လေ့ဘိုက်(သ) (အလိုင်ဟေမွစ်စလာမ်) သတင်းဌာန ၊ အဗ်နာ

 

မရှ်ဝေရသ်ဆိုသည် အဓိပ္ပာယ် မှာ တိုင်ပင် ဆွေးနွေး ခြင်း  ဖြစ်ပါတယ်။ အာယသ်သေ ရှူရာ သည် စူရဟ် ရှုရာ ၊ အာယသ်တော်အမှတ်  ၃၈ ဖြစ်ပါတယ်။  မွတ်စ်လင်မ် များ၏ အပြုသဘောဆောင်သော လက္ခဏာအချို့ကို ဖော်ပြသည်။ အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ၏ လက်ခံခြင်း၊ ဆွမ်းခံခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း နှင့် တိုင်ပင်ခြင်း စသည်တို့ ပါဝင်တယ်။  သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏အဆိုအရ ဤအာယသ်တော်တွင်  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်အမြတ် အပေါ် သက်ဝင်ယုံကြည် ခြင်း နှင့် နမာဇ် ကဲ့သို့သော စသည် ကိစ္စရပ်များနှင့်အတူ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏အရေးပါမှုကို အလေးပေး ဖော်ပြထား ပါ တယ်။

ထိုနည်းတူစွာ အာယသ်သေ ရှူရာတွင် မိုအ်မင်များ ၏ အရေးကြီးသည့် အင်္ဂါလက္ခဏာ တစ်ခု ဖြစ်သည့်  တစ်နည်းအား ဖြင့် အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် ၏ ခေါ်သံ (ခ) အမိန့်အပေါ် အသင့်ပါဟု ဖြေခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းအမိန့်တွင် ရှိသမျှ ကုသိုလ်များ နှင့် ကောင်းမှုများ စုစည်းနေပါ တယ်။ ။ သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏ အဆိုအရ ဤအာယသ်တွင် ပါသည့်  "အသင့်ဖြစ်ခြင်း " ဆိုသည်မှာ လူသားတို့ထံ အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ်  တောင်းဆို သော ကုသိုလ်ကောင်းမှု မှန်သမျှကို ပြုလုပ်ရန်ဖြစ်ပြီး မည်သည့်ကိစ္စရပ်တွင်မဆို အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် ကို ဆန့်ကျင်ခြင်းမပြုရန် ဖြစ်သည်ဖြစ်ပါ တယ်။

 

မိတ်ဆက် ခြင်း ၊ စာသား နှင့် ဘာသာပြန် အဓိပ္ပာယ် ကိုလေ့လာကြည့်မည်ဆိုလျှင်

 

စူရဟ်ရှူရာ၏ အာယသ်တော် အမှတ် ၃၈ တွင် ပြီးခဲ့သည့်  အာယသ် တော်များ အဆက်ကို ဖော်ပြပြီး သက်ဝင်ယုံကြည်သူများ ၏ သွင်ပြင် လက္ခဏာများကိုဖော်ပြပြီး ၎င်း သွင်ပြင်လက္ခဏာများ မှ အချို့ ကို ဖော်ပြထားပါသည်။ ပမာအားဖြင့် အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် ၏ ခေါ်သံ (ခ) အမိန့်အပေါ် အသင့်ပါဟု ဖြေခြင်း၊ နမာဇ် ဝတ်ပြုခြင်း ၊ အလ္လာဟ့် လမ်းတွင် လှူဒါန်း ခြင်း နှင့် အလုပ်များကို တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုအပေါ်အခြေခံ၍ လုပ်ဆောင်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါ တယ်။

အာယာသွလ္လာဟ် အလာမဟ် သွဗါသွဗါယီ  သည် ဤယာယသ်တော်အား  အစ္စလာမ့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏ အရေးပါမှုကို သက်သေအဖြစ် မှတ်ယူထားပြီး တိုင်ပင်ဆွေး နွေးခြင်းသည် လူသား၏ တိုးတက် မှု၏ လက္ခဏာတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း ဆိုထားပါ တယ်။

အလာမဟ် ၏ အဆိုအရ မိုအ်မင်သက်ဝင်ယုံကြည်သူများ သည် မည်သည့်အရာကိုမဆို ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်သည့် အခါ အဖွဲ့တစ်ခု ကို ဖွဲ့စည်းပြီး မှန်ကန်သောအမြင်ကိုရရှိရန် ဉာဏ်ရှင်များနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးကြပါသည်ဟု ဖြစ်ပါ တယ်။

ဘာသာရေးသုတေသီများက စူရဟ် ရှူရာ ၏ အာယသ်တော် အမှတ် ၃၈ နှင့်အတူ စူရဟ် အာလေ အင်န်မရာန် ၏ အာယသ်တော် အမှတ် ၁၅၉ ကို နှိုင်းယှဉ်ခြင်းဖြင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းသည် လူ့အသိုင်း အဝိုင်းတွင်လုပ်ဆောင်သည့် အလုပ်တိုင်းတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချ သည့်လုပ်ငန်းစဉ်တွင် အပြန် အလှန်တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းဖြစ် သည်ဟု ကောက်ချက်ချနိုင်ပါသည်။ အဲ့ဆွေးနွေးတိုင်ပင် ဖို့အတွက် လူတိုင်းက ပူးပေါင်း ပါဝင်ရမည် ဖြစ်ပါ တယ်။

သွဗရစီ အနေဖြင့် မဂျ်မအိုလ်ဗယာန်း ကျမ်းတွင် မှန်ကန်သော လမ်းကြောင်းကိုရှာဖွေခြင်းနှင့်ပတ်သက်  ပြီး တမန်တော်မြတ် (ဆွ) ၏ ရီဝါယသ် တော် တစ်ခု ကို ကိုးကားဆင့်ပြန် ထားပြီး ဤအာယသ်တော် အား ဆွေးနွေးတိုင်ပင် ခြင်း ၏ ကြီးကျယ် မြင့်မြတ် ကြောင်း သက်သေ အထောက်အထား အဖြစ် ဆိုထားပါ ဤဆောင်းပါးသည် အာယသ်သေ ရှူရာ အကြောင်းဖြစ်ပါ တယ်။ မရှ်ဝေရသ်ဆိုသည် အဓိပ္ပာယ် မှာ တိုင်ပင် ဆွေးနွေး ခြင်း  ဖြစ်ပါတယ်။ အာယသ်သေ ရှူရာ သည် စူရဟ် ရှုရာ ၊ အာယသ်တော်အမှတ်  ၃၈ ဖြစ်ပါတယ်။  မွတ်စ်လင်မ် များ၏ အပြုသဘောဆောင်သော လက္ခဏာအချို့ကို ဖော်ပြသည်။ အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ၏ လက်ခံခြင်း၊ ဆွမ်းခံခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း နှင့် တိုင်ပင်ခြင်း စသည်တို့ ပါဝင်တယ်။  သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏အဆိုအရ ဤအာယသ်တော်တွင်  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်အမြတ် အပေါ် သက်ဝင်ယုံကြည် ခြင်း နှင့် နမာဇ် ကဲ့သို့သော စသည် ကိစ္စရပ်များနှင့်အတူ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏အရေးပါမှုကို အလေးပေး ဖော်ပြထား ပါ တယ်။

အာယသ်တော်မှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။

وَالَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَ‌بِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُ‌هُمْ شُورَ‌ىٰ بَيْنَهُمْ وَمِمَّا رَ‌زَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ.

အဓိပ္ပာယ် - အကြင်သူများသည် မိမိ တို့အား ဖန်ဆင်းမွေးမြူတော်မူသောအရှင်မြတ်၏ဖိတ်ခေါ် မှုအတွက် အသင့် ရျိသည်ဟု ဆိုကြပါသည်။ ထို့ပြင် ၎င်း တို့သည် နမာဇ် ဝတ်ပြုမှုကို တည်ဆောက်ကြသည်။ ထို့ပြင် မိမိ တို့၏ အရေးကိစ္စများတွင် အချင်းချင်း ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်ဆောင်ရွက်ကြပါ တယ်။ ထို့ပြင် ၎င်းတို့သည် ငါအရှင်မြတ်က ၎င်း တို့အား ပေးသနားထားတော်မူသော ပစ္စည်းဥစ္စာများထဲမှ သုံးစွဲလှူဒါန်းကြပါ တယ်။

 

ရှာနေနိုဇူလ် ခေါ် အာယသ်တော်  ကျရောက်ရသည့် သမိုင်း အဖြစ်အပျက်ကို လေ့လာကြည့်မည်ဆိုလျှင်

ဟီဂျရီ ၅ရာစု နှင့် ၆ ရာစု ၏ သဖ်စီးရ် ပညာရှင်  ဖွဇ်လ်ဘင်န် ဟစန် သွဗရစီ ၏ အဆိုအရ စူရဟ်ရှူရာ ၏ အာယသ်တော် ၃၈ သည် အစ္စလာမ်မတိုင်မီ တမန်တော်မြတ် (ဆွ) မဒီနာ မြို့တော် သို့ ဟစ်ဂျရသ် မပြုမီ အရင်း အချင်းချင်း တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခဲ့ကြသော အန်ဆွာ တို့ အကြောင်း ဖြစ်ပါတယ်။

အာယာသွလ္လာဟ် သွဗရစီ မှ အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် သည် ဤ အာယသ်တော် တွင် အန်ဆွာ ကို ချီးမွမ်းထားသည်ဟုဆို ထားပါသည်။ သဖ်စီးရ် ပညာရှင် နှင့် သာဘေအီးန်များ မှ  တစ်ပါး ဖြစ်သူ ဇဟ်ဟာက် ဘင်န် မိုဇာဟင်မ် ဟစ်လာလီ (ကွယ်လွန် ၊ဟီဂျရီ ၁၀၂ သို့မဟုတ် ၁၀၅ ) မှလည်း ဆင့်ပြန်ထားပါ တယ်။

အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ၏ လက်ခံခြင်း၊ ဆွမ်းခံခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း နှင့် တိုင်ပင်ခြင်း စသည်တို့ ပါဝင်တယ်။  သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏အဆိုအရ ဤအာယသ်တော်တွင်  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်အမြတ် အပေါ် သက်ဝင်ယုံကြည် ခြင်း နှင့် နမာဇ် ကဲ့သို့သော စသည် ကိစ္စရပ်များနှင့်အတူ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏အရေးပါမှုကို အလေးပေး ဖော်ပြထား ပါ တယ်။

ဤအာယသ်တော် သည် အန်ဆွာ  အုပ်စု ကို ရဉ်ညွှန်း ထားပါသည်။ အစ္စလာမ် ၏ တမန်တော်မြတ် မိုဟမ္မဒ် (ဆွ) တမန်တော်မြတ်တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရန် အတိအလင်း ကြေညာမှုကို ပြုခြင်းကို  ကြားသိရသောအခါတွင် ၎င်းတို့အားလုံးသည် အရေးကြီးသော တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုတစ်ခုအတွက် အဘူအယွတ်ဗ် အန်ဆွာ ရီ၏အိမ်တွင် စုဝေးကြပြီး တမန်တော်မြတ်(ဆွ) သည် မဒီနဟ်မြို့သို့ မပြောင်းရွေ့ မီအလျင်  ၎င်းတို့သည် ကိုယ်တော်မြတ် (ဆွ) အပေါ် သက်ဝင် ယုံကြည်ကာ အွတ်က်ဗဟ် တွင် သစ္စာခံရန် ကတိပြုခဲ့ကြပါ တယ်။

အာယာသွလ္လာဟ် မကာရေမိုရှီးရာဇီး ၏ အဆိုအရ ဤ အာယသ်တော် ၏ ရှာနေနိုဇူလ် (အာယသ်တော်  ကျရောက်ရသည့် သမိုင်း အဖြစ်အပျက် ) အတွက် အကြောင်းပြချက် ရှိသော်လည်း ဤအာယသ်တော်သည် ရှာနေနိုဇူလ် အတွက်သာ သီးသန့် မဟုတ်ဘဲ အားလုံး အတွက် ကို တင်ပြထား ကြောင်း ဖြစ်ပါ တယ်။

 

အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ဖိတ်ခေါ်ချက် ကို အသင့်ဟု ဖြေကြားသည်ဆိုသည်မှာ အဘယ်နည်း ?

အာယာသွလ္လာဟ် မကာရေမိုရှီးရာဇီး ၏ အဆိုအရ ဤ အာယသ်သေ ရှူရာ တွင် အရေး အကြီး တကာ အရေးအကြီးဆုံး မိုအ်မင်များ ၏ လက္ခဏာမှာ အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ဖိတ်ခေါ်ချက် ကို အသင့် ဟု ဖြေကြား ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း တင်ပြထားပြီး ကုသိုလ်မှန်သမျှ နှင့် ကောင်းမှုမှန်သမျှ အားလုံးသည်၎င်းတွင် စုနေသည်ဟု ဖြစ်ပါ ဤဆောင်းပါးသည် အာယသ်သေ ရှူရာ အကြောင်းဖြစ်ပါ တယ်။ မရှ်ဝေရသ်ဆိုသည် အဓိပ္ပာယ် မှာ တိုင်ပင် ဆွေးနွေး ခြင်း  ဖြစ်ပါတယ်။ အာယသ်သေ ရှူရာ သည် စူရဟ် ရှုရာ ၊ အာယသ်တော်အမှတ်  ၃၈ ဖြစ်ပါတယ်။  မွတ်စ်လင်မ် များ၏ အပြုသဘောဆောင်သော လက္ခဏာအချို့ကို ဖော်ပြ တယ်။  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ၏ လက်ခံခြင်း၊ ဆွမ်းခံခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း နှင့် တိုင်ပင်ခြင်း စသည်တို့ ပါဝင်တယ်။  သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏အဆိုအရ ဤအာယသ်တော်တွင်  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်အမြတ် အပေါ် သက်ဝင်ယုံကြည် ခြင်း နှင့် နမာဇ် ကဲ့သို့သော စသည် ကိစ္စရပ်များနှင့်အတူ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏အရေးပါမှုကို အလေးပေး ဖော်ပြထား ပါ တယ်။

သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏ အမြင်တွင် ဤ အာယသ်တော် ၏ အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ဖိတ်ခေါ်ချက် ကို အသင့် ဟု ဖြေကြားခြင်း ဆိုသည်မှာ လူသားအနေဖြင့်  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် တောင်းဆို သော ကုသိုလ်ကောင်းမှုအားလုံးကို ပြုလုပ်ရန်နှင့် မည်သည့်ကိစ္စနှင့်မဆို အလ္လာဟ် ဟိုအရှင်မြတ် တားမြစ် ခြင်း မပြုရန် ဆိုလို ဤဆောင်းပါးသည် အာယသ်သေ ရှူရာ အကြောင်းဖြစ်ပါ တယ်။ မရှ်ဝေရသ်ဆိုသည် အဓိပ္ပာယ် မှာ တိုင်ပင် ဆွေးနွေး ခြင်း  ဖြစ်ပါတယ်။ အာယသ်သေ ရှူရာ သည် စူရဟ် ရှုရာ ၊ အာယသ်တော်အမှတ်  ၃၈ ဖြစ်ပါတယ်။  မွတ်စ်လင်မ် များ၏ အပြုသဘောဆောင်သော လက္ခဏာအချို့ကို ဖော်ပြပါ တယ်။ အလ္လာဟ်ဟို အရှင်မြတ် ၏ လက်ခံခြင်း၊ ဆွမ်းခံခြင်း၊ ဆုတောင်းခြင်း နှင့် တိုင်ပင်ခြင်း စသည်တို့ ပါဝင်တယ်။  သဖ်စီးရ် ပညာရှင်များ ၏အဆိုအရ ဤအာယသ်တော်တွင်  အလ္လာဟ်ဟို အရှင်အမြတ် အပေါ် သက်ဝင်ယုံကြည် ခြင်း နှင့် နမာဇ် ကဲ့သို့သော စသည် ကိစ္စရပ်များနှင့်အတူ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏အရေးပါမှုကို အလေးပေး ဖော်ပြထား ပါ တယ်။အာယာသွလ္လာဟ် အလာမဟ် သွဗါသွယီ ၏ အဆိုအရ ရှိသမျှ ကောင်းမှု ကုသိုလ် အားလုံး တွင် အထူး သဖြင့်နမာဇ် ကို တင်ပြထားပြီး နမာဇ် ကြီးကျယ် မြင့်မြတ် ကို ဖော်ပြရန် ဖြစ်ပါ တယ်။

 

ဘဝတွင် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏ အရေးပါမှုကို လေ့လာကြည့်မည်ဆိုလျှင်

မိုအ်မင် များ၏ ဝိသေသလက္ခဏာများကြားတွင် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်း နှင့် အလ္လာဟ် ဟို အရှင်မြတ် အပေါ် အီမာန်သက်ဝင် ယုံကြည်ခြင်းနှင့် နမာဇ် ဝတ်ပြုခြင်း တို့အား အလွန်အရေးကြီးသည့် သက်သေ လက္ခဏာ များ အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါ တယ်။

 အာယာသွလ္လာဟ်အလ်အွဇ်မာ  မကာရေမိုရှီးရာဇီး ၏ အဆိုအရ ကုရ်အာန် ကျမ်းမြတ် သည် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းဖြင့် အလုပ်များကို လုပ်ဆောင်ခြင်းအပေါ် အလေးပေးရခြင်းမှာ လူတစ်ဦးသည် မည်မျှပင် ဥာဏ်ရည် ထက်မြက်စေကာမူ အမျိုးမျိုးသော ကိစ္စရပ်များတွင် တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခု ထက်ပိုသော အတိုင်းအတာကိုသာ ကြည့်ရှုပြီး အခြားအတိုင်းအတာများကို လျစ်လျူရှု ထားခြင်း ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ဖြစ်ပါ တယ်။

တိုင်ပင်ဆွေးနွေးရန် လိုအပ်ခြင်းအကြောင်း

ဆယက်ဒ် မိုဟမ္မဒ်သကီ မိုဒရစီ မှ သဖ်စီးရ်ကျမ်း  မန်ဟိုဒါအလ်ကုရ်အာန်တွင် ဤ အာယသ်သေ ရှူရာ နှင့် ပတ်သက်ပြီးရေးသားထားသည်မှာ အချို့သောပညာရှင်များမှ ဟာကင်မ်မေ ရှရ်အ် တရားမျှတသော ဟာကင်မ်မေ ရှရ်အ်ပင် ဖြစ်နေပါစေ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းကို မဖြစ် မနေ လုပ်ဆောင်သင့် သည်ဟု ယုံကြည်ကြပါ တယ်။

ဤအတွက်ကြောင့် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အရေးကိစ္စများကို စီမံခန့်ခွဲရာတွင် မိမိကိုယ်ပိုင် သတိဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်သင့်ပါ တယ်။ ယင်းအစား၊ အလုပ်တိုးတက်ရေး ယင်းအစားအလုပ် တိုးတက်ရေးအတွက် အခြားသူများ၏ အသိပညာနှင့် နားလည်မှုကို အသုံးချ တိုင်ပင်ရန် ဝါဂျစ်ဗ် ဖြစ်ပါ တယ်။

ထိုနည်းတူစွာ ဟာကင်မ်မေ ရှရ်အ် မှ ပြည်သူများကို ဆုံးမခြင်း သည်လည်း တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း၏ နမူနာများ မှ တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ဆယက်ဒ် မိုဟမ္မဒ်သကီ မိုဒရစီ မှ တိုင်ပင် တွေးနွေး ခြင်းသည် လွတ်လပ်စွာဆုံးဖြစ်ခွင် မဲ ပေးခွင့်နှင့် ရွေးချယ်ပိုင်ခွင့်ကို အာမခံနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံသက်ဝင် ကြည်ပါ တယ်။

 

ကျမ်းကိုးများ  (ပါရှန်း ဘာသာစကားဖြင့်)

• طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
• طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش.
• مبلغی، احمد، «نقش مشورت و مشارکت در فرایند تصمیم سازی با نگاهی تاریخی و تطبیقی»، مندرج در پرتال امام خمینی، تاریخ درج ۲ اردیبهشت ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید ۶ بهمن ۱۴۰۱ش.
• مدرسی، سید محمدتقی، من هدی القرآن، تهران، دار محبى الحسين، ۱۴۱۹ق.
• معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، موسسه التمهید، ۱۳۷۹ش.
• مغنیه، الکاشف فی تفسیر القرآن، قم، دارالکتاب الاسلامی، ۱۴۲۴ق.
• مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، قم، مدرسه امیر المومنین،‌ ۱۳۶۸ش.
• مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش.

**************************************************************

END / 251