နမာဇ္ ႏွစ္ ခုအား တစ္ခ်ိန္တည္း ၌ ေပါင္းဖတ္ ျခင္း/ အာယာသြလႅာဟ္ မကာေရမ္ မို ရွီးရာဇီး

ဥပေဒသ

နမာဇ္သည္အဖန္ဆင္းခံႏွင့္ဖန္ဆင္းရွင္အၾကားအေရးအႀကီးဆံုး ဆက္သြယ္မႈတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ပဲ့ထိန္းဖို႔အေကာင္းဆံုးဝစီ လာ၊ မိမိကိုယ္စမ္းစစ္ျပဳျပင္ဖို႔၊မိမိကိုယ္တည္ေဆာက္ဖို႔အေကာင္းဆံုးအကူအညီ၊မေကာင္းမႈမ်ားမွတားျမစ္ေပးေသာအရာ၊အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္အနီးကပ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးေသာအရာျဖစ္ေပသည္။
နမာဇ္ေဇဂ်မာအတ္သည္မြတ္စလင္မ်ားအားအင္အား၊စုစည္း၊စည္း လံုုးမႈႏွင့္၊ဘဝအတြက္ႏိုးႂကြတက္ႂကြမႈကိုျဖစ္ေစပါသည္။
နမာဇ္သည္တစ္ေန႔တာဝတ္ျပဳရာ၌(၅)ႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး၊မႏုႆလူသား၏ႏွလံုးသားႏွင့္ဝိညဥ္အားသန္႔စင္ေအာင္ျပဳေပးေသာအရာသည္လည္း“မကုန္မခမ္း ႏိုင္ေသာ အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္၏ေက်းဇူးေတာ္သည္ပင္မ” နမာဇ္ျဖစ္ေပသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္အားမိမိ၏မ်က္လံုုးေတာ္အလင္းေရာင္အျဖစ္မိန္႔ေတာ္မူထားေပသည္။
قُرَّةُ عَيْنِى فِى الصَّلاَةِ
ထိ႔ုအျပင္မိုအ္မင္အတြက္ေမရာဂ်္အျဖစ္မိန္႔ေတာ္မူထားသည္။
الصَّلَوةُ مِعْرَاجُ الْمُؤْمِن
နမာဇ္သည္သီလ၊သမာဓိရွိသူမ်ားအားအလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္ထံ ေတာ္ဝယ္နီးကပ္မႈကိုျပဳေဆာင္ေပးေတာ္မူသည္။
الصَّلاَةُ قُرْبَانُ كُلُّ تَقِىٍّ
ဤေနရာ၌ကၽြန္ေတာ္တင္ျပသည္မွာေန႔စဥ္နမာဇ္ဝတ္ျပဳရေသာ(၅) ႀကိမ္နမာဇ္ျဖစ္ပါသည္။အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္သည္ဤနမာဇ္မ်ားကိုသတ္မွတ္ထားေသာအခ်ိန္အတြင္းဝတ္ျပဳရန္ဝါဂ်စ္(ပ)အျဖစ္အမိန္႔ေပးထားပါ သည္။
နမာဇ္ကို(၎အခ်ိန္ထက္)ေစာ၍ဖတ္ခဲ့လွ်င္နမာဇ္မပိုင္ေခ်။သို႔မ ဟုတ္ပါက၎နမာဇ္ကိုအခ်ိန္(၃)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ရြတ္မည္ဆိုလွ်င္လည္း ဇဟိုရ္၊အစဲရ္တြဲၿပီး၎မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာတြဲၿပီးဖတ္ႏိုင္ပါသည္။
အိုလမာေယရွီအာ(အဟ္ေလဘိုက္(အ.စ))ေနာက္လိုက္မ်ားအား လံုးအေနျဖင့္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္အား(၃)ႀကိမ္အျဖင့္ဖတ္ခြင့္ရွိေၾကာင္းဆိုထား၏။သို႔ေသာနမာဇ္တိုင္းကိုသတ္မွတ္ထားခ်ိန္အတိုင္းဖတ္လွ်င္ပိုမို၍ျမင့္ျမတ္ေပသည္။
သို႔ေသာ္စြန္နီပညာရွင္အမ်ားစုသည္အာရဖာကြင္းျပင္၌ေန႔လည္ နမာဇ္ေဇဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္တြဲဖတ္ျခင္း၊အီးဒ္ေဒကုရ္ဘာန္ည၌မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ ေအရွာတြဲဖတ္မွျခင္းမွအပက်န္အခိ်န္မ်ား၌(၅)ႀကိမ္ဝတ္ျပဳရန္ဝါဂ်စ္(ပ)ဟုဆိုထားေပသည္။
ထို႔အျပင္ေျမာက္မ်ားစြာေသာစြန္နီေဖကာပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ လမ္းခရီး၊မိုးရြာေနခ်ိန္၊ဂ်မာအတ္မျဖစ္ခ်ိန္၌နမာဇ္မ်ားကိုေပါင္းဖတ္ႏိုင္ ေၾကာင္းျပဆို ထားပါသည္။
ရွီအာဓမၼသတ္ပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္နမာဇ္ကို(၃)ႀကိမ္အတြင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း၊(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခ်ိန္ဖတ္လွ်င္ပိုမို၍ျမင့္ျမတ္ေၾကာင္းဆိုထားပါသည္။ေပါင္းဖတ္ျခင္းသည္အလႅာဟ္ဟိုအရွင္ျမတ္လက္မွလူထုအတြက္ခ်ီးျမႇင့္ထားေသာလြယ္ကူမႈ၊တစ္ခုျဖစ္ေစၿပီး၊အစၥလာမ္၏ဝိညဥ္ဟု လည္းေခၚဆိုထားပါသည္။
အေတြ႔အႀကံဳအရနမာဇ္ငါးႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္ဖို႔အေရးေပးထား ျခင္းသည္နမာဇ္ကိုေမ့ေလ်ာ့ျခင္း၊အေလးမထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး၊ဤကဲ့သုိ႔(၅)ႀကိမ္ဖတ္ရမည္ကိုအေလးေပးျခင္းျဖစ္ေပသည္။လူအေတာ္မ်ားမ်ား သည္အလုပ္မအား၍ဟုနမာဇ္ႏွင့္ေဝးေနၾကေပသည္။
= = =
အစၥလာမ္အသိုင္းအဝိုင္း၌နမာဇ္ကို(၅)ႀကိမ္အျဖစ္သာဖတ္ရမည္ဟုတိုက္တြန္းျခင္း၏ရလဒ္
အစၥလာမ္သာသနာအေနျဖင့္အာရဖာေန႔၊အီးဒ္ေဒကုရ္ဘာန္ညတြင္နမာဇ္ေပါင္းဖတ္ခြင့္ျပဳထားပါသနည္း?
စြန္နီဓမၼသတ္ပညာရွင္အမ်ားစုသည္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ ဟဒီးစ္ေတာ္ အကူအညီျဖင့္လမ္းခရီး၌၊မိုးရြာသြန္းေနခ်ိန္၌အဘယ္ေၾကာင့္ ေပါင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊အတိတ္ျဖစ္ျဖစ္၊လက္ရွိကာလအတြက္ျဖစ္ျဖစ္ေပါင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းဆိုေသာအခ်က္ကိုေတြ႔ရွိရေပသည္။
ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလတြင္လူထု၏ဘဝသည္လံုးဝေျပာင္းလဲေန ၿပီးျဖစ္ပါသည္။စက္႐ံုမ်ား၊႐ံုးမ်ား၌အလုပ္လုပ္ေနၾကၿပီး၊ေက်ာင္းသား/သူမ်ားအတြက္စာသင္ေနရသည့္အခ်ိန္မ်ားေနသျဖင့္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္အား(၅)ခ်ိန္အ တြင္းဖတ္ဖို႔အရမ္းခက္ခဲေနေပသည္။
တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္ရွီအာေအမာမ္(အ.စ)မ်ား၏ရီဝါယတ္အကူအညီျဖင့္နမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ျခင္းလူထုအတြက္၎တုိ႔ကိစၥလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၿပီး၊နမာဇ္ကိုအခ်ိန္အတြင္း၌လည္း ဖတ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး၊နမာဇ္ဖတ္သူအေရအတြက္မွာလည္းပိုမိုမ်ားလာေပ မည္။





နမာဇ္ကို(၅)ခိ်န္ဖတ္ရမည္ဆိုပါကနမာဇ္ႏွင့္ေဝးမည္အေရအတြက္မ်ားလာ ၿပီးနမာဇ္မဖတ္ပဲေနၾကေတာ့မည္။
ဤအတြက္ေၾကာင့္အဟ္ေလစြႏၷတ္၏(တကမာၻလံုးရွိ)လူငယ္အမ်ားစုနမာဇ္မဖတ္ၾကေတာ့ေခ်။သို႔ေသာ(တကမာၻလံုးရွိ)ရွီအာလူငယ္အမ်ားစု သည္ဤကဲ့သို႔မဟုတ္ေခ်။
ပို၍ေကာင္းသည္ကား - بُعِثْتُ إلَى الشَّرِيعَةِ السَّمْحَةِ السَّهْلَةِ အတိုင္းႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခိ်န္ဖတ္လွ်င္ပို၍ျမင့္ျမတ္သည္ဟုဆိုထားသည္ကိုအေရးေပးၿပီးဟဒီးစ္ကိုလည္းလိုက္နာ ရာျဖစ္ေအာင္၊လူထုအား(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၃)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ေပး ျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ခြင့္ျပဳေပးျခင္းျဖင့္လူထုအေနျဖင့္အလုပ္တစ္အားမ်ား၍ နမာဇ္(၅) ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္အတြင္းမဖတ္ႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိေတာ့ေခ်။
ကၽြႏု္ပ္တို႔အေနျဖင့္ယခုအခ်ိန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၊တမန္ေတာ္ျမတ္ ႀကီး(ဆြ)ႏွင့္၁၂ပါးေသာေအမာမ္မ်ား၏ရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုေလ့လာဖတ္႐ႈၿပီး၊ဤကိစၥကိုအမုန္းမပြား၊တစ္ယူမသန္ဘဲေျဖရွင္းၾကပါမည္။
= = =
နမာဇ္ႏွစ္ခုအားေပါင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းရီဝါယတ္ေတာ္မ်ား
အဟ္ေလစႏၷတ္၏ေက်ာ္ၾကားေသာက်မ္းကိုး၊က်မ္းကားမ်ားျဖစ္ သည့္ဘုခါရီ၊စဟီးမြတ္စလင္၊စိုနန္ေနေသရ္ေမဇီး၊ေမာင္းသာေအမာလစ္(ခ)၊မြစ္နက္ေဒအဟ္မဒ္၊စူနန္ေနစာအီး၊မြစ္စႏွစ္ဖ္အဗ္ဒြလ္ရာဇက္(က)စသည္ ျဖင့္အနည္းဆံုးရီဝါယတ္ေတာ္(၃၀)နမာဇ္ႏွစ္ခုအားခရီး၌မဟုတ္၊မိုးမရြာ၊ အႏၱရာယ္မရွိ ခ်ိန္၌ပင္ဖတ္ခဲ့ေၾကာင္းလာရွိေပသည္။
ဤရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားသည္ေက်ာ္ၾကားေသာသာဝကေတာ္ႀကီး(၅)ပါးထံမွတစ္ဆင့္ျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၁။အဗ္ေနအဘာစ္(ရ.သြ)
၂။ဂ်ေဗရ္အဗ္ေနအဗ္ဒြလႅာဟ္အန္ဆာရီ(ရ.သြ)
၃။အဗ္ဒြလႅာဟ္အိုမာရ္(ရ.သြ)
၄။အဗူဟိုရိန္းယာ(ရ.သြ)
၅။အဗူအိုင္းယူးပ္အန္ဆာရီ(ရ.သြ)
အခ့်ိဳရီဝါယတ္ေတာ္မ်ားကိုစာ႐ႈသူမ်ားအတြက္တင္ျပပါမည္။
၁။အဗူဇိုဗိုင္းရ္စအီးဒ္ဗင္ဂ်ဘီးရ္သည္အဗ္ေနအဘာစ္ထံမွတစ္ဆင့္တင္ျပ သည္မွာ-

عليه وآله) الظهر والعصر جميعاً بالمدينة فى غير خوف صلّى رسول الله(صلى الله
و لا سفر
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အႏၱရာယ္မရွိခ်ိန္၊ခရီးမဟုတ္ခ်ိန္၌ ပင္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္နမာဇ္ႏွစ္ခုအားေပါင္းၿပီးဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”
အဗူလ္ကဘီးရ္အေနျဖင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ဤကဲ့သို႔အဘယ္ေၾကာင့္လုပ္ရပါသနည္းဟုစအီးဒ္ဗင္ဂ်ဘီးထံေမးျမန္းေလ၏။
စအီးဒ္ေျပာၾကားသည္မွာ-
ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္လည္းအထက္ကေမးခြန္းကိုအဗ္ေနအဘာစ္ထံေမးျမန္းခဲ့ေလရာအေျဖေပးသည္မွာ-
يَحْرَجَ أحداً من أمّته أراد أن لا
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ကား၎၏အြန္ မသ္ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားမည္သူတစ္ေယာက္မွ်မပင္ပန္းရန္ျဖစ္ေပ သည္။”
၂။အဗ္ေနအဘာစ္ကဆင့္ျပန္သည့္အျခားဟဒီးစ္ေတာ္သည္ကား-
الظهر و العصر و المغرب و العشاء فى المدينة جمع رسول الله(صلى الله عليه وآله)بين
فى غير خوف و لا مطر
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မဒီနာေရႊၿမိဳ့ေတာ္၌အႏၱရာယ္မရွိ၊မိုးမရြာဘဲနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ခဲ့ပါသည္။”
အဗ္ေနအဘာစ္က တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)အားရည္ရြယ္ခ်က္သည္အ ဘယ္အရာျဖစ္ပါသနည္းဟုေမးျမန္းရာ-
أراد أن لا يحرج
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိအြန္မသ္ေနာက္လိုက္ေနာက္ သားမြတ္စလင္မည္သူတစ္ေယာက္မွ်မပင္ပန္းရန္ျဖစ္ေပသည္။”
၃။အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ရွာဖီးက္ဆင့္ျပန္သည္ကား-
بدت النجوم و جعل الناس يقولون خطبنا ابن عبّاس يوماً بعد العصر حتّى غربت الشمس و
: لا يتنى : الصلوة، الصلوة فقال الصلاة الصلاة! قال فجائه رجل من بنى تميم لا يفتر و رأيت رسول الله(صلى الله عليه وآله)جمع بين الظهر:عبّاس أتعلمنى بالسنّة، لا أمّ لك ثمّ قال

عبدالله بن شقيق: فحاك فى صدرى من ذلك شىء فأتيت والعصر والمغرب والعشاء قال
اباهريرة فسألته، فصدّق مقالته
တစ္ေန႔၌အဗ္ေနအဘာစ္သည္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အားေနဝင္ၿပီး၊ၾကယ္မ်ား ထြက္လာခ်ိန္အထိခြသ္ဘာေပးေလသည္။
လူထုအေနျဖင့္နမာဇ္၊နမာဇ္ဟုအသံေပးၿပီးေနာက္၊ဗနီသမင္(မ)မ်ိဳးႏြယ္မွလူတစ္ေယာက္သည္လာၿပီးအဗ္ေနအဘာစ္အားနမာဇ္၊နမာဇ္ဟုဆိုေလ၏။
အဗ္ေနအဘာစ္အေနျဖင့္“မင္းကငါကိုစြႏၷတ္ေသရစူရ္အသိေပးေနတာ လား?ဟုေမးေလ၏။
“အိုအေျခအျမစ္မရွိသူ၊တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းၿပီးဖတ္ခဲ့ေတာ္မူ၏။”
အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္ရွာဖီးက္အေနျဖင့္ေျပာၾကားသည္မွာ-
“ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္သံသယရွိ၍အဗူဟိုရိန္းယာကိုေမးျမန္းၾကည့္ရာ၌အဗ္ ေနအဘာစ္စကားမွန္ေၾကာင္းသိရေလသည္။”
၄။ဂ်ေဗရ္ဗင္ဇိုင္(ဒ)ဆင့္ျပန္သည္မွာ-
အဗ္ေနအဘာစ္တင္ျပသည္မွာ-
جميعاً و ثمانياً جميعاً صلّى النبى(صلى الله عليه وآله) سبعاً


“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္(၇)ရကအတ္ႏွင့္(၈)ရကအတ္ကို ေပါင္း၍ဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”
ဆိုလိုသည္မွာ-မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာ(၇)ရကအတ္၊ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္ (၈) ရကအတ္ကိုဆိုလိုခ်က္ျဖစ္ေပသည္။)
၅။စအီးဒ္ဗင္ဂ်ဘီးရ္အေနျဖင့္အဗ္ေနအဘာစ္ဆီမွဆင့္ျပန္သည္မွာ-
الظهر والعصر و بين المغرب و العشاء بالمدينة جمع رسول الله(صلى الله عليه وآله)بين
عبّاس: ما أراد بذلك؟ قال: أراد أن لا يحرج أمّته من غير خوف و لا مطر قال : فقيل لابن
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မဒီနာေရႊၿမိဳ့ေတာ္၌အႏၱရာယ္မရွိ၊မိုးမရြာဘဲနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ခဲ့ေပသည္။”
အဗ္ေနအဘာစ္အားေမးျမန္းရာ“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မိမိအြန္ မသ္အားမပင္ပန္းေစလိုေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟုေျဖၾကားခဲ့ေပသည္။ ”
၆။အဟ္မဒ္ဗင္ဟန္ဗဲရ္သည္အထက္ပါဟဒီးစ္ႏွင့္တူေသာဟဒီးစ္ကိုမိမိက်မ္းမိုစ္နက္၌အဗ္ေဒအဘာစ္မွတစ္ဆင့္ေရးသားထားေပသည္။ ၇။ေအမာမ္မာလစ္ေက်ာ္ၾကားေသာ(စြန္နီေအမာမ္)သည္မိမိ၏က်မ္း (ေမာင္းသာ)၌မဒီနာၿမိဳ့အေၾကာင္းေရးသား၍အဗ္ေနအဘာစ္၏ရီဝါယတ္ကို
ေရးသားထားသည္။
جميعاً و المغرب و العشاء جميعاً صلّى رسول الله(صلى الله عليه وآله)الظهر والعصر
فى غير خوف و لا سفر
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အႏၱရာယ္မရွိ၊မိုးမရြာေသာ္လည္းနမာဇ္ဇ ဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။ ”
၈။မြစ္နဖာ္အဗ္ဒြလ္ဟဇတ္(က)က်မ္း၌အဗ္ဒြလႅာဟ္အဗင္ေနအိုမာရ္ကတင္ ျပသည္မွာ-
الله(صلى الله عليه وآله) مقيماً غير مسافر بين الظهر والعصر و المغرب جمع لنا رسول
فقال رجل لابن عمر : لم ترى النبى(صلى الله عليه وآله)فعل ذلك؟ قال: لأن لا يحرج
جمع رجل أمّته ان
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္ခရီး၌မဟုတ္ဘဲနမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္ကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကအဗ္ေနအိုမာရ္ထံေမးျမန္းရာ-အေျဖေပး သည္ကား-
အြန္မသ္ေနာက္လိုက္ထဲမွမည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်အပင္ပန္းခံဖို႔မလို ေအာင္ျဖစ္ပါသည္။(ဒုကၡမျဖစ္ေအာင္ျဖစ္ေပသည္။)

၉။ဂ်ေဗရ္ဗင္အဗ္ဒြလႅာဟ္ဆင့္ျပန္သည္မွာ-
والمغرب والعشاء فى المدينة جمع رسول الله(صلى الله عليه وآله) بين الظهر والعصر
للرخص من غير خوف و لا علّة
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အျခားအခက္အခဲမ်ားမရွိခ်ိန္၌ပင္အြန္မသ္အေနျဖင့္နမာဇ္ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရရန္၊နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္း၍ဖတ္ေတာ္မူ၏။ ”
၁၀။အဗူဟို႐ုိင္ယာမွထပ္၍ေျပာၾကားသည္မွာ-
المدينة من غير خوف جمع رسول الله(صلى الله عليه وآله) بين الصلوتين فى

“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အႏၱရာယ္မရွိဘဲနမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။”
၁၁။အဗ္ဒြလႅာဟ္ဗင္မစ္အူးဒ္မွဆင့္ျပန္သည္မွာ-
الأولى و العصر و المغرب و العشاء فقيل له جمع رسول الله(صلى الله عليه وآله)، بين
صنعته لئلاّ تكون أمّتى فى حرج : فقال
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မဒီနာၿမိဳ့၌နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ) ႏွင့္ေအရွာကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏။ တစ္ဦး၊တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ေမး ျမန္းရာအြန္မသ္မပင္ပန္းေစဖို႔အတြက္ျဖစ္သည္ဟုေျဖေလသည္။”
အျခားဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားလည္းရွိပါေသးသည္။
= = =
ဤေနရာ၌ေမခြန္းႏွစ္ခုေမးျမန္းႏိုင္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တင္ျပခဲ့ေသာဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားအားလံုးသည္အဟ္ေလ စြႏၷတ္၏ေက်ာ္ၾကားေသာက်မ္းႀကီးမ်ား၌ပါဝင္ၿပီးဆန္႔က်င္သူတိုင္းသည္ ေက်ာ္ၾကားေသာသာဝကေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
အခ်က္ႏွစ္ခ်က္သို႔ဦးစားေပးေနပါသည္။
ပထမဦးဆံုးအခ်က္သည္-“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အထူးအခက္ အခဲမ်ားျဖစ္ေသာဥပမာ-လမ္းခရီး၌မိုးရြာသြန္းခ်ိန္၊ရန္သူ၏အႏၱရာယ္မရွိ ဘဲနမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။”
ဒုတိယအခ်က္သည္-“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ကား မိမိအြန္မသ္ေနာက္လိုက္မ်ားလြယ္ကူမႈႏွင့္မပင္ပန္းဖို႔အတြက္ျဖစ္ေပ သည္။”
ဤကဲ့သို႔ဟဒီးစ္ေတာ္မ်ားရွိေနသည္ကိုအျခားအခ့်ိဳလူမ်ားအေနျဖင့္နမာဇ္ကိုအခက္အခဲဒုကၡျဖစ္ခိ်န္မွသာေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္ဟုေစာဒကတက္ေနျခင္းသည္မွန္ကန္ပါသလား?
အမွန္တရားႏွင့္တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)၏စြႏၷတ္ေတာ္ကိုမ်က္ ကြယ္ျပဳၿပီးမိမိထင္ေၾကးကိုဦးစားေပးေနရပါသနည္း?
အလႅာဟ္ႏွင့္ရစူလ္(ဆြ)သည္ခ်ီးျမႇင့္ခြင့္ျပဳထားၿပီး၊တယူသန္၊တစြတ္ထိုး၊အယူသည္းသူမ်ား(ရွီအာ)မုန္းတီးသူမ်ားအဘယ္ေၾကာင့္မြတ္စလင္ အြန္မသ္ႀကီးကိုခြင့္မေပးရပါသနည္း?
၎သူတို႔သည္မြတ္စလင္လူငယ္တစ္ေယာက္ေနရာတိုင္း၊အေျခအေနတိုင္းမြတ္စလင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ၊မျဖစ္ေစ၊တကၠသိုလ္၊႐ံုး၊စက္႐ံုမ်ား၌ အစၥလာမ္သာသနာ၏အေရးအႀကီးဆံုးတာဝန္(နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကိုလြယ္ လြယ္ကူကူျဖတ္ဖို႔သေဘာမတူပါသေလာ?
ကၽြႏ္ုပ္အေနျဖင့္အစၥလာမ္ဘာသာသည္အခ်ိန္တိုင္း၊ေနရာတိုင္း ေကယာမသ္တိုင္းအထိျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္ထားပါသည္။
“တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္မ်ိဳးဆက္သစ္မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ေခတ္တိုင္းကိုသိရွိေနၿပီး၊အကယ္၍(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခ်ိန္ဖတ္ဖို႔အတင္းသတ္မွတ္ လိုကလွ်င္မဖတ္သူအေရအတြက္မ်ားျပားလာမည္ကိုႀကိဳသိေနသျဖင့္မိမိ အြန္မသ္ေနာက္လိုက္၊ေနာက္သားမ်ား၊အေပၚေစတနာထားၿပီးနမာဇ္ကို လြယ္ကူမႈရွိရန္ေနရာတိုင္း၊သတ္မွတ္ထားေသာအခ်ိန္အတြင္းေပါင္းဖတ္ခြင့္ေပးထားေပသည္။
وَ مَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِى الدِّينِ مِنْ حَرَج
(မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌အတင္း(၅)ႀကိမ္နမာဇ္အား(၅)ခ်ိန္ဖတ္ရမည္ဟုဆိုသ ျဖင့္နမာဇ္ဖတ္သူလူဦးေရမွာနည္းသြားေခ်သည္။လက္ေတြ႔ပင္တည္း။)
ကုရ္အာန္ကမိန္႔ထားသည္မွာဒီး(န္)သာသနာ၌အသင္တို႔အတြက္ မည္သည့္အက်ပ္အတည္းမွခဲယဥ္းမႈမွ်မရွိေခ်။
၂။သံုးခ်ိန္အတြင္း(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ႏွင့္ကုရ္အာန္

ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္အားနမာဇ္အခ်ိန္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ေလ့လာသည့္အခါသံုးႀကိမ္သာရွိေၾကာင္းအာယတ္ေတာ္(၂)ပါးကိုေလ့လာႏိုင္ မည္ျဖစ္ပါ သည္။သို႔ေသာ္အခ့်ိဳသူမ်ားသည္အာယတ္ေတာ္ရွိေနပါလ်က္(၅) ႀကိမ္နမာဇ္ ကို(၅)ခ်ိန္သာဖတ္ရမည္ဝါဂ်စ္(ပ)ဟုခဏခဏေျပာေနျခင္းသည္အံ့ဩစရာပင္။
နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္လွ်င္ျမင့္ျမတ္ေၾကာင္း၊ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္ လက္ခံပါသည္။ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္လည္းပဲအခ်ိန္ရသည့္အခါ၊အစဥ္ေျပသည့္
အခါ၌၊နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္ဖို႔ႀကိဳးစားပါသည္။ဤေနရာတြင္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ရန္ဝါဂ်စ္(ပ)ဟုဆိုေနျခင္းကိုေမးျမန္းလိုက္ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ပထမအာယတ္စူရဟ္ဟူးဒ္အာယတ္ေတာ္(၁၁၄)ျဖစ္ပါသည္။
مِنَ اللَّيْلِ وَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَىِ النَّهَارِ وَزُلَفاً
“အိုတမန္ေတာ္အသင္သည္ေန႔၏အစိတ္အပုိင္းႏွစ္ခုႏွင့္ည၏အ စိတ္အပုိင္းအတြက္နမာဇ္ကိုဖတ္ရြတ္ပါေလ။”
طرفى النهار ဟုသံုးထားျခင္းမွာနမာဇ္ဖဂ်္ကိုဆိုလိုပါသည္။မနက္ ေဝလီေဝလင္းဖတ္ရြတ္ရပါသည္။ထို႔အျပင္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၏အခ်ိန္သည္
ေနဝင္ခ်ိန္ထိရွိေၾကာင္းအာယတ္ေတာ္အရရွင္းလင္းစြာသိႏိုင္ေပသည္။
သို႔ေသာ္ زلفاً من الليل ကိုဂ႐ုျပဳလွ်င္ زلف စကားလံုးသည္ مختار الصحاح ႏွင့္ كتاب مفردات အဘိဓာန္မ်ားေလ့လာၾကည့္လွ်င္ زلفة ၏အမ်ားကိန္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ည၏ပထမဦးဆံုးအစိတ္အပိုင္းဟုအဓိပၸါယ္ရပါသည္။ဆိုလိုသည္ မွာမဂဲရစ္(ဂ) ႏွင့္ေအရွာျဖစ္ပါသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္(၅)ႀကိမ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဝတ္ျပဳခဲ့ျခင္းသည္လံုးဝ၊ျမင့္ျမတ္မႈအတြက္ျဖစ္ေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္လည္းလက္ခံပါသည္။သို႔ေသာ္အာယတ္၏ဆိုလိုခ်က္ကိုမ်က္ကြယ္ျပဳ ၿပီး၊အျခားအဓိပၸါယ္မ်ားေကာက္ေနၾကပါသနည္း?
ဒုတိယအာယတ္
စူရဟ္အစ္ရအ္( اسراء )အာယတ္ေတာ္အမွတ္၇၈ျဖစ္ပါသည္။
اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُوداً أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ
“နမာဇ္ကိုေနမြန္းတည့္ခ်ိန္ဇဟိုရ္မွစ၍ည၏အေမွာင္လႊမ္းသည့္အခ်ိန္အထိ ဖတ္ရြတ္ပါေလ။ထိုနည္းတူစြာကုရ္အာန္ေနဖဂ်္(နမာဇ္ဖဂ်္)ကိုလည္းဖတ္ ရြတ္ပါေလ။ ”
دلوك ၏အဓိပၸါယ္မွာဆြဲေဆာင္ျခင္းဟုျဖစ္ၿပီး၊ဤေနရာ၌ေနမင္းက ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္အထိဆြဲေဆာင္လာသည္။ေနမြန္းတည့္ခိ်န္ကိုဇဟိုရ္အခ်ိန္ဟုဆိုလိုပါ သည္။
غسق الليل အဓိပၸါယ္သည္ည၏အေမွာင္ဟုအဓိပၸါယ္ရၿပီးအခ့်ိဳအေနျဖင့္ ည ၏ပထမဆံုးအစိတ္အပိုင္းဟုအက်ယ္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
အခ့်ိဳအေနျဖင့္ညသန္းေခါင္ကိုထၿပီး၊ مفردات အဘိဓာန္၌ညဥ့္နက္ခ်ိန္၊ သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္ကိုဆိုလိုထားေပသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ دلوك شمس ဆိုသည့္ဇဟိုနမာဇ္ဖတ္ခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး၊ غسق الليل ဆိုသည္မွာေနာက္ဆံုးမဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာျဖစ္ၿပီး၊ကုရ္အာန္ေနဖဂ်္ဆိုသည္မွာနမာဇ္ဖဂ်္ျဖစ္ပါသည္။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစအာယတ္ေတာ္အရ(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၃)ခ်ိန္သာျပဆိုထားၿပီး၊(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၃)ခ်ိန္အတြင္းဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္းအေထာက္အထားျဖစ္သြားေပသည္။
ဖခ္ရဇီးသည္အထက္ပါအာယတ္ေတာ္အားသဖ္စီးျပဳလုပ္ထားသည္မွာစိတ္ဝင္စားစရာပင္။
တင္ျပရမည္ဆိုလွ်င္-
الغسق بظهور أوّل الظلمة ـ و حكاه عن ابن عبّاس و عطا و النضر بن شميل إن فسرنا
عبارة عن أول المغرب و على هذا التقدير يكون المذكور فى الاية ـ كان الغسق
الزوال و وقت أول المغرب و وقت الفجر، و هذا يقتضى أن يكون ثلاث اوقات وقت
العصر فيكون هذا الوقت مشتركاً بين الصلوتين و أن يكون الزوال وقتاً للظهر و والعشاء فيكون هذا الوقت مشتركاً أيضاً بين هاتين الصلوتين فهذ أول المغرب وقتاً للمغرب
بين الظهر والعصر و المغرب و العشاء مطلقاً يقتضى جواز الجمع
غسق ၏အဓိပၸါယ္မွာည၏ပထမဆံုးဦးအစိတ္အပိုင္းျဖစ္ပါသည္။ အဗ္ေနအဘာစ္၊အသာဗင္ရွာမီးလ္တို႔၏အဓိပၸါယ္ဖိုဆုိသည္လည္းဤအ တိုင္းျဖစ္ေလ၏။ غسق မဂဲရစ္(ဂ)၏ပထမဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။သို႔ျဖစ္ ပါ၍အာယတ္ေတာ္ပါရွိသည္မွာအခ်ိန္(၃)ခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္၊မဂဲရစ္(ဂ)၏ပထမဆံုးအခ်ိန္(ညအခ်ိန္)၊ဖဂ်္ရ္မိုး ေသာက္ခ်ိန္၊သို႔ျဖစ္ပါ၍ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္သည္နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊ခ်ိန္ျဖစ္ ၿပီး(တစ္ခ်ိန္ႏွင့္တစ္ခ်ိန္ဆက္ေနပါသည္။)၊မဂဲရစ္(ဂ)၏ပထမဆံုးအခ်ိန္ သည္ နမာဇ္မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ေအရွာျဖစ္ပါသည္။(တစ္ခ်ိန္ႏွင့္တစ္ခ်ိန္ဆက္ေနပါသည္။)
အားလံုး၏ရလဒ္သည္ကား-နမာဇ္ဇဟိုရ္ႏွင့္အစဲရ္၊မဂဲရစ္(ဂ)ႏွင့္ ေအရွာကို ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိေၾကာင္းျဖစ္ေပသည္။
ဖခ္ရဇီးသည္ဒီအထိအာယတ္ေတာ္၏ဆိုလိုခ်က္ကိုေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ျပေနၿပီး၊ေ႔ရွ၌ဆက္၍နမာဇ္ႏွစ္ခုအားအခက္အခဲမရွိဘဲ၊လမ္းခရီး၌မဟုတ္ဘဲ၊ဖတ္ပိုင္ခြင့္မရွိေၾကာင္းသက္ေသအေထာက္အထားကၽြန္ေတာ္မွာရွိ သည့္ အတြက္၊ဤအာယတ္ေတာ္၏ဆိုလိုခ်က္မွာ-အခက္အခဲမ်ားရွိေန ခ်ိန္၌ နမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ရမည္ဟူ၍ျဖစ္ေပသည္။
ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္(မကာရမ္းရွာရာဇီး)ဖစ္ရဇီးအားေျပာၾကားျခင္း မွာ-နမာဇ္ႏွစ္ခုကိုအခက္အခဲမ်ားရွိေနခ်ိနမွသာေပါင္းဖတ္လိုရသည္ဟူ ေသာ္အေထာက္အထားတစ္ခုကိုမွ်မေတြ႔ရဘဲ၊ဆန္႔က်င္ဘက္အခက္အခဲမရွိလဲေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိသည္ဆိုေသာရီဝါယတ္ေတာအေျမာက္အမ်ားပါရွိေပသည္။တမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္အခက္အခဲမ်ားမရွိဘဲ၊နမာဇ္ကိုေပါင္းဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊အြန္မသ္အတြက္လြယ္ကူမႈႏွင့္မပင္ပန္းေစရန္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုေ႔ရွ၌ေဖၚျပထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါအာယတ္အားအခက္အခဲရွိခ်ိန္၌ေပါင္းဖတ္ျခင္းကိုဆိုလိုသည္ဟုဘယ္လိုေကာက္ႏႈတ္လိုက္ပါသလဲ?
علم اصول အရဤလုပ္ရပ္သည္မမွန္ကန္ေခ်။
ဘယ္သို႔ဆိုေစအထက္ပါအာယတ္၏ရွင္းရွင္းေလးဆိုလိုထားေသာ(၃)ခ်ိန္ကိုေျပာင္းလဲလို႔မရေပ။
= = =
အထက္ေဖၚျပပါအားလံုးကိုၿခံဳငံု၊သံုးသပ္၍ရလဒ္အေျဖထုတ္ရမည္ဆိုလွ်င္

၁။က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္တြင္(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကိုအခ်ိန္(၃)ခ်ိန္ကိုသာမိန္႔ဆို ထားေပသည္။
၂။စြန္နီ၊ရွီအာရီဝါယတ္က်မ္းမ်ားအရတမန္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(ဆြ)သည္နမာဇ္ကိုအခက္အခဲမရွိဘဲေပါင္းဖတ္ကာ၊အြန္မသ္ေနာက္လိုက္မ်ားကိုမပင္ပန္း ရန္အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္းပါရွိေပသည္။
(ဘာသာျပန္။အာယာသြလႅာဟ္သည္ဤစာအုပ္၌ရွီအာက်မ္းမ်ားကိုမတင္ျပထားေပ။ရွီအာအားလံုးသည္ေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္၊ရွိသည္ဟုလက္ခံထားသျဖင့္၎တို႔၏က်မ္းမ်ားကိုမေဖၚျပထားျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။)
၃။နမာဇ္ကို(၅)ႀကိမ္ဝတ္ျပဳလွ်င္ပိုျမင့္ျမတ္ေပသည္။သို႔ေသာ္အတင္းခဏ၊ခဏ(၅)ႀကိမ္တိုင္းကို(၅)ခ်ိန္သာဖတ္ရမည္ဟုေျပာျခင္း၊ေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိ လ်က္ လက္မခံျခင္းျဖင့္လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၊အထူးသျဖင့္မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္မ်ား နမာဇ္ႏွင့္ေဝးသြားေပလိမ့္မည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ေပါင္းဖတ္ျခင္းကိုမျငင္းပယ္ဖို႔တာဝန္ရွိေပသည္။
အနည္းဆံုးစြန္နီအိုလမာမ်ားအေနျဖင့္နမာဇ္ေပါင္းဖတ္ပိုင္ခြင့္ကိစၥအတြက္မိမိ၏လူငယ္၊လူရြယ္မ်ားကိုအဟ္ေလဘိုက္ဓမၼသတ္အေပၚက်င့္သံုးခြင့္ေပးသင့္ေပသည္။သာဓကအားျဖင့္ဂ်ာေမအဇ္ဟရ္(အီဂ်စ္)ေက်ာင္းအုပ္၊





ပညာရွင္ႀကီး႐ိႈက္ခ္မဲဟ္မူးဒ္ရွာလ္သူးစ္သည္“ေဖကာဂ်ာဖရီ”အေပၚက်င့္သံုးခြင့္ ႏိုင္ေၾကာင္း“ဖသ္ဝါ”ေပးထားသကဲ့သို႔ျဖစ္၏။
= = =
ကၽြန္ေတာအေနျဖင့္ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိေၾကာင္းကိုလက္ခံဖို႔ထပ္ၿပီး ေမတၱာ ရပ္ခံ အပ္ပါသည္။ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌ေျမာက္မ်ားစြာေသာ အလုပ္သမားမ်ား၊ဝန္ထမ္းမ်ား၊ေက်ာင္းသား/သူမ်ား၊တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သား/သူမ်ား(၅)ႀကိမ္နမာဇ္ကို(၅)ခ်ိန္၌ဖတ္ဖို႔အရမ္းခက္ခဲက်ပ္တည္းခဲယဥ္းေပသည္။
ဒီလိုအေျခအေန၌လူထုအေနျဖင့္အေၾကာင္းျပၿပီးနမာဇ္ကိုမစြန္႔ လြတ္ရန္အတြက္တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)၏ေပါင္းဖတ္ခြင့္ရွိသည္ဟုဆိုေသာ ခြင့္ျပဳခ်က္ကိုလက္မခံသင့္ပါသေလာ?
စြႏၷတ္ကိုအတင္းလုပ္ခိုင္းသျဖင့္ဝါဂ်စ္(ပ)ကိုစြန႔္လိုက္ျခင္းသည္မွန္ကန္ပါသလား?
=