ရွီအာ မြတ္စလင္မ္မ်ား၏ အေက်ာ္အေမာ္ အိုလမာ မ်ားမွ သုံးပါး အေနျဖင့္ အေရးႀကီး ပင္းမ က်မ္းႀကီး ၅ က်မ္းကို ျပဳစု ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ပထမအာလင္မ္ႀကီး ဟဇရသ္ အာယာသြလႅာဟ္ အဗူဂ်အ္ဖရ္ မိုဟမၼဒ္ ယအ္ကူးဗ္ ကိုလိုင္းနီ (ရ.ဟ) ေရးသား သီးကုံးခဲ့သည့္ စာအုပ္မွာ ေကသာဗ္ အလ္ကာဖီ ( کتاب الکافی) ျဖစ္ပါတယ္။ ဤ အာလင္မ္ႀကီး၏ ေမြး သကၠရာဇ္ မွာ ဟီဂ်ရီ ၂၅၀ခုႏွစ္ ျဖစ္ၿပီး အလႅာဟ္ ဟို အရွင္ျမတ္ ၏ အမိန္႔ေတာ္ကို ခံယူသည့္ သကၠရာဇ္မွာ ဟီဂ်ရီ ၃၂၉ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ၇၅ ႏွစ္တိုင္ ဘဝတည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒုတိယ အာလင္မ္ ႀကီး ဟဇရသ္ အာယာသြလႅာဟ္ ရွိက္ခ္ မိုဟမၼဒ္ ဗင္ အလီဗင္ ဟိုစိန္ ဗါဗူေရဟ္ ကြမ္းမီ (ရ.ဟ) ရွိက္ၡဆဒူးခ္ အမည္ ႏွင့္ေက်ာ္ၾကား သူ ျဖစ္ပါ တယ္။၎ေရး သားသီးကုံးခဲ့သည့္ မိခင္က်မ္းမွာ ေကသာဗ္ မန္လာယဟ္ဇရိုဟိုလ္ဖကီယဟ္ ( کتاب من لا یحضره الفقیه) ျဖစ္ပါတယ္ ။ ေနာက္တစ္က်မ္း ကေတာ့ မဒီနသိုလ္ေအလ္မ္ ( مدینة العلم) ျဖစ္ၿပီး ၁၀ တြဲရွိပါ တယ္ ။ သို႔ေသာ္ ဤက်မ္းမွာ မေတြ႔ရေတာ့ေခ်။ ေကသာဗ္ မန္လာယဟ္ဇရိုဟိုလ္ဖကီ ယဟ္ထက္ ပင္ ပို၍ ႀကီးပါတယ္ ။
ဤ အာလင္မ္ႀကီး၏ ေမြး သကၠရာဇ္ မွာ ဟီဂ်ရီ ၃၀၆ ခုႏွစ္ ျဖစ္ၿပီး အလႅာဟ္ ဟို အရွင္ျမတ္ ၏ အမိန္႔ေတာ္ကို ခံယူသည့္ သကၠရာဇ္မွာ ဟီဂ်ရီ ၃၈၁ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ၇၅ ႏွစ္တိုင္ ဘဝတည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။
တတိယ အာလင္မ္ ႀကီး ဟဇရသ္ အာယာသြလႅာဟ္ ရွိက္ခ္ မိုဟမၼဒ္ ဗင္ ဟစန္ အသ္သူစီ ရရ.ဟ) ရွိက္ၡ ခို သြာေအဖာ အျဖစ္ေက်ာ္ၾကား သူျဖစ္ပါတယ္။ ၎ေရး သားသီးကုံးခဲ့သည့္ မိခင္ က်မ္း မွာေကသာဗ္ သဲဟ္ဇီးဘိုလ္အဲဟ္ကာမ္ ( تهذیب الاحکام) ႏွင့္ အလ္အစ္ သစ္ဗ္ေစရာ ( الاستبصار) ျဖစ္ပါတယ္။ ဤ အာလင္မ္ႀကီး၏ ေမြး သကၠရာဇ္ မွာ ဟီဂ်ရီ ၃၈၆ ျဖစ္ၿပီး အလႅာဟ္ ဟို အရွင္ျမတ္ ၏ အမိန္႔ေတာ္ကို ခံယူသည့္ သကၠရာဇ္မွာ ဟီဂ်ရီ ၄၆၀ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ၇၅ ႏွစ္တိုင္ ဘဝတည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။
က်မ္းႀကီး ေလးက်မ္း သာ လက္လွမ္းမီခဲ့ပါတယ္။ ဤအတြက္ေၾကာင့္ ဤက်မ္းမ်ား ကို ကူသြန္ဗ္ေဗအရ္ဗာ အမည္ျဖစ္ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ မက္သဗ္ေဗအဲဟ္ေလ့ဘိုက္ (အ.စ) (ခ) ရွီအာ ေအမာမ္မီယာ ၏ အႀကီးမ်ားဆုံးေသာ က်မ္းႀကီး ေလးက်မ္းျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ဤက်မ္းဂန္မ်ား၏ အဆင့္အတန္း မွာ အလြန္ ျမင့္မားပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လည္းပဲ မည္သည့္အခါမွ ဆဟီးစ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ မတတ္ထားပါဘူး။ဆိုလိုသည္မွာ ဆဟီး ကာဖီ ၊ဆဟီး သဲဟ္ဇီးဗ္ စသည္ ျဖင့္ မေခၚဆိုထားပါ။ ၿပီးေနာက္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ၿပီးေနာက္ အမွန္ကန္ ဆုံး က်မ္းဆိုၿပီး လည္း မည္သူ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကမွ် စိန္ေခၚေရးသားထားျခင္းမ်ဳိးမရွိပါ ။
အခ်ဳိ႕ ရွီအာေတြကေတာ့ ေျပာပါတယ္ ။ (မအာဇလႅာဟ္ )ေအမာမ္ဇမာန္း (အ.ဂ်) မွ ဤ ကဲ့သို႔ မိန္႔ေတာ္ မူ ထား ၏။
اماماقیل من المهدی علیه السلام قال ان الکافی کاف لیشیعتنا فانه قول مجهول راویه ولم یسم أحد اسمه ویدل علی بطلانه تالیف مأة کتب الحدیث بمدرسة اهل البیت بعد الکافی مثل مت لا یحضره الفقیه ، مدینة العلم ، تهذیب الاحکام والاستبصار ، البحار ، ووسائل الشیعة و جامع احادیث الشیعة إلی غیرها
ေအမာမ္ဇမာန္း (အ.ဂ်) မိန္႔ေတာ္မူသည္။ ေကသာဗ္ေဗကာဖီက်မ္းသည္ ကၽြႏ္ုပ္၏ ရွီအာမ်ား အတြက္ ကာဖီ (လုံေလာက္) ေပသည္။ ဤဆင့္ျပန္မႈ သည္ မဂ်္ဟူးလ္ ဆင့္ျပန္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ရဝီမည္သူ မည္ဝါ ဆိုတာကို မသိသလို မည္သူမည္ဝါ ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း မည္သူမွ်မေျပာဆို ထားေခ်။ ဤဆင့္ျပန္မႈ မမွန္ ေၾကာင္း သက္ေသ မွာေကသာဗ္ေဗ ကာဖီ ေရးသား ၿပီးေနာက္ သန္းေပါင္းမ်ား စြာေသာ (အေျမာက္အမ်ား ) မက္သဗ္ေဗအဲဟ္ေလ့ဘိုက္ (အ.စ)(ခ) ရွီအာ ေအမာမ္မီယာ တြင္ က်မ္းမ်ား ေရးသား သီးကုံးခဲ့ပါတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အား ျဖင့္ မန္လာ ယဟ္ ဇရိုဟိုလ္ဖကီယဟ္ ၊ မဒီနသိုလ္ေအလ္မ္ သဲဟ္ဇီးဘိုလ္အဲဟ္ကာမ္ ၊ အလ္အစ္ သစ္ဗ္ေစရ္ ၊ ေဗဟာရြလ္အနာဝရ္ ၊ ဝစါေအ ရွီအာ ၊ ဂ်ေမအ္အဟာဒီးစ္အရွ္ရွီအာ စသည္ျဖင့္ ျဖစ္ပါတယ္ ။
ကိုးကားသည့္က်မ္း
علامه سید مرتضی عسکری ره - معالم المدرستین ، ج 3 ص 387