ဗီတာမင္ D အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

ဗီတာမင္ D အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုတေလာ ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႕လာရပါတယ္။ အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ကေတာ့ ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ထိေတြ႕မႈ႕နည္းတာေၾကာင့္လဲ ပါပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လဲ အခု ေနာက္ပိုင္း ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့ လို႔ဆိုၿပီး အားေဆး ေတြ လိုတာထက္ပိုေသာက္လာျပန္ေတာ့ လည္း ဗီတာမင္ D အဆိပ္သင့္တာ မ်ိဳးကိုလည္း သတိထားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ လကၡဏာမ်ားကေလး ငယ္ေတြ မွာ ေတြ႕ရတာမ်ားပါတယ္။

1. အ႐ိုးေပ်ာ့ေရာဂါ

2. ေျခေထာက္ခြင္ျခင္း

3. Pigeon Chest လို႔ ေခၚတဲ့ ခိုရင္အုံ လို ေမာက္ေမာက္ ႀကီးျဖစ္ေနျခင္း

4. ခါးကုန္းျခင္း

5. ေျခေထာက္ေကြးျခင္း

6. ေျခက်င္းဝတ္ႀကီးျခင္း

7. ေျခေထာက္နာျခင္း

8. အ႐ိုးအဆစ္ေတြ နာျခင္း

ကေလးငယ္ ေတြမွာ ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့ေနၿပီဆိုရင္ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ကေလးေတြ ပာာ လမ္းသိပ္မေလွ်ာက္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ခဏေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးတာ နဲ႔ ထိုင္ဖို႔လုပ္ေနတတ္ၿပီ ဆို သတိထားသင့္ေနပါၿပီ။

လူႀကီးေတြမွာ ေတာ့ ႂကြက္သားေတြ နာတာမ်ိဳး အဓိက ေတြ႕ရပါတယ္။

အခုေနာက္ပိုင္း ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့/မတဲ့ စစ္လာၾကပါတယ္။ ဒါလည္း အခုေနာက္ပိုင္း တစ္ႏွစ္ တစ္ခါ စစ္သင့္တဲ့ စစ္ေဆးမႈ႕ တစ္ခုအေန နဲ႔ ပါလာၾကပါတယ္။ စစ္ၿပီး ဗီတာမင္ D နည္းေနလား ပုံမွန္လား သိရေအာင္ အတိုင္းအတာေလး ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။

1. 21-29 ng/mL (52.5-72.5 nmol/L) ဆိုတာကေတာ့ Vitamin D မလုံေလာက္ေတာ့ပါဘူး။ အစားအေသာက္ ကို အာပာာရျပည့္ေအာင္စားေပးဖို႔လိုတဲ့ အျပင္ နံနက္ခင္း ေစာေစာစီးစီး ေနပူဆာလႈံ ေပးဖို႔ပါလိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအျပင္ လိုအပ္ရင္ေတာ့ ဗီတာမင္ D အားေဆး ကို သက္ဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္ ဆရာဝန္ နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ေသာက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

2. < 20 ng/mL (< 50 nmol/L) ဆိုရင္ေတာ့ Vitamin D ခ်ိဳ႕တဲ့ေနပါၿပီ။ အဲ့လို အေျခအေန မ်ိဳး မွာေဆာ့ ေဆးဝါး အကူအညီ လိုအပ္လာပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ မလုံေလာက္တုန္းက အေျခအေန နဲ႔ ေသာက္ရမယ့္ ေဆးပမာဏ ခ်င္းမတူညီပါ။ ဆရာဝန္ နဲ႔ ေသခ်ာ တိုင္ပင္ၿပီးမွ ေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ဘာလို႔ ေဆးကို ဆရာဝန္ နဲ႔ ေသခ်ာ တိုင္ပင္ၿပီး ေသာက္ဖို႔ေျပာေနရတာလဲ ဆိုေတာ့ ဗီတာမင္ D ပာာ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ေရာက္ၿပီးရင္ ေတာ္ေတာ္ နဲ႔ အလြယ္တကူ ျပန္မထြက္ႏိုင္ပါဘူး။ မလိုအပ္ဘဲ ေဆးေတြ အမ်ားႀကီး ေသာက္မိတယ္ ဆိုရင္ ဗီတာမင္ D အဆိပ္သင့္တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အေနနဲ႔ ေသြးတြင္း ကယ္လဆီယမ္ (ထုံးဓါတ္) မ်ားလာျခင္းေၾကာင့္

1. အစားအေသာက္ပ်က္ျခင္း

2. အန္ျခင္း

3. ေခါင္မူးျခင္း

4. ဆီး ခဏခဏ သြားျခင္း စတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ဒါဆို ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာ ထိ တစ္ေန႔ကို ဗီတာမင္ D ေသာက္/စားလို႔ရမလဲ????

– ကေလးငယ္ ေမြးစမွ ၁ ႏွစ္ အထိ – 400 IU (10 micrograms) (မိခင္ႏို႔တြင္ ပါဝင္ၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ မိခင္သာ အာပာာရ ျပည့္ဝ ေအာင္စားေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ကေလးငယ္ ကို ထပ္တိုက္ရန္မလိုပါ။ အေရးႀကီးတာက မိခင္ က ဗီတာမင္ D ျပည့္ဝ ေနဖို႔လိုပါတယ္။ မပာုတ္ရင္ ကေလးငယ္လည္း ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့ သြားႏိုင္ပါတယ္။)

– အသက္ ၁ ႏွစ္ မွ အသက္ ၇၀ အထိ – 600 IU (15 micrograms)

– အသက္ ၇၀ အထက္ – 800 IU (20 micrograms)

– ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ႏွင့္ ႏို႔တိုက္မိခင္မ်ား – 600 IU (15 micrograms)

ဘယ္လို အစားအေသာက္ ေတြ စားရင္ ဗီတာမင္ D ဘယ္ေလာက္ရမလဲ????

* အာပာာရထပ္ျဖည့္ထားတဲ့ ႏို႔ (Fortified Milk) (240 ml) – 100 IU

* အာပာာရ ထပ္ျဖည့္ထားတဲ့ လိေမၼာ္ရည္ (Fortified orange juice) (240 ml) – 100 IU

* အာပာာရ ထပ္ျဖည့္ထားတဲ့ ဆီရီယယ္ (Fortified cereal) (တ႐ုတ္ထမင္း ပန္ကန္လုံး ခြက္တဝက္) – 40-80 IU

* ဆယ္လမြန္ငါး (100 g) – 624 IU

* ငါးေသတၱာ(100 g) – 272 IU

* ဒိန္ခဲ (cheese) (100 g) – 44 IU

* ၾကက္ဥ တစ္လုံး – 41 IU

* အမဲ အသည္း (100 gm) – 48 IU

* တူနာငါး (100 gm) – 181 IU

* ေဈးကြက္ထဲ ရွိ အားေဆးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ တစ္လုံး ကို – 400 IU ပါဝင္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္မ်ိဳးသဘာဝ အတိုင္း ဗီတာမင္ D ရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကေတာ့ ေနပူစာလႈံ ေပးတာမ်ိဳးပါ။ အခ်ိန္အားျဖင့္ မနက္ ၁၀ ကေန ေန႔လည္ ၃ နာရီ အထိ ေနေရာင္ျခည္ကေတာ့ အေကာင္းဆုံးပါ။ဒါေပမယ့္ မနက္ 10-11 နာရီ ေန႔လည္ 2-3 နာရီ အခ်ိန္ ကေတာ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ရာသီဥတု အတြက္ ပို သင့္ေတာ္ပါတယ္။ မပာုတ္ရင္ တျခားအခ်ိန္ ေတြ က အရမ္းပူတဲ့ အတြက္ UV (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္) ထိေတြ႕မႈ႕ မ်ား ၿပီး အေရျပားကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိန္ အတိုင္းအတာ အားျဖင့္ တစ္ေန႔ ကို ၅ မီနစ္ ကေန ၃၀ မိနစ္ အထိ လုပ္သင့္ပါတယ္။ တစ္ခု သတိထားရမွာ ကေတာ့ ေနပူစာလႈံၿပီး sun screen လိမ္းထားရင္ေတာ့ အက်ိဳးမရွိသလို အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ အဖိုးအဖြား ေတြမွာ လည္း အရည္ျပား ေလ်ာ့တြဲ လာတဲ့ အတြက္ ေနပူစာလႈံလည္း အက်ိဳးသိပ္မထူးလွပါဘူး။

ၿခဳံငုံၿပီး အႀကံျပဳ ခ်င္တာ ကေတာ့ အခုေနာက္ပိုင္း ဗီတာမင္ D ခ်ိဳ႕တဲ့တာေတြ မ်ားလာေတာ့ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အစားအစာ ေတြ ေနပူစာလႈံတာေလးေတြ ကို လိုက္လုပ္ေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မိမိတို႔ စူပါမားကတ္ ေတြမွာ အာပာာရထပ္ျဖည့္ထားတဲ့ အစားအေသာက္ေလးေတြ ကိုဝယ္ရင္ အေနာက္က အာပာာရ အၫႊန္းေလးကို ေသခ်ာဖတ္ၿပီး ဗီတာမင္ D ဘယ္ေလာက္ IU (International Unit) ပါလဲ ဖတ္ၿပီး ဝယ္ၾကဖို႔လည္းတိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

ေလးစားစြာျဖင့္

ေဒါက္တာ ညီညီေက်ာ္

References – Medscape, National Institute of Health (NIH) , Krause’s Clinical Nutrition

++++++++++++++++++++++++++++++++++++

END / 251